ASAL USUL BUKIT CATU

Alkisah neng panjeronan Pulau Bali, ana siji desa sing subur lan makmur.
Sawah lan tegale sanuli menehake panen sing berlimpah. Neng desa kesebut
tinggal sawong petani nduwe jeneng pak Jurna lan bojone. Dekne kabeh
mengenke pakoleh panen parine luwih akeh saka nang pakoleh panen
sadurunge. "Hem, sabecike nang musim tandur pari saiki iki awake dhewe
berkaul," usul pak Jurna nang bojone. "Berkaul apa, pak?" sahut Bu Jurna.
"Begini, nek pakoleh panen pari mengko ningkat awake dhewe gawe siji
tumpeng sega gedhe, ujar pak Jurna kebak harap. Embok Jurna setuju.

Jebulna pakoleh panen pari pak Jurna ningkat. Padha karo kaul sing wis
diucapkan, bacut terus pak Jurna lan bojone nggawe siji tumpeng sega gedhe.
Kajaba kuwi dianakne pesta pangan lan ombe. Ning pak Jurna lan bojone
durung puas karo pakoleh panen sing dekne kabeh saka. Dekne kabeh pengen
berkaul meneh dimusim pari ikine. "saiki awake dhewe berkaul meneh. Nek
pakoleh panen pari mengko luwih ningkat, awake dhewe arep nggawe telu
tumpeng sega gedhe-gedhe," ujar pak Jurna sing didukung bojone. Dekne
kabeh pun pengen ngenekake pesta sing luwih meriah daripada pesta
sadurunge.

Jebulna bener-bener kedadean. Pakoleh panen pari luwih ningkat

meneh. Pak Jurna lan bojone cepet nglakoni kaulnya. Sakanggonan turah panen
ditukokake kewan ingon-ingon saka pak Jurna. Ning dekne kabeh isih durung
puas. Pak Jurna lan bojone berkaul meneh arep nggawe lima tumpeng gedhe
nek pakoleh panen lan ingon-ingone dadi luwih akeh. Panen ikine melimpah
ruah lan ingon-ingone tambah akeh. "mubarang anugerah saka Sang Dewata,
apa sing awake dhewe mit kedadeyan," ucap pak Jurna warata

Neng mubarang esuk sing cerah, pak Juran lunga menyang sawah. Sak-
uga tiba neng pinggir palemahan sawahan, dheweke ndeleng samubarang sing
aneh. "Onggokan lemah sagedhe catu?" takone jero ati. "pangrasaku onggokan
lemah iki kemarin durung ana," gumam pak Juran karo ngeling-eling. Waca uga
cerito rakyat aji saka lan artine.

Catu yaiku piranti penakar beras saka tempurung kambil. Sakwise deleng
onggokan lemah kuwi, pak Jurna cepet mbanjurke dalan ngepung sawahe.
Sakwise kuwi, dheweke mulih menyang omah. Setibanya neng omah, pak Jurna
nyritani nang bojone babagan apa sing dideloke mau. Dheweke cepet ngusulake
ben nggawe catu sega kaya sing didelok neng sawah. Embok Jurna mendukung
rencana bojone.

Kelanjutan cerkak bahasa jawa asal usul bukit catu "Begini, pak. Awake
dhewe gawe beberapa catu sega. Karo ngono, panenan awake dhewe arep
berlimpah ruah, dadine bisa ngluwihi panenan wong liya," usul Bu Jurna.

Pakoleh panen berlimpah ruah. Lumbung pari kebak. Para tangga pak
Jurna takjub ndeleng pakoleh panen sing tiada bandinge kuwi. "pak Jurna kuwi
petani ulung," tembung sawong lanang separo baya marang kanca-kancane.
"dudu petani ulung ning petani beruntung," timpal salah siji kancane karo
ngesem. Pak Jurna lan bojone nggawe beberapa catu sega.

Pesta pora cepet dianakne meriah banget. Beberapa catu sega cepet
digawa menyang panggon siji catu sing ngrupa onggokan lemah ana. Ning, pak
Jurna kaget banget ndeleng catu kesebut nambah gedhe.

"Becik, aku arep nggawe catu sega kaya catu lemah sing tambah gedhe
iki," tekad pak Jurna bernada sombong. Pak Jurna cepet mulih menyang omah
lan ngongkonke bojone ben nggawe siji catu sega sing luwih gedhe.

Siji catu sega sing dipangarah wis jaga digawa menyang sawah. Karo
bersenandung lan diiringi gemerciknya banyu sawah, pak Jurna nggawa catu
sega gedhe. Ning sakwise tiba dipanggon, pak Jurna terperanjat.

"Astaga! Catu tambah gedhe lan dhuwur!" pekiknya. "ora apaa. Aku isih
nduweni simpanan beras sing bisa digawe sagedhe catu iki," ujar pak Jurna
dhuwur ati. Ngonoa sing kedadean. Saben pak Jurna nggawe catu sega luwih
gedhe, onggokan lemah sing ngrupa catu nambah gedhe lan tambah dhuwur.
Suwe kesuwen catu lemah kesebut dadi siji bukit.

Pak Jurna lan bojone pasrah. Dekne kabeh wis ora saguh meneh nggawe
catu sega. Bacut terus apa sing kedadean? Pak Jurna tiba miskin amarga ulah
lan kesombongannya dhewe. Akhire, onggokan lemah sing wis ngowah dadi
bukit kuwi dijenengi Bukit Catu.

Nama : Adista S.

Kelas :6B

Nomer absen : 036