HALAMAN PENGESAHAN

TUGAS KHUSUS PRAKTEK KERJA PROFESI APOTEKER

PENYULUHAN MASYARAKAT

PERIODE NOVEMBER 2018

Diajukan sebagai Salah Satu Syarat Memperoleh Gelar Apoteker (Apt)

Program Studi Profesi Apoteker

Disusun oleh :

Nurlela, S.Farm

(41181097000003)

Disetujui oleh :

Pembimbing PKPA

UIN Syarif Hidayatullah Jakarta

Prof.Dr.Atiek Soemiati,M.S.,Apt

Diketahui oleh,

Ketua Program Studi Profesi Apoteker

Dr. Azrifitria, M.Si, Apt

NIP.197211272005012004

ii
 KATA PENGANTAR

Puji dan syukur kami panjatkan kepada Tuhan Yang Maha Esa yang telah
melimpahkan rahmat dan karunia-Nya sehingga penulis dapat menyelesaikan kegiatan
penyuluhan masyarakat mengenai Swamedikasi Penyakit Diare, Gastritis (maag) dan Flu
periode November 2018. Laporan ini disusun sebagai salah satu persyaratan untuk
menyelesaikan Pendidikan Program Studi Apoteker Fakultas Ilmu Kesahatan UIN Syarif
Hidayatullah Jakarta.
Pada kesempatan ini dengan rasa hormat dan terima kasih yang tidak terhingga saya
sampaikan kepada Prof.Dr.Atiek Soemiati,M.S.,Apt selaku dosen pembimbing dari
Program Studi Apoteker Fakultas Ilmu Kesahatan UIN Syarif Hidayatullah Jakarta yang telah
berkenan meluangkan waktu untuk memberikan ilmu, pengarahan, bimbingan, petunjuk, dan
sarannya selama proses penyusunan tugas khusus ini.

Ucapan terima kasih juga disampaikan kepada:

1. Prof. Dr. H. Arief Sumantri, M.Kes. selaku Dekan Fakultas Ilmu Kesehatan UIN Syarif
Hidayatullah Jakarta.
2. Dr. Azri Fitria, M.Si,.Apt. selaku Ketua Prodi Profesi Apoteker Universitas Islam Negeri
Syarif Hidayatullah Jakarta.
3. Seluruh staff pengajar dan karyawan Program Studi Profesi Apoteker, Fakultas Ilmu
Kesehatan, Universitas Islam Negeri Syarif Hidayatullah Jakarta.
4. Orang tua dan keluarga tercinta atas doa, dukungan, semangat, dan perhatian kepada
Penulis sehingga pelaksanaan tugas khusus ini dan penyelesaian laporan dapat tercapai.
5. Semua rekan-rekan Apoteker Universitas Islam Negeri Syarif Hidayatullah Jakarta
angkatan kelima.
6. Masyarakat di sekitar Kampus UIN Syarif Hidayatullah Jakarta yang telah berkoperatif,
memberikan dukungan, semangat kepada Penulis selama pelaksanaan tugas khusus ini.

Jakarta, November 2018

Penyusun

ii
 DAFTAR ISI
HALAMAN JUDUL …….................................................................................................i
HALAMAN PENGESAHAN ............................................................................................ii
KATA PENGANTAR .......................................................................................................iii
DAFTAR ISI .....................................................................................................................iv
DAFTAR LAMPIRAN ......................................................................................................v
BAB I PENDAHULUAN....................................................................................................1
1.1 Latar Belakang ..............................................................................................................1
1.2 Tujuan ...........................................................................................................................2
BAB II TINJAUAN PUSTAKA.........................................................................................3
2.1 Swamedikasi……………..............................................................................................3
2.2.Diare .............................................................................................................................5
2.2.1. Definisi................................................................................................................5
2.2.2. Epidemiologi.......................................................................................................5
2.2.3. Patofisiologi .......................................................................................................6
2.2.4. Penyebab Diare ..................................................................................................7
2.2.5. Derajat Dehidrasi................................................................................................8
2.2.6. Pencegahan Diare...............................................................................................9
2.2.7. Prinsip Tatalaksana Diare...................................................................................9
2.2.8. Terapi Farmakologi...........................................................................................11
2.2.9. Pengobatan Tradisional.....................................................................................13
2.3.Gastritis ......................................................................................................................14
2.3.1. Definisi..............................................................................................................14
2.3.2. Patofisiologi......................................................................................................14
2.3.3. Gejala................................................................................................................15
2.3.4. Penyebab ..........................................................................................................16
2.3.5. Diagnosis...........................................................................................................17
2.3.6. Pengobatan Gastritis.........................................................................................18
2.3.7. Pengobatan Tradisional....................................................................................20
2.4.Flu .............................................................................................................................20
2.4.1. Definisi............................................................................................................20
2.4.2. Epidemiologi...................................................................................................21

ii
 2.4.3. Gejala................................................................................................................22
2.4.4. Penanganan Flu.................................................................................................23
2.4.5. Pengobatan Tradisional.....................................................................................25

BAB 3 HASIL DAN PEMBAHASAN……………........................................................27

BAB 4 KESIMPULAN ...................................................................................................31
DAFTAR PUSTAKA ......................................................................................................32
LAMPIRAN .....................................................................................................................33

ii