2.1.

TEKANAN CECAIR
(PRESSURE IN LIQUID)

1. Tekanan di dalam cecair dihasilkan oleh berat cecair yang bertindak ke atas satu permukaan di dalam
cecair.
2. Pada kedalaman cecair tertentu, tekanan cecair bertindak dengan nilai yang sama pada semua arah.
3. Tekanan yang disebabkan oleh cecair adalah berkadar langsung dengan
1. kekuatan medan graviti
2. kedalaman atau ketinggian
3. ketumpatan cecair
4. Tekanan di dalam cecair tidak dipengaruhi ofleh sais dan bentuk objek.
5. Tekanan yang dihasilkan oleh cecair boleh ditentukan dengan menggunakan persamaan berikut:

p=hρg

6. Ketumpatan (density) (ρ/kg m-3)

- ialah jisim perunit isipadu

m
ρ=
V

- unit, kg m-3

SOALAN

1. Bandingkan tekanan A dengan B, X dengan Y

X
Tekanan di-
Y
X…….Y

Tekanan di-
B B…….A

2 Abu with mass 60 kg, is totally immersed in a tank of water, the water level raise by 55 m-3.
What is the density of Abu?

Jawapan:

1
1. Applikasi tekanan cecair di dalam kehidupan seharian
Application of pressure in liquid in everyday life

Empangan Kapal selam Tangki air Cecair intra vena

(dam) (submarine) (water tank)

bahagian bawah tebal - dinding tebal - tempat yang tinggi cecair intra vena lebih
tinggi dari badan
Dapat menahan Dapat menahan tekanan Menambahkan tekanan Menambahkan
tekanan air yang tinggi air yang tinggi cecair tekanan cecair

2. Eksperimen – tekanan dalam cecair

Pembolehubah Manipulasi Pembolehubah Bergerak Balas Pembolehubah Dimalarkan

Manipulated Variable
Kedalaman cecair
Depth of water
Ketumpatan cecair
Density of liquid
Responding Variable Constant Veriable
Tekanan dalam cecair Ketumpatan cecair
Pressure in liquid Density of liquid
Tekanan dalam cecair Kedalaman cecair
Pressure in liquid Depth of water

2
Latihan

1. Diagram 7 shows a public water tank which supplies water for domestic use to a residential area.
Rajah 7 menunjukkan sebuah tangki air awam yang membekalkan air untuk kegunaan domestik di satu
kawasan perumahan.

Diagram 7
Rajah 7

(a) State one factor which affects pressure in a liquid.

Nyatakan satu faktor yang mempengaruhi tekanan dalam cecair.

..............................................................................................................................................................
[1mark]
(b) Based on Diagram 7, calculate the water pressure at X. (Density of water = 103 kg m-3).
Berdasarkan Rajah 7, hitungkan tekanan air di X. ( Ketumpatan air =1.0 X 105 kg m-3).

[2 marks]

(c) Tenants on the fifth floor of the apartment block are unable to obtain tap water. Why?
Penghuni di tingkat lima blok pangsapuri tidak menerima bekalan air paip. Mengapa?

..............................................................................................................................................................
[1mark]

(d) Suggest and explain modifications to the water distribution system shown in Diagram 7, to ensure
the following :
Tangki air itu tidak dapat memenuhi keperluan semua penghuni di blok pangsapuri lima tingkat.
Cadang dan terangkan pengubahsuaian yang perlu dilakukan untuk setiap yang berikut:

(i) Sufficient water supply for all area residents.

Bekalan air yang mencukupi untuk semua penghuni kawasan.

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

…………………………………………………………………………………………………………
[2 marks]

3
 (ii) Water supply reaches the fifth floor of the apartment building.
Bekalan air boleh sampai ke tingkat lima blok pangsapuri.

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................
[2 marks]

(e) The public water supply system often faces a problem in delivering water to water tanks
located on tall buildings. Suggest and explain one other way to overcome this problem.
Sistem bekalan air awam kerapkali menghadapi masalah untuk menyalurkan air ke
tangki air yang berada di bahagian atas bangunan tinggi. Cadangkan dan jelaskan satu
cara lain untuk mengatasi masalah ini.

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

[2 marks]

2. Diagram 5.1 and Diagram 5.2 show two dams with different shapes.
Rajah 5.1 dan Rajah 5.2, menunjukkan dua jenis empangan yang berbeza bentuk.

DIAGRAM 5.1 DIAGRAM 5.2

Diagram 5.1 Diagram 5.2

(a). Based on Diagram 5.1 and Diagram 5.2

Berdasarkan Rajah 5.1 dan Rajah 5.2

(i). Compare the dams in Diagram 5.1 and Diagram 5.2.

Bandingkan empangan pada Rajah 5.1 dan Rajah 5.2.

................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................
[1 mark]

(ii). Compare the pressure at point A and point B in the lake.

Bandingkan tekanan pada titik A dan titik B di dalam tasik.

................................................................................................................................................
[1 mark]

4
(b). (i) Based on the answer in (a)(ii), which dam is stronger?
Berdasarkan jawapan di (a)(ii), empangan yang manakah lebih kuat?

..............................................................................................................................................
[1 mark]
(ii) Explain the reasons for your answer in (b)(i).
Jelaskan jawapan anda di (b)(i).

................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................
[ 2 marks ]

(c). Diagram 5.3 shows an apparatus used to remove water from a beaker to a cylinder.
Rajah 5.3 menunjukkan suatu alat untuk mengalirkan air dari bikar ke silinder.

DIAGRAM 5.3
(i) Name the apparatus shown in diagram 5.3.
Namakan alat yang ditunjukkan pada Rajah 5.3.

……..…………………………………………………………………….............................
[1 mark]

(ii) Give a reason why water flows from the beaker to the cylinder as shown in Diagram 5.3.
Berikan satu sebab mengapa air mengalir dari bikar ke silinder seper yang ditunjukkan
pada Rajah 5.3.

................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................
[1 mark]

(iii) In Diagram 5.4, mark the water level in the cylinder when water stops flowing from the
beaker to the cylinder.
Pada Rajah 5.4 tandakan paras air dalam silinder apabila air berhenti mengalir dari
bikar ke silinder.
[1 mark]

5
 DIAGRAM 5.4
3. Diagram 7.1 shows a hollow cylinder with three holes A, B and C is filled with water.
Rajah 7.1 menunjukkan sebuah selinder berlubang yang mempunyai tiga lubang A, B dan C yang diisi
dengan air.

Diagram 7.1
Rajah 7.1

(a). (i). What is meaning by pressure?

Apakah yang dimaksudkan dengan tekanan?

……………………………………………………………………………………
[1 mark]
(ii). State two factors that influence the pressure in the liquid.
Nyatakan dua faktor yang mempengaruhi tekanan dalam cecair.

……………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………..
[2 marks]
(iii). In the diagram above, draw the water spurt through the holes A, B and C
Pada gambarajah di atas, lukiskan arah pancutan air yang keluar melalui lubang A, B
dan C
[2 marks]
(b).

water
air

Diagram 7.2
Rajah 7.2

6
 (b). Diagram 7.2 shows the cross section of a dam. The dam structure is not strong and can cause
rupture. State te suitable modification and give one reason for the modification.
Rajah 7.2 menunjukkan keratan rentas bagi sebuah empangan. Struktur empangan tersebut tidak
kukuh dan boleh mengakibatkan pecah. Nyatakan pengubahsuaian yangyang sesuai dan berikan
satu sebab untukpengubahsuaian itu.

(i). Construction of the dam wall

Binaan dinding empangan

…………………………………………………………………………………….
[1 mark]
Reason
Sebab

……………………………………………………………………………………
[1 mark]

(ii). Materials used

Bahan yang digunakan

…………………………………………………………………………………….
[1 mark]
Reason
Sebab

…………………………………………………………………………………….
[1 mark]

(c). What happens to the pressure in the liquid when the liquid density increases?
Apakah yang berlaku pada tekanan dalam cecair apabila ketumpatan cecair bertambah?

………………………………………………………………………………………………
[1 mark]

4. Rajah 4.1 dan Rajah 4.2 menunjukkan dua corong thistle sama ditutup dengan kepingan getah, ditenggelam
dalam silinder penyukat yang diisi dengan P cecair yang ketumpatan 0.8 g cm-3.
Manometer disambungkan kepada corong thistle menggunakan tiub getah.
Kedalaman, h1 dan h2 diukur dari permukaan cecair P ke kepingan getah.
Diagram 4.1 and Diagram 4.2 show two identical thistle funnels are covered with rubber sheets, immersed in
measuring cylinders filled with liquid P which density is 0.8 g cm-3.
A manometer is connected to the thistle funnel using rubber tube.
The depth, h1 and h2 are measured from the surface of the liquid P to the rubber sheet.

7
 Rajah 4.1 Rajah 4.2
(a). Berdasarkan Rajah 4.1 dan Rajah 4.2, bandingkan h1 dan h2 dan -perbezaan dalam ketinggian
paras air dalam manometer.
Based on Diagram 4.1 and Diagram 4.2, compare h1 and h2, and the different in height of the
water level in the manometer.
(b) Namakan kuantiti fizik yang mewakili perbezaan di ketinggian air di dalam manometer.
Name the physical quantity that represents the difference in height of the water in manometer.
(c) Kaitan kedalaman corong thistle dan perbezaan dalam ketinggian air di dalam manometer.
Relate the depth of thistle funnel and the difference in height of the water in manometer.
(d) Berkaitan kedalaman cecair dan kuantiti fizikal dalam 4 (b)
Relate the depth of the liquid and the physical quantity in 4(b)
[5 marks]

Jawapan

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………....

…………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………………………

8
5. Diagram 7.1 shows a concrete water tank filled with water.
Rajah 7.1 menunjukkan sebuah tangki konkrit yang diisi dengan air.

Diagram 7.1
Rajah 7.1

(a) State a factor that affects the water pressure in the tank.
Nyatakan satu faktor yang mempengaruhi tekanan air di dalam tangki.

..............................................................................................................................................................
[1 mark]
(b) (i) Compare the water pressure at P and Q
Bandingkan tekanan air pada P dan Q

........................................................................................................................................................
[1 mark]

(ii) Calculate the water pressure at Q.

(Density of water = 1000 kg m-3 )
Hitungkan tekanan air pada Q
(Ketumpatan air = 1000 kg m-3)

[2 marks]
(c) Diagram 7.2 shows water flows from the concrete tank to the house water tank.
Rajah 7.2 menunjukkan air mengalir dari tangki konkrit ke tangki air di rumah.

Diagram 7.2
Rajah 7.2

9
 (i) What is the factor that causes the water to flow from the concrete tank to the
water tank in the house?
Apakah faktor yang menyebabkan air boleh mengalir dari tangki konkrit ke tangki air di
rumah?

.........................................................................................................................................................
[1 mark]
(ii) The flow of water from the concrete tank to the house will stop at level P.
Explain why the supply stops?
Pengaliran air dari tangki konkrit ke tangki air di rumah akan terhenti pada paras P.
Terangkan mengapa pengalirannya berhenti?

..........................................................................................................................................

...........................................................................................................................................
[2 mark]

(d) (i) Suggest two modifications that can be done to ensure the water flow continously to the house
water tank.
Cadangkan dua pengubahsuaian yang boleh dibuat untuk memastikan air dapat mengalir
secara berterusan ke tangki di rumah kediaman.

.............................................................................................................................................

.............................................................................................................................................
[2 mark]
(ii) Draw a water tank that can withstand high water pressure .
Lukiskan tangki air yang boleh menampung tekanan yang tinggi.
[1 mark]

10
 KERTAS 2
(Bahagian B)

6. Diagram 9.1 and Diagram 9.2 shows an air bubble released by an air pump in an aquarium. The water
pressure acting on air bubbles both situations is different.
Rajah 9.1 dan Rajah 9.2 menunjukkan suatu gelembung udara yang dibebaskan daripada sebuah pam
udara dalam sebuah akuarium. Tekanan air yang bertindak ke atas gelembung udara dalam kedua-
duasituasi adalah berbeza.

Diagram 9.2
Diagram 9.1
Rajah 9.2
Rajah 9.1

(a) What is the meaning of pressure?

Apakah maksud tekanan.
[1 mark]

(b) Using Diagram 9.1 and Diagram 9.2, compare the depth of air bubbles, the water pressure acting
on the air bubbles and the volume of the air bubbles.
Menggunakan Rajah 9.1 dan Rajah 9.2, bandingkan kedalaman gelembung udara, tekanan air
yang bertindak ke atas gelembung udara itu dan isipadu gelembung -gelembung udara.
[3 marks]
(c) State the relationship between;
Nyatakan hubungan antara

(i) the depth of air bubble and the water pressure

kedalaman gelembung udara dan tekanan air.
(ii) the water pressure and the volume of air bubble.
tekanan air dan isipadu gelembung udara.
[2 marks]
(d) Diagram 9.3 shows a vacuum cleaner.
Rajah 9.3 menunjukkan sebuah pembersih hampagas.

11
 Diagram 9.3
Rajah 9.3

Explain how the vacuum cleaner is able to remove dust from the floor?
Terangkan bagaimana pembersih hampagas boleh membersihkan habuk dari lantai?
[4 marks]
(d) Diagram 9.4 shows a water dam.
Rajah 9.4 menunjukkan sebuah empangan air.

You are required to give some suggestions to design a water dam which is able to store more water and
produce electrical energy.
Using your knowledge of pressure, forces and properties of materials, state and explain the suggestions,
based on the following aspects:
Anda dikehendaki memberikan cadangam dalam mereka bentuk sebuah empangan yang boleh menampung
lebih banyak air dan berupaya menghasilkan tenaga elektrik.
Dengan menggunakan pengetahuan anda dalam tekanan, daya-daya dan sifat bahan, nyatakan dan
terangkan cadangan berdasarkan aspek-aspek berikut:

(i) Structure and design of the dam to ensure safety.

Struktur dan reka bentuk empangan untuk memastikan selamat.

(ii) The materials used for the dam

Bahan-bahan yang digunakan untuk empangan

(iii) Additional components to produce electrical energy

Komponen tambahan untuk menghasilkan tenaga elektrik.
[10 marks/markah]

12
 Kertas 3
(Bahagian B - Eksperimen)

1. Rajah 1 menunjukkan seorang penyelam menyelam didasar laut.

Rajah 2 menunjukkan penyelam tersebut menyelam lebih dalam ke dasar laut.
Pada kedalaman yang lebih dalam, penyelam tersebut merasakan telinganya sakit.

Rajah 1 Rajah 2
Diagram1 Diagram 2

Berdasarkan pemerhatian:
Based on the observations:

(a) Nyatakan satu inferens yang sesuai yang boleh dibuat.

State one suitable inference that can be made.
(b) Nyatakan satu hipotesis yang sesuai untuk suatu penyiasatan.
State one appropriate hypothesis for an investigation.
(c) Dengan menggunakan radas seperti corong tisel, manometer, selinder penyukat dan radas lain,
terangkan satu rangka kerja eksperimen untuk menguji hipotesis anda. Dalam penerangan anda,
nyatakan dengan jelas perkara berikut:
With the use of apparatus such as tistle funnel, manometer, measuring instrument and other
apparatus, describe an experimental framework to test your hypothesis. In your description, state
clearly the following:

(i) Tujuan eksperimen.

Aim of the experiment
(ii) Pembolehubah dalam eksperimen
(iii) Variables in the experiment
(iv) Senarai radas dan bahan
List of apparatus and materials
(iv) Susunan radas
Arrangement of the apparatus
(v) Prosedur eksperimen termasuk kaedah mengawal pembolehubah dimanipulasikan dan
kaedah mengukur pembolehubah bergerak balas
The procedure of the experiment which include the method of controlling the manipulated
variable and the method of measuring the responding variable.
(vi) Cara anda menjadualkan data

13
 Way you would tabulate the data
(vii) Cara anda menganalisisdata.
Way you would analysis the data.

Eksperimen TEKANAN DALAM CECAIR

(a). Inferen
Inference
(b). Hipotisis
Hypothesis
(c). i. Tujuan
Aim

ii. Pembolehubah
Variables
Manipulasi (Manipulate ):…………………………………………………………………….
Bergerak Balas (Responding) :……………………………………………………………..
Dimalarkan (Constant) :…………………………………………………………………
iii. Alat Radas
Apparatus
iv. Susunan Radas
Arrangement Apparatus

v. Prosedur
Procedures
i…………………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………………..
ii……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………..
iii……………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………..
vi. Penjadualan Data
Tabulate The Data

14
vii. Analisis Data
Analisys The Data

15