Anda di halaman 1dari 13

DOKUMEN NEGARA

SANGAT RAHASIA

DINAS PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN


KABUPATEN SIDOARJO
SD NEGERI PLOSO
KECAMATAN WONOAYU

ASESMEN AKHIR SEKOLAH


TAHUN PELAJARAN 2022 / 2023

LEMBAR SOAL
Mata Pelajaran : Basa Jawa
Jenis Sekolah : Sekolah Dasar
Hari, tanggal : Selasa, 9 Mei 2023
Alokasi Waktu : 10.00- 12.00

PETUNJUK UMUM
1. Tulislah terlebih dahulu nomor peserta dan identitasmu pada lembar jawaban yang
disediakan
2. Periksa dan bacalah soal dengan teliti sebelum kamu menjawabnya
3. Dahulukan menjawab soal – soal yang kamu anggap mudah
4. Jumlah soal sebanyak 40 butir soal terdiri dari : soal pilihan ganda (25), isian (10) dan
soal uraian (5)
5. Laporkan kepada pengawas ujian jika ada cetakan yang kurang jelas atau ada yang
rusak.
6. Kerjakan pada lembar jawaban yang disediakan
7. Berilah tanda ( X ) pada huruf jawaban yang paling benar untuk soal pilihan ganda
Contoh :
A B C D
8. Apabila ada jawabanmu yang kamu anggap salah dan kamu ingin memperbaiki,
hapuslah jawabanmu yang salah kemudian berilah tanda silang (X) pada huruf pilihan
jawaban lain yang kamu anggap benar.
9. Untuk soal uraian kerjakan pada lembar jawaban yang disediakan
10. Periksalah hasil pekerjaanmu sebelum diserahkan kepada pengawas

Selamat Mengerjakan !
I. PILIHAN GANDA
WENEHANA TANDA PING (X) ING AKSARA A, B, C UTAWA D
SANGAREPE WANGSULAN SING BENER!
1. Gathekna geguritan ing ngisor iki!
Jarene simbah aku kudu sekolah
Kareben dadi bocah nggenah mrenah ora nggladrah
Jarene ram ibu aku kudu sregep mangkat
Kareben dadi wong pangkat urip ora kesrakat mlarat
Padan swara (rima) geguritan kasebut yaiku....
A. a-a-a-a
B. a-i-a-i
C. i-i-i-i
D. a-a-i-i

2. Wacanen kang patitis!


Wong urip bebrayan kudu tansah njaga kerukunan. Utamane karo
tangga teparo kiwa tengen sing tansah srawung sadina-dina. Urip rukun karo
tangga kuwi ndadekake ayem lan tentrem. Yen ora rukun, atine mesthi tansah
was-was lan kuwatir. Kuwatir yen wong liya arep gawe cilaka. Semono uga
wong liya uga tansah kuwatir yen kowe duwe sedya ala tumrap dheweke.
Mangan ora enak, turu ora bisa angler. Ing padinan, kepiye anggonmu srawung
karo tangga teparomu.
Wong urip bebrayan sadina-dina kudu bisa njaga kerukunane karo tangga
teparo kiwa tengene, supaya uripe bisa ….
A. sugih bondo
B. ayem tentrem
C. tansah was-was
D. tansah mikir

3. Ing ngsor iki kang kalebu tembang dolanan yaiku ...


A. pangkur
B. pucung
C. maskumambang
D. cublak-cublak suweng

4.

Aksara jawa kasebut diwaca ....


A. mangan salak
B. mangan ronde
C. mangan gule
D. mangan sate

5. ... bukumu! Aja mung dideleng wae!


Tembung sing mathuk kanggo ngiseni titik-titik ing dhuwur yaiku . . . .
A. waca
B. wacanen
C. tulis
D. tulisen

6. Pak Sarman awake rosa lan ora lara.


Tembung saroja sing mathuk karo kahanane Pak Sarman yaiku ….
A. lemu dremba
B. sabar drana
C. bagas waras
D. kuru aking

7. Bapak pucung
Rentang renteng kaya kalung
Dawa kaya ula
Pencokanmu wesi miring
Sing disaba, si pucung mung turut kutha
Batangane yaiku ....
A. gelang jam
B. sepur
C. ali-ali
D. tasbih

8. Bu Sutina ngombe jamu temu lawak.


Basa kramane ukara ing dhuwur yaiku ….
A. Bu Sutina ngunjuk jamu temu lawak.
B. Bu Sutina ngunjuk jampi temu lawak.
C. Bu Sutina nginum jamu temu lawak.
D. Bu Sutina nginum jampi temu lawak.
9.Alise Martini njlarit memper mbulan nuju tanggal siji.
Panyandrane alise ....
A. nawon kemit
B. nanggal sepisan
C. miji timun
D. mblarak sempal

10. Gathekna gambar ing ngisor iki!

Paraga wayang ing dhuwur asmane ….


A. Adipati Karna
B. Prabu Pandhu
C. Prabu Kresna
D. Raden Arjuna

11.

Aksara latine yaiku ....


A. ana gajah mungkur
B. ana catur mungkur
C. ana bapak kundhur
D. ana klapa lugur

12.

Yen diowahi dadi aksara latin, diwaca ....


A. ngumbah motor
B. ngumbah sepeda
C. ngumbah klambi
D. ngumbah topi
13. Wong dhisik nggunakake kenthongan kanggo ....
A. thutuk-thutuk
B. tandha yen ana bebaya
C. pajangan
D. dolanan

14. Ing jaman modern ora mesti dol tinuku ing pasar lan toko, nanging uga isa dol
tinuku liwat sarana ....
A. online
B. koran
C. layang
D. wifi

15. Piranti sing wis canggih ing era modheren yaiku ....
A. kenthongan
B. surat
C. telephon
D. Koran

Wacan iki simaken!


Saiki jamane wis maju. Samubarang gawe wis nggunakake piranti sing
sarwa modheren. Kabeh ngarani jaman ..... Yen jaman biyen, kenthongan
digunakake kanggo tandha anane bebaya, umpamane titir terus-terusan
tandhane ana banjir gedhe. Mula para warga kudu enggal metu saka omah lan
ngungsi golek papan sing aman. Saiki kenthongan mau wis diganti nganggo
piranti canggih kaya dene sirine sing otomatis bakal muni menawa ana bebaya
banjir utawa tsunami.
16. Tembung sing trep kanggo ngganepi wacan ing dhuwur yaiku ....
A. biyen
B. modheren
C. maju
D. globalisasi

17. Isine paragraf ing dhuwur yaiku ....


A. Piranti sarwa modheren.
B. Jaman globalisasi
C. Jaman wis maju
D. Jaman biyen
18. Unen-unen sing tegese “kakehan omong nanging ora ana bukti nyatane”
yaiku ....
A. Kakehan gludhug kurang udan.
B. Tuna satak bathi sanak.
C. Sandhing kebo gupak.
D. Kenes ora ethes.

19. Mideri panggonan nganti tekan ngendi-endi, diparibasakake njajah desa ....
Tembung kanggo ngganepi paribasan ing dhuwur yaiku ....
A. Luhur wekasane
B. Kaselek besus
C. Sabaya mukti
D. Milang kori

20. Tegese paribasan “durung becus kaselek besus” yaiku .…


A. Wong sing sugih nanging ora disenengi.
B. Bungah lan susah bakal dilakoni bebarengan.
C. Seneng umuk nanging ora mrantasi karya.
D. Wong ngalah bakal nemu kabegjan ing tembe mburi.

21. Pak Juned kuwi pancen jembar segarane, mula murid-murid pada seneng.
Tembung jembar segarane tegese...
A. Luman
B. Sabar
C. Serakah
D. Ngamuk

22. Nyuwun agungipun pangapunten menawi wonten ngendikan ingkang kirang


leres utawi kirang pas ing penggalih bapak saha Ibu tamu undangan.
Perangan sesorah ing dhuwur iki kalebu...
A. Pembuka
B. Isi
C. Penutup
D. Salam pembuka

23. Nuwun wiyosipun, kulo ngaturi pirsa bilih kawontenan kula saha Bapak Ibu
ing Solo ginanjar wilujeng. Mugi-mugi kawontenan Budhe ing Solo uga
makaten.
Ukara ing dhuwur perangan layang sing diarani...
A. Wasana basa
B. Satata basa
C. Adangiyah
D. Surasa basa

24. Panulisan papan lan titi mangsa ingkang bener yaiku...


A. sidoarjo, 27 Maret 2019
B. Sidoarjo 27 maret 2019
C. Sidoarjo, 27 Maret 2019
D. Sidoarjo 27 Maret 2019

25. Ana gajah numpak becak, ketok apane?


Batangane cangkriman ing dhuwur yaiku ....
A. Ketok kupinge
B. Ketok buntute
C. Ketok mbujuke
D. Ketok lucune

II. Jawablah Pertanyaan-Pertanyaan di bawah ini!


26. Banyu mujudake sumber panguripan. Makhluk sing urip ora bisa urip tanpa
banyu. Banyu sing dibutuhaek banyu sing resik. Banyu kang bebas polusi. Tuk
banyu lan kali wis akeh sing asat amarga wit-witan sing nandon banyu wis entek
ditegori. Banyu kali ya wis kena polusi amarga kanggo buwangan uwuh lan
limbah omahan uga limbah pabrik.
Amanat cerita ing dhuwur yaiku.....

27. Gatekna tabel ing ngisor iki!

No. Piranthi No. Gunane

1 Keren A Ngliwet

2 Cowek B Masak ana ing pawon

3 Magic com C Kesah wonten papan kang tebih


4 Montor D Nguleg sambel

Pasangan piranthi lan paedahe kang bener yaiku ….


Gatekna tembang pangkur ing ngisor iki! (soal nomer 28 – 31)
Pangkur
Mingkar mingkuring angkara
Akarana karenan mardi siwi
Sinawung resmining kidung
Sinuba sinukarta
Mrih kretarta pakartining ilmu luhung

28. Tembung angkara tegese …


29. Watake tembang pangkur yaiku ....
30. Sasmitane tembung pangkur yaiku ....
31. Tembang pangkur ing dhuwur ana .... gatra.
32. Sinawung resmining kidung.
Tembung linggane sinawung yaiku ....

33. Bapak pucung


Dudu watu dudu gunung
Sangkamu ing plembang
Ngon – ingone sang Bupati
Yen lumampah
Si pucung lembehan grana
Batangane tembang kasebut yaiku ….

34. Wacanen kang patitis!


Bagas lare ingkang alim tur lembah manah, mbangun miturut dhateng
tiyang sepuh. Emanipun, sasampunipun srawung kaliyan rencang-
rencangipun ingkang nakal, piyambakipun lajeng malik grembyang dados
lare nakal kados rencang-rencangipun. Eman sanget amargi pasrawungan
dados nasar tumindakipun.

Paribasan kang trep kanggo wacan ing dhuwur yaiku …

35. Warga dhusun Sidarejo padha nindakake gotong royong ndandani omahe warga
kang sekeng. Kabeh warga padha tumandang gawe kanthi sengkut “sepi ing
pamrih rame ing gawe”.
Sepi ing pamrih rame ing gawe, tegese ….
III. URAIAN
Garapen manut prentahe!
36. Tulisen nganggo aksara Jawa!
a. Disuguhi wedang jahe
b. Nandhur pari ing sawah

37. Owahana basa ngoko iki dadi krama inggil!


a. Budhe lunga pasar numpak becak.
b. Simbah ora gelem mangan merga untune lara.

38. Gawea paribasan saka wacan ing ngisor iki!


Dhadhap kaliyan Waru punika sadherek nunggal usus. Nanging meh saben dinten
lare kalih wau tansah regejan lan pasulayan. Kados-kados sanes sadherek,
kekalihipun boten saged dipunakuraken malih.

39. Cangkriman ing ngisor iki golekana batangane!


a. Bocah cilik blusak blusuk nang kebon.
b. Tibane nang ngisor, dogoleki nang dhuwur.

40. Tulisna bagian isi pidhato kelulusan kelas enem!


KUNCI JAWABAN UJIAN SEKOLAH BAHASA JAWA

I. Pilihan Ganda
1. A
2. B
3. C
4. D
5. D
6. B
7. B
8. B
9. C
10. C
11. B
12. B
13. B
14. D
15. B
16. A
17. C
18. B
19. A
20. C
21. B
22. B
23. A
24. A
25. D
26. C
27. A
28. C
29. C
30. D
31. D
32. C
33. A
34. B
35. B
36. A
37. C
38. A
39. D
40. B

II. Uraian
41. A.

B.

42. a. Budhe kesah peken nitih becak


b. Eyang mboten purun dhahar amargi wajanipun gerah

43. Kaya banyu karo lengo


44. a. Dom
b. gentheng bocor
45. Kebijaksaan Guru
Lembar Jawaban Ujian Sekolah
Sekolah Dasar Negeri Mojorangagung
Tahun Ajaran 2019/2020

Nama: ....................................... Mapel: Bahasa Jawa

A. Berilah tanda silang pada huruf a,b,c atau d dengan benar!

1. A B C D 11. A B C D 21. A B C D 31. A B C D


2. A B C D 12. A B C D 22. A B C D 32. A B C D
3. A B C D 13. A B C D 23. A B C D 33. A B C D
4. A B C D 14. A B C D 24. A B C D 34. A B C D
5. A B C D 15. A B C D 25. A B C D 35. A B C D
6. A B C D 16. A B C D 26. A B C D 36. A B C D
7. A B C D 17. A B C D 27. A B C D 37. A B C D
8. A B C D 18. A B C D 28. A B C D 38. A B C D
9. A B C D 19. A B C D 29. A B C D 39. A B C D
10. A B C D 20. A B C D 30. A B C D 40. A B C D

B. Uraian!
41. .........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
42. .........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
43. .........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
44. .........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
45. .........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................
.........................................................................................................................................................

Anda mungkin juga menyukai