SEKOLAH RENDAH 2013

Apa itu KBAT

dalam Matematik ?

Kemahiran berfikir aras tinggi

(KBAT) ialah keupayaan untuk
mengaplikasikan pengetahuan,
kemahiran dan nilai dalam membuat
penaakulan dan refleksi bagi
menyelesaikan masalah, membuat
keputusan, berinovasi dan
berupaya mencipta sesuatu
Definisi KPM

Kemahiran Berfikir
Aras Tinggi pada
kebiasaannya dirujuk
kepada EMPAT aras
teratas dalam
taksonomi Bloom; iaitu
mengaplikasi,
menganalisa,
menilai dan
mencipta

Mengapa perlu KBAT dalam

Matematik ?

MENGAPA KBAT PENTING

Menghasilkan modal insan yang cerdas,

kreatif dan inovatif bagi memenuhi cabaran
abad ke-21 agar negara mampu bersaing di
persada dunia.
If we want students to develop the capacity
to think, reason, and problem solve then we
need to start with high-level, cognitively
complex tasks.
Stein & Lane 1996

PERBANDINGAN
KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI
(KBAT) DENGAN
KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS RENDAH
(KBAR)

Kemahiran Berfikir
Aras Rendah (KBAR)

Kemahiran Berfikir
Aras Tinggi (KBAT)

Penggunaan pemikiran
secara terhad, di mana
pelajar hanya disogokkan
dengan jawapan-jawapan
yang menyebabkan
pelajar malas untuk
berfikir.

Berfikir melibatkan
pengelolaan operasi
mental tertentu yang
berlaku dalam minda atau
sistem kognitif
seseorang yang
bertujuan untuk
menyelesaikan masalah.

(Som & Mohd Dahlan)

(Meyer 1977)

KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI (KBAT)

Termasuk
pemikiran kritikal,
pemikiran kreatif,
pemikiran logikal,
pemikiran reflektif dan
meta-kognitif.
KBAT dicetuskan melalui
masalah bukan rutin,
masalah yang tidak jelas
atau dilema.

PELAKSANAAN KBAT MENUNTUT

Guru perlu merancang

soalan, tugasan dan aktiviti
yang menuntut murid
berfikir, berlatih berfikir
secara berterusan dan
menilai pemikiran mereka
dan pemikiran individu lain.

SOALAN YANG MEMERLUKAN

KEMAHIRAN BERFIKIR ARAS TINGGI
Soalan yang memerlukan
kemahiran berfikir aras
tinggi perlu bagi
membolehkan murid
untuk mengaplikasi,
menganalisis,
mensintesis dan menilai
suatu maklumat daripada
sekadar menyatakan
semula fakta.

Soalan Bukan Rutin yang memerlukan

tahap kognitif yang tinggi dapat
membentuk KBAT dalam kalangan murid.

RUTIN
Problems can be solved
using methods familiar to
students by replicating
previously learned
methods in a step-by-step
fashion. Routine
problem solving stresses
the use
of sets of known or
prescribed procedures
(algorithms) to solve
problems

BUKAN RUTIN
Problems that require
mathematical
analysis and
reasoning;
many non-routine
problems can be
solved in more than
one way, and may
have more than one
solution.

CONTOH SOALAN TIMSS

Which circle has approximately the same fraction of its

area shaded as the rectangle above?

CONTOH SOALAN TIMSS

John and Cathy were told to divide a number by 100. By
mistake John multiplied the number by 100 and obtained
an answer of 450. Cathy correctly divided the number by
100. What was her answer?
A) 0.0045
B) 0.045
C) 0.45
D) 4.5

TIMSS 2003 8th-Grade Mathematics Concepts

and Mathematics Items

CONTOH SOALAN PISA

Menukarkan Masalah
Rutin kepada Masalah
Bukan Rutin

MASALAH RUTIN KEPADA BUKAN RUTIN

KBAR

KBAT

Maria membeli sekotak susu dengan harga RM1.55 dan

sebungkus biskut dengan harga RM1.70. Berapakah
jumlah wang yang dibayar oleh Maria?
Maria membeli sekotak susu dengan harga RM1.55 dan
sebungkus biskut dengan harga RM1.70. Dia memberikan
RM4.00 kepada jurujual. Berapakah bilangan syiling yang
diterima oleh Maria sekiranya jurujual itu memberikannya
beberapa syiling 5 sen,
10 sen dan 20 sen?
Terangkan jawapan anda?

1. Cari perimeter segi empat

tepat yang mempunyai
panjang 8 meter dan lebar
17 meter.
2. Cari panjang sebuah segi
empat tepat yang
mempunyai luas 48 meter
persegi dan lebar 6 meter.

KBAT

KBAR

Mamat ingin membina pagar bagi

reban ayam yang berbentuk segi
empat. Dia mempunyai 20 meter
wayar pagar.
1. Apakah luas segi empat
yang boleh beliau hasilkan?
2. Bentuk manakah yang terbaik?

Bundarkan 726 kepada ratus yang

terdekat?

KBAT

Apakah nombor yang boleh

dibundarkan kepada 700?

KBAR

BUKAN RUTIN
Memerlukan tahap pemikiran pada aras
tinggi.
Meningkatkan kemahiran menaakul.
Jawapan dan prosedur yang perlu
digunakan tidak serta merta jelas.
Menggalakkan lebih daripada satu cara
penyelesaian dan strategi.
Terdapat lebih daripada satu jawapan.
Lebih mencabar.
Berupaya membentuk murid yang kreatif
dan inovatif
Penyelesaian memerlukan lebih daripada
membuat keputusan dan memilih operasi
matematik.
Memerlukan masa yang sesuai untuk
diselesaikan.
Menggalakkan perbincangan dalam
kumpulan dalan mendapatkan
penyelesaian.

RUTIN
Tidak memerlukan
murid untuk
menggunakan
kemahiran berfikir pada
aras tinggi.
Operasi yang perlu
digunakan adalah jelas.

PERBINCANGAN DALAM KUMPULAN KECIL:

Mengembangkan Soalan Rutin(KBAR) Kepada
Bukan Rutin(KBAT)

1. Bentukkan kumpulan 2 orang.

2. Tukarkan soalan rutin yang diberi kepada
soalan bukan rutin.

Kembangkan soalan berikut agar menjadi soalan

bukan rutin.
1) (210 30) 5 =

2) Cari perimeter bagi rajah dibawah.

3 cm

8 cm

CADANGAN JAWAPAN
1) Pak Ali mempunyai wang sebanyak RM210. Dia
memberikan wang tersebut kepada Chong dan
Raju. Raju menerima RM30 kurang daripada Chong.
Berapakah jumlah wang yang diterima oleh Chong?
Jelaskan bagaimana anda mendapat jawapan?

2) Johan ingin menggunakan seutas dawai yang

panjangnya 24 cm untuk membentuk satu rangka
segi empat dengan luas yang maksimum.
Apakah panjang dan lebar bentuk segi empat itu?

STRATEGI
DALAM
PENYELESAIAN MASALAH

Kenapa perlu pelbagai strategi dalam

penyelesaian masalah?
1. Murid berbeza dari segi kebolehan, pencapaian,
kecenderungan dan minat.
2. Memenuhi keperluan kumpulan lemah, sederhana dan
cerdas.
3. Menjadikan pembelajaran Matematik itu lebih menarik.
4. Setiap bilik darjah mempunyai halangan dan rintangan
yang tersendiri seperti keadaan fizikal, kemudahan bilik
darjah, nilai, latar belakang sekolah dan murid.

5. Masalah yang dikemukakan berbeza-beza.

6. Melahirkan murid yang mempunyai HOTs/KBAT
(Kemahiran Berfikir Aras Tinggi)

Pelbagai Strategi Penyelesaian

Masalah
1. Cuba jaya.

2. Membina senarai/jadual/carta yg sesuai.

3. Mengenal pasti kebarangkalian
4. Menggunakan algebra.
5. Mengenal pasti pola.
6. Melukis gambar rajah.
7. Menyelesaikan masalah kecil terlebih dahulu.
8. Guna Model.
9. Bekerja dari bawah/belakang/menggunakan
maklumat terakhir terlebih dahulu.

Pelbagai Strategi Penyelesaian

Masalah
10. Guna formula
11. Guna analogi/ perbandingan
12. Lakonan/ ujikaji
13. Mempermudahkan masalah
14. Menaakul secara mantik
15. Membuat anggaran
16. Pengabadian nombor
17. Mental aritmetik

(Cuba jaya / Mengenal pasti kemungkinan /

Melukis gambarajah / Guna rumus)

Contoh:

Johan ingin menggunakan seutas dawai yang

panjangnya 24 cm untuk membentuk satu
rangka segiempat dengan luas yang
maksimum. Apakah panjang dan lebar bentuk
segi empat itu?

jawapan

10

8
Contoh:
4

10
9

7
6

6
6

3
9

7
11

6 6 =36
1

1
11

Strategi : (Guna Kaedah Unitari / Guna rumus/

Guna algebra dan Melukis gambarajah)
Ali telah membeli sebuah basikal dan
kemudian menjualnya kepada John dengan
harga RM 240. Dia telah mendapat
keuntungan sebanyak 20% selepas menjual
basikal itu. Berapakah harga kos basikal
tersebut?

jawapan
i)

Guna Kaedah Unitari

Untung = 20%
Harga Jual
= RM 240 (100% +20%)
Harga Kos
= (100%)
Oleh itu,

120%
1%

= RM 240
=?

Cari nilai 1% terlebih dahulu.

RM 240 120 = RM 2
Oleh itu, 1%
Harga Kos

= RM 2
= RM 2 100
= RM 200

ii)

Guna rumus

Peratus Asal
X Nilai bagi peratus yg diberi
Peratus Diberi
RM 240 = RM 200

iii) Guna algebra

120 y = RM 240 100

y = RM 2400 120
= RM 200

iv)

Guna gambarajah

i)

Guna gambarajah

20% 20% 20% 20% 20% 20%

RM 40

RM 40

RM 40

RM 40

100 % = RM 40 x 5
Maka, Harga kos basikal = RM 200

RM 40

RM 40

(Mempermudahkan masalah / Menyelesaikan masalah kecil

terlebih dahulu / Guna analogi / Guna rumus )
Rajah menunjukkan sebuah segi empat tepat dan
sebuah segi tiga.

Kira luas, dalam cm, bagi kawasan berlorek.

i)

Mempermudahkan masalah

Bahagikan gambarajah berlorek kepada dua

bahagian Iaitu segiempat tepat dan satu segitiga.

Kemudian, cari luas segi empat tepat iaitu 4 cm x 3

cm = 12 cm. Seterusnya
kira luas segi tiga iaitu
4 cm 3 cm = 6 cm. Maka, luas kawasan
berlorek ialah 12 cm + 6 cm = 18 cm.

ii)

Menyelesaikan masalah kecil terlebih dahulu

Kaedah 1 :

Bahagikan gambarajah berlorek kepada empat

bahagian yang berbentuk segi tiga.

Kemudian, cari luas bagi satu segi tiga iaitu 4cm

3cm = 6 cm. Seterusnya, cari luas bagi tiga segi tiga
itu iaitu 6 cm 3 cm = 18 cm.

Menyelesaikan masalah kecil terlebih dahulu

Kaedah 2 :

Cari luas keseluruhan segi empat tepat iaitu 8

cm 3 cm = 24 cm.
Kemudian, cari pula luas segi tiga yang tidak
berlorek iaitu 4 cm 3 cm = 6 cm.
Seterusnya, cari beza antara luas segi empat tepat
dengan segi tiga iaitu
24 cm 6 cm = 18 cm.

iii) Analogi
Jumlahkan dua sisi bertentangan iaitu 8 cm + 4 cm
= 12 cm. Kemudian,12 cm 2 = 6 cm, untuk membentuk
sebuah segi empat yang baru.

Maka, luas kawasan berlorek ialah

6 cm x 3 cm = 18 cm.

iv)
Guna Rumus
Mengira luas kawasan berlorek dengan menggunakan
rumus luas trapezium iaitu :
(a + b) h

Maka, luas kawasan berlorek :

=

(8 + 4) 3

12 3

= 18 cm

SOALAN LATIHAN

TIADA LIMIT

3l

5l

Bekas A

Bekas B

Bekas C

Berapa kali bekas A dan B boleh

kita gunakan supaya jumlah isipadu
air dalam bekas C mengandungi 4l

jawapan
Antaranya:

1.( 2 x 5 l ) ( 3x 2 l ) = 4 l
2.( 3 x 3 l ) ( 1 x 5 l ) = 4 l
3.( 4 x 3 l ) ( 5 l ) ( 3 l ) = 4 l

SOALAN LATIHAN

Bagaimanakah cara membahagikan

segi empat di atas kepada
empat bahagian yang sama saiz.
Ada berapakah cara yang
anda jumpa???

jawapan (KBAR)

jawapan ( KBAT )

Terima kasih