NAMA : YANUAR KHUSEN AL AZIZ

KELAS : XII IPS 1

TANGGAL MENGUMPULKAN : 22 SEPTEMBER 2022
NO : 34
TUGAS : DESKRIPSI PAKAIAN ADAT JAWA
MATA PELAJARAN : BAHASA JAWA
TEMA : BUSANA ADAT JAWA
IRAH - IRAH : JARIK
ANCAS : KANGGO NJLENTREHAKE APA KANG DIARANI JARIK, CIRI –
CIRINE JARIK, LAN WUJUDE JARIK ING BUSANA ADAT JAWA
CENGKORONGAN : 1. PENGERTIAN JARIK
2. TITIKANE JARIK
3. WUJUDE JARIK

JARIK
Jarik yaiku salah sawijing ageman tradisional wong Jawa kang dinggo kanggo gawe
gatukan busana beskap utawa kebaya. Jarik iki bisa dinggo nang wong Lanang lan uga wong
wadon. Jarik minangka sebutan ing basa Jawa kanggo kain sing nduweni motif bathik kanthi
macem-macem corak. Jarik dhewe biasane digunakake dening sesepuh wong Jawa kanggo
keseharian. Jarik merupakan kain Indonesia yang sangat melekat pada kehidupan masyarakat
Jawa, terutama Jawa Tengah dan Jawa Timur. Jarik dhewe yaiku sebutan kanggo kain khas
Jawa sing nduweni motif bathik kanthi maneka corak. Ing basa Jawa, jarik nduweni makna
‘Aja gampang sirik’, utawa ing basa Indonesia tegese ora gampang iri. Nalika nganggo jarik,
wong bakal mlaku kanthi ati-ati. Wanita bakal luwih anggun lan terkesan lemah lembut nalika
nganggo jarik. Kini jarik hanya digunakan pada saat hari pernikahan dan acara-acara di
keraton. Dulu, masyarakat Jawa nganggo kain Indonesia iki ing kehidupan sehari-hari, mulai
dipakai sebagai bawahan, alas tidur bayi, alat gendong bayi, hingga alas dan kain penutup
untuk orang meninggal. Kain Indonesia ukurane 2,1 x 1,5 meter utawa 2,5 x 11 meter nduweni
macem-macem motif sing nduweni makna sing beda-beda gumantung saka cara digunakake
utawa status sosial pangguna. Motif jarik kang misuwur yaiku sidomukti, sidomulyo, sekar
jagat, lan sawetara motif liyane. Sejatine jarik bisa nggambarake asal-usule manungsa amarga
saben daerah nduweni ciri lan motif kain jarik dhewe-dhewe. Ing jaman modern saiki, fungsi
driji wis akeh owah-owahan. Umume kain Indonesia iki mung digunakake kanggo nyampur
kebaya nalika nekani pesta pernikahan utawa wisuda, minangka selendang, utawa malah
dijahit maneh kanggo nggawe sandhangan utawa rok.
Salah satunggaling jinis kain jarik ingkang kedah dipunmangertosi inggih menika sekar
jagat. Nduweni motif bathik sing asale saka kutha Yogyakarta lan nduweni makna kang endah
lan endah. Satemah tegesipun Batik Sekar Jagad menika nggambaraken kaendahan maneka
warna suku bangsa ing bumi menika. Kajawi teges ingkang kasebat wonten ing nginggil,
wonten ingkang ngandharaken bilih Bathik Sekar Jagad asalipun saking tembung sekar
(kembang) saha jagad raya (jagad). Kaendahane Bathik Sekar Jagad iki ditondoi kanthi maneka
warna kembang kang sumebar ing salumahing bumi. Kembang ing rasa kembang utawa
kembang urip. Ciri-ciri motif Sekar Jagad kang digambarake minangka peta bisa dideleng saka
garis-garis sing mlengkung kaya wujude pulo kang jejer. Motif iki unik amarga katon ora
beraturan kaya bathik liyane sing duwe pola bola-bali lan biasa. Bathik Sekar Jagad dhewe uga
nduweni ciri khas saka anane isen-isen (saka tembung isi) ing “pulau” kang maneka warna
motif kayata kawung, truntum, lereng, flora lan fauna lan liya-liyane. Dene kanggo tlatah
Lasem, Batik Sekar Jagad uga dikenal nanging nduweni corak sing rada beda. Kaya bathik
pesisir liyane, Bathik Sekar Jagad Laseman warnane padhang kanthi dominasi abang lan biru.
Ana uga werna ungu sing digabung karo werna sogan. Motif sakabehe didominasi motif
kembang kanthi tumpal ing ngarep kain.
Kain jarik menika maneka warni saha paedahipun ingkang kedah dipunmangertosi
menawi badhe langkung ngertos babagan kain menika. Thuladha wujude jarik kayata wonten
ing ngandhap punika. Kajenge pamaca kedah paham wujude jarik pipun pirsani wonten ing
gambar menika kaliyan katranganipun.

Kawung Sekar Jagad Mega Mendung

 Truntum Sidoasih Sidomukti Magetan

Parang Sidoluhur Ciwiri

Sumber :
http://arrofiana.blogspot.com/2017/05/jarik-kain-monday-multifungsi.html
https://id.wikipedia.org/wiki/Jarik
https://kumparan.com/kumparanstyle/mengenal-jarik-salah-satu-jenis-kain-indonesia-dari-
tanah-jawa-1534589383979514824
https://kagama.id/batik-sekar-jagad-simbol-keberagaman-dalam-sebuah-keindahan/
https://moselo.com/blog/kain-jarik/
NAMA : YANUAR KHUSEN AL AZIZ
KELAS : XII IPS 1
TANGGAL MENGUMPULKAN : 22 SEPTEMBER 2022
NO : 34
TUGAS : TEKS DESKRIPSI IMAJIMATIF
MATA PELAJARAN : BAHASA JAWA

GOA PETRUK

Guwa Petruk minangka situs geologi sing kawangun saka proses alam ing Kawasan
Karst Gombong Selatan, dumunung ing Dusun Mandayana, Desa Candirenggo, Kecamatan
Ayah, Kabupaten Kebumen, Provinsi Jawa Tengah, Indonesia. Guwa sing kabeh kawangun
saka watu gamping, dawane nganti 2 km kanthi dawa jelajah 100 meter nganti 664 meter,
ambane rata-rata 14 meter, lan dhuwure rata-rata 32 meter. meter. Guwa iki ana 7 km saka
Guwa Jatijajar, 38 km saka pusat kutha Kebumen lan 24 km saka Gombong nggunakake
kendaraan pribadi utawa transportasi umum. Krungu jeneng Petruk, wong mesthi bakal
kelingan marang jenenge Ponokawan, anake Ki Semar, sing dhuwur, nanging irunge mancung.
Dicritakake, ing crita wayang, Petruk iku putrane priyayi Banaspati kang banjur kapundhut
dening putrane Ki Semar lan Petruk iki kondhang akeh budine. Sayange wong wis akeh krungu
babagan Goa Petruk, nanging isih wegah ngunjungi obwis. Wajar, mbok menawa, kanggo
mlebu ing Guwa Petruk kudu persiapan sing cukup. Apamaneh, ora ana gunane yen teka ing
guwa Petruk, mung ngintip saka cangkeme guwa Petruk, mung ngintip saka cangkeme guwa
sing ambane ambane. Perlu dicathet, yen ing Goa sing katon rada medeni, amarga ora ana
cahya utawa cahya kaya ing Goa Jatijajar, utawa Goa liyane ing Indonesia. Nanging, miturut
cathetane Dokter Koo, ahli guwa saka manca negari ngandhakake yen Guwa Petruk minangka
guwa sing paling endah ing saindenging Nuswantara. Pramila pakar guwa menika nyuwun
pirsa dhateng Pemda Kebumen, supados alamipun guwa menika dipunjagi. Nyatane, kanggo
dipadhangi listrik, uga ora kena. Nanging para pengunjung ora kuwatir, ing kene ana Panuntun
utawa panuntun sing tansah siyaga ngeterake sampeyan bebarengan karo piranti lampu sing
cukup.
Jeneng Petruk asale saka watu (stalaktit/stalagmit) ing guwa sing bentuke kaya
irunge Petruk, jenenge tokoh Ponokawan yaiku putrane Ki Semar sing dhuwur, nanging irunge
mancung. Nanging amarga tambang fosfat nalika jaman kolonial Walanda, watu petruk sing
bentuke irunge rusak lan ora katon maneh. Guwa Petruk kaperang dadi telu. Saliyané iku, ana
stalaktit lan stalagmit sing isih asli wujudé kaya dhadha, tugu pancuran, klambi putih lan
semar. Bagian pisanan mung ngemot kelelawar kanthi ambu ora enak. Dene papan ingkang
kaping kalih dipunsebat Guwa Semar saha ingkang kaping tiga dipunwastani Guwa Petruk.
Beda karo Guwa Jatijajar, Guwa Petruk kajaga alam, malah dipadhangi nganggo listrik ora
kena.

Sumber :
https://id.wikipedia.org/wiki/Gua_Petruk
https://www.kebumenkab.go.id/index.php/web/potenda_detail/46/2