BAB 6 - KONTRAK INSURANS

Pandangan Menyeluruh PANDANGAN MENYELURUH

6.1 Undang-Undang Kontrak

Dalam bab ini, pelbagai aspek perundangan
yang berkaitan dengan kontrak insurans akan
dibincangkan.

6.1 UNDANG-UNDANG KONTRAK

Suatu kontrak itu dikatakan telah termeterai

setiap kali polisi insurans dijual. Oleh itu, usaha
untuk mempelajari undang-undang insurans
adalah penting untuk memahami dengan lebih
mendalam mengenai transaksi insurans.

Semua kontrak adalah tertakluk dibawah

prinsip am undang-undang kontrak, seperti
yang dinyatakan dalam Akta Kontrak 1950.

6.1.1 Apa Itu Kontrak?

Kontrak boleh ditakrifkan sebagai perjanjian

yang sah di sisi undang-undang yang dibuat
oleh dua pihak atau lebih, iaitu, perjanjian yang
akan dikuatkuasakan oleh undang-undang
serta diiktiraf olehnya. Dengan itu, perjanjian
yang tidak sah di sisi undang-undang bukanlah
kontrak.

6.1.2 Perkara Asas Kontrak Insurans

Kontrak insurans ialah perjanjian yang sah di

sisi undang-undang antara insured dengan
insurer. Kontrak insurans seperti lain-lain
kontrak perdagangan adalah tertakluk kepada
prinsip am undang-undang kontrak. Seperti
dalam lain-lain perjanjian perdagangan, perkara
asas tertentu perlu ditepati sebelum perjanjian
insurans boleh dianggap sah di sisi undang-
undang.

91
 BAB 6 - KONTRAK INSURANS
Perkara asas ini adalah:
• Niat untuk mengadakan perhubungan
yang sah
• Tawaran dan penerimaan
• Persetujuan-consensus ad idem
• Balasan
• Kemampuan di sisi undang-undang
untuk mengikat kontrak
• Kontrak sah di sisi undang-undang
6.1.2.1 Niat untuk Mengadakan
Perhubungan yang Sah
Adalah wajib bagi pihak-pihak kepada perjanjian
berniat untuk menjalinkan hubungan yang sah
di sisi undang-undang. Jika tidak, maka kontrak
di antara mereka tidak wujud. Niat ini boleh
disimpulkan daripada syarat-syarat perjanjian,
perlakuan dan suasana persekitaran kontrak.
Undang-undang pada amnya mengandaikan
perjanjian yang dibuat dalam persekitaran
perdagangan adalah dengan niat untuk
dijadikan sah di sisi undang-undang. Jadi
perjanjian insurans adalah diandaikan sebagai
sah dan mengikat insured dan insurer.
6.1.2.2 Tawaran dan Penerimaan
Sesuatu tawaran mestilah dibuat oleh satu
pihak kepada pihak yang lain. Pihak tersebut
kemudiannya boleh menerima atau menolak
tawaran tersebut. Tawaran dan penerima
mestilah dibuat dengan sukarela. Tawaran
dan penerima boleh dibuat secara bertulis
atau lisan, atau ianya boleh dibayangkan
melalui perlakuan. Dalam insurans, tawaran
selalunya dibuat oleh pencadang apabila dia
mencadangkan untuk mendapat insurans
dengan menyerahkan borang cadangan yang
diisi dengan lengkap dan bertandatangan kepada
insurer atau ejen insurer tersebut. Insurer pula
mungkin menerima cadangan tersebut setelah
menimbang risiko yang dicadangkan dengan
teliti. Insurer mungkin juga tidak menerima
cadangan tersebut mengikut syarat-syarat
asal tetapi menawarkan perlindungan insurans
di atas syarat-syarat berbeza. Ini adalah
tawaran balas daripada insurer. Dalam hal ini,
penerimaan akan dibuat oleh pencadang.
6.1.2.3 Persetujuan
Sesuatu penerimaan itu tidak akan menjadi
sah di sisi undang-undang sehingga kesemua
pihak bersetuju secara sepenuhnya. Dengan
kata lain, pihak-pihak dalam perjanjian mestilah
bersetuju atas semua syarat matan perjanjian.
Apabila ini berlaku pihak-pihak dalam perjanjian
dikatakan dalam “consensus ad idem”, iaitu
bersepakatan.
6.1.2.4 Balasan
Insured Membayar Premium
Setiap pihak perlu memberi balasan sebelum
perjanjian menjadi sah. Balasan adalah sesuatu
faedah yang diberi oleh satu pihak kepada
pihak yang satu lagi, atau bebanan yang akan
ditanggung oleh satu pihak untuk pihak yang
lain.
Insurer Memberi Indemniti atau Membayar
Amaun Insurans yang Dipersetujui
Dalam kontrak insurans hayat dan insurans am,
balasan insured ialah membayar atau berjanji
untuk membayar premium.
Balasan dari insurer pula adalah seperti
berikut;
92
 BAB 6 - KONTRAK INSURANS
• Polisi insurans am ialah janji untuk
membayar indemniti kepada
insured apabila berlaku kerugian
yang diinsuranskan;
• Polisi insurans hayat ialah janji
untuk membayar amaun insurans
dan faedah tambahan, sekiranya
ada, apabila berlaku perkara yang
diinsuranskan.
Polisi Boleh Berkuatkuasa Sebelum
Premium Dibayar dalam Perniagaan
insurans Am.
Apabila balasan insured ialah untuk membayar
atau berjanji untuk membayar premium, polisi
mungkin boleh dikuatkuasakan sebelum
premium dibayar.
Walau bagaimanapun, dalam polisi ‘tunai
sebelum lindung’ seperti polisi insurans motor,
pertimbangan insured ialah membayar premium
mengikut peruntukan undang-undang Malaysia
iaitu membayar premium kepada insurer/
ejen/broker insurans motornya dihari ia diberi
perlindungan insurans. Sesuatu risiko itu belum
dilindungi kecuali premium yang perlu dibayar
telah diterima oleh insurer. Sebaik sahaja nota
lindung atau polisi dikeluarkan, insurer tidak
boleh menyangkal liabiliti atas alasan premium
belum diterima.
Berkuatkuasa mulai Julai 2007, peraturan
‘tunai sebelum lindung’ juga meliputi polisi
kemalangan diri dan insurans perjalanan.
Peraturan ini perlu dipatuhi oleh perantara,
broker, pengendali takaful, insurer dan juga
pelanggan langsung pengendali takaful.
Selain dari kelas insurans yang dinyatakan
di atas, prinsip ‘tunai sebelum lindung’ tidak
digunakan dalam kelas perniagaan insurans
am ataupun insurans hayat yang lain.
6.1.2.5 Kemampuan Disisi
Undang-Undang
Siapa yang Mempunyai Kapasiti Untuk
Mengikat Kontrak?
Pihak yang hendak mengikat kontrak insurans
mestilah mempunyai kapasiti atau kemampuan
dari segi undang-undang. Secara umumnya,
semua orang mempunyai kapasiti untuk
mengikat kontrak kecuali minor dan orang
tidak siuman. Sungguhpun minor (individu
bawah umur 18 tahun) tiada kapasiti undang-
undang untuk terikat dengan kontrak,
Bahagian XII Seksyen 153 Akta Insurans 1996
memperuntukkan bahawa minor yang telah
mencapai umur 16 tahun boleh mengambil
polisi insurans hayat atas dirinya sendiri atau
atas hayat orang lain yang ia mempunyai
kepentingan boleh insurans. Dia juga boleh
menyerahhak polisi insurans hayat darinya.
Seksyen 153 selanjutnya memperuntukkan
bahawa minor berumur Diantara 10 tahun
hingga 16 tahun boleh juga mengambil polisi
insurans hayat atas dirinya atau atas hayat
orang lain yang ia mempunyai kepentingan
boleh insurans serta boleh menyerahhak polisi
insurans hayat dirinya dengan kebenaran
bertulis dari ibu-bapa atau penjaganya.
6.1.2.6 Sahnya Sesuatu Kontrak
Kontrak Tidak Sah
Sesuatu perjanjian boleh diwujudkan untuk
tujuan yang sah sahaja. Ia tidak sepatutnya
melibatkan perkara-perkara yang tidak sah
atau bertentangan dengan kepentingan awam.
Perjanjian yang tidak sah atau bertentangan
dengan kepentingan awam tidak boleh
dikuatkuasakan oleh undang-undang. Kontrak
tidak sah, umpamanya perjanjian untuk
melakukan rompakan dan berkongsi harta
rompakan tersebut, atau polisi insurans yang
diambil untuk melindungi kapal yang digunakan
93
 BAB 6 - KONTRAK INSURANS
untuk kegiatan penyeludupan, atau seseorang
menginsuranskan hayat orang lain untuk
tujuan pertaruhan. Contoh perjanjian yang
bertentangan dengan kepentingan awam ialah
polisi insurans yang memberi perlindungan
indemniti terhadap saman yang dikenakan oleh
statut atau pihak mahkamah.
6.1.3 Kontrak Tercela
Kontrak Batal, Boleh Batal atau Tidak Boleh
Dikuatkuasakan
Apabila terdapat kecacatan atau kesilapan
dalam kontrak ketika ianya dibuat,
kesahihannya boleh dipersoalkan. Kontrak
tersebut mungkin batal, boleh batal atau tidak
boleh dikuatkuasakan; bergantung kepada
tahap kecacatan atau kecelaannya.
6.1.4 Kontrak Batal
Kontrak batal ialah kontrak yang dari sudut
undang-undang ia tidak wujud dan/atau tidak
sah sejak dari awal lagi. Kontrak seperti ini
dianggap batal dan ianya hanya bersifat sebagai
suatu perjanjian sahaja. Kontrak batal tidak
boleh dibawa ke mahkamah untuk dibicarakan.
Contoh kontrak batal ialah kontrak yang tidak
mempunyai balasan/pertimbangan.
6.1.5 Kontrak Boleh Batal
Tidak seperti kontrak batal, kontrak boleh
batal akan kekal sah sehinggalah pihak
yang teraniaya membuat pilihan untuk
menganggapnya sebagai batal. Kontrak
insurans boleh batal sekiranya insured
gagal memberitahu fakta matan semasa
perundingan kontrak atau melanggar waranti.
Dalam hal ini, kontrak tersebut sah sehingga
insurer membuat pilihan untuk membatalkan
kontrak berkenaan.
6.1.6 Kontrak Tidak Boleh
Dikuatkuasakan
Tidak Mematuhi Syarat Undang-Undang
Akan Menyebabkan Kontrak Tidak Boleh
Dikuatkuasakan.
Sungguhpun kontrak batal tidak boleh
dikuatkuasakan, tidak semua kontrak yang tidak
boleh dikuatkuasakan adalah kontrak batal.
Kontrak yang tidak boleh dikuatkuasakan tanpa
menjadikannya batal biasanya digelar kontak
tidak boleh berkuatkuasa. Secara umumnya,
kontrak tidak boleh berkuatkuasa timbul akibat
kegagalan mematuhi syarat undang-undang,
umpamanya sesetengah kontrak mestilah
dalam bentuk bertulis. Kontrak insurans marin
yang bukan dalam bentuk bertulis adalah satu
contoh kontrak tidak boleh kuatkuasa kerana
ia gagal memenuhi peruntukan statutori yang
memerlukan semua kontrak insurans marin
hendaklah dibuat secara bertulis.
94
 BAB 6 - KONTRAK INSURANS

SOALAN PENILAIAN DIRI

BAB 6

1. Untuk menjadikan sesuatu kontrak itu sah disisi undang-undang,

a. ia mestilah mempunyai balasan atau pertimbangan.

b. ia mestilah tidak bertentangan dengan dasar/kepentingan awam.
c. pihak yang terlibat hendaklah mempunyai niat untuk mewujudkan hubungan
undang-undang.
d. kesemua di atas.

2. Diantara berikut, yang manakah dianggap kontrak tidak sah?

a. perjanjian jual beli rumah.

b. polisi yang menginsuranskan diri sendiri terhadap kematian akibat
kemalangan.
c. perjanjian berkongsi keuntungan hasil dari penjualan barangan.
d. perjanjian untuk memasuki kawasan pihak ketiga dan memindahkan harta
milik pihak ketiga tanpa kebenaran.

3. Di bawah polisi insurans ‘tunai sebelum lindung’, umpamanya polisi motor,

pertimbangan atau balasan dari insured ialah

a. membayar premium sekiranya difikirkan perlu berbuat demikian

b. membayar premium seminggu selepas menerima perlindungan insurans.
c. membayar premium pada tarikh ia menerima perlindungan insurans.
d. berjanji untuk membayar premium yang perlu dibayar.

4. Yang manakah diantara kenyataan berikut TIDAK benar mengenai kontrak batal?

a. Kontrak batal tidak boleh dikuatkuasakan di mahkamah.

b. Kontrak batal adalah kontrak yang disisi undang-undang dianggap tidak
wujud dan tidak sah dari mula-mula lagi.
c. Kontrak batal adalah kontrak tidak sah dan ianya dianggap hanya perjanjian
semata-mata.
d. Kontrak batal akan terus sah sehingga pihak yang teraniaya membuat
keputusan untuk membatalkannya.

95
 BAB 6 - KONTRAK INSURANS

5. Dalam kontrak insurans am dan insurans hayat, pertimbangan atau balasan dari
insured ialah membayar atau berjanji untuk membayar premium; sementara di
bawah polisi insurans am, pertimbangan atau balasan dari insurer pula ialah

a. berjanji untuk membayar indemniti kepada insured sekiranya kerugian

berlaku.
b. berjanji untuk membayar amaun insurans tanpa mengambil kira amaun
kerugian.
c. berjanji untuk membayar amaun diinsuranskan berserta manfaat tambahan,
sekiranya ada, apabila berlaku kerugian atas peril yang diinsuranskan.
d. berjanji akan memulangkan bayaran kepada insured sekiranya tiada tuntutan
sehingga akhir tempoh polisi.

6. Berkuatkuasa mulai Julai 2007, peraturan tunai-sebelum-lindung meliputi

a. insurans perjalanan dan kemalangan diri

b. insurans kemalangan pelbagai
c. insurans kemalangan diri
d. insurans perjalanan

7. Yang manakah diantara berikut merupakan keperluan asas kontrak insurans?

i. niat untuk mengadakan hubungan yang sah

ii. tawaran dan penerimaan serta balasan
iii. persetujuan - consensus ad idem
iv. kemampuan disisi undang-undang untuk mengikat kontrak

a. kesemua di atas
b. tiada berkenaan
c. i, ii dan iii
d. ii, iii dan iv

8. Yang manakah diantara berikut TIDAK benar mengenai kontrak batal?

a. Undang-undang menganggap kontrak tidak wujud dan tidak sah sejak mula
lagi.
b. Ia dianggap tidak sah dan hanyalah perjanjian semata-mata.
c. Ia tidak boleh dikuatkuasakan di mahkamah
d. Ia adalah kontrak yang mempunyai pertimbangan atau balasan

96
 BAB 6 - KONTRAK INSURANS

9. Sebelum sesuatu kontrak itu dianggap sah, tawaran hendaklah diiringi dengan

a. pengakuan.
b. balasan
c. penerimaan
d. syarat-syarat

10. Definisi yang paling tepat mengenai kontrak insurans ialah

a. Perjanjian yang sah disisi undang-undang diantara dua pihak atau lebih, dan
ianya boleh dikuatkuasakan oleh undang-undang
b. Perjanjian yang sah disisi undang-undang tetapi tidak diiktiraf oleh mana-
mana pihak.
c. Suatu bentuk perjanjian antara dua pihak atau lebih yang waras fikiran
d. Suatu bentuk perjanjian antara pencadang dan insurer

JAWAPAN DISEDIAKAN DI BAHAGIAN AKHIR BUKU INI.

97