Anda di halaman 1dari 4

LUDRUK

Ludruk yaiku salah sawijine kesenian tradisional rakyat ing Jawa Timur.
Ludruk utamane berkembang ing Surabaya, Mojokerta, Malang, Blitar,
Jombang, Sidoarjo, Probolingga, Madiun, Kediri, Gresik, Lumajang,
Bondowoso, dan Jember.

Cerita ludruk dijupuk saka kehidupane rakyat saben dinane, cerita


perjuangan, lan liyane.

Penyajiane ludruk biasa diselingi guyonan lan diiringi gamelan


minangka musik.

Ludruk sepisanan muncul watara taun 1890. Sepisanan sing dadi


pemicu yaiku Gangsar, seniman saka Desa Pandan. Wiwitane Ludruk
wujude prasaja banget, yaiku mung nembang lan nari. Kabeh pemain
ludrug lanang.

Struktur penyajian kesenian Ludruk:


a. Tari Remo
b. Bedhayan/ Melayani lagu (lagu)
c. Dhagelan/guyonan
d. crita inti

Pagelaran Ludruk umume nduweni ciri-ciri:


a. Pemain Ludrug lanang kabeh.
b. Pemain ludrug cenderung mbentuk grup travesti.
c. Crita kasebut ngemot adegan tragedi lan humor.
d. Dekorasi biasane interior omah, deso, gunung, kuburan, lan resepsi
manten.
e. Busana miturut cariyos, tuladhanipun rasukan prajurit, hantu,
rasukan penganten, rasukan tani, rasukan pembantu.
f. Nganggo set gamelan kang prasaja, yaiku gong cilik, saron, demung,
peking, penerus, kendhang, lan gong cilik, musisi gamelan cacahe 4
wong.
g. Urutane pagelaran ludrug diwiwiti saka ngremo, kidungan, Bedayan
(tari), lan crita pokok.

Sejarah Perkembangan Ludruk


a. Ludruk Bandan (circa 12-15 century)
Pameran Ludruk Bandan nampilake ngelmu kanuragan.
b. Ludruk Lerok (circa 16-17 Century)
Dolanan Ludruk Lerok nuduhake hipnotis utawa remuk utawa sihir.
c. Ludruk Besutan (sekitar 1911-1931)
Paraga utama ing Ludruk Besutan jenenge Besut. Lakon kasebut
nggambarake uripe Besut nalika ketemu karo Asmunah.
d. Ludruk Stambul Jawi lan Ludruk Sandiwara (wiwit 1932-saiki)
Salajengipun, Ludruk Besutan ngrembaka dados Ludruk Stambul
Jawi lan pungkasanipun dados teater Ludruk kados ingkang
dipunmangertosi sakmenika.
KETOPRAK

Ketoprak yaiku kesenian rakyat sing asale saka Jawa Tengah lan
Yogyakarta kang nggabungake unsur drama, tari, swara, musik, lan
sastra.

Ketoprak asale saka dolanan bocah-bocah desa nalika rembulan.


Dolanan kanthi irama biasa lan irama musik diarani gejogan lan
kotekan. Jeneng ketoprak dijupuk saka swara piranti musik pengiringe,
sing nggunakake lesung (penumbuk beras), suling, terbang, lan
kendang.

Wiwitane seni pertunjukan ketoprak dianggep sakral amarga mung


dimainake ing lingkungan kraton. Nanging, watara taun 1922,
pagelaran ketoprak wiwit dinikmati dening masyarakat umum.

Perkembangan Ketoprak:
a. Ketoprak Gejog
Dikira-kira ketoprak gejog dadi wiwitane seni pertunjukan ketoprak
sing ngrembaka watara taun 1880-an nganti awal abad 20. Ketoprak
iki kawangun saka dolanan bocah-bocah desa sing diiringi irama
lesung nalika purnama.
b. Ketroprak Wreksadiningrat
Seni ketoprak banjur dikembangake dening K.R.M.T.H
Wreksadiningrat ing taun 1900-an nganti taun 1920-an, sing
nggawa seni pertunjukan ketoprak menyang kraton lan ngowahi
lakon dadi ketoprak.
c. Ketoprak Wreksatama
Ing taun 1925, kesenian ketoprak luwih dikembangake dening
Wreksatama, yaiku crita spanduk, aji saka, lan crita jaman kerajaan.
d. Ketoprak Krida Madya Utama
Ketoprak dikembangake ing taun 1927 dening Ki Jagat Trunarsa
kanthi pentas.
e. Ketoprak Modern
Muncul ing taun 1950-an, muncul ketoprak profesional sing njamur
ing masyarakat.

Ciri-ciri Ketoprak :
 Dialog kasebut nganggo basa Jawa
 Tema crita saka dongeng lan legendha Jawa
 Nduweni plot sing beda nanging makna asline ora ilang
 Suwene banget, paling ora patang jam

Fungsi Ketoprak :
• Minangka pelestarian budaya
• Minangka sarana pangembangan media
• Minangka hiburan
• Minangka media kritik sosial
• Minangka pendidikan

Anda mungkin juga menyukai