MAKALAH RESENSI NOVEL

Disusun oleh;
Nurzihan Musyafa

Kelas;
XII IPA 4

SMAN 12 Bekasi
 PANGJAJAB

Saniskanten puji sarta sukur abdi panjatkan ka ALLAH SWT,margi luhur limpahan rahmat sarta
hidayah anu dibikeun,ku kituna Makalah Resensi ieu tiasa dipungkas. Henteu hilap ajen abdi
kanggo Pak Agan Abdul Manaf,SE , S.Pd. salaku guru pengajar panon palajaran Basa Sunda.
Makalah ieu kuring susun kalawan tujuan haturan nyumponan peunteun dina soca palajaran Basa
sunda hususna dina bab resensi. Sajaba ti eta,makalah ieu disusun kalawan maksad masihan
katerangan luhur karya-karya anu parantos kuring tingali. Mugi-mugi makalah ieu meujeuhna
barobah kaayaan bahan wiwaha haturan jalmi-jalmi anu kabetot kalawan novel anu parantos
kuring tingali yaktos " Girls In The Dark " .
Harepan kuring mugi-mugi makalah resensi ieu iasa mikeun mangpaat. Kuring nyadar makalah
resensi yaitu aya keneh kakurangan anu manawi heteu kuring sadari sarta kalawan keterbatasan
anu kuring piboga. Lamun aya saur-saur anu kirang ngawidian dina katerangan anu kuring
haturan,kuring menta hapunten sagede-badagna. Kritik sarta bongbolongan ti pamaca bade
ditarima kalawan panangan kabuka demi perbaikan dina resensi ieu.

Bekasi, 4 November 2021

Nurzihan Musyafa

i
 DAPTAR EUSI

PANGJAJAB..............................................................................................................................................i
I. Mimitian..............................................................................................................................................1
a. Kasang Pengker...............................................................................................................................1
b. Rumusan Masalah............................................................................................................................1
c. Tujuan..............................................................................................................................................1
II. Pembahasan.........................................................................................................................................2
a. Definisi Resensi...............................................................................................................................2
b. Tujuan Resensi Novel......................................................................................................................2
c. Kagunaan Resensi Novel.................................................................................................................2
d. Lengkah Lengkah Nyusun Resensi Novel.......................................................................................2
e. Kritik Satra......................................................................................................................................3
III. RESENSI NOVEL..........................................................................................................................5
IV. PANUTUP.......................................................................................................................................9
a. Kacindekan......................................................................................................................................9

ii
 I. Mimitian

a. Kasang Pengker

Nurutkeun H. Dalman dina Keterampilan Nyerat (2016),resensi nyaeta seratan ilmiah anu
ngabahas eusi hiji karya, kaasup kelemahan sarta kapinunjulan na kanggo dibejakeun ka pamaca.
Resensi novel eusina biasana mah nyaritakeun eusi buku boh kaunggulanana boh
kahengkeranana sangkan jadi informasi keur nu maca. Ari resensi pilem mah eusina nyaritakeun
synopsis (ringkesan) guluyurna carita novel, kaunggulan jeun kahengkerananaa, katut netelakeun
nu ngagarapna, ti mimiti sutradara, produser, aktor jeung aktrisna.
Cindekna, resensi the nyoko kana kagiatan meunteun atawa nganjen hiji karya atawa kagiatan
pintonan seni nu tujuanana pikeun mere informasi jeung ngagambarkeun kaunggulan jeung
kahengkeran karya keur nu maca atawa nu lalajo.
Dina kaayaan pandemi sepertos ayeuna manawi seueur jalmi anu jenuh margi heteu gampil
kajabi bumi. minangka hiburan haturan ngaleungitkeun rasa jenuh urang iasa maca novel sarta
novel waktos aya waktos lowong. ku margi eta kuring bade midamel resensi ti novel sarta novel
anu parantos kuring tingali.

b. Rumusan Masalah

1. Naon anu dimaksud resensi?

2. Naon tujuan resensi buku?
3. Naon kagunaan resensi buku?
4. Naon lengkah-lengkah nyusun resensi buku?
5. Naon anu kritik sastra?

c. Tujuan

 Kanggo terang naon anu dimaksud resensi.

 Kanggo terang tujuan resensi buku.
 Kanggo terang kagunaan resensi buku.
 Kanggo terang lengkah-lengkah nyusun resensi buku.
 Kanggo terang anu dimaksud kritik sastra.

1
II. Pembahasan

a. Definisi Resensi

Istilah resensi asalna tina basa Belanda resentie, serapan tina lati recensio,
recensere, jeung revidere. Nilik kana harti kitu, nu disebut resensi the nyaeta
nganjen atawa meunteun kana hiji karya, contohna novel.
Resensi novel eusina biasana mah nyaritakeun eusi buku boh kaunggulanana
boh kahengkeranana sangkan jadi informasi keur nu maca .
Tujuanana pikeun mere informasi jeung ngagambarkeun kaunggulan jeung
kahengkeran karya keur nu maca.

b. Tujuan Resensi Novel

 Mikawareuh ngeunaan kaunggulan jeung kahengkeran novel“Kiki’s Delivery

Service”.
 Maparin gambaran ka pamaca atawa ka nu rek lalajo ngeunaan novel “Kiki’s Delivery
Service”.
 Ngasongkeun saran atawa kritik ka nu nulis novel ngeunaan karya anu dihasilkeunana.
 Mikaweruh kasang tukang jeung alasesan digelarkeunana hiji karya, contona novel.
 Nguji kualitas novel, ku cara dianalisis kaunggulan jeung kahengkeranana.

c. Kagunaan Resensi Novel

a. Pikeun ngasongkeun informasi ka masarakat ngeunaan novel, pangpangna

lebah mana kaunggulan jeung kahengkeranana
b. Ngajak asarakat (pamaca; nu lalajo) sangkan milu ngajen jeung mere
timbangan kana eusi novel.

d. Lengkah Lengkah Nyusun Resensi Novel

a. Milih buku nu rek diresensi, alusna mah buku nu loba dibaa (best seller).
b. Maca kalayan daria buku nu rek diresensi, alusna mah sabaraha balikan.
c. Catetkeun hal-hal anu pikatajieun tina buku nu dibaca. KItu deui catetkeun hal-hal
anu kurang pikaresepeunana.
d. Catetkeun naon pandangan hidep, naha eta buku teh payus atawa heunteu dibaca.
e. Tulis judul hidep!
f. Tulis identitas buku nu di resensi: Judul, pangarang, pamedal (penerbit), taun terbit,
kandel buku, warna jilid jeung jenis keretas.

2
 g. Susun raraga resensi anu rek ditulis. Bisa saperti kieu :
 Wanda buku nu diresensi, naha fiksi atawa non-fiksi.
 Nuliskeun identitas buku.
 Medar ngeunaan eusi buku.
 Medar ngeunaan kaunggulan jeung kahengkeran eusi buku.
 Medar negunaan mangpaat buku keur balerea.
 Ngajudulan resensi.

e. Kritik Satra

Istilah kritik teh asalna tina basa Yunani krites, anu hartina ‘saurang hakim’.
Aya sawatarakecap anu padeukeut jeung kritik nyaeta krinein nu hartina
‘ngahakiman’, kriterion nu hartina ‘dadasar dina ngahakiman’, jeung kritikos
atawa kritikus anu hartina ‘hakim kasusastraan’. Kritik mangrupa panyawad
atawa tanggapan, tampolana dibarengan ku dadaran jeung tinimbangan hade
gorengna kana hiji karya disebutna kritikus.
Anu sok dikritik the biasana mah karya seni. Karya seni nu dikritikna bisa
karya sastra, seni music, seni tari, jste. Resensi buku jeung pilem oge bisa
diasupkeun kana kagiatan ngeritik karya seni.

Nepikeun kritik teh bisa sacara lisan bisa tinulis. Lamun nepikeun kritik the
sacara lisan, aya sawatara padika anu kudu diestokeun.
a. Gunakeun basa Sunda anu bener tur merenah.
b. Sora kudu ngoncrang tur lafalna kudu bentes.
c. Kaunggulan jeung kahengkeran ditepikeunana kudu saimbang atawa
proporsional.
d. Kudu sopan dina ngedalkeun kateupanuju atawa kateusugema.
e. Tembongkeun rasa resep atawa teu reseo sawajarna.
f. Singkahan jejer (pasualan) nu sipatma pribadi atawa ulah ngeritik kana
pasualan pribadi.

Tulisan kritik teh ilaharna sok disebut esey atawa artikel kritik. Upamana wae,
kritik sastra sacara umum bisa dihartikeun bagean tina ulikan sastra anu
nyaritakeun kalawan langsung karya sastra saperti nganalisis, napsirkeun, jeung
ngajen karya sastra. Dina prinsipna, kritik sastra the ngajen alus gorengna hiji
karya sastra.
Kritik sastra gede gunana, diantarana bae, keur kamekaran sastra, keur
wawaran ka nu maca sastra, jeung keur paelmuan sastrana sorangan. Keur
kamekaran sastra, kritik sastra gede gunana pikeun ngagambarkeun kamekaran
struktur karya sastra, ngajen, jeung nuduhkeun hal-hal anu luhur ajenna atawa
kurang ajenna tina karya sastra. Keur wawaran ka nu maca (masarakat), kritik

3
 sastra anu eusina nganalisis karya sastra, ngomentaran karya sastra, jeung
nafsirkeun eusi karya sastra.
Dina ngeritik sastra aya tahap-tahap anu kudu dilakonan. Sakurang-kurangna aya
tilu tahap dina ngeritik karya sastra, nyaeta :
1) Analisis atawa apresiasi unsur karya sastra.
2) Napsirkeun eusi karya sastra.
3) Ngajen atawa mere pertimbangan kana karya sastra.

Lamun hidep rek nulis kritik sastra, aya sawatara tahap anu kudu diestokeun
jeung dilaksanakeun, diantarana wae :
1) Nganalisis atawa ngapresiasi unsur karya sastra anu ngawengku tema, palaku,
latar, galur, jeung amanat.
2) Napsirkeun eusi karya sastra, nyaeta nyungsi naon maksud jeung harti tina
karya sastra anu dikritik.
3) Ngajen atawa mere tinimbangan alus gorengna karya sastra.

4
 III. RESENSI NOVEL

Resensi Novel “ Girls In The Dark”

By; Nurzihan Musyafa

Judul Buku : Girls In The Dark

Pangarang : Akiyoshi Rikako
Pamedal : Haru
Penerjemah : Andry Setiawan
Genre : Misteri-Thriller
Kandelna : 289 kaca
Taun terbit : Maret 2016, Citakan Kagenep
ISBN : 978-602=7742-31-4

SMA Katolik Putri Santa Maria digehgerkeun ku tiwasna salah sahiji murid na,Shiraishi
Itsumi,Pupuhu Klub Sastra sakaligus anak ti nu ngokolakeun sakola. Mojang geulis eta
kapanggih tertelungkup di caket pot kembang kalawan panangan nyepeng setangkai kembang
lily.

Seminggu sanggeus na,Klub Sastra ngayakeun pasamoan rutin anu dipingpin ku wawakil
pupuhu,Sumikawa Sayuri. Sewang-sewang anggota Klub kedah midamel hiji carios pondok
kalawan tema anu atos dicindekkeun,Tiwasna Pupuhu Klub kawitna,Shiraishi Itsumi.

5
“… Pasamoan rutin ayeuna bertema yami-nabe. Heuuh. Sadaya peserta bade ngasupkeun bahan-
bahan aheng anu maranehanana bantun ka jero panci sarta sadaya jalmi kedah ngaleeut na dina
bayangan…

…apa maraneh henteu ngarasakeun yen panca indera urang beuki terasah lamun urang aya di
kapeutingan?

…Baiklah,bade abdi eceskeun aturan yami-nabe. Kahiji-tama Saudari sakantenan,maraneh atos

ngabantun bahan-bahan anu maraneh resep,pan? Biasana jalmi kedah ngabantun bahan anu tiasa
dituang. Nanging dina pasamoan ieu bahan anu henteu tiasa dituang oge diizinkan…

…Kemudian,aturan ieu tangtos sami kalawan aturan yami-nabe aturan. Maraneh henteu kenging
ngabocorkeun rahasia…

…Peraturan selanjutnya ,henteu kenging nyokot bahan anu sanes sateuacan bahan anu atos
disendok sarta ditendeun di piring sewang-sewang…”

Saterusna sambilngarasakeun yami-nabe,sacara piligentos para anggota Sastra carios carios

ditulis na kalawan bantuan penerangan hiji lilin.

Anggota Klub Sastra anu dipupuhuan Shiraishi Itsumi jumlahna tak langkung ti sapuluh
jalmi,konon anu tiasa ngagabung barobah kaayaan anggota Klub saukur jalmi-jalmi spesial anu
diondang ku Shiraishi Itsumi sorangan. Sanggeus tiwasna Shiraishi Itsumi,hiji diantara para
anggota Klub dipitnahkeun minangka pembunuhnya .

Anu mendapat giliran ngabacakeun naskah mimiti nyaeta Nitani Mirei,murid kelas 1a. Manehna
tiasa sakola di SMA elit ieu berkat beasiswa anu dibikeun ku nu ngokolakeun sakola anu tak
sanes nyaeta bapa Itsumi. Sanaos panarima beasiswa dilarang kanggo didamel pamatuk
wanci,Nitani Mirei kedah angger didamel sabalikna sakola kanggo ngabantuan Indungna anu
atos pirak kanggo nungkulan kaduitan kulawargi.
Dina naskahnya ,Nitani Mirei nyaritakeun ngeunaan kahanjelu na bade di mana ayana anu sok
karasaeun palih-palih,sae di tempatna didamel atawa di sakola. Nanging kahanjelu na tak
lumangsung lami sabab benci Itsumi anu anu anjog ngondang na ka Klub Sastra,saterusna neda
na barobah kaayaan guru privat kanggo adi salaki-salaki na,midamel na rumaos leres-leres
ngabogaan tempat aya. Kebaikan benci Itsumi,keanggunan Indungna,sarta kewibawaan Bapana
midamel kulawargi Shiraishi kitu sampurna di panon Nitani. Midamel na janten mengagumi
pisan mojang eta.
Nanging sacara tak ngahaja,Nitani Mirei anu kedah bolak-wangsul ka panyicingan Shiraishi
guna ngawulang privat,ningali kehancuran kulawargi eta. Itsumi anu memercayainya saterusna
nyaritakeun ngeunaan masalah kulawargana,ngeunaan saurang anggota Klub Sastra anu atos
ngagoda Bapana.

6
“Akhir-ahir ieu kaayaan Bapa aheng. Saterusna wanci abdi nalungtik rohang damel,aya
salempay husus sakola ieu. Tangtos wae sanes kaduh kuring.

…Di salempay eta kaambeu ambeu kembang lily. Le Muguet,Guerlain… di dunya ieu ngan hiji
jalmi anu make parfum ieu pan?”

Koga Sonoko,dipercaya Nitani Mirei minangka jalmi anu atos nyorong Itsumi ti tepas dugi
tiwas.

Pembacaan naskah kadua ku Kominami Akane,murid kelas 2b,anak saurang nu boga Restoran
Jepang kahot,nanging langkung milih bercita-cipta muka restoran ala kulon. Sapoe-dinten adalah
anu midamel opieun kanggo para anggota Klub Sastra,pawon di salon Klub Sastra nyaeta tempat
balabuh kanggo na sanggeus Restoran Jepang kaduh Bapana ludes kabeuleum dugi rencana
kanggo muka Restoran ala kulon kapaksa dibedokeun.
Hiji dinten Itsumi lebet ka pawon kalawan raut beungeut poek,saterusna nyaritakeun pikeun
manehna yen manehna dikuntit hiji jalma. Shiraishi Itsumi saleresna populer di sakola dugi
seueur anu mengidolakannya ,nanging ayeuna penguntitnya atos ngahontal level ekstrim. Lebet
ka imah.

“Iya,anjeunna ngomong hoyong barobah kaayaan guru privat adi kuring sarta paksa…
Diana Detcheva,murid Internasional ti Bulgaria,nyatakeun Takaoka Shiyo anu sok ningali Itsumi
kalawan paneuteup kebencian nyaeta palaku na,Koga Sonoko,rerencangan sekelas Itsumi anu
bercita-cipta barobah kaayaan dokter nuduh Diana Detcheva maksa Itsumi luncat ti tepas
kalawan pangaruh sihir ,hiji-hiji na nu nulis profesional di Klub Sastra eta nuduh Kominami
Akane lah anu tanggel walon luhur tiwasna Itsumi. Sewang-sewang ngabogaan carios anu leres-
leres katembong meyakinkeun sarta pitunjuk tersendiri bade maksad ti kembang lily anu
dikeupeul Itsumi.

Beuki tebih kabawa dina carios maranehanana limaan,beuki lieur abdi ngamanahan saha
pembunuh saleresna Shiraishi Itsumi. Kumaha tiasa sewang-sewang ti maranehanana mikeun
membuktikan anu silih teu saluyu,kajabi salah sahiji ti maranehanana mengidap panyakit
jiwa. Manawi salah sahiji, manawi sadayana. Sumawonten manawi tak aya anu leres-leres
maehan,atawa manawi wae sadayana berkomplot kanggo maehan. Anu tangtos,kembang lily
dina genggamannya nyaeta hiji-hiji na pitunjuk ngeunaan saha palaku saleresna.
lily dina genggamannya nyaeta hiji-hiji na pitunjuk ngeunaan saha palaku saleresna.
Kacindekan anu abdi tiasa ti carios ieu teh yen informasi anu henteu tangtos tiasa ngarobah
tetempoan batur. Abdi oge diajar ti dieu yen jalmi pangdeukeutna urang oge tiasa barobah
kaayaan satru anu saleresna,sepertos satru dina simbut. Sarta jalmi anu katembong sae tacan
tangtos leres-leres sepertos katempona.

7
Kacindekan lianna anu abdi tiasa nyaeta,urang henteu tiasa ningali hiji kajadian ngan ti hiji
panempo wae,margi saban panempo jalmi benten-benten. Dina novel ieu menyajikan 7 panempo
anu benten,anu di sajikan per bab kanggo hiji panempo. Dikemas kalawan rapih pisan dina versi
sewang-sewang inohong na.
Kaunggulan :
Ditingali ti sakabeh novel Girls In The Dark mangrupa carios anu metot. Luyu kalawan genrenya
yaktos misteri,seueur ngandung teka-teki dina carios ieu. Akiyoshi midamel pitunjuk-pitunjuk
alit anu disadari,anu mangrupa perkawis peryogi dina carios. Novel ieu saleresna diperuntukeun
kanggo rumaja,carios anu di sajikan luyu pisan selera jalmi-jalmi anu resep maos novel atawa
komik jepang.
Diksi anu mengambarkeun kasang tempat leres-leres endah,midamel abdi berimajinasi saban
adegan anu abdi maos. Abdi leres-leres tiasa mebayangkeun kasang tempatna. Carios
mengunakeun panempo jalmi kahiji , di manten carios dibagian barobah kaayaan carios
potongan-potongan panempo ti 7 sipat. Midamel alur carios ieu barobah kaayaan maju-mundur.
Sepertos lolobana carios bergenre misteri jepang,urang heteu tiasa pitunjuk anu kitu tangtos di
pertengahan carios,carios leres-leres tiasa ditumbukeun wanci dibagian ahir wae.
Penggambaran sipat di dieu metot pisan,aya anu lugu,singer,gede wananen,isinan sarta logis.
Nanging urang henteu terang yen eta leres-leres kapribadian maranehanana atawa ngan kedok
wae. Penggambaran sipat na leres-leres kesan menghirup.
Gaya nyerat Akiyoshi Rikako leres-leres unik,nurutkeun abdi. Margi abdi tacan kantos maos
carios sepertos ieu kawitna. Seratan karasaeun hirup dina pikiran abdi. Abdi ngarasakeun sensasi
nongton pilem wanci maos novelnya .
Seueur talatah moral anu tiasa dicokot ti carios ieu. Carios yaitu ngagambarkeun kahirupan di
dunya tela. Ngandung unsur kapercayaan,kejujuran,ngababaturan sarta kekaguman. Nanging di
carios ditingali ti sudut negatif.
Kahengkeran :
Abdi maos tarjamahan,abdi sakedik kebingungan dina nyurtian sababaraha kalimah. Utamana
wanci aya kosakata prancis. Margi ngagunakeun sudut lapangan jalmi kahiji,terkadang abdi
kahese terang ieu panempo sipat nu manten.
Monolog anu henteu ngagunakeun tawis petik oge midamel abdi kedah maos remen kanggo tiasa
nyurtian sudut tingali na. Dina mimiti maos abdi karasaeun sejen kalawan kalimah-kalimah di
novel ieu. Margi tata basana heteu sepertos novel anu kantos abdi maos. Manawi margi ieu novel
tarjamahan margi beda tata nalika antawis nalika Indonesia sarta nalika Jepang,janten susunan
sanggem kirang familiar kanggo abdi.

8
IV. PANUTUP

a. Kacindekan
Kacindekan ti pembahasan sarta resensi anu tertera diatas nyaeta, resensi teh nyaeta
nganjen atawa meunteun kana hiji karya. Resensi pilem oge bisa diasupkeun kana
kagiatan ngeritik karya seni. Kagunaan nulis resensi pilem salah sahiji na ngasongkeun
informasi ka masarakat ngeunaan pilem, pangpangna lebah mana kaunggulan jeung
kahengkeran.
Novel Girls In The Dark, novel anu abdi pisan mendasikeun kanggo pamaca anu
mikaresep carios hampang sarta salse nanging hoyong mecakan genre misteri. Kalawan
midamel resensi novel ieu mugi-mugi tiasa di wiwaha kanggo maos atawa heteu novel
Girls In The Dark.