Get more at eddy.

academy

KEBANGKITAN NASIONALISME
Table of Content:
🔖 Perkembangan Idea Nasionalisme di Barat & Asia (1x)
🔖 Perkembangan Nasionalisme di Asia Tenggara (1x)
🔖 Kesedaran & Gerakan Nasionalisme di Negara Kita (2x)
🔖 Perjuangan Melalui Persatuan (1x)
🔖 Perkembangan Idea Nasionalisme di Barat & Asia (1x)
Perkembangan nasionalisme di Barat berkembang hasil daripada
penentangan terhadap pemerintahan beraja yang menjadi simbol
penindasan yang menggugat hak rakyat. Perkembangan idea tersebut
telah mempengaruhi kebangkitan nasionalisme di Asia dan di Asia
Tenggara.

a) Jelaskan maksud nasionalisme. [4m]

Perasaan cinta yang mendalam terhadap bangsa dan negara

Semangat kebangsaan berkaitan sikap dan pendekatan perjuangan menentang penjajahan

Semangat pembelaan terhadap bangsa dan negara

Gerakan ini untuk mencapai kebebasan politik,ekonomi dan sosial daripada penguasaan
orang asing

b) Huraikan perkembangan nasionalisme yang berlaku di Amerika Syarikat dan China. [8m]

Amerika Syarikat 󾓦
Orang Amerika menentang penjajahan British

British tidak melindungi hak penduduk Amerika

Sebahagian daripada empayar British

Terdapat 13 tanah jajahan British di Amerika

Penduduk Amerika menentang akta yang diperkenalkan untuk memungut cukai.China

Akta pelayaran, Akta Gula, Akta Setem dan Akta Teh

Penduduk tanah jajahan di Amerika melaungkan slogan ‘tiada cukai tanpa perwakilan

Tiada wakil Amerika dalam Parlimen British

Pemimpin di tanah jajahan menubuhkan kongres

Kongres diketuai oleh George Washington

Kongres mengisytiharkan perang terhadap British

Berperang untuk memperjuangkan kemerdekaan Amerika.

Kongres meluluskan Perisytiharan Kemerdekaan Amerika ditulis oleh Thomas Jefferson.

Menegaskan sekiranya sesebuah kerajaan tidak dapat menjamin hak kehidupan

Kebebasan dan kebahagian menjadi hak penduduk

Untuk membentuk kerajaan baharu

KEBANGKITAN NASIONALISME 1
 Get more at eddy.academy

Revolusi Amerika berakhir pada tahun 1783

British mengakui kemerdekaan Amerika

13 buah tanah jajahan British digabungkan

Diberi nama baharu sebagai Amerika Syarikat

Memperkenalkan sistem pemerintahan demokrasi

China 󾓭
Bertujuan mengukuhkan peradaban China dalam kalangan orang Cina

daripada ancaman penguasaan politik dan ekonomi oleh kuasa asing

Nasionalisme China bermula dengan penentangan terhadap kelemahan pemerintahan

Dinasti Manchu

yang dianggap sebagai orang luar dan kehilangan mandat

Masyarakat China turut hilang kepercayaan terhadap Dinasti Manchu

yang gagal menghalang kemasukan pengaruh Barat.

Gerakan nasionalisme seterusnya bercorak anti-Barat

Kerana menentang campur tangan kuasa Barat di China

Tokoh yang mempelopori gerakan kebangkitan rakyat di China ialah Dr. Sun Yat Sen.
Dr. Sun Yat Sen mengemukakan Tiga Prinsip Rakyat (San Min Chu-i) sebagai ideologi
perjuangan,
iaitu nasionalisme, demokrasi dan kebajikan sosial

Prinsip tersebut menjadi asas kepada gerakan Revolusi China pada tahun 1911
yang berjaya menumbangkan pemerintahan Dinasti Manchu
dan kemunculan pemerintahan republik di China

c) Terangkan impak (kesan) sekiranya ketiadaan semangat nasionalisme dalam kalangan

masyarakat. Gunakan pengetahuan sejarah dan pengetahuan am anda. [8m]

Perpaduan antara kaum tidak dapat dipupuk

Berlaku pergaduhan dan perpecahan antara satu sama lain

Tiada kesepakatan antara satu sama lain untuk membebaskan negara daripada
cengkaman penjajahan

Mengugat kedaulatan negara

Memudahkan kemasukan unsur luar

Pembangunan negara tidak dapat dilaksanakan

Pepecahan politik yang berlaku dalam kalangan masyarakat

Melahirkan pemimpin yang sambil lewa dan tidak bertanggungjawab dalam menjalankan
tugas mentadbir negara.

Memudahkan unsur dan budaya luar menyerap masuk ke dalam negara

Keruntuhan dan gejala sosial dalam kalagan generasi muda.

Melahirkan remaja yang tidak patriotik dan mempunyai jati diri.

(Mana-mana jawapan yang munasabah)

🔖
KEBANGKITAN NASIONALISME 2
 Get more at eddy.academy

🔖 Perkembangan Nasionalisme di Asia Tenggara (1x)

Nasionalisme di Thailand berbeza daripada gerakan nasionalisme di
negara lain di Asia Tenggara yang bersifat antipenjajah dan
memperjuangkan kemerdekaan. Gerakan Nasinalisme di Thailand
bertujuan mempertahankan kedaulatan negara serta menuntut penglibatan
rakyat dalam pemerintahan.

a) Jelaskan pemodenan dan dasar terbuka pemerintah Thailand yang membolehkan

negara tersebut mengekalkan kemerdekaanya. [6m]

Menjalankan usaha diplomasi dan pemodenan

Raja Mongkut membina hubungan yang baik dengan kuasa barat

Contoh: British/Amerika Syarikat/Peranchis

Raja Mongkut melaksanakan birokrasi Barat

Penasihat Barat dibawa masuk untuk melatih pegawai tempatan

Contoh: Dalam pentadbiran kewangan/ pelabuhan /kastam ketenteraan/polis

Guru dari Britain dibawa masuk untuk melaksanakan sistem pendidkan Barat

Ini membentuk imej Thailand sebagai negara yang bersahabat dengan Barat

Usaha Raja Mongkut di teruskan oleh Raja Chulalongkorn

Menjadikan Thailand negara yang bebas daripada penjajahan kuasa Barat

b) Pemerintahan Raja Vajiravudh telah menyebabkan kemunculan semangat nasionalisme

dalam kalangan Rakyat di Thailand. Huraikan. [6m]

Kelemahan pentadbiran Raja Vajiravud

Menimbulkan kegelisahan rakyat terhadap penguasaan politik kerabat diraja

Nai Pridi Phanomyong dan Field Marshal Philbulsongkram menubuhkan Parti Rakyat

Melancarkan Revolusi Thai pada 1932. Revolusi menamatkan pemerintahan raja

berkuasa mutlak.

Pemerintahan raja berperlembagaan diperkenalkan

meletakkan raja pada kedudukan tertinggi, tetapi tidak mencampuri urusan pentadbiran
kerajaan Thailand

yang dijalankan oleh Perdana Menteri

Seterusnya rakyat tidak puas hati terhadap penguasaan ekonomi oleh kapitalis barat dan
orang Cina

Perdana Menteri Phibulsongkram meluluskan undang-undang

Menyekat penguasaan ekonomi oleh orang Cina dan menggalakkan pribumi terlibat
dalam ekonomi

c) Sejarah membuktikan kewibawaan pemimpin dalam sesebuah negara mampu

mengelakkan penjajahan asing. Berikan pandangan anda. [8m]

Pemimpin yang berwibawa bijak dalam memastikan

kestabilan politik terjaga/ pentadbiran sistematik

Pentadbiran berdasarkan undang-undang yang ditetapkan

KEBANGKITAN NASIONALISME 3
 Get more at eddy.academy

Agar dapat mengekalkan kemanan negara

Pentadbiran Malaysia berasaskan Perlembagaan Malaysia

Mentadbir negara dengan amanah/intergriti/tanggungjawab

Tidak mengamalkan rasuah yang membawa kehancuran negara

Menunjukkan sikap persahabatan/diplomatik/hubungan/ erat dengan negara luar

Agar pihak musuh tidak ada alasan untuk mewujudkan tentangan

Rakyat yang berpuas hati dengan kepimpinan yang baik akan menyokong dasar-dasar
kerajaan

Membantu negara menyekat anasir luar masuk ke dalam negara / bersedia

mempertahan negara dari ancaman luar

🔖 Kesedaran & Gerakan Nasionalisme di Negara Kita (2x)

Perkembangan nasionalisme di negara kita dapat dilihat dari tiga aspek
iaitu dipelopori oleh golongan intelektual, penulisan dan kewujudan
pertubuhan atau persatuan.

a) Bagaimanakah golongan intelektual berpendidikan Inggeris berperanan dalam

kebangkitan nasionalisme di negara kita? [6m]

Terdiri daripada Raja Chulan Raja Abdullah, Mahmud Mat, Mohammad Eunos Abdullah dan
Raja Uda dan Muhammad yang bertugas sebagai pegawai kerajaan

Mereka mendapat pendidikan di Maktab Melayu Kuala Kangsar (MCKK) yang ditubuhkan
pada tahun 1905

Pada asalnya MCKK ditubuhkan

untuk melatih anak bangsawan bagi diserapkan dalam pentadbiran kerajaan British.

Lepasan MCKK telah menggunakan kedudukan mereka untuk menyuarakan hak mendapat
pendidikan bagi orang Melayu

Menuntut British memperbaiki taraf hidup orang Melayu

Membuka lebih banyak peluang pekerjaan kepada orang Melayu dalam jabatan kerajaan

Mereka menyalurkan idea dan tuntutan dengan cara Berbaik-baik dengan British

Menggunakan akhbar

Contoh: Warta Malaya/Lembaga Malaya/utusan Melayu

b) Jelaskan perjuangan nasionalisme oleh tokoh-tokoh nasionalis melalui penulisan

akhbar dan majalah di Tanah Melayu. [6m]

Akhbar dan majalah digunakan untuk mengetengahkan

isu dan hak masa depan bangsa

polemik Kaum Muda dengan Kuam Tua

isu pentadbiran, ekonomi dan sosial

Syarikat Jelutong Press menyuburkan kegiatan penerbitan akhbar

Intelektual Melayu dan Inggeris terlibat dalam perkembangan surat khabar Melayu

KEBANGKITAN NASIONALISME 4
 Get more at eddy.academy

Contoh: Muhammad Eunos Abdullah menerajui akhbar utusan Melayu dan Lembaga
Melaya

Muncul akhbar warta Malaya/Warta Jenaka/Majlis Jenaka /Majalah Guru

Pengarang Muhammad Yusuf Abdullah/Mohammad Yusof Abdul Hamid/Dato Onn

Jaafar/Abdul Rahim Kajai

Bersuara tentang pendidikan dan politik tanah air

Akhbar berbahasa Inggeris The Malay Mail/ The Malay Tribune

Memuatkan perkembangan sosiopolitik dan ekonomi di negara kita

Akhbar Fajar Sarawak yang ditulis oleh Muhammad Rakawi Yusof/Muhmmad Muhammad
Awi Anang/Muhammad Daud Abdul Ghani serta Haji Abd Rahman Kassim

Menjadi saluran untuk menyedarkan kaum dijajah

Seruan dalam Fajar Sarawak "fajar telah tersinsing, bangunlah wahai bangsaku"
mengesa masyarat bangkit menuju kemajuan

Di Sabah isu pendidikan/tanah bumiputera/kewangan petani disuarakan oleh Ketua-ketua

Anak Negeri dalam mesyuarat mereka

melalui aktiviti persatuan sosiobudaya

c) Golongan Intelektual memainkan peranan penting dalam membangunkan sesuatu

bangsa. Berikan penjelasan anda. [8m]

Golongan intelektual terdedah dengan pelbagai idea / ilmu pengetahuan melalui pendidikan

Berperanan menyebarkan ilmu pengetahuan /memberi kesedaran/pendedahan kepada

masyarakat untuk memajukan diri dan bangsa dalam pelbagai aspek

Melalui penulisan di akhbar/majalah/karya sastera/perkongsian pengalaman

Melahirkan masyarakat yang terdedah dengan maklumat/berpengetahuan dan tidak mudah

ditipu/ditindas

Golongan intelektual menyumbang idea kreatif dan inovatif dalam membangunkan negara

Melahirkan masyarakat yang bersemangat dan berdaya saing

Mampu menyakinkan masyarakat agar bersatu-padu dan mengekalkan kedaulatan negara

Maklumat berikut merupakan faktor kemunculan gerakan nasionalisme di

Tanah Melayu pada abad ke-20.
- Perkembangan Sistem Pendidikan
- Penulisan Kreatif
- Media Cetak

a) Jelaskan perkembangan sistem pendidikan yang membawa kepada gerakan

nasionalisme di Tanah Melayu pada abad ke - 20. [6m]

Pendidikan moden Islam melalui penubuhan madrasah

Meniupkan semangat baharu dalam kalangan pelajar pada awal abad ke- 20

Contoh: Madrasah al-Attas di Johor Baharu/ Madrasah al- Masyhur di Pulau

Pinang/Madrasah al Idrisiyah di Kuala Kangsar.

Institusi ini menerima idea nasionalisme melalui kunjungan para ulama Kaum Muda dari
Sumatera Barat

KEBANGKITAN NASIONALISME 5
 Get more at eddy.academy

Pulangnya pelajar dari Mesir yang menyebarkan idea kemajuan dan pemodenan kepada
masyarakat

Raffles Institution di Singapura / Maktab Melayu Kuala Kangsar atau Malay College Kuala
Kangsar (MCKK) / Maktab Perguruan Sultan Idris atau Sultan Idris Training College (SITC)
melahirkan golongan yang memimpin rakyat

Menuntut hak untuk mendapatkan pendidikan.

Pelajar didedahkan dengan idea tokoh falsafah Islam dan Barat yang memperlihatkan
kelemahan bangsa yang dijajah

Mendesak British melakukan pembaharuan

Contoh: SITC menjadi medan ilmu untuk berbincang dan menghasilkan karya
nasionalisme bagi menyedarkan masyarakat.

b) Bagaimanakah penulisan kreatif dan media cetak telah mendorong kemunculan gerakan
nasionalisme di Tanah Melayu? [8 markah]
Penulisan Kreatif

Novel, cerpen dan puisi tokoh nasionalis dijadikah wadah dalam penulisan

untuk mengungkapkan keperitan hidup bangsa yang dijajah serta penderitaan rakyat

memberi impak kepada rakyat untuk menaikkan semangat bagi memahami realiti hidup
yang dijajah

Contoh:

Novel Melor Kuala Lumpur oleh harun Aminurrashid/ cerpen cerita Awang Putat oleh
Abdul Rahim Kajal.

Karya Pak Sako menyindir penjajah dan mengingatkan anak bangsa akan
kepentingan menikmati kebebasan

Akhbar / Majalah

Akhbar dan majalah berperanan sebagai penyalur maklumat dan penyebar berita

Contoh

Akhbar terawal jawi peranakan yang menegur campur tangan British dalam soal
agama islam di Singapura dan isu bahasa Melayu

Akhbar Sekolah Melayu digunakan sebagai bahan pembacaan di sekolah Melayu

Kemunculan Al-Iman, Neracha dan Pengasuh memuatkan idea pembaharuan

Akhbar Fajar Sarawak yang diterajui oleh angkatan intelektual Melayu diterbitkan sebagai
wadah

Mengkritik dasar pemerintahan Brooke yang mengabaikan hak dan kepentingan

bumiputera Sarawak.

"Mata pena lebih tajam daripada mata pedang"

Jelaskan pernyataaan di atas berkaitan peranan penulisan dalam meningkatkan kesedaran
nasionalisme dalam kalangan masyarakat. [6 markah]

Menyuntik semangat bersatu padu dalam diri penduduk tempatan.

Puisi dan novel karya sasterawan dahulu mampu menghidupan semangat untuk
memelihara negara yang tercinta.

Menyampaikan fakta dan maklumat yang jelas dan terkini.

KEBANGKITAN NASIONALISME 6
 Get more at eddy.academy

Membangkitkan semangat menentang penjajah melalui maklumat yang diterima

Menyebarkan ilmu pengetahuan

Meningkakan kadar celik huruf dalam kalangan masyarakat.

Menyedarkan rakyat supaya sentiasa menujukkan kesetiaan dan bekerjasama dengan

kerajaan.

Memupuk semangat patriotik

Memperjuangkan hak rakyat

Membangkitkan kesedaran supaya membenci penjajah

Menyebar luas ilmu pengetahuan berkaitan isu-isu negara.

Mengalakkan masyakat supaya terlibat dalam politik, ekonomi dan pendidikan.

Menyeru masyarakat mengkritik penjajah kerana mengurangkan kuasa raja.

(Mana-mana jawapan yang munasabah)

🔖 Perjuangan Melalui Persatuan (1x)

Gambar berikut merupakan pemimpin gerakan nasionalisme yang
menubuhkan pertubuhan atau persatuan Melayu yang bersifat
sosioekonomi dan politik .

a) Terangkan perkembangan pertubuhan atau persatuan berikut:

(i) Kesatuan Melayu Singapura (KMS) [4m]
(ii) Kesatuan Melayu Muda (KMM) [4m]

Kesatuan Melayu Singapura (KMS) Kesatuan Melayu Muda (KMM)

Persatuan terawal/ ditubuhkan pada tahun
1926
Oleh Mohammad Eunos bin Abdullah
Bertujuan menggalakkan ahli begerak aktif
dalam pentadbiran
Ditubuhkan pada bulan Mei 1937
Hasil daripada gagasan Ibrahim Haji Yaakob
Didaftarkan pada tahun 1938
Berjuang melalui akhbar Majlis
Bertujuan menentang British

KEBANGKITAN NASIONALISME 7
 Get more at eddy.academy

Memperjuangkan kepentingan orang Melayu Berhasrat mewujudkan gagasan Melayu Raya

dalam bidang politik / pendidikan
Mementingkan pelajaran teknik dan pengajian
tinggi
Berjaya mendorong penubuhan persatuan
negeri lain
Contohnya Persatuan Melayu Pahang/
Selangor/ Negeri Sembilan
Bekerjasama dengan British
Meminta lebih banyak peluang diberikan
kepada orang Melayu dalam bidang
pentadbiran
/gabungan Tanah Melayu dan Indonesia
Menyeru orang Melayu bangun sebagai
bangsa yang mempunyai tamadun/kesopanan
di tanah air
Dianggap radikal oleh British kerana berani
menyuarakan penentangan terhadap British
Membangkitkan perasaan anti British melalui
akhbar dan majalah

b) Mengapakah penduduk bukan Melayu menubuhkan persatuan di Tanah Melayu sebelum

Perang Dunia Kedua? [6m]

Memberi perhatian kepada kebajikan/ perkembangan politik tempatan

oleh masyarakat Cina yang dilahirkan di Negeri-Negeri Selat/ Cina Peranakan

Menggalakkan pelajaran tinggi dan teknikal dalam masyarakat Cina

oleh mereka yang berpendidikan Inggeris/ Tan Jiak Kim

Menuntut peluang berkhidmat dalam perkhidmatan kerajaan

oleh Tan Cheng Lock

melalui Persatuan Orang Cina Peranakan British (SCBA)

Menjaga kepentingan masyarakat India di Tanah Melayu

melalui Persatuan India Taiping/ Persatuan India Pulau Pinang

Membincangkan isu berkaitan masyarakat India

melalui Persidangan India Se Malaya di Kuala Lumpur/ negeri lain

Mengembangkan idea nasionalisme masyarakat India di Tanah Melayu

melalui Central India Association of Malaya (CIAM)

Menjaga kepentingan masyarakat Sikh

melalui Khalsa Diwan Malaya ditubuhkan di Taiping

c) Perjuangan melalui persatuan lebih berkesan. Jelaskan. [6m]

Berorganisasi

Menjadikan pengurusan sistematik

Mempunyai peraturan / perlembagaan

Sebagai garis panduan kepada pemimpin /ahli

Kepimpinan dipilih oleh ahli

Tidak berlaku pemusatan kuasa/perebutan kuasa

Menggunakan perundingan/perbincangan

Masalah dapat diselesaikan dengan baik/berkesan

Matlamat lebih jelas

Mempunyai hala tuju

KEBANGKITAN NASIONALISME 8
 Get more at eddy.academy

Ahli lebih ramai berdaftar

Memudahkan aktiviti /kewangan mantap/yuran

Dianggotai oleh intelek

Menjana jana idea memajukan persatuan

Badan yang boleh menyatukan rakyat

Melalui aktiviti kemasyarakatan/ kemanusiaan dll

💡 This doc will be updated as we find more materials. Remember to check for updates!
(Last updated: 2021-09-02)

KEBANGKITAN NASIONALISME 9