𝐸
λp = 0,38√𝐹 (SNI 1729 – 2015, Tabel B4.1b)
𝑦
200000
= 0,38√
240
= 10, 97
bf 190,5
λ = 2tf = = 6,578 (SNI 1729 – 2015, Persamaan F3.2)
2 x 14,478
𝐸
λp = 3,76√𝐹 (SNI 1729 – 2015, Tabel B4.1b)
𝑦
200000
= 3,76√ (SNI 1729 – 2015, Tabel B4.1b)
240
= 108,542
h
λ = tw = 45,2 (SNI 1729 – 2015, Persamaan F3.2)
b. Pengekang lateral
Jarak antar pengekang lateral pada balok tidak boleh melampaui Lb (SNI 2015 Pasal
F2.2)
25250 . ry
Lb =
fy
25250 . 41,91
Lb =
240
𝐿𝑏 = 4409,28125 mm
𝐸
𝐿𝑃 = 1,76 𝑥 𝑟𝑦 𝑥 √
𝐹𝑦
200000
𝐿𝑃 = 1,76 𝑥 41,91 𝑥 √
240
𝐿𝑃 = 2129,314 𝑚𝑚
2129,314 ≤ 4409,28125
𝐿𝑃 ≤ 𝐿𝑏
c. Kuat lentur
Wu = 1,2D + 1,6L
= (1,2 x (2073,6 + 104,2)) + (1,6 x 720 )
= 3765,36 kg/m
1
Mu max = 𝑥 𝑊𝑈 𝑥 𝐿2
8
1
= 8 𝑥 3765,36 𝑥 7,22
= 24399,5328 Kgm
Mn = Zx . fy
= 1655093,464 . 240
= 397222431,4 Nmm
Mu ≤ Φb . Mn
d. Kuat geser
ℎ 𝐸
Cek 𝑡𝑤 ≤ 2,24√𝑓𝑦
200000
Cek 45,2 ≤ 2,24√ 240
Cv = 1,00
1
Vu = 𝑥 𝑊𝑢 𝑥 𝐿
2
1
= 𝑥 3765,36 𝑥 7,2
2
= 13555,296 𝑘𝑔
Vn = 0,6 . fy . Aw . 𝐶𝑣
= 0,6 . fy . ((d − 2t f )t w ) 𝑥 𝐶𝑣
Vn = 556052,5653 N
Vn = 55605,256535 kg
Vu max ≤ Φb . V n
13555,296 𝑘𝑔 ≤ 500447,3088 kg
e. Lendutan
Menurut Tabel 6.4-1 SNI 03-1729-2002, batas lendutan untuk balok pemikul dinding
atau finishing yang getas adalah L/360, dengan L adalah bentang balok.
Balok WF 18x8,75x0,438
= 4800 mm
5 𝑥 𝑞𝑢 𝑥 𝐿4
Lendutan maksimum (∆maks) = 384 𝑥 𝐸 𝑥 𝐼
𝑥
5 𝑥 3,76536 𝑥 48004
= 384 𝑥 200000 𝑥 332985140,5
= 0,39 𝑚𝑚
L
Lendutan ijin (∆ijin) =
360
4800
=
360
= 13,3 mm
∆maks ≤ ∆ijin
0,39 mm ≤ 13,3 mm
ℎ 𝐸
< 2,46 √
𝑡𝑤 𝑓𝑦
200000
45,2 < 2,46 √
240
Mencari nilai Cv
Bila Vn > Vu untuk Kv = 5, maka nilai Cv
ℎ 𝑘𝑣 𝑥 𝐸
< 1,10 √ , maka nilai Cv = 1
𝑡𝑤 𝑓𝑦
5 𝑥 200000
45,2 < 1,10 √
240
Mencari nilai Vn
𝑉𝑛 = 0,6 𝑥 𝑓𝑦 𝑥 𝐴𝑤 𝑥 𝐶𝑣
𝑉𝑛 = 0,6 𝑥 𝑓𝑦 𝑥 (𝑑 − 2𝑡𝑓 ) 𝑥 𝑡𝑤 𝑥 𝐶𝑣
𝑉𝑛 = 556052,566 𝑘𝑔
𝐸
λp = 0,38√𝐹 (SNI 1729 – 2015, Tabel B4.1b)
𝑦
200000
= 0,38√
240
= 10, 97
bf 177,8
λ = 2tf = = 6,93 (SNI 1729 – 2015, Persamaan F3.2)
2 x 12,827
𝐸
λp = 3,76√𝐹 (SNI 1729 – 2015, Tabel B4.1b)
𝑦
200000
= 3,76√ (SNI 1729 – 2015, Tabel B4.1b)
240
= 108,542
h
λ= = 46,5 (SNI 1729 – 2015, Persamaan F3.2)
tw
b. Pengekang lateral
Jarak antar pengekang lateral pada balok tidak boleh melampaui Lb (SNI 2015 Pasal
F2.2)
25250 . ry
Lb =
fy
25250 . 39,878
Lb =
240
𝐿𝑏 = 4195,497 mm
𝐸
𝐿𝑃 = 1,76 𝑥 𝑟𝑦 𝑥 √
𝐹𝑦
200000
𝐿𝑃 = 1,76 𝑥 39,878 𝑥 √
240
𝐿𝑃 = 2026,0745 𝑚𝑚
2026,0745 ≤ 4195,497
𝐿𝑃 ≤ 𝐿𝑏
c. Kuat lentur
Wu = 1,2D + 1,6L
= (1,2 x (2073,6 + 95,24)) + (1,6 x 720 )
= 3754,608 kg/m
1
Mu max = 𝑥 𝑊𝑈 𝑥 𝐿2
8
1
= 𝑥 3754,608 𝑥 7,22
8
= 24329,86 Kgm
Mn = Zx . fy
= 1196255,672 . 240
= 287101361,3 Nmm
= 28710,13613 kgm
Mu ≤ Φb . Mn
d. Kuat geser
ℎ 𝐸
Cek 𝑡𝑤 ≤ 2,24√𝑓𝑦
200000
Cek 46,5 ≤ 2,24√ 240
Cv = 1,00
1
Vu = 𝑥 𝑊𝑢 𝑥 𝐿
2
1
= 𝑥 3754,608 𝑥 7,2
2
= 13516,588 𝑘𝑔
Vn = 0,6 . fy . Aw . 𝐶𝑣
= 0,6 . fy . ((d − 2t f )t w ) 𝑥 𝐶𝑣
Vn = 0,6 . 240 . ((406,4 − 2. 12,827). 7,747) 𝑥 1
Vn = 424748,0537 N
Vn = 42474,80537 kg
Vu max ≤ Φb . V n
13516,588 𝑘𝑔 ≤ 38227,325 kg
ℎ 𝐸
< 2,46 √
𝑡𝑤 𝑓𝑦
200000
46,5 < 2,46 √
240
Mencari nilai Cv
Bila Vn > Vu untuk Kv = 5, maka nilai Cv
ℎ 𝑘𝑣 𝑥 𝐸
< 1,10 √ , maka nilai Cv = 1
𝑡𝑤 𝑓𝑦
5 𝑥 200000
46,5 < 1,10 √
240
Mencari nilai Vn
𝑉𝑛 = 0,6 𝑥 𝑓𝑦 𝑥 𝐴𝑤 𝑥 𝐶𝑣
𝑉𝑛 = 0,6 𝑥 𝑓𝑦 𝑥 (𝑑 − 2𝑡𝑓 ) 𝑥 𝑡𝑤 𝑥 𝐶𝑣
𝑉𝑛 = 424748,054 𝑘𝑔
f. Lendutan
Menurut Tabel 6.4-1 SNI 03-1729-2002, batas lendutan untuk balok pemikul dinding
atau finishing yang getas adalah L/360, dengan L adalah bentang balok.
Panjang bentang (L) = 4 m
= 4000 mm
5 𝑥 𝑞𝑢 𝑥 𝐿4
Lendutan maksimum (∆maks) = 384 𝑥 𝐸 𝑥 𝐼
𝑥
5 𝑥 3,754608 𝑥 40004
=
384 𝑥 200000 𝑥 215607878,5
= 0,29 𝑚𝑚
L
Lendutan ijin (∆ijin) =
360
4000
=
360
= 11,1 mm
∆maks ≤ ∆ijin
0,29 mm ≤ 11,1 mm
Lampiran 3. Perhitungan Kolom K2 WF 27x10x0,57
Contoh perhitungan dilakukan pada kolom K2 lantai 1 yang menggunakan profil WF
27x10x0,57
Bf = 256,54 mm
tf = 23,622 mm
tw = 14,478 mm
ry = 55,372 mm
fy = 240 Mpa
fu = 400 MPa
Es = 200000 Mpa
G = 80000 Mpa
rx = 279,4 mm
d = 693,42 mm
h = 615,315 mm
As = 21612,86 mm2
Zx = 5620762,952 mm3
Sx = 4899732,136 mm3
Ix = 1698224216 mm4
Iy = 66180796,67 mm4
sx = 18189641,04 mm3
Cw = 7,41159E+12 mm6
J = 3050976,35 mm4
Syarat tebal pada daerah panel
dz = d – (2. tf )
dz = 646,176 mm
lebar daerah panel antara kedua sayap kolom (tinggi kotor pelat badan profil kolom).
wz = d – (2. tf )
wz = 646,176 mm
dz + w z
tw ≥
90
646,176 + 646,176
tw ≥
90
t w ≥ 14,34 mm
Numax = 2358145,179 kg
Periksa kelangsingan penampang
Flens
b/2 256,54 /2
= = 5,43
tf 23,622
250 250
= = 16,137
√fy √240
b/2
< λr
tf
Web
h
= 42,5
tw
665 665
= = 42,925
√fy √240
h
< λr
tw
Ix = 1698224216 mm4
Lkolom = 7000 mm
Ix = 332985140,5mm4
Lbalok = 7200 mm
GB = 12,587
kc . L fy
λc = √
rx . π Es
λc = 0,525
1,43
ω=
1,6 − 0,67 𝑥 0,525
ω = 1,14
fy
fcr =
ω
240
fcr =
1,14
Nn = As . fcr
Nn = 21612,86. 209,5
Nn = 4527818,601 N
Nn = 452781,8601 kg
Nu ≤ ϕ . Nn
471629,04 kg ≤ 384864,581 kg
MB = 125453,990 kgm
MC = 166702,350 kgm
M2 = 211433,080 kgm
Nu 471629,04
=
ϕb Ny 384864,581
= 1,22 > 0,125
h
λ=
tw
λ = 42,5
500 Nu 665
λp = (2,33 − )>
√fy ϕb Ny √fy
λ < 𝜆p
790
Lp = . ry
√fy
790
Lp = . 55,372
√240
Lp = 2823,655 mm
fL = fy − fr
fL = 240 − 70
fL = 170
π Es . G. J . A
X1 = √
Sx 2
X1 = 14718,9844 Mpa
4 . Cw Sx
X2 = ( )
Iy G.J
4 . 7,41159E + 12 4899732,136
X2 = ( )
66180796,67 80000 . 3040976,35
X2 = 9,022 mm4 /N 2
X1
Lr = ry √1 + √1 + X2 (fL )2
fL
14718,9844
Lr = 55,372 √1 + √1 + 9,022 (170)2
170
Lr = 108441,2611 mm
L < Lp
Sehingga Mn = Mp
Mp = Zx . fy
Mp = 5620762,952 x 240
Mp = 1348983108 Nmm
Mp = 134898,3108 kgm
ϕMn = 0,9 . Mp
kc . L 1,9. 4500
=
rx 279,4
kc . L
= 30,6
rx
𝜋 . Es . Ag
Nel =
𝐿 2
(𝑘 . 𝑟 )
𝜋 . 200000 . 21612,86
Nel =
(30,6)2
Nel = 14495360,84 N
Nel = 1449536,084 kg
Cm
δb =
𝑁
1 − 𝑁𝑢
𝑒𝑙
0,425
δb =
471629,04
1 − 452781,8601
Mu = δb . Mu maks
Mu = 1 . 211433,080
Mu = 211433,080 kgm
Kontrol
Nu 8 Mu
+ ( )<1
ϕb Nn 9 ϕb Mn
471629,04 8 211433,080
+ ( )<1
384864,581 9 154680,7529
0,43 < 1