MEMAHAMI

PERGERAKAN TUBUH BADAN

FUNGSI ASAS ANATOMI
 ANATOMI IALAH BIDANG ILMU YANG BERKAITAN DENGAN
BINAAN TUBUH BADAN, BAHAGIAN-BAHAGIAN TUBUH BADAN,
SUSUN ATUR ORGAN-ORGAN SERTA KAITANNYA DIANTARA
SATU SAMA LAIN.

 PEMAHAMAN MENGENAI ANATOMI TUBUH BADAN MANUSIA

DAPAT MEMBANTU JURULATIH DALAM USAHA UNTUK
MEMANIPULASIKAN SISTEM DALAM TUBUH BADAN MANUSIA
UNTUK PENCAPAIAN YANG MAKSIMUM.
TUJUAN / OBJEKTIF
JURULATIH DAPAT MENGENAL SISTEM RANGKA
( TULANG DAN SENDI ) SERTA SISTEM OTOT.

JURULATIH DAPAT MENGETAHUI MENGENAI SENDI,

LIGAMEN, TENDON DAN KARTILEJ.

JURULATIH DAPAT MEMAHAMI PERANAN TULANG

DAN OTOT DALAM SUKAN
STRUKTUR TUBUH BADAN
TULANG
OTOT
TENDON
LIGAMEN
KARTILEJ ( TULANG RAWAN )
SENDI
SISTEM RANGKA
( TULANG DAN SENDI )
TULANG
MANUSIA MEMPUNYAI 206 KETUL TULANG.

TENGKORAK 8
MUKA 14
TELINGA 6
HALKUM 1
TULANG BELAKANG 26
RUSUK (STERNUM) 25
LENGAN 64
KAKI 62
BENTUK TULANG
TULANG PANJANG ( FEMUR, HUMERUS )

TULANG PENDEK ( CARPALS, PHALANGES )

TULANG LEPER ( STERNUM, SCAPULA )

TULANG TIDAK SEKATA ( VETEBRA )

FUNGSI TULANG
MELINDUNGI ORGAN-ORGAN LEMBUT
MENEGAKKAN BADAN
MEMBERI SOKONGAN KEPADA TUBUH
MEMBERI BENTUK DIMANA OTOT BOLEH
MELEKAT.
BERTINDAK SEBAGAI TUAS ( DIMANA
PERGERAKAN BOLEH BERLAKU )
MENGAWAS DAN MENGARAH TEKANAN
DALAMAN
MEMBENTUK SENDI
SENDI
SENDI ADALAH TITIK PERTEMUAN ANTARA
DUA TULANG ATAU LEBIH

TULANG DISAMBUNG OLEH PERSENDIAN

PERGERAKAN PERSENDIAN DITENTUKAN

OLEH STRUKTUR PERSENDIAN ITU
STRUKTUR SENDI
BOLA DAN SOKET ( SENDI LESUNG, SENDI
BAHU )
ENGSEL ( SENDI SIKU )
PIVOT ( SENDI PAKSI- TROCOLD )
PELANA ( SENDI TAPAK TANGAN, IBU JARI )
GLIDING ( SENDI TERLANGSAR, SENDI
ANTARA KAKI )
ASAS PERGERAKAN BADAN
( OTOT )
OTOT
30 % - 40 % BERAT BADAN MANUSIA TERDIRI
DARIPADA OTOT

DALAM TUBUH MANUSIA TERDAPAT 600 OTOT

TIGA

KUMPULAN OTOT
OTOT KARDIAK

OTOT LICIN

OTOT RANGKA
OTOT

KARDIAK
OTOT JANTUNG
BERTINDAK TANPA RANSANGAN SARAF
KUNCUPAN DICEPATKAN ATAU DILAMBATKAN
OLEH SISTEM SARAF OTONOMI
TERLEKAT SECARA LANSUNG ATAU TIDAK
LANSUNG PADA TULANG MELALUI TENDON
OTOT LICIN
OTOT PERUT
TANPA JALUR
DIBAWAH KAWALAN SISTEM SARAF
GERAKAN TIDAK DAPAT DIKAWAL DENGAN
KEMAHUAN SENDIRI
OTOT RANGKA
BERJALUR
TINDAKAN DIBAWAH KAWALAN SISTEM
SARAF
GERAKAN DAPAT DIKAWAL DENGAN
KEMAHUAN SENDIRI
BERTINDAK SECARA BERPASANGAN ATAU
BERTENTANGAN
KANDUNGAN

DALAM GENTIAN OTOT
MYOFIBRIL
NIPIS ( ACTIN,TROPONIN, TROPOMYOSIN )
TEBAL ( MYOSIN )

GLIKOGEN

MITOCHONDRIA

TUBELUS
SARCOPLASMIC
RECTICULUM

SARCOMERE
MEMBRAN OTOT
KLASIFIKASI OTOT
FAST TWITCH
MELIBATKAN PERGERAKAN YANG PANTAS, POWERFUL.
CONTOH
EXPLOSIVE
LARI PECUT
THROWING SHOT-PUT
LOMPATAN
SLOW TWITCH
LOW TENSION ACTIVITY, SLOW MOVING, ENDURING EXERCISE
CONTOH
LARI JARAK JAUH
ENDURANCE
PERANAN OTOT
OTOT AKAN MENGUNCUP
OTOT AKAN MEMANJANG

MEMANDANGKAN OTOT BERFUNGSI SECARA

BERPASANGAN MAKA SALAH SATU OTOT AKAN
MENGUNCUP DAN PASANGANNYA AKAN
MEMANJANG
1.AGONIST
OTOT AKAN MENGUNCUP

CONTOH :

PERGERAKAN MEMBENGKOKAN
SIKU - BICEP AKAN MENGUNCUP
( AGONOIST )
2. ANTOGONIST
OTOT MEMANJANG

CONTOH :

PERGERAKAN MEMBENGKOKAN SIKU

TRICEP MEMANJANG ( ANTOGONIST )
MANAKALA BICEP MENGUNCUP
( AGONIST )
3. FIXATOR ( SYNERGIST )
OTOT SEBAGAI PENSTABIL
MENGHALANG PERGERAKAN PADA TULANG
SEMASA SESUATU LAKUAN DILAKSANAKAN.

CONTOH :

OTOT TERES MAJOR BERFUNGSI SEBAGAI

SYNERGIST IAITU MENSTABILKAN SCAPULA
SEMASA ABDUKSI HUMERUS
CIRI-CIRI OTOT
EXCITABILITY ( KEMUDAH GERAKAN )
BOLEH MENERIMA DAN BERTINDAK BALAS KEPADA RANSANGAN
YANG DIBAWA OLEH SARAF

CONTRACTILITY ( KEMUDAHKUNCUPAN )
BOLEH BERTUKAR BENTUK

EXTENSIBILTY ( KEMUDAHREGANGAN /
KEMUDAHKENDURAN)
BOLEH DIREGANG ATAU DIPANJANG
ELASTILITY ( KEMUDAH ANJALAN )
DAPAT BALIK KEPADA PANJANG BIASA
BAGAIMANA OTOT BEKERJA
UTUSAN DARI OTAK ATAU DARI SARAF TUNJANG
AKAN MELALUI SARAF MOTOR TERTENTU KE OTOT…
DITEMPAT PERTEMUAN SARAF MOTOR DENGAN
OTOT BAHAN KIMIA (ASETILKOLIN) TERHASIL DAN
MENGHASILKAN PERUBAHAN KIMIA YANG
MELIBATKAN SEBATIAN POSFAT DALAM OTOT…TISU
OTOT AKAN MENGUNCUP ( OKSIGEN DAN GLUKOS
DIPERLUKAN UNTUK PENGUNCUPAN INI.) HABA DAN
TENAGA DIHASILKAN SERTA BAHAN KUMUH AKAN
WUJUD ( KARBON DIOKSIDA DAN ASID LAKTIK )
BAGAIMANA OTOTBAHAN
OTOT MEMBAKAR MENGUNCUP
TENAGA UNTUK
HASILKAN PERGERAKAN

DALAM TUBUH MANUSIA GLIKOGEN

ADALAH BAHAN UNTUK HASILKAN TENAGA
BAGI MEMBOLEHKAN PERGERAKAN BERLAKU

PENGUNCUPAN OTOT BERLAKU APABILA ADA

4 KUMPULAN ACTIN
PROSES PENGUNCUPAN OTOT
BILA TERDAPAT RANSANGAN IMPULS PADA
SARCOMERE…SARCOPLASMIC RECTICULUM AKAN
TERANSANG…RANSANGAN INI MENYEBABKAN ION
KALISIUM DIREMBES DAN DIHANTAR KE TROPONIN
SERTA AKAN BERCANTUM DENGAN ACTIN APABILA
FILAMEN ACTIN TERBUKA…CROSS BRIDGE MYOSIN
AKAN MELEKAT PADA ACTIN.PUTARAN MYOSIN AKAN
MENARIK ACTIN KETENGAH SARCOMERE LANTAS
MEMENDEKAN FIBER OTOT…MENGAKIBATKAN
BERLAKUNYA PENGUNCUPAN OTOT.SELEPAS
PENGUNCUPAN BERLAKU ION KALSIUM AKAN
KEMBALI KE SARCOPLASMIC RECTICULUM. TEORI
PENGUNCUPAN OTOT DINAMAKAN ‘SLIDING
FILAMENT THEORY’
JENIS-JENIS PENGUNCUPAN OTOT
ISOKINETIK

ISOTONIK ( DINAMIK DAN KOSENTRIK )

ISOMETRIK ( PANJANG OTOT SAMA )

1. ISOKINETIK(kelajuan otot yang sama)
MENGUNCUP DALAM SATU PERGERAKAN YANG
SAMA. MAKSIMUM CONSTRACTION DENGAN
KELAJUAN YANG SAMA SEPANJANG PERGERAKAN.

CONTOH :

LATIHAN MENGGUNAKAN MESIN CYBEX

( MUSCLE STRENGHT DAN MUSCLE ENDURANCE )
2. ISOTONIK(ton otot yang sama)
 OTOT MEMENDEK ATAU MEMANJANG

 OTOT MEMENDEK AKAN MENGHASILKAN KETEGANGAN

( TENSION )

 TENSION YANG TERBINA TIDAK SAMA SEPANJANG PERGERAKAN

DAN MENGIKUT SUDUT GERAKAN.

CONTOH :

MENGANGKAT SESUATU
NAIK TANGGA
MENDAKI BUKIT
PENGUNCUPAN ISOTONIK TERBAHAGI KEPADA DUA :
1. KONSENTRIK
OTOT MEMENDEK SEMASA PENGUNCUPAN BERLAKU
MAMPU MENGGERAKAN SESUATU RINTANGAN
2. ESENTRIK
OTOT MEMANJANG SEMASA PENGUNCUPAN
BERLAKU
CONTOH : TURUN TANGGA, TURUN BUKIT,
MENURUNKAN BEBAN YANG DIANGKAT.
3. ISOMETRIK
Tension/Ketegangan OTOT berubah TANPA
MELIBATKAN PERGERAKAN PADA PERSENDIAN.

CONTOH :
MENOLAK SESUATU BENDA
MERENGGANG ( MENOLAK DINDING )
Body Builder
JENIS-JENIS PERGERAKAN OTOT
FLEXION
EXTENTION
ADDUCTION
ABDUCTION
HYPEREXTENSION
ELEVATION
DIPRESSION
TISU PENYAMBUNG
KARTILEJ
TENDON
MENGIKAT OTOT TERKAWAL KEPADA
TULANG ATAU OTOT-OTOT LAIN
TIDAK BERGERAK
TERBINA DARIPADA TISU FIBER
BENTUK PANJANG DAN LEPER SEPERTI TALI
SISTEM KARDIOVASKULAR
SISTEM KARDIOVASKULAR TERDIRI DARIPADA :
JANTUNG
SALUR DARAH
PARU-PARU

FUNGSI SISTEM INI IALAH MENGHANTAR

DARAH DAN KOMPONENYA KESELURUH
TUBUH.DARAH MENGHANTAR NUTRIEN,
HORMON DAN OKSIGEN KE SEL-SEL DAN
MEMBUANG BAHAN KUMUHAN SELULAR
SERTA KARBON DIOKSIDA DARIPADA TISU.
JANTUNG
OTOT YANG TERTINGGI DALAM TUBUH
MANUSIA

JENIS OTOT KARDIAK

MEMBENTUK SISTEM KARDIOVASKULAR

YANG TERDIRI DARI JANTUNG, ARTERI,
KAPILARI DAN VEIN.
SISTEM KARDIORESPRITORI
SISTEM INI MELIBATKAN :

JANTUNG
PARU-PARU
SALURAN DARAH
PERANAN SISTEM KARDIORESPIRATORI
1. DARAH MEMBEKALKAN OKSIJEN,NUTRIEN DAN
BAHAN BAKAR KE OTOT-OTOT YANG BEKERJA.
DARAH JUGA BERTANGGUNG JAWAB MEMBUANG
BAHAN KUMUHAN DARIPADA OTOT.

2. DARAH BEROKSIJEN DIBAWA DARI PARU-PARU.

3. NUTRIEN DIBAWA DARI SISTEM PENGHAZAMAN KE

SEL-SEL TUBUH BADAN.

4. SEL DARAH MERAH DIDALAM DARAH MEMBAWA

OKSIGEN.
PERANAN SISTEM KARDIORESPIRATORI
5. DARAH BEROKSIGEN DIBAWA MELALUI VENA
PULMONORI DAN DIPAM OLEH VENTRIKAL KIRI
MELALUI ARTERI KE KAPILARI MANAKALA KARBON
DIOKSIDA DIBAWA BALIK KE PARU-PARU UNTUK
DIBUANG.

6. DARAH JUGA MEMBAWA BAHAN-BAHAN BUANGAN

DARI TISU KE BUAH PINGGANG UNTUK DIBUANG.

7. SISTEM KARDIORESRITORI JUGA BERPERANAN

MENCEGAH JANGKITAN DENGAN MELEGAKAN LUKA
SERTA MEMERANGI KUMAN.
PERANAN JANTUNG
MENGEPAM DARAH KESELURUH BADAN ANTARA
60 – 100 KALI SEMINIT ( BAGI ORANG DEWASA )
ISIPADU MINIMUM JANTUNG
TERDAPAT LIMITASI JUMLAH PENGAMBILAN
OKSIGEN YANG BOLEH DIBAWA DAN DIGUNAKAN
OLEH OTOT
JUMLAH OKSIJEN YANG DIGUNAKAN DIUKUR
DENGAN MENGGUNAKAN ALAT KHAS.
PERALATAN INI MEMBANDINGKAN JUMLAH OKSIGEN
YANG DISEDUT DENGAN JUMLAH YANG DIHEMBUS
KELUAR. PERBEZAAN ANTARA KEDUA-DUANYA
MEMBERIKAN JUMLAH OKSIGEN YANG DIGUNAKAN
OLEH TUBUH.
1. OKSIJEN
DEFISIT ADALAH
OKSIGEN KEPERLUAN
DAN UTAMA SENAMAN
HUTANG OKSIGEN
JENIS AEROBIK.

2. APABILA TUBUH TIDAK MENDAPAT OKSIGEN YANG

MENCUKUPI IA AKAN MENGGUNAKAN SUMBER
TENAGA TERHAD IAITU ATP, CP DAN GLIKOGEN.

3. DEFISIT OKSIGEN BERLAKU APABILA ATLET

BERGANTUNG KEPADA ATP-CP, DAN GLIKOLISIS
ANAEROBIK ( ASID LAKTIK )
4. APABILA
DEFISIT PENGAMBILAN
OKSIGEN OKSIGEN
DAN HUTANG MEMENUHI
OKSIGEN
KEPERLUAN, SATU KEADAAN STABIL AKAN BERLAKU
DAN ATLET MAMPU TERUS BERSENAM SELAGI DAPAT
DITAMPUNG OLEH BEKALAN TENAGA YANG ADA.

5. SELEPAS BERSENAM OKSIGEN KEMBALI KETAHAP

REHAT SECARA PERLAHAN-LAHAN . PEMULIHAN
PENGAMBILAN OKSIGEN SEMASA REHAT DIPANGGIL
OKSIGEN DEBT ( HUTANG OKSIGEN )
DEFISIT OKSIGEN DAN HUTANG OKSIGEN
HUTANG INI DIGUNAKAN UNTUK MENAMPUNG
DEFISIT OKSIGEN BAGI MENGGANTIKAN ATP-CP
UNTUK MEMBUANG ASID LAKTIK SERTA
MENGGANTIKAN GLIKOGEN DALAM HATI DAN OTOT
YANG DIGUNAKAN SEMASA BERSENAM.
TAHAP AMBANG LATIHAN
PERATURAN VO2 MAX ATLIT BERKAITAN DENGAN
KADAR DENYUTAN JANTUNG ( KDJ ).

KADAR DENYUTAN JANTUNG ( KDJ ) MENINGKAT

BERDASARKAN INTENSITI SENAMAN.

KADAR DENYUTAN JANTUNG ( KDJ ) DIJADIKAN

INDIKATOR UNTUK MENENTUKAN INTENSITI
SENAMAN.
KADAR NADI SASARAN ( LATIHAN )
UMUR HEART RATE PER MINUTE

20 - 29 120 -170
30 - 39 110 -165
40 - 49 105 -150
50 - 59 105 -145
60 -69 105 -140
70 keatas 100 -130
SISTEM TENAGA
SISTEM TENAGA
1. ANAEROBIK ALAKTIK ( ATP – CP )
ANAEROBIC LACTATE ENERGY SYSTEM (ATP – CP)

2. ANAEROBIK LAKTIK
ANAEROBIC LACTATE ENERGY SYSTEM

3. AEROBIK
AEROBIC ENERGY SYSTEM
1. ANAEROBIK ALAKTIK ( ATP – CP )
ATP – ADENOSINE TRIPOSPHATE
ADP – ADENOSINE DIPOSPHATE
CP – CREATINE PHOSPHATE

KETIGA-TIGA DIATAS ADALAH MERUPAKAN

BAHAN KIMIA YANG KAYA DENGAN TENAGA.
ANAEROBIK ALAKTIK ( ATP – CP )
1. TENAGA DISIMPAN SEBAGAI ATP – CP
2. SISTEM INI MEMBEKALKAN TENAGA YANG CUKUP
UNTUK USAHA YANG MAKSIMUM IAITU ANTARA 8-
10 SAAT
3. PENGHASILAN ATP-CP CUMA SEDIKIT SAHAJA
(TERHAD) DALAM BEBERAPA SAAT
4. KEUPAYAAN SISTEM INI BOLEH DI TINGKATKAN
5. OKSIJEN TIDAK DIPERLUKAN
6. ASID LAKTIK TIDAK DIHASILKAN
7. TENAGA TERBINA APABILA ATP DIPECAHKAN
KEPADA ADP + P
ANAEROBIK ALAKTIK ( ATP – CP )
8. CONTOH AKTIVITI YANG TERLIBAT DALAM SISTEM
INI IALAH :
100 METER
DIVING
ANGKAT BERAT
JUMPING
THROWING
SKI JUMPING
SERVIS TENIS
2. ANAEROBIK LAKTIK
1. TENAGA DISIMPAN SEBAGAI GLIKOJEN ( UNIT
GLUKOSA )
2. AKTIVITI YANG BERINTENSITI TINGGI IAITU
ANTARA 45 – 60 SAAT
3. TIDAK MEMERLUKAN OKSIJEN DAN ASID LAKTIK
TERHASIL
4. CONTOH AKTIVITI DALAM SISTEM INI IALAH :

LARIAN 400 METER

RENANG 100 METER
3. AEROBIK
1. SUMBER TENAGA PANJANG
2. PENGHASILAN ATP DARIPADA BERBAGAI BAHAN
BAKAR ( KARBOHAIDERAT, LEMAK, PROTIN )
3. MEMERLUKAN OKSIJEN
4. PENGHASILAN ATP ADALAH BANYAK
5. JANGKAMASA AKTIVITI MELEBIHI 3 MINIT
6. INTENSITI SEDERHANA ( MELEBIHI 3 MINIT )
7. HEART RATE DAN RESPRITORY RATE MESTI
MENINGKAT SECARA BERKESAN IAITU
MELIBATKAN OKSIJEN.
SUMBANGAN SISTEM TENAGA KEPADA
SUKAN
1. SELALUNYA KETIGA-TIGA SISTEM TENAGA INI
MEMBEKALKAN SEBAHAGIAN DARIPADA ATP YANG
DIPERLUKAN OLEH BADAN SETIAP MASA WALAUPUN
SALAH SATU DARIPADA SISTEM TERSEBUT
MENGUASAI SESUATU AKTIVITI PADA WAKTU
TERSEBUT.

CONTOH :

LARI PECUT - TENAGA DARI SISTEM ATP-CP

JARAK JAUH - TENAGA DARI AEROBIK
SUMBANGAN SISTEM TENAGA KEPADA
SUKAN
2. KADANG-KADANG KETIGA – TIGA SISTEM INI
SENTIASA BERTUKAR GANTI

CONTOH :

BADMINTON - RALLY PANJANG MENDAPAT TENAGA DARI

SISTEM ATP-CP DAN ASID LAKTIK
- STROKE PANJANG MENDAPAT TENAGA DARI
SISTEM AEROBIK
HOKI - SEMASA PECUT ATAU EKORI LAWAN DENGAN
PANTAS MENDAPAT TENAGA DARI SISTEM
ATP-CP DAN ASID LAKTIK