Anda di halaman 1dari 17

Data Genap

Tahun Jumlah Pelanggan Rata-rata Nilai X untuk th Nilai X untuk th dasar


dasar 2005 2008

2003 17.66 -2 -5
2004 25.86 32.155 -1 -4
K1
2005 36.6 0 -3
2006 48.5 1 -2
2007 63 2 -1
2008 86.6 93.8 3 0
K2
2009 105.1 4 1
2010 120.5 5 2
2011 61.645 6 3
2012 7 4

Data Ganjil

Tahun Jumlah Pelanggan Rata-rata Nilai X untuk th Nilai X untuk th dasar


dasar 2005 2008

2003 17.66 -2 -5
2004 25.86 -1 -4
2005 36.6 38.324 0 -3
2006 48.5 1 -2
2007 63
2007 63 2 -1
2008 86.6 3 0
2009 105.1 101 4 1
2010 120.5 5 2
2011 129.8 6 3
2011 62.676 7 4
2012 8 5
2013 9 6
Tren dengan metode semi rata-rata

Menghitung nilai perubahan

b = (K2-K1) : Tahun dasar 2 - Tahun dasar 1

20.5483333333333

Persamaannya

Nilai A = Warna Biru 1. Y' = 38,32 + 20,89 X dengan tahun dasar 2005
101 + 20,89 X dengan tahun dasar 2008
Nilai B = 20.892
untuk ramal 2013 tahun dasar 2005 = 9
226.352
untuk ramal 2013 tahun dasar 2008 = 6
226.352
Persamaannya
1. Y' = 32,15 + 20,55 X dengan tahun dasar 2005 2. Y' =
93,80 + 20,55 X dengan tahun dasar 2008

untuk ramal 2013 tahun dasar 2005 = 8


196.5417
untuk ramal 2013 tahun dasar 2008 = 5
196.5417

n tahun dasar 2005 2. Y' =


dasar 2008

ar 2005 = 9

ar 2008 = 6
1. Metode Rata-rata Sederhana Indeks Musim = Rata-rata per Kuartal x 100
Rata-rata Total
DATA PRODUKSI PADI PER TRIWULAN UNTUK TAHUN 2008-2012

Triwulan Hitunglah indeks musim setiap triwulan. Apabila pr


Tahun Produksi
I II III tahun 2015 diperkirakan mencapai 72,41 juta ton, b
2008 60.33 28.12 20.91 11.29 produksi setiap triwulannya?
2009 64.4 29.51 22.46 12.43
2010 66.47 29.32 22.15 14.99
2011 69.06 32.13 23.54 13.38
2012 69.27 32.31 22.88 14.08

a. Membuat rata-rata setiap triwulan dan totalnya

Triwulan
Tahun Produksi
I II III
2008 60.33 28.12 20.91 11.29
2009 64.4 29.51 22.46 12.43
2010 66.47 29.32 22.15 14.99
2011 69.06 32.13 23.54 13.38
2012 69.27 32.31 22.88 14.08
NiLai Total 329.53 151.39 111.94 66.17
Rata-rata 65.906 30.278 22.388 13.234
rata-rata total = 21.9686667

b. Menghitung Indeks Musim

Rata-rata triwulan I x 100


Indeks Musim I = = (30,28*100)/21,97 = 137.823567
Rata-rata Total
Rata-rata triwulan II x 100
Indeks Musim II = = (22,39*100)/21,97 = 101.908779
Rata-rata Total
Rata-rata Triwulan III x 100
Indeks Musim III = = (13,23*100)/21,97 = 60.2403423
Rata-rata Total

c. Produksi padi tahun 2015 direncanakan 72,41 juta ton. Maka setiap triwulan
rata-rata adalah =72,41/3 = 24,14 juta ton. Untuk setiap triwulan targetnya
adalah : Target setiap triwulan = (Indeks Musim x Rata-rata Total)/100

Target Triwulan I = (137,83*24,14)/100 = 33.270609 Juta Ton

Target Triwulan II = (101,91*24,14)/100 = 24.6007793 Juta Ton


Target Triwulan III = (60,24*24,14)/100 = 14.5420186 Juta Ton
im setiap triwulan. Apabila produksi padi
an mencapai 72,41 juta ton, berapa target
annya?
Contoh 2

Berikut adalah nilai penjualan CPO oleh AALI pada tahun 2011
(Investor Bulletin, Edisi Kedua, April 2012). Hitunglah Indeks musim
setiap Bulannya.

Bulan Volume Penjualan CPO(Ribuan Ton) Penyelesaian :


Januari 95 Volume
Bulan
Februari 80.4 Penjualan CPO
Maret 108.9 Januari 95
April 80.9 Februari 80.4
Mei 109.6 Maret 108.9
Juni 92 April 80.9
Juli 122.1 Mei 109.6
Agustus 99 Juni 92
September 102 Juli 122.1
Oktober 121.7 Agustus 99
November 119 September 102
Desember 124.6 Oktober 121.7
November 119
Desember 124.6
Rata-rata 104.6
Volume Nilai Bulan Ini Indeks
× 100
Penjualan CPO Nilai Rata-rata Musim
95 (95/104,6) *100 90.8221797 90.8
80.4 (80,4/104,6) *100 76.8642447 76.9
108.9 (108,9/104,6) *100 104.110899 104.1
80.9 (80,9/104,6) *100 77.3422562 77.3
109.6 (109,6/104,6) *100 104.780115 104.8
92 (92/104,6) *100 87.9541109 88
122.1 (122,1/104,6) *100 116.730402 116.7
99 (99/104,6) *100 94.6462715 94.6
102 (102/104,6) *100 97.5143403 97.5
121.7 (121,7/104,6) *100 116.347992 116.3
119 (119/104,6) *100 113.76673 113.8
124.6 (124,6/104,6) *100 119.120459 119.1
104.6
2. Metode Rata-rata dengan Tren

Nilai data asli


Rumus : Indeks Musim = × 100
Nilai Tren

Contoh Soal :

Hitunglah indeks musim bulanan dengan menggunakan data pada


contoh 2, yaitu volume penjualan CPO PT AALI pada tahun 2011.

Bulan Volume Penjualan CPO(Ribuan Ton)


Januari 95
Februari 80.4
Maret 108.9
April 80.9
Mei 109.6
Juni 92
Juli 122.1
Agustus 99
September 102
Oktober 121.7
November 119
Desember 124.6

Penyelesaian :
a. Mencari nilai tren terlebih dahulu. Untuk soa
Bulan Y X
Januari 95 -5.5
Februari 80.4 -4.5
Maret 108.9 -3.5
April 80.9 -2.5
Mei 109.6 -1.5
Juni 92 -0.5
Juli 122.1 0.5
Agustus 99 1.5
September 102 2.5
Oktober 121.7 3.5
November 119 4.5
Desember 124.6 5.5
Jumlah 1255.2

b. Menghitung Indeks Musim = (Nilai data asli/Nilai tren


Bulan Y Ŷ
Januari 95 87.94
Februari 80.4 90.97
Maret 108.9 94
April 80.9 97.03
Mei 109.6 100.06
Juni 92 103.09
Juli 122.1 106.11
Agustus 99 109.14
September 102 112.17
Oktober 121.7 115.2
November 119 118.23
Desember 124.6 121.26
Jumlah 1255.2
terlebih dahulu. Untuk soal ini digunakan metode least square.
XY X2 Ŷ
-522.5 30.25 87.935 Persamaan Tren = Ŷ = a + bX
-361.8 20.25 90.965 Koefisien a = ΣY/n = 1225,2/12 = 104.6
2
-381.15 12.25 93.995 Koefisien b = ΣYX/X = 433,2/143 = 3.03
-202.25 6.25 97.025 Jadi, persamaan tren Ŷ = 104,6 - 3,03 X
-164.4 2.25 100.055 Dengan memasukan nilai X pada persamaan
-46 0.25 103.085
61.05 0.25 106.115
148.5 2.25 109.145
255 6.25 112.175
425.95 12.25 115.205
535.5 20.25 118.235
685.3 30.25 121.265
433.2 143

= (Nilai data asli/Nilai tren) × 100


Indeks Musim Perhitungan
108.028201046168 (95/87,94) × 100 = 108,03
88.3807848741343 (80,4/90,97) × 100 = 88,38
115.851063829787 (108,9/94) × 100 = 115,85
83.3762753787488 (80,9/97,03) × 100 = 83,38
109.534279432341 (109,6/100,06) × 100 = 109,54
89.2424095450577 (92/103,09) × 100 = 89,25
115.069267741023 (122,1/106,11) × 100 = 115,06
90.7091808686091 (99/109,14) × 100 = 90,71
90.9334046536507 (102/112,17) × 100 = 90,93
105.642361111111 (121,7/115,2) × 100 = 105,64
100.65127294257 (119/118,23) × 100 = 100, 65
102.754412007257 (124,6/121,26) × 100 = 102,75
A.MEMBUAT RATA-RATA BERGERAK DAN RASIO DATA ASLI DENGAN NILAI RATA-RATA BERGERAK

TAHUN TRIWULAN Y INDEKS BERGERAK 3 TRIWULAN RATA-RATA


I 28.12
2008 II 20.91 60.32 20.10666666667
III 11.29 61.71 20.57
I 29.51 63.26 21.08666666667
2009 II 22.46 64.4 21.46666666667
III 12.43 64.21 21.40333333333
I 29.32 63.9 21.3
2010 II 22.15 66.46 22.15333333333
III 14.99 69.27 23.09
I 32.13 70.66 23.55333333333
2011 II 23.54 69.05 23.01666666667
III 13.38 69.23 23.07666666667
I 32.31 68.57 22.85666666667
2012 II 22.88 69.27 23.09
III 14.08

B.MENGETAHUI RATA-RATA SETIAP KUARTALAN DARI SETIAP TAHUNNYA

Triwulan
TAHUN PRODUKSI
I II III
2008 60.33 103.995358090186 54.88575595527
2009 64.4 139.94625355675 104.627329192547 58.07506618907
2010 66.47 137.65258215963 99.9849533554017 64.91987873538
2011 69.06 136.41381262383 102.273714699493 57.98064422938
2012 69.27 141.35919498323 99.0905153746211
RATA-RATA 138.84296083086 101.99437414245 58.96533627728
JUMLAH RATA-RATA 299.80267125059

C.MENENTUKAN FAKTOR KOREKSI

100 × n
Faktor Koreksi = 1.00065819543432
Jumlah rata-rata

D.IM KUARTALAN DIKALIKAN FAKTOR KOREKSI


INDEKS TRIWULAN 1 138.93434663377
INDEKS TRIWULAN 2 102.06150637384
INDEKS TRIWULAN 3 59.004146992397
RGERAK

INDEKS MUSIM

103.995358090186
54.8857559552747
139.94625355675
104.627329192547
58.0750661890671
137.652582159624
99.9849533554017
64.9198787353833
136.413812623832
102.273714699493
57.9806442293803
141.359194983229
99.090515374621
ANALISIS VARIASI SIKLUS

DATA PRODUKSI PADI DI INDONESIA UNTUK TAHUN 2008-2012

Triwulan
TAHUN PRODUKSI
I II III
2008 60.33 28.12 20.91 11.29
2009 64.4 29.51 22.46 12.43
2010 66.47 29.32 22.15 14.99
2011 69.06 32.13 23.54 13.38
2012 69.27 32.31 22.88 14.48

TAHUN TRIWULAN Y T S TCI=Y/S CI=TCI/I


I 28.12 22.41
2008 II 20.91 22.34 104 20 90
III 11.29 22.28 55 21 92
I 29.51 22.22 140 21 95
2009 II 22.46 22.16 105 21 97
III 12.43 22.09 58 21 97
I 29.32 22.03 138 21 97
2010 II 22.15 21.97 100 22 101
III 14.99 21.91 65 23 105
I 32.13 21.84 136 24 108
2011 II 23.54 21.78 102 23 106
III 13.38 21.72 58 23 106
I 32.31 21.65 141 23 106
2012 II 22.88 21.59 99 23 108
III 14.48 21.53 78
C I=CI/C

92
95 100
96 101
97 100
98 99
101 100
105 101
106 101
107 99
106 100
106 99

Anda mungkin juga menyukai