Analisis Data Kerapatan
Analisis Data Kerapatan
m=
∑ mn
n
200+200+ 200
m= =200
3
Ketidakpastian pengukuran massa
∆ M = ∫ max
∫ max= ⃒ mn −m ⃒
∫ max 1= ⃒ 200−200 ⃒ =0
∫ max 2= ⃒ 200−200 ⃒ =0
∫ max 3= ⃒ 200−200 ⃒ =0
Ketidakpastian mutlak
∆M
KM =
M
0
¿ =0
200
Ketidakpastian relative
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK=100 %−0=100 %
Hasil
M =M ± ∆ M
M =200 gram+0 gram=200 gram
M =200 gram−0 gram=200 gram
b. Jari-jari
Rata-rata jari-jari
r=
∑ rn
n
1 , 62+1 ,62+1 , 62
r= =1 ,62
3
Ketidakpastian pengukuran jari-jari
∆ r = ∫ max
∫ max= ⃒ r n−r ⃒
∆r
KM =
r
0
KM = =0
1 , 62
Ketidakpastian relative
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK=100 %−0=100 %
Hasil
r =r ± ∆ r
r =1, 62+0=1 ,62
r =1, 62−0=1 , 62
c. Tinggi
Rata-rata tinggi
t=
∑ rn
n
2 ,93+ 2 ,93+ 2 ,93
t= =2, 93
3
Ketidakpastian pengukuran tinggi
∆ t= ∫ max
∫ max= ⃒ t n−t ⃒
∆t
KM =
t
0
KM = =0
2, 93
Ketidakpastian relative
( ∆t t )× 100 %
KR=
KR=(
2, 93 )
0
× 100 %=0
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK=100 %−0=100 %
Hasil
t=t ± ∆ t
t=2 , 93+0=2 , 93
t=2 , 93−0=2 , 93
d. Volume
Volume benda
2
v=π r ×t
v=3 , 14 ¿
Ketidakpastian pengukuran volume
∆ v= ∫ max
∫ max= ⃒ v n−v ⃒
( ∆vv )× 100 %
KR=
KR=(
24,145 )
48,275
×100 %=1,999
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK=100 %−1,999=−0,999 %
Hasil
v=v ± ∆ v
v=24,145+ 48,275=72 , 42
v=24,145−48,275=−24 , 13
e. Massa jenis
Massa jenis benda
m
ρ=
v
200 gram 3
ρ= 3
=8 ,28 g /cm
24 ,14 g /cm
Ketidakpastian pengukuran massa
∆ ρ= ⃒
√ 1
v
m
∆ m⃒+ ⃒ 2 ∆ v⃒
v
∆ ρ= ⃒
√ 1
24 , 14
0 ⃒+ ⃒
m
24 , 14
0 ⃒= 0
Ketidakpastian mutlak
∆ρ
KM =
ρ
0
KM = =0
8 ,28
Ketidakpastian Relatif
KR=( ∆ρρ ) ×100 %
KR=(
8 ,28 )
0
× 100 %=0
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK=100 %−0=100 %
Hasil
ρ=ρ ± ∆ ρ
ρ=8 , 28+0=8 ,28
ρ=8 , 28−0=8 , 28
B. Menentukan kerapatan relative benda tercelup sebagian
a. Massa
Rata-rata massa
m=
∑ mn
n
200+200+ 200
m= =200
3
Ketidakpastiaan pengukuran massa
∆ m= ⃒ mn−m ⃒
∆ m= ⃒ 200−200 ⃒=0
Ketidakpastiaan pengukuran mutlak
∆m
KM =
m
0
KM = =0
200
Ketidakpastiaan relatif
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK=100 %−0=100 %
Hasil
ρ=m± ∆ m
ρ=200+0=200
ρ=200−0=200
b. Massa semu
Rata-rata massa semu
ms=
∑ msn
n
16 , 6+16 , 4+15 , 6
ms= =16 ,2
3
Ketidakpastiaan pengukuran massa semu
∆ ms= ⃒ ms n−ms ⃒
∆ ms
KM =
ms
32 , 4
KM = =2
16 , 2
Ketidakpastiaan relative
( ∆msms ) ×100 %
KR=
KR=(
16 , 2 )
32, 4
×100 %=2
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK=100 %−2=0 , 98 %
Hasil
ms=ms ± ∆ ms
ms=16 , 2+ 32, 4=48 , 6
ms=16 , 2−32 , 4=−16 , 2
c. Kerapatan relative
Nilai d
mn
d n=
mn−msn
200
d n 1= =1 ,09
200−16 ,6
200
d n 2= =1 , 08
200−16 , 4
200
d n 3= =1 ,08
200−15 ,6
Rata-rata kerapatan relative
d=
∑ dn
n
1 , 09+1 , 08+1 ,08
d= =3 ,25
3
Ketidakpastiaan pengukuran kerapatan realtif
∆ d= ⃒ d n −d ⃒
∆ d 1= ⃒ 1 ,09−3 , 25 ⃒= 2, 16
∆ d 2= ⃒ 1 , 08−3 , 25 ⃒ =¿2,17
∆ d 3= ⃒ 1 , 08−3 , 25 ⃒ =2 ,17
Ketidakpastiaan mutlak
∆d
KM =
d
2 , 16
KM 1= =0,664
3 , 25
2 , 17
KM 2= =0,667
3 , 25
2 , 17
KM 3= =0,667
3 , 25
Ketidakpastiaan relative
KR =(
3 , 25 )
2, 17
2 × 100 %=0,667
KR 1= ( 23 ,, 1725 )×100 %=0,667
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK 1=100 %−O , 664=0,336 %
Hasil
d=d ± ∆ d
d 1=3 , 25+2 , 16=5 , 41
M=
∑ Mn
n
200+200+200
M= =200
3
Ketidakpastiaan nilai massa benda
∆ M n= ⃒ M n−M ⃒
∆ M n= ⃒ 200−200 ⃒=0
Hasil
M =M ± ∆ M
M =200 gram+0 gram=200 gram
M =200 gram−0 gram=200 gram
b. Massa benda seluruhnya tenggelam
Rata-rata massa benda seluruhnya tengelam
mt =
∑ mt n
n
24 , 8+23 , 3+23 , 4
mt = =23 ,8
3
Ketidakpastiaan nilai massa benda seluruhnya tenggelam
∆ mt n= ⃒ mt n−mt ⃒
∆ mt 1= ⃒ 24 ,8−23 , 8 ⃒= 1
∆ mt 2= ⃒ 23 , 3−23 ,8 ⃒=0 , 5
∆ mt 3= ⃒ 23 , 4−23 , 8 ⃒=0 , 4
Hasil
mt =mt ± ∆ mt
mt 1=23 ,8+ 1=24 , 8
mt 1=23 ,8−1=2 2 , 8
c. Kerapatan relatif
Nilai d
mn
d n=
mn−mt n
200
d n 1= =1 ,14
200−24 , 8
200
d n 2= =1 , 36
200−23 ,3
200
d n 3= =1 , 36
200−23 , 4
Rata-rata kerapatan relative
d=
∑ dn
n
1 , 14+1 , 36+1 ,36
d= =1 ,28
3
Ketidakpastiaan pengukuran kerapatan realtif
∆ d= ⃒ d n −d ⃒
∆ d 1= ⃒ 1 ,14−1 , 28 ⃒= 0 ,14
∆ d 2= ⃒ 1 ,36−1 , 28 ⃒= 0 ,08
∆ d 3= ⃒ 1 ,36−1 , 28 ⃒= 0 ,08
Ketidakpastiaan mutlak
∆d
KM =
d
0 ,14
KM 1= =0 ,10
1, 28
0 ,08
KM 2= =0 ,0 6
1, 28
0 ,08
KM 3= =0 , 06
1 ,28
Ketidakpastiaan relative
( ∆dd ) ×100 %
KR=
KR =(
1 ,28 )
0 ,14
1 ×100 %=0 , 10
KR =(
1 ,28 )
0 ,08
2 × 100 %=0 , 06
KR =(
1, 28 )
0 ,08
1 × 100 %=0 , 0 6
Tingkat kepercayaan
TK=100 %−KR
TK 1=100 %−0 ,10=0 , 9 %
Hasil
d=d ± ∆ d
d 1=1 , 28+0 , 14=1 , 42