Mekanika Fluida: "Aliran Mantap Melalui Sistem Pipa "
Mekanika Fluida: "Aliran Mantap Melalui Sistem Pipa "
TUGAS BESAR
DIBUAT OLEH
KELAS B
TEKNIK SIPIL S1
FAKULTAS TEKNIK
UNIVERSITAS RIAU 2015/2016
Soal 2 (Dina Aulia Fitri)
Hitung debit pada pipa pipa di bawah ini :
Penyelesaian :
zA = elevasi A - elevasi D = 100 m 80 m = 20 m
zB = elevasi B - elevasi D = 85 m 80 m = 5 m
zC = elevaasi C - elevasi D = 92 m 80 m = 12 m
Pemisalan 1
Dianggap elevasi garis tekanan di E sama dengan elevasi muka air B.
Jadi aliran ke atau dari kolam B = 0 .
he = elevasi garis tekanan dititik E elevasi D = 85 m 80 m = 5 m
hf
= 20 m 5 m = 15 m
hf
15
8 fl
2
g 2 D 5 X Q1
8 x 0,03 x 300
2
9,81 x 3,142 x 0,455 X Q1
Q12= 0,3718
Q1= 0,6098 m3/s
hf
hf
= zC - hE = 12 m 5 m = 7 m
=
8 fl
2
2
5
g D X Q3
8 x 0,027 x 900
2
2
5
9,81 x 3,14 x 0,55 X Q3
Q32 = 0,1753
Q3
= 0,4187 m3/s
hf
= hE = 5 m
8 fl
2
2
5
g D X Q4
hf4 =
8 x 0,05 x 500
2
9,81 x 3,142 x 0,65 X Q4
Q42 = 0,1880
Q4=0,4336m3/s
Q = (Q1 + Q2) (Q3 + Q4)
= (0,6098+ 0) (0,4187 + 0,4336)
= 0,6098 0,8523
= - 0,2425 m3/s < 0
= 20 m 10 m = 10 m
=
10
8 fl
2
g 2 D 5 X Q1
8 x 0,03 x 300
2
9,81 x 3,142 x 0,455 X Q1
Q12 = 0,2479
Q1 = 0,4978m3/s
hf
hf
= hE - zB = 10 m 5 m = 5 m
8 fl
2
2
5
g D X Q3
8 x 0,025 x 350
2
9,81 x 3,142 x 0,455 X Q2
Q22 = 0,1275
= 0,3571 m3/s
Q2
hf
= zC - hE = 7 m - 5 m = 2m
hf3 =
8 fl
2
2
5
g D X Q3
8 x 0,027 x 900
2
9,81 x 3,142 x 0,555 X Q3
Q32 = 0,0501
Q3=0,2238m3/s
hf
= hE = 10m
hf4 =
10
8 fl
2
g 2 D 5 X Q4
8 x 0,05 x 500
2
2
5
9,81 x 3,14 x 0,6 X Q4
Q42 = 0,3761
Q4=0,6133m3/s
Q = (Q1 + Q2) (Q3 + Q4)
= (0,4978+ 0,3571) (0,2238 + 0,6133)
= 0,8549 0,8371
= 0,0178 m3/s > 0
Soal 3 (Hasmiyati)
Air dari kolom B ke kolam A melalui pipa 1 (Diameter = 250 mm, panjang = 500 m) dan pipa 2
(Diameter = 300 mm, panjang 500 m) menuju pipa 3 (Diamater = 200 mm, panjang = 750 m).
pipa yang digunakan adalah pipa besi tuang. Carilah debit masing-masing pipa.
+75
B
1
2
+20
Pembahasan
Dik : D1 = 250 mm = 0,25 m,
Dit :
L1 = 500 m,
D2 = 300 mm = 0,3 m,
L2 = 500 m,
D3 = 200 mm = 0,2 m,
L3 = 750 m
Q1, Q2, Q3 ?
Jwb :
H = Hf1 = Hf2
8 f 1 L1 Q 1
Hf1 = g 2 D5
1
Hf1 =
Hf1 = 846,958 Q1
8 f 2 L2 Q22
Hf2 = g 2 D5
2
H = 75-20 = 55
f1 = f2 = f3 = 0,02
Hf2 =
8 x 0,02 x 500 Q2
2
5
9,81 x x (0,3)
2
Hf2 = 340,373 Q2
8 f 3 L3 Q23
Hf3 = g 2 D5
3
Hf3 =
2
Hf3 = 3877,064 Q3
atau
H = hf2 + hf3
55=340,373 Q2 + 3877,064
Q23
hf1 = hf2
Q3 = Q1 + Q2
2
846,958 Q 1 = 340,373 Q 2
Q2 = 2,488 Q1
H = hf1 +hf3
2
2
55= 846,958 Q1+ 3877,064 Q3
Q3 = Q1 + 2,488 Q1
Q3 = 3,488 Q1 atau Q1 = 0,286 Q3
Q3 = Q1 + Q2
0,118 = Q1 + 2,488 Q1
2
2
55= 846,958 ( 0,286 Q 3 ) + 3877,064 Q3
0,118 = 3,488 Q1
Q1
= 0,034 m3/s
Q2 = Q3 Q1
= 0,118 0,034
= 0,084 m3/s
Soal 4 (Hasmiyati)
Selesaikan dengan prinsip pipa parallel pada gambar berikut ini :
Q=12 cfs
Pipa 1
Q=12 cfs
Pipa 2
Pipa 3
Panjang
Diameter
3000 ft
2000 ft
4000 ft
1 ft
8 inch
16 inch
Pipa 1
Pipa 2
Pipa 3
Tinggi kekasaran
(k)
0,001 ft
0,0001 ft
0.0008 ft
Rapat massa zat cair 2,00 slug/ft3, viskositas kinematic ft2/dt, tekanan di A 80 psi, dan
elevasi di A 100 ft dan B 80 ft.
Penyelesaian
10
0
4a
2
3
4b
80
D1 = 1 ft,
L1 = 3000 ft,
k1 = 0,001 ft
L2 = 2000 ft,
k2 = 0,0001 ft
L3 = 4000 ft,
k3 = 0,0008 ft
Diasumsikan,
D4a = 2 ft,
k4a = 0,001 ft
D4b = 2 ft,
k4b = 0,001 ft
f1 =
k 1 . g . 2 . D 51
8 L1
f1 =
f2 =
k 2 . g . 2 . D 52
8 L2
f2 =
f2 = 7,981 x 10-8
f3 =
k 3 . g . . D3
8 L3
f3 =
f3 = 1,022 x 10-5
fe = f4,
f4 =
f4 =
f4 = 3,869 x 10-4 = f5
k 4 . g . . D4
8 L4
1 /2
[ ]
D5e
f e Le
0,667 5
( 7,981 x 108)(2000)
32
( 3,869 x 104 )Le
1/ 2
1 /2
[ ] [ ] [ ]
1/ 2
25
( 3,869 x 104 )Le
1/ 2
D 51
f 1 L1
1/ 2
D 52
f 2 L2
15
( 4,03 x 106 )(3000)
] [
D53
+
f 3 L3
1 /2
1,3345
+
(1,022 x 105)( 4000)
+
1 /2
1/ 2
Le = 35,868 ft
Jadi, Le totalnya yaitu
8. f 2 . L2 . Q22
g . 2 . D52 =
8. f 3 . L3 .Q23
g . 2 . D53
10 x 10-4 Q 1
1 x 10-4 Q 2
Persamaan (1)
Persamaan (2)
2
10 x 10-4 Q1
8 x 10-4 Q3
2
1 x 10-4 Q2
2
1 x 10-4 Q 2
1 x 104 Q22
Q1
Q1
= 0,316 Q2
2
8 x 10-4 Q3
Q3
10 x 104
1 x 104 Q22
8 x 104
Q3
= 0,354 Q2
Q4 = Q1 + Q2 + Q3
Q1 = 0,316 Q2
Q3 = 0,354 Q2
12 = 0,316 Q2 + Q2 + 0,354 Q2
Q1 = 0,316 (7,186)
Q3 = 0,354 (7,186)
Q2 = 7,186 cfs
Q1 = 2,271 cfs
Q3 = 2,544 cfs
Q4 = Q1 + Q2 + Q3
12= 2,271+ 7,186+ 2,544
12 = 12 (OK)
Soal 5 (Lili purwati)
Hitung debit pada pipa-pipa di bawah ini. Jika di titik C ada pompa yang memberikan debit 8l/dt
+100
m
E
+80
m
+85
m
P
C
Pipa
AE
BE
Diameter
450 mm =
0,45 m
450 mm =
Panjang pipa
300 m
Koef Darcy
0.03
350 m
0.025
0,45 m
550 mm =
0,55 m
CE
900 m
0.027
PENYELESAIAN:
+100
m
300
m
zA
E
+80
m
900
m
350
m
+85
m
zB
C
Misalkan pipa CE = Pipa 3, pipa BE = pipa 2, pipa AE = pipa 1
zA = 100 80 = 20 m
zB = 85 80 = 5 m
Debit pompa = 8 l/dt = 0,008 m3/d terletak pada titik C, sehingga Q3 = 0,008 m3/d
Untuk persamaan hT = hf3, diperoleh nilai hT
hT = hf3 =
hT =
8 F 3 L 3 Q3 2
2
5
g D3
hT = 0,25533 m
hT= 0,25533 m < zB= 5m
Pada pipa paralel persamaan kehilangan tenaga adalah hf1 = hf2 = hf3, dengan nilai Q3 = 0,008
m3/d. Sehingga untuk mencari nilai Q1digunakan persamaan kehilangan tenaga hf1 = hf3
Hf1 = hf3
8 F 1 L 1Q 12
8 F 3 L 3 Q3 2
=
g 2 D 15
g 2 D 35
Hf1
Hf2
10
m
A
600
m
2
450
m
Karakteristik Pipa:
Hf3
10
m
400
m
L1 = 600 m
D1 = 30 = 0,762 m
F1 = 0,016
L2 = 400 m
D2 = 20 = 0,508 m
F2 = 0,014
L3 = 450 m
D3 = 24 = 0,6096 m
F3 = 0,18
f
1
Hc
D1 2g
2
Q1
)
2
L1 D 1 / 4
f 1
D1
2g
(
Hc
Hc
16 Q1
)
2
4
L1 D 1
f 1
D1
2g
Hc
HE
f 2
HE
Q2
)
2
L2 D 2 / 4
f 2
D2
2g
HE
16 Q22
)
L2 2 D 24
f 2
D2
2g
HE
8 F 1 L 1Q 12
2
5
g D1
Dan
L2 V 22
D 2 2g
2
8 F 2 L 2Q 2
2
5
g D2
8 F 1 L 1Q 1
2
5
g D1
30 =
8 F 2 L 2Q 2
2
5
g D2
8 F 3 L 3 Q3
2
5
g D3
8 F 1 L 1Q 1
2
5
g D1
8 F 2 L 2Q 22
g 2 D 25
8 x 0,016 x 600 x Q 12
30 =
9,81 x 2 x 0,7625
8 x 0,016 x 600 x Q 12
9,81 x 2 x 0,7625
30 =
3,0876 Q1
13,6769Q 22
8 x 0,014 x 400 x Q 22
9,81 x 2 x 0,5085
8 x 0,014 x 400 x Q 22
+
9,81 x 2 x 0,5085
2
13,6769Q 2
79,5026 Q3
3,0876 Q1
3,0876 Q1
30 =
13,6769Q 2
79,5026 Q3
13,6769Q 2
30 = 113,0316 Q
Q =
30
113,0316
Q = 0,5152 m3/d
X=
L1
H
(L1+L 2+ L3)
Y=
L 1+ L2
H
( L1+L 2+ L3)
= 12,4138 m
600+400
Hf1 =
8F 1L1
Q 12
2
5
g D1
Hf2 =
8F 2L2
Q 22
2
5
g D2
3,0876 Q1
PC = 211.840,083 N/m2
PC = 211,840083 kN/m2(SI)
Tinggi tekanan di titik E:
PE
= 10 + Y (hf1+hf2)
PE
= 10 + 20,6897- 4,4498
PE = 26,2399 x
PE = 2,62399 kgf/cm2 (mks)
Atau
PE = PE g
PE = 26,2399 x 1000 x 9,81
PE = 257.413,419 N/m2
PE = 257,413419 kN/m2 (SI)
3. Panjang pipa ekivalen
F 1L1
F 2L2
D15
5
He = De5
+
D2
fe
0,016 x 600
5
0,762
5
Le =
0,762
0,016
F 3L3
5
)
D3
0,014 x 400
0,5085
0,18 x 450
0,6096 5 )
Le = 16,0566 x 1.165,0836
Le = 18.707,2811 m
Data pipa
No
Pipa
Diameter (mm)
Panjang (M)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
AB
BE
ED
CD
AC
DG
FG
CF
EH
GH
300
100
200
200
200
150
250
150
150
250
250
100
125
125
100
100
125
100
100
125
0.020
0.020
0.025
0.025
0.025
0.020
0.020
0.023
0.022
0.022
Penyelesaian :
k=
8 fl
2
g D
No
Pipa
Diameter (M)
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
AB
BE
ED
CD
AC
DG
FG
CF
EH
GH
0.30
0.10
0.20
0.20
0.20
0.15
0.25
0.15
0.15
0.25
Panjang
(M)
250
100
125
125
100
100
125
100
100
125
0.020
0.020
0.025
0.025
0.025
0.020
0.020
0.023
0.022
0.022
170
16525
807
807
646
2176
212
2503
2394
233
Korek 1
Q1
25
35
Q2
DD
C
25
25
E
II
Q4
10
20
II
Q3
15
10
Percobaan I
Pipa
AB
BE
ED
CD
AC
KOREKSI
Pipa
CD
DG
FG
CF
KOREKSI
Jaring 1
kQ2
2kQ
106259
10328357
20173
-80690
-790765
9583333
= 11
Percobaan I
Jaring 2
kQ2
8501
826269
8069
16138
45187
904163
-80690
489641
21152
1564130
1994233
=9
16138
65285
4230
125130
210784
2kQ
Percobaan I
Koreksi 2
Jaring 3
Pipa
kQ2
2kQ
ED
EH
GH
DG
KOREKSI
-20173
957519
5817
489641
1432804
=8
8069
95752
2327
65285
171433
Q1
14
46
Q2
DD
14
C
16
E
II
30
Q4
12
II
Q3
Percobaan 2
Jaring 1
Pipa
kQ2
2kQ
AB
BE
ED
CD
AC
33323
3238973
3228
-726213
-1365925
1183385
4760
462710
3228
48414
59388
578501
KOREKSI
=2
Percobaan 2
Jaring 2
Pipa
kQ2
2kQ
CD
DG
FG
CF
-726213
-8705
212
640668
-94038
48414
8705
20
80083
137222
KOREKSI
= -1
Pipa
Percobaan 2
Jaring 3
kQ2
ED
EH
GH
DG
-3228
344707
-2094
-8705
330681
KOREKSI
=5
2kQ
3228
57451
1396
8705
70780
Koreksi 3
Q1
12
48
Q2
DD
12
C
17
E
II
31
Q4
II
Q3
Percobaan 3
Jaring 1
Pipa
kQ2
2kQ
AB
24482
4080
BE
2379653
396609
ED
20173
8069
CD
-775434
50028
AC
-1487283
61970
161591
520796
KOREKSI
=0
Percobaan 3
Jaring 2
Pipa
kQ2
2kQ
CD
-775434
50028
DG
-78343
26114
FG
846
846
CF
723254
85089
-129676
162077
KOREKSI
= -1
Percobaan 3
Jaring 3
Pipa
kQ2
2kQ
ED
-20173
8069
EH
117296
33513
GH
-14891
3723
DG
-78343
26114
3890
71419
KOREKSI
=0
Koreksi 4
D
Q1
12
48
Q2
DD
12
C
18
E
II
30
Q4
II
Q3
Percobaan 4
Jaring 1
Pipa
kQ2
2kQ
AB
24482
4080
BE
ED
2379653
20173
396609
8069
CD
AC
-726213
-1487283
48414
61970
210812
519143
KOREKSI
=0
Percobaan 4
Jaring 2
Pipa
kQ2
2kQ
CD
DG
-726213
-54405
48414
21762
FG
CF
1904
810845
1269
90094
32131
161539
KOREKSI
=0
Percobaan 4
Jaring 3
Pipa
kQ2
2kQ
ED
EH
-20173
117296
8069
33513
GH
DG
-14891
-54405
3723
21762
27828
67067
KOREKSI
=0
Penyelesaian
Diketahui :
D1 = 1 = 32 mm = 0,032 m
L2 = 30 m
D2 = = 26 mm = 0,026 m
K = 0,025 ( kuntukbesituang)
L1 = 20 m
Ditanya :
Q=?
Jawab :
Q= AxV
Q1=Q2
1
A 1= D12
4
1
x 3,14 x 0,0322
4
0,08032 m2
1
A 2= D 22
4
1
x 3,14 x 0,0262
4
0,00053066 m2
D1
D2
D1
D2
D1
D2
H=ka
V 12
v 12
+k 1
+ kb
2g
2g
0,5+0,25+ 0,5+
256
256
259 V 1
+0,05
+ 0,98
=5
81
81
81 2 g
2
( 0,5+0,25+1,58+ 0,158+3,097 ) V 1 =5
19,62
5,585
V 12
=5
19,62
V 1 2=
19,62 X 5
5,585
V 12=17,565
2
V 1=4,191m /s
Q1=A 1 x V 1
0,08032 x 4,191
0,3486912
m
s
m
Jadi debit aliranpadapipatersebutadalah0,3486912 s