M = 0,05 M
massa 1000
M = x
BM V
massa 1000
0,05 M = x
126,07 g/mol 500 mL
M = 0,1 M
massa 1000
M = x
BM V
massa 1000
0,1 M = x
40 g/mol 1000 mL
massa = 4 gram
M = 0,1 M
massa 1000
M=
BM V (mL)
37 g 1000
M=
36,5 g/mol 84,0336 mL
M = 12,06 M
Pengenceran :
M1 x V1 = M2 x V2
12,06 M x V1 = 0,1 M x 1000 mL
V1 = 8,3 mL (ad aquadest 500 mL)
Mol H2C2O4
mol = M x V
= 0,05 M x 10 mL
= 0,5 mmol
)
( 17 x 10-8
(x-x )2
SD = n-1
17 x 10-8
SD =
3-1
SD = 0,0002915
Nilai Simpangan Baku Relatif
SD
RSD = x 100%
N
0,0002915
RSD = x 100%
0,0973
RSD = 0,225%
Normalitas NaOH dengan Standar Deviasi (SD)
Normalitas NaOH = x SD
= (0,0973 0,0002915) N
Mol NaOH
mol = M x V
= 0,0973 M x 10 mL
= 0,973 mmol
)
( 1854 x 10-8
(x-x )2
SD = n-1
1854 x 10-8
SD =
3-1
SD = 0,003044
Nilai Simpangan Baku Relatif
SD
RSD = x 100%
N
0,003044
RSD = x 100%
0,101
RSD = 3,01%
Normalitas HCl dengan Standar Deviasi (SD)
Normalitas HCl = x SD
= (0,101 0,003044) N
6.6 Penentuan Kadar Aspirin
Diketahui : N NaOH = 0,0973 N
N HCl = 0,101 N
V NaOH berlebih = 5 mL
V NaOH I = 2 mL
V NaOH II = 2 mL
V NaOH III = 2 mL
V HCl I = 4,25 mL
V HCl II = 4,4 mL
V HCl III = 4,45 mL
m tablet I = 0,2255 g = 225,5 mg
m tablet II = 0,2194 g = 219,4 mg
m tablet III = 0,2210 g = 221 mg
m serbuk aspirin I = 100,7 mg
m serbuk aspirin II = 100,5 mg
m serbuk aspirin III = 100,1 mg
BM aspirin = 180,16 g/mol
BJ aspirin = 1,39 g/cm3
Kadar aspirin tiap tablet = 80 mg
Ditanya : Kadar aspirin dalam % b/b = ... ?
Kadar aspirin dalam % b/v = ... ?
Jawab :
Molaritas NaOH
N
M=
ek
0,0973 N
M=
1
M = 0,0973 M
Molaritas HCl
N
M=
ek
0,101 N
M=
1
M = 0,101 M
Persamaan reaksi
Reaksi antara aspirin dan NaOH:
COOH
COONa
Titrasi I
Volume total NaOH = 2 mL + 5 mL = 7 mL
mol NaOH = M NaOH x V NaOH
= 0,0973 M x 7 mL
= 0,6811 mmol
mol HCl yang bereaksi = M HCl x V HCl
= 0,101 M x 4,25 mL
= 0,4925 mmol
mol NaOH yang bereaksi dengan HCl
koef NaOH
= mol HCl
koef HCl
1
= 0,4925 mmol
1
= 0,4925 mmol
mol NaOH yang bereaksi dengan aspirin
= mol NaOH mol NaOH yang bereaksi dengan HCl
= 0,6811 mmol 0,4925 mmol
= 0,25185 mmol
mol aspirin
koef aspirin
= mol NaOH yang bereaksi dengan aspirin
koef NaOH
1
= 0,25185 mmol
2
= 0,125925 mmol
massa aspirin
= mol aspirin x BM aspirin
= 0,125925 mmol x 180,16 g/mol
= 22,686648 mg
massa aspirin dalam tablet
massa tablet
= massa aspirin
massa serbuk
225,5 mg
= 22,686648 mg
100,7 mg
= 50,802 mg
Kadar aspirin (mg/tablet) = 50,802 mg/tablet
Kadar aspirin dalam % b/b
massa aspirin dalam tablet
= x 100%
massa tablet
50,802 mg
= x 100%
225,5 mg
= 22,528 % b/b
Kadar aspirin dalam % b/v
= kadar aspirin dalam % b/b x BJ aspirin
= 22,528 % b/b x 1,39 g/cm3
= 31,313% b/v
Perolehan kembali
massa terukur
= 100%
massa sebenarnya
50,802 mg
= 100%
80 mg
= 63,5025 %
Titrasi II
Volume total NaOH = 2 mL + 5 mL = 7 mL
mol NaOH = M NaOH x V NaOH
= 0,0973 M x 7 mL
= 0,6811 mmol
mol HCl yang bereaksi = M HCl x V HCl
= 0,101 M x 4,4 mL
= 0,4444 mmol
mol NaOH yang bereaksi dengan HCl
koef NaOH
= mol HCl
koef HCl
1
= 0,4444 mmol
1
= 0,4444 mmol
mol NaOH yang bereaksi dengan aspirin
= mol NaOH mol NaOH yang bereaksi dengan HCl
= 0,6811 mmol 0,4444 mmol
= 0,2567 mmol
mol aspirin
koef aspirin
= mol NaOH yang bereaksi dengan aspirin
koef NaOH
1
= 0,2567 mmol
2
= 0,11835 mmol
massa aspirin
= mol aspirin x BM aspirin
= 0,11835 mmol x 180,16 g/mol
= 21,321 mg
massa aspirin dalam tablet
massa tablet
= massa aspirin
massa serbuk
219,4 mg
= 21,321 mg
100,5 mg
= 46,545 mg
Kadar aspirin (mg/tablet) = 46,545 mg/tablet
Kadar aspirin dalam % b/b
massa aspirin dalam tablet
= x 100%
massa tablet
46,545 mg
= x 100%
219,4 mg
= 21,214 % b/b
Kadar aspirin dalam % b/v
= kadar aspirin dalam % b/b x BJ aspirin
= 21,214 % b/b x 1,39 g/cm3
= 29,487% b/v
Perolehan kembali
massa terukur
= 100%
massa sebenarnya
46,545 mg
= 100%
80 mg
= 58,1812%
Titrasi III
Volume total NaOH = 2 mL + 5 mL = 7 mL
mol NaOH = M NaOH x V NaOH
= 0,0973 M x 7 mL
= 0,6811 mmol
mol HCl yang bereaksi = M HCl x V HCl
= 0,101 M x 4,45 mL
= 0,44925 mmol
mol NaOH yang bereaksi dengan HCl
koef NaOH
= mol HCl
koef HCl
1
= 0,44925 mmol
1
= 0,44925 mmol
mol NaOH yang bereaksi dengan aspirin
= mol NaOH mol NaOH yang bereaksi dengan HCl
= 0,6811 mmol 0,44925 mmol
= 0,23165 mmol
mol aspirin
koef aspirin
= mol NaOH yang bereaksi dengan aspirin
koef NaOH
1
= 0,23165 mmol
2
= 0,115825 mmol
massa aspirin
= mol aspirin x BM aspirin
= 0,115825 mmol x 180,16 g/mol
= 20,867 mg
massa aspirin dalam tablet
massa tablet
= massa aspirin
massa serbuk
221 mg
= 20,867 mg
100,1 mg
= 46,07 mg
Kadar aspirin (mg/tablet) = 46,07 mg/tablet
Kadar aspirin dalam % b/b
massa aspirin dalam tablet
= x 100%
massa tablet
46,07 mg
= x 100%
221 mg
= 20,846 % b/b
Kadar aspirin dalam % b/v
= kadar aspirin dalam % b/b x BJ aspirin
= 20,846 % b/b x 1,39 g/cm3
= 28,976% b/v
Perolehan kembali
massa terukur
= 100%
massa sebenarnya
46,07 mg
= 100%
80 mg
= 57,5875%
47,805 21,529 29,925 59,7571%
)
( 13,5258
13,5258
SD =
3-1
SD = 2,6005
Nilai Simpangan Baku Relatif
SD
RSD = x 100%
Kadar aspirin
2,6005
RSD = x 100%
47,805
RSD = 5,4398%
Kadar Aspirin dengan Standar Deviasi (SD):
Kadar Aspirin = x SD
= (48,805 2,6005) mg/tablet
1,5431715
SD =
3-1
SD = 0,8784
Nilai Simpangan Baku Relatif
SD
RSD = x 100%
Kadar aspirin
0,8784
RSD = x 100%
21,529
RSD = 4,08%
)
( 3,074872
3,074872
SD =
3-1
SD = 1,2399
Nilai Simpangan Baku Relatif
SD
RSD = x 100%
Kadar aspirin
1,2399
RSD = x 100%
29,925
RSD = 4,14335%