➢ Segmen A-B
= 15,789 % (Perbukitan)
2. Tinggi T1 = ± 636,071 m
5000
Jarak (dT 1 ) = 3,500 x = 175,000 m
100
t1 = 645,000 m t2 = 630,000 m
t1 - t2 15,000
Kelandaian (eT 1) = x 100% = x 100%
dT 1 175,000
= 8,571 % (Perbukitan)
3. Tinggi T2 = ± 632,500 m
5000
Jarak (dT 2 ) = 1,500 x = 75,000 m
100
t1 = 640,000 m t2 = 625,000 m
t1 - t2 15,000
Kelandaian (eT 2) = x 100% = x 100%
dT 2 75,000
= 20,000 % (Perbukitan)
4. Tinggi T3 = ± 632,778 m
5000
Jarak (dT 3 ) = 1,200 x = 60,000 m
100
t1 = 640,000 m t2 = 625,000 m
t1 - t2 15,000
Kelandaian (eT 3) = x 100% = x 100%
dT 3 60,000
= 25,000 % (Perbukitan)
t1 = 640,000 m t2 = 620,000 m
t1 - t2 20,000
Kelandaian (eB) = x 100% = x 100%
dB 350,000
= 5,714 % (Perbukitan)
= 18,004 % (Perbukitan)
Titik Ketinggian (m) t1 (m) t2 (m) Beda tinggi (m) d (m) e (%) Jenis Medan
A 623,333 630,000 615,000 15,000 95,000 15,789 (Perbukitan)
T1 636,071 645,000 630,000 15,000 175,000 8,571 (Perbukitan)
T2 632,500 640,000 625,000 15,000 75,000 20,000 (Perbukitan)
T3 632,778 640,000 625,000 15,000 60,000 25,000 (Perbukitan)
B 630,000 640,000 620,000 20,000 350,000 5,714 (Perbukitan)
Patok Titik Awal Titik Akhir Jrk Awal Jrk Akhir Ditanya (cm) Hasil (m )
A 625,000 620,000 0,000 0,600 0,200 623,333
P1 630,000 625,000 0,000 0,600 0,500 625,833
P2 630,000 625,000 0,000 0,600 0,000 630,000
P3 635,000 630,000 0,000 0,700 0,200 633,571
P4 640,000 635,000 0,000 1,000 0,600 637,000
P5 640,000 635,000 0,000 1,600 0,850 637,344
T1 640,000 635,000 0,000 1,400 1,100 636,071
P6 635,000 630,000 0,000 0,600 0,200 633,333
P7 635,000 630,000 0,000 1,100 0,800 631,364
P8 635,000 630,000 0,000 1,000 0,800 631,000
T2 635,000 630,000 0,000 0,400 0,200 632,500
P9 635,000 630,000 0,000 0,350 0,150 632,857
P10 635,000 630,000 0,000 0,500 0,150 633,500
P11 635,000 630,000 0,000 0,500 0,150 633,500
P12 635,000 630,000 0,000 0,500 0,200 633,000
T3 635,000 630,000 0,000 0,450 0,200 632,778
P13 630,000 625,000 0,000 0,350 0,050 629,286
P14 625,000 620,000 0,000 0,400 0,000 625,000
P15 625,000 620,000 0,000 0,500 0,150 623,500
P16 630,000 625,000 0,000 0,850 0,650 626,176
B 630,000 625,000 0,000 1,000 0,000 630,000
2. PERHITUNGAN KELANDAIAN
1. Kelandaian A - T1
A = ± 623,333 m
T1 = ± 636,071 m
5000
Jarak (L) = 6,000 x = 300,000 m
100
Beda tinggi 636,071 - 623,333
Kelandaian = x 100% = x 100%
Jarak 300,000
= 4,246 % ( Tanjakan )
2. Kelandaian T1 - T2
T1 = ± 636,071 m
T2 = ± 632,500 m
5000
Jarak (L) = 4,000 x = 200,000 m
100
Beda tinggi 632,500 - 636,071
Kelandaian = x 100% = x 100%
Jarak 200,000
= -1,786 % ( Penurunan )
3. Kelandaian T2 - T3
T2 = ± 632,500 m
T3 = ± 632,778 m
5000
Jarak (L) = 5,000 x = 250,000 m
100
Beda tinggi 632,778 - 632,500
Kelandaian = x 100% = x 100%
Jarak 250,000
= 0,111 % ( Tanjakan )
4. Kelandaian T3 - B
T3 = ± 632,778 m
B = ± 630,000 m
5000
Jarak (L) = 5,000 x = 250,000 m
100
Beda tinggi 630,000 - 632,778
Kelandaian = x 100% = x 100%
Jarak 250,000
= -1,111 % ( Penurunan )
Kota A-B :
Titik A - T1 = 4,246 %
Titik T1 - T2 = -1,786 %
Titik T2 - T3 = 0,111 %
Titik T3 - B = -1,111 %
Total kelandaian = 1,460 %
Rata-rata kelandaian = 0,365 %
Tinggi Jarak
Patok Kemiringan Keterangan
Patok Patok
(m) (m) (%)
A 623,333
A - P1 50,000 5,000 Tanjakan
P1 625,833
P1 625,833
P1 - P2 50,000 8,333 Tanjakan
P2 630,000
P2 630,000
P2 - P3 50,000 7,143 Tanjakan
P3 633,571
P3 633,571
P3 - P4 50,000 6,857 Tanjakan
P4 637,000
P4 637,000
P4 - P5 50,000 0,688 Tanjakan
P5 637,344
P5 637,344
P5 - T1 50,000 -2,545 Penurunan
T1 636,071
T1 636,071
T1 - P6 50,000 -5,476 Penurunan
P6 633,333
P6 633,333
P6 - P7 50,000 -3,939 Penurunan
P7 631,364
P7 631,364
P7 - P8 50,000 -0,727 Penurunan
P8 631,000
P8 631,000
P8 - T2 50,000 3,000 Tanjakan
T2 632,500
T2 632,500
T2 - P9 50,000 0,714 Tanjakan
P9 632,857
P9 632,857
P9 - P10 50,000 1,286 Tanjakan
P10 633,500
P10 633,500
P10 - P11 50,000 0,000 Datar
P11 633,500
P11 633,500
P11 - P12 50,000 -1,000 Penurunan
P12 633,000
P12 633,000
P12 - T3 50,000 -0,444 Penurunan
T3 632,778
T3 632,778
T3 - P13 50,000 -6,984 Penurunan
P13 629,286
P13 629,286
P13 - P14 50,000 -8,571 Penurunan
P14 625,000
P14 625,000
P14 - P15 50,000 -3,000 Penurunan
P15 623,500
P15 623,500
P15 - P16 50,000 5,353 Tanjakan
P16 626,176
P16 626,176
P16 - B 50,000 7,647 Tanjakan
B 630,000
Tinggi Jarak
Patok Kemiringan Keterangan
Patok Patok
(m) (m) (%)
A 623,333
A - P1 50,000 6,833 Tanjakan
P1 626,750
P1 626,750
P1 - P2 50,000 6,833 Tanjakan
P2 630,167
P2 630,167
P2 - P3 50,000 6,833 Tanjakan
P3 633,583
P3 633,583
P3 - P4 50,000 6,833 Tanjakan
P4 637,000
P4 637,000
P4 - P5 50,000 -0,929 Penurunan
P5 636,536
P5 636,536
P5 - T1 50,000 -0,929 Penurunan
T1 636,071
T1 636,071
T1 - P6 50,000 -4,708 Penurunan
P6 633,718
P6 633,718
P6 - P7 50,000 -4,708 Penurunan
P7 631,364
P7 631,364
P7 - P8 50,000 1,136 Tanjakan
P8 631,932
P8 631,932
P8 - T2 50,000 1,136 Tanjakan
T2 632,500
T2 632,500
T2 - P9 50,000 0,111 Tanjakan
P9 632,556
P9 632,556
P9 - P10 50,000 0,111 Tanjakan
P10 632,611
P10 632,611
P10 - P11 50,000 0,111 Tanjakan
P11 632,667
P11 632,667
P11 - P12 50,000 0,111 Tanjakan
P12 632,722
P12 632,722
P12 - T3 50,000 0,111 Tanjakan
T3 632,778
T3 632,778
T3 - P13 50,000 -6,185 Penurunan
P13 629,685
P13 629,685
P13 - P14 50,000 -6,185 Penurunan
P14 626,593
P14 626,593
P14 - P15 50,000 -6,185 Penurunan
P15 623,500
P15 623,500
P15 - P16 50,000 6,500 Tanjakan
P16 626,750
P16 626,750
P16 - B 50,000 6,500 Tanjakan
B 630,000
BAB III
DESAIN TEBAL LAPIS PERKERASAN LENTUR METODE MANUAL
DESAIN PERKERASAN BINA MARGA TAHUN 2017
(NO. O4/SE/Db/2017 REVISI 2017)
Dimana :
K = Faktor jam desain
Berdasarkan Pedoman Desain Geometrik Jalan Tahun 2020 Bina Marga
K = 8% - 11% untuk jalan yang padat seperti jalan-jalan di perkotaan
K = 7% - 15% untuk jalan yang kurang padat seperti jalan luar kota
Diambil nilai K sesuai soal = 11 %
VJR = 18877 x 11 % = 2076 smp/jam
Tabel 3.2 Kapasitas Dasar Untuk Jalan Antar Kota Dengan 2 Lajur 2 Arah (Co)
Tabel 3.3 Faktor Penyesuaian Pengaruh Lebar Lajur Lalu Lintas (FCw)
Koordinat Jarak
Titik
x y (m)
A 647,235 864,782
300,000
T1 350,670 819,511
200,000
T2 263,978 639,276
250,000
T3 278,904 389,722
250,000
B 450,071 207,509
Jumlah ( Σ ) 1000,000
β 1 = (α1 - α2)
= 64,313 - 8,679
o
= 55,633
β 1 = (90o + α1 - α2 )
= 90 + 3,423 - 64,313
o
= 29,110
β 1 = (α2 - α1 )
= 43,210 - 3,423
o
= 39,787
Menentukan R min
¤ Tikungan 1 (T1)
Jenis Medan = Perbukitan
Direncanakan kecepatan rencana (V renc) = 50 Km/Jam
emaks = 10 %
fmaks = -0,00065 V + 0,192
= -0,00065 ( 50 ) + 0,192
= 0,160 m
2
V
Sehingga, Rmin =
127 (emaks + fmaks)
2
= 50
127 ( 0,1 + 0,160 )
= 75,858 m
Rrencana = 95
Rrencana > Rmin
95 > 75,858 OKE...!
¤ Tikungan 2 (T2)
Jenis Medan = Perbukitan
Direncanakan kecepatan rencana (V renc) = 50 Km/Jam
emaks = 10 %
fmaks = -0,00065 V + 0,192
= -0,00065 ( 50 ) + 0,192
= 0,160 m
2
V
Sehingga, Rmin =
127 (emaks + fmaks)
2
50
=
127 ( 0,1 + 0,160 )
= 75,858 m
Rrencana = 193
Rrencana > Rmin
193 > 75,858 OKE...!
¤ Tikungan 3 (T3)
Jenis Medan = Perbukitan
Direncanakan kecepatan rencana (Vrenc) = 50 Km/Jam
e maks = 10 %
fmaks = -0,00065 V + 0,192
= -0,00065 ( 50 ) + 0,192
= 0,160 m
2
V
Sehingga, Rmin =
127 (emaks + fmaks)
2
= 50
127 ( 0,1 + 0,160 )
= 75,858 m
Rrencana = 138
Rrencana > Rmin
138 > 75,858 OKE...!
m Tikungan 1
Dik: R = 95 m direncanakan jenis tikungan:
o
β1 = 55,633 S-C-S
V = 50 Km/Jam
a) Sudut Superelevasi
1432,400
D =
95
o
= 15,115
Ket:
R = 95 m L = 142,017 m
o
β1 = 55,633 e = 9,6 %
V = 50 Km/Jam Ls = 50 m
o
θs = 15,115 Lc = 42,017 m
Es = 13,653 m p = 1,125 m
Ts = 71,497 m k = 24,941 m
m Tikungan 2
Dik: R = 193 m direncanakan jenis tikungan:
o
β1 = 29,110 S-C-S
V = 50 Km/Jam
a) Sudut Superelevasi
1432,4
D =
193
o
= 7,438
Ket:
R = 193 m L = 142,840 m
o
β1 = 29,110 e = 6,5 %
V = 50 Km/Jam Ls = 45 m
o
θs = 6,694 Lc = 52,840 m
Es = 6,842 m p = 0,442 m
Ts = 71,523 m k = 22,490 m
m Tikungan 3
Dik: R = 138 m direncanakan jenis tikungan:
o
β1 = 39,787 S-C-S
V = 50 Km/Jam
a) Sudut Superelevasi
1432,400
D =
138
o
= 10,367
Ket:
R = 138 m L = 140,949 m
o
β1 = 39,787 e = 8,0 %
V = 50 Km/Jam Ls = 45 m
o
θs = 9,330 Lc = 50,949 m
Es = 9,426 m p = 0,618 m
Ts = 70,670 m k = 22,480 m
R β1 V e Ls θs θc p k Lc L Ts Tc Es Ec
Jenis
Tikungan
Tikungan
(m) (O) (Km/Jam) (%) (m) (O) (O) (m) (m) (m) (m) (m) (m) (m) (m)
1 95 55.633 50 0.096 50 15.115 25.403 1.125 24.941 42.017 142.017 71.497 - 13.653 - S-C-S
2 193 29.110 50 0.065 45 6.694 15.721 0.442 22.490 52.840 142.840 71.523 - 6.842 - S-C-S
3 138 39.787 50 0.080 45 9.330 21.127 0.618 22.480 50.949 140.949 70.670 - 9.426 - S-C-S
Dimana:
Jh = Jarak Pandang Henti
Jht = Jarak dari saat melihat sampai menginjak pedal rem
Jhr = Jarak Penggereman
t = Waktu Reaksi (2,5 detik)
Vr = Kecepatan rencana (Km/Jam)
fm = Koefisien gesekan memanjang perkerasan jalan aspal
L = Kelandaian (%)
+ = Tanjakan
- = Turunan 7. T1 - P6
2
Jhr (Vr)
=
254 (fm ± L)
2
( 50 )
=
254 ( 0,350 + 6,83 )
= 23,528 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,75 + 23,528
= 58,28 m
2. P1 - P2 L = 6,833 % (Tanjakan)
Vr = 50 km/jam
fm = ( - 0,55 )
Bina Marga menetapkan nilai fm untuk jarak pandang henti0,35
(dipilih 0.35) Jht
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,75 + 23,528
= 58,28 m 9. P7 - P
3. P2 - P3 L = 6,833 % (Tanjakan)
Vr = 50 km/jam
fm = ( - 0,55 )
Bina Marga menetapkan nilai fm untuk jarak pandang henti0,35
(dipilih 0.35) Jht
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,75 + 23,528
= 58,28 m
4. P3 - P4 L = 6,833 % (Tanjakan)
Vr = 50 km/jam
fm = ( - 0,55 )
Bina Marga menetapkan nilai fm untuk jarak pandang henti0,35 Jht
(dipilih 0.35)
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,75 + 23,528 11. T2 - P9
= 58,28 m
5. P4 - P5 L = 0,929 % (Penurunan)
Vr = 50 km/jam
fm = ( - 0,55 )
Bina Marga menetapkan nilai fm untuk jarak pandang henti0,35 Jht
(dipilih 0.35)
2
Jhr (Vr)
=
254 (fm ± L)
2
= ( 50 )
254 ( 0,350 - 0,93 )
= 28,888 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,75 + 28,888
= 63,64 m
2
Jhr (Vr)
=
254 (fm ± L)
2
= ( 50 )
254 ( 0,350 - 0,929 )
= 28,888 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 28,888
= 63,638 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 32,492
= 67,242 m
2
Jhr (Vr) Jhr
=
254 (fm ± L)
2
( 50 )
=
254 ( 0,350 - 4,708 )
= 32,492 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 32,492
= 67,242 m
2
Jhr (Vr) Jhr
=
254 (fm ± L)
2
( 50 )
=
254 ( 0,350 + 1,136 )
= 27,237 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 27,237
= 61,987 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 27,237
= 61,987 m
2
Jhr (Vr)
=
254 (fm ± L)
( 50 )2
=
254 ( 0,350 + 0,111 )
= 28,032 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 28,032
= 62,782 m
2
Jhr (Vr) Jhr
=
254 (fm ± L)
2
= ( 50 )
254 ( 0,350 + 0,111 )
= 28,032 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 28,032
= 62,782 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 28,032
= 62,782 m
2
Jhr (Vr) Jhr
=
254 (fm ± L)
2
( 50 )
=
254 ( 0,350 + 0,111 )
= 28,032 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 28,032
= 62,782 m
2
Jhr (Vr)
=
254 (fm ± L)
2
( 50 )
=
254 ( 0,350 + 0,111 )
= 28,032 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 28,032
= 62,782 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 34,158
= 68,908 m
2
Jhr (Vr)
=
254 (fm ± L)
( 50 )2
=
254 ( 0,350 - 6,185 )
= 34,158 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 34,158
= 68,908 m
2
Jhr (Vr)
=
254 (fm ± L)
2
= ( 50 )
254 ( 0,350 - 6,185 )
= 34,158 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 34,158
= 68,908 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 23,717
= 58,467 m
2
Jhr (Vr)
=
254 (fm ± L)
2
( 50 )
=
254 ( 0,350 + 6,500 )
= 23,717 m
Sehingga :
Jh = Jht + Jhr
= 34,750 + 23,717
= 58,467 m
Rumus :
Jd = d1 + d2 + d3 + d4 t1
Dimana :
d1 = Jarak yang ditempuh selama kendaraan mendahului
t2
d2 = Jarak yang ditempuh sebelum mendahului sampai dengan
kembali ke lajur semula
□ d4
□ Jd
2. P1 - P2
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
3. P2 - P3
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
4. P3 - P4
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
5. P4 - P5
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
6. P5 - T1
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
7. T1 - P6
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
8. P6 - P7
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
9. P7 - P8
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
12. P9 - P10
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
15. P12 - T3
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
16. T3 - P13
Dik:Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.42
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.4
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.4
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
20. P16 - B
Dik: Vr = 50 km/jam
a = 2.052 + 0.0036 Vr
= 2.052 + 0.0036 50
= 2.232 m/detik
t1 = 2.12 + 0.026 Vr
= 2.12 + 0.026 50
= 3.420 m/detik
t2 = 6.56 + 0.048 Vr
= 6.56 + 0.048 50
= 8.960 m/detik
m = 15 km/jam
□ d1 = 0.278 t1 Vr - m + a t1
2
= 0.278 3.42 50 - 15 + 2.232 3.4
2
= 36.905 m
□ d3 = 30 m
□ d4 = (2/3) d2
= (2/3) 124.54
= 83.029
□ Jd = d1 + d2 + d3 + d4
= 36.905 + 124.544 + 30 + 83.029
= 274.479 m
Patok Vr m t1 a d1 t2 d2
(Km/Jam) (Km/Jam) (detik) (Km/Jam) (m) (detik) (m)
A
A - P1 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P1
P1
P1 - P2 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P2
P2
P2 - P3 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P3
P3
P3 - P4 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P4
P4
P4 - P5 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P5
P5
P5 - T1 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
T1
T1
T1 - P6 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P6
P6
P6 - P7 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P7
P7
P7 - P8 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P8
P8
P8 - T2 60 10 3.680 2.268 55.421 9.440 157.459
T2
T2
T2 - P9 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P9
P9
P9 - P10 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P10
P10
P10 - P11 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P11
P11
P11 - P12 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P12
P12
P12 - T3 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
T3
T3
T3 - P13 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P13
P13
P13 - P14 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P14
P14
P14 - P15 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P15
P15
P15 - P16 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
P16
P16
P16 - B 50 15 3.420 2.232 36.905 8.960 124.544
B
>> Tikungan 1
Vr = 50 Km/Jam
fm = 0,160
R = 95 m
e = 0,096
2
V = R . 127 ( e + fm )
= 95 . 127 ( 0,096 + 0,160 )
= 3082,449
V = √ 3082,449
= 55,520 Km/Jam
Syarat :
V ≥ Vr
55,520 ≥ 50
Kemiringan melintang maksimum pada tikungan
Dik: V = 55,520 Km/Jam
R = 95 m
f = -0,00065 V + 0,192
= -0,00065 ( 55,520 ) + 0,192
= 0,156
2
V
emax = - f
127 . R
3082,449
= - 0,156
127 . 95
= 0,10 < 0,10 maka digunakan kecepatan renc.
f = -0,00065 Vr + 0.192
= -0,00065 ( 50 ) + 0,192
= 0,160
2
Vr
emax = - f
127 . R
2500
= - 0,160
127 . 95
= 0,048 < 0,10 Ok...!
>> Tikungan 2
Vr = 50 Km/Jam
fm = 0,160
R = 193 m
e = 0,065
2
V = R . 127 ( e + fm )
= 193 . 127 ( 0,065 + 0,160 )
= 5502,721
V = √ 5502,721
= 74,180 Km/Jam
Syarat :
V ≥ Vr
74,180 ≥ 50
f = -0,00065 V + 0,192
= -0,00065 ( 74,18 ) + 0,192
= 0,144
2
emax = V - f
127 . R
5502,721
= - 0,144
127 . 193
0,081 < 0,10 maka digunakan kecepatan renc.
f = -0,00065 Vr + 0.192
= -0,00065 ( 50 ) + 0,192
= 0,160
2
Vr
emax = - f
127 . R
2500
= - 0,160
127 . 193
= -0,057 < 0,10 Ok...!
>> Tikungan 3
Vr = 50 Km/Jam
fm = 0,160
R = 138 m
e = 0,080
2
V = R . 127 ( e + fm )
= 138 . 127 ( 0,080 + 0,160 )
= 4211,508
V = √ 4211,508
= 64,896 Km/Jam
Syarat :
V ≥ Vr
64,896 ≥ 50
f = -0,00065 V + 0,192
= -0,00065 ( 64,896 ) + 0,192
= 0,150
2
V
emax = - f
127 . R
4211,508
= - 0,150
kalasi 215 127 . 138
= 0,004 < 0,10 maka digunakan kecepatan renc.
f = -0,00065 Vr + 0.192
= -0,00065 ( 50 ) + 0,192
= 0,160
2
Vr
emax = - f
127 . R
2500
= - 0,160
127 . 138
= -0,017 < 0,10 Ok...!
Sebagai usaha memberikan keselamatan bagi pengguna jalan, diperlukan perhatian adanya daerah
bebas samping dibagian dalam tikungan , sehingga jarak pandang henti minimum pengemudi
dapat dipenuhi. Terdapat dua kondisi yang menentukan jarak daerah bebas samping dalam
proses desain, yaitu:
a. Jarak pandang henti lebih pendek dari panjang lengkung horizontal ( Jh < Lc )
b. Jarak pandang henti lebih panjang dari panjang lengkung horizontal ( Jh > Lc )
Rumus -Rumus :
M = Ri - Ri Cos 1/2 Ө
M = Ri ( 1 - Cos 1/2 Ө )
Ө
Jh = .2 p Ri
360
180. Jh 57,296 . Jh
Ө = =
p Ri Ri
28,65 . Jh
M = Ri ( 1 - Cos )
Ri
AC = BD = 0,5 ( Jh - Lc ) Sin 1/2Өc
180.Lc 57,296 . Lc
Өc = =
p Ri Ri
28,65 . Lc 28,65.Lc
M = Ri ( 1-Cos ) + 0,5 ( Jh -Lc ) Sin
Ri Ri
a. Tikungan 1
Dik : V = 50 m Jh = 63,638 m
R = 95 m L = 142,017 m
Jadi, daerah bebas samping yang harus dibebaskan halangan agar jarak pandang sejauh
jarak pandang henti minimum ( Jh ) dapat dipenuhi , yaitu 5,4 m
b. Tikungan 2
Dik : V = 50 m Jh = 61,987 m
R = 193 m L = 142,840 m
Jadi, daerah bebas samping yang harus dibebaskan halangan agar jarak pandang sejauh
jarak pandang henti minimum ( Jh ) dapat dipenuhi , yaitu 2,5 m
Dik : V = 50 m Jh = 58,467 m
R = 138 m L = 140,949 m
Jadi, daerah bebas samping yang harus dibebaskan halangan agar jarak pandang sejauh
jarak pandang henti minimum ( Jh ) dapat dipenuhi , yaitu 3,1 m
V R Jh Lbr Lajur Ri E
Tikungan
(Km/jam) (m) (m) (m) (m) (m)
1 50 95 63,638 3,50 93,02 5,4
2 50 193 61,987 3,50 190,82 2,5
3 50 138 58,467 3,50 136,42 3,1
2 2 2
B = (Rc - 64 + 1.25) + 64 - (Rc - 64) + 1.25
u = B-b
0.105.V
z =
R
Bt = n(B+C)+z
Δb = Bt-Bn
dimana:
B = Lebar perkerasan yang ditempati satu kendaraan di tikungan
pada jalur sebelah dalam
b = Lebar kendaraan rencana = 2,5 m
c = Lebar kebebasan samping dikiri dan kanan kendaraan
yaitu = 0,5 - 1,25 m
z = Lebar tambahan akibat kesukaran mengemudi di tikungan
Bn = Lebar total perkerasan pada bagian lurus
Bt = Lebar total perkerasan di tikungan
n = Jumlah lajur
Δb = Tambahan lebar perkerasan di tikungan
>> Tikungan 1
Dik: R = 95 m
V = 50 Km/Jam
2 2 2
Rc = ( 95 + 0,5 2,5 ) +( 6,5 + 1,5 )
= 9283,265
Rc = 96,350 m
2 2 - 2
B = ( Rc - 64 + 1.25) + 64 (Rc - 64) + 1.25
9283,265 1,25 2
= - 64 + + 64 - 9283,265 - 64 + 1,25
Ket :
2 x 3.5 (diperoleh dari tabel standar perencanaan geometrik untuk kelas jalan I)
>> Tikungan 2
Dik: R = 193 m
V = 50 Km/Jam
2 2 2
Rc = ( 193 + 0,5 2,5 ) +( 6,5 + 1,5 )
= 37630,642
Rc = 193,986 m
2 2 2
B = ( Rc - 64 + 1.25) + 64 - (Rc - 64) + 1.25
37630,642 - 2
= 64 + 1,25 + 64 - 37630,642 - 64 + 1,25
Ket :
2 x 3.5 (diperoleh dari tabel standar perencanaan geometrik untuk kelas jalan I)
>> Tikungan 3
Dik: R = 138 m
V = 50 Km/Jam
2
Rc = ( 138 + 0,5 2,5 )2 +( 6,5 + 1,5 2
)
= 19502,731
Rc = 139,652 m
B = ( Rc2 - 64 + 1.25)2 + 64 - 2
(Rc - 64) + 1.25
19502,731 - 2
= 64 + 1,25 + 64 - 19502,731 - 64 + 1,25
Ket :
2 x 3.5 (diperoleh dari tabel standar perencanaan geometrik untuk kelas jalan I)
V R Rc B z Bt Δb
Tikungan
(Km/jam) (m) (m) (m) (m) (m)
1 50 95 96,35 2,828 0,539 8,196 1,196
2 50 193 193,99 2,664 0,378 7,706 0,706
3 50 138 139,65 2,727 0,447 7,901 0,901
Patok P3 - P4 - P5
Diketahui :
VR = 50 Km/jam
Jd = 274 m
Jh = 58 m
g1 = 6,833 %
g2 = 0,929 %
x = 1/2
y = EV
a) Perbedaan Aljabar untuk Kelandaian (A) untuk menentukan Panjang lengkung vertikal L
A = g1 - g2
= 6,833 - -0,929
= 7,762
b) Panjang Lengkung vertikal cekung berdasarkan jarak pandang henti
untuk Jh < L Digunakan Rumus
A x Jh 2
L =
120 + 3,5 Jh
7,8 x 58 2
L =
120 + 3,5 x 58
L = 81 m
L = 75
Sehingga (L) = 81 m
Patok P5 - T1 - P6
Diketahui :
VR = 50 Km/jam
Jd = 274 m
Jh = 64 m
g1 = 0,929 %
g2 = 4,708 %
x = 1/2
y = EV
a) Perbedaan Aljabar untuk Kelandaian (A) untuk menentukan Panjang lengkung vertikal L
A = g1 - g2
= -0,929 - -4,708
= 3,779
b) Panjang Lengkung vertikal cembung berdasarkan jarak pandang henti
untuk Jh < L Digunakan Rumus
A x Jh 2
L =
120 + 3,5 Jh
2
3,8 x 64
L =
120 + 3,5 x 64
L = 45 m
L = 37
Sehingga (L) = 37 m
Patok P8 - T2 - P9
Diketahui :
VR = 50 Km/jam
Jd = 418 m
Jh = 62 m
g1 = 1,136 %
g2 = 0,111 %
x = 1/2 L
y = EV
a) Perbedaan Aljabar untuk Kelandaian (A) untuk menentukan Panjang lengkung vertikal L
A = g1 - g2
= 1,136 - 0,111
= 1,025
b) Panjang Lengkung vertikal cembung berdasarkan jarak pandang henti
Panjang L Berdasarkan Jh
399
Jh > L = 2Jh -
A
= -265,198
62 > -265 MEMENUHI
2
A x Jh
Jh < L =
399
= 10
62 < 10 TIDAK MEMENUHI
Panjang L Berdasarkan Jd
840
Jd > L = 2Jd -
A
= 16
418 > 16 MEMENUHI
2
A x Jd
Jd < L =
840
= 213
418 < 213 TIDAK MEMENUHI
Sehingga (L) = 16 m
L = 62 m
L = 62 m
Sehingga (L) = 62 m
Patok P6 - P7 - P8
Diketahui :
VR = 50 Km/jam
Jd = 274 m
Jh = 67 m
g1 = 4,708 %
g2 = 1,136 %
x = 1/2
y = EV
a) Perbedaan Aljabar untuk Kelandaian (A) untuk menentukan Panjang lengkung vertikal L
A = g1 - g2
= -4,708 - 1,136
= 5,844
b) Panjang Lengkung vertikal cekung berdasarkan jarak pandang henti
untuk Jh < L Digunakan Rumus
A x Jh 2
L =
120 + 3,5 Jh
5,8 x 67 2
L =
120 + 3,5 x 67
L = 74 m
L = 74
Sehingga (L) = 74 m
L = 167 m
L = 109
Jenis
No Patok Vr Jd Jh L g1 g2 A Posisi titik PPV Posisi titik PLV Posisi titik PTV Elevasi PPV Elevasi PLV Elevasi PTV
Alinyemen
CB 1 P3 P4 P5 50 274 58 81 6,833 0,929 7,762 0 + 200 0 + 159,5 0 + 240,5 636,211 634,233 637,376
CB 2 P5 T1 P6 50 274 64 37 0,929 4,708 3,779 0 + 300 0 + 281,5 0 + 318,5 635,899 636,243 635,200
CB 3 P8 T2 P9 60 418 62 16 1,136 0,111 1,025 0 + 500 0 + 492,0 0 + 508,0 632,479 632,409 632,509
CB 4 P12 T3 P13 50 274 63 62 0,111 6,185 6,296 0 + 750 0 + 719,0 0 + 781,0 632,288 632,812 630,860
CK 1 P6 P7 P8 50 274 67 74 0,000 1,136 5,844 0 + 400 0 + 363,0 0 + 437,0 631,907 633,106 630,943
CK 2 P14 P15 P16 50 274 69 167 6,185 6,500 12,685 0 + 900 0 + 816,5 0 + 983,5 626,144 628,665 628,928
1. PATOK P5
L= 124807.920 - 124765.459
2
L= 21.231 m²
2. PATOK T1
L= 28585.732 - 28570.378
2
L= 7.677 m²
L= 19778.496 - 19764.615
2
L= 6.940 m²
3. PATOK P6
L= 27928.528 - 27913.994
2
L= 7.267 m²
L= 30128.598 - 30093.883
2
L= 17.358 m²
4. PATOK P7
L= 28970.245 - 28954.083
2
L= 8.081 m²
L= 19496.009 - 19487.460
2
L= 4.275 m²
5. PATOK P8
L= 766.464 - 766.356
2
L= 0.054 m²
L= 61941.505 - 61901.540
2
L= 19.983 m²
6. PATOK P12
L= 50448.291 - 50407.489
2
L= 20.401 m²
L= 16393.020 - 16375.067
2
L= 8.976 m²
7. PATOK T3
L= 33850.586 - 33807.314
2
L= 21.636 m²
L= 20655.078 - 20625.076
2
L= 15.001 m²
8. PATOK P13
L= 18291.940 - 18289.112
2
L= 1.414 m²
L= 43007.264 - 42953.079
2
L= 27.093 m²
9. PATOK P14
L= 3814.820 - 3808.432
2
L= 3.194 m²
L= 44696.627 - 44598.419
2
L= 49.104 m²
L= 35160.441 - 35109.751
2
L= 25.345 m²
L= 19898.297 - 19879.035
2
L= 9.631 m²