Anda di halaman 1dari 5

MUQODDIMAH ‫معنى حرف جير‬

(‫)ٱلَّس اَل ُم َع َلْيُك ْم َو َر ْح َم ُة ٱِهَّٰلل َو َبَر َكاُتُه‬.


Alhamdulillah, berkat Hidayah dan Rahmat Allah ‫ من‬Sangking ‫ الى‬Marang ‫ حتى‬Sehinggo
SWT. Kitab Nahwu Jawa pegon Jilid 1 ini dapat di ‫ خال خال عدا‬Kabeh Makno liyo
selesaikan .
‫ فى‬Ing dalem ‫ عن‬Sangking ‫ على‬Ing atas
Kitab Nadhom Jawi ini ditulis, dengan ‫ منذ مذ‬Awit belajaro sing keras
harapan santri setelah mempelajari Amsilati bisa
meningkatkan Ilmu Nahwu dengan ringkasan Nadhom ‫ رّب‬Akeh – akehe ‫ ل ل‬Maknane
yang singkat ini Kerono utowo marang , lan kaduwe

Harapan kami semoga kitab ini menjadi


‫ كي‬Supoyo ‫ ب ت و‬Maknane Demi
jawaban bagi anak yang belajar di TPQ paska wisuda
Kanggo sumpa , sebab klawan ugo ‫ب‬
amtsilati yang berguna seerta bermanfaat.

‫ ك‬Maknane Koyo ‫ لعل‬Menowo


Kami juga berharap kepada pembaca untuk
‫ مت‬Kapan, belajaro dadi mulyo
mengoreksi apabila dalam penyajian dan penulisan
terjadi kekeliruan, karena kami yakin kitab ini jauh dari
kata sempurna, Karena kesempurnaan hanyalah milik
Allah SWT .

‫ِاْهِد َنا الِّص َر اَط اْلُم ْسَتِقْيم‬


(‫)َو الَّسَالُم َع َلْيُك ْم َو َر ْح َم ُة ِهللا َو َبَر َكاُتُه‬

63.Siji ala-san sebab Ghoiru Munsharif


Alif Tahnis , Maqsu-roh (‫ )ي‬a – khire Alif (‫)ء‬
1. Kanthi nyebut Asma Allah Moho Rohman
Moho Rohim, Kanggo nggolek ke-berkahan 64.Ugo klebu marang siji – alesane
Wazan sighot mun tahal ju-mu’jenenge
‫بيداني كالم كلم كلمة‬ (‫)مفاعيل مفاعل‬
2. Susunane huruf di je-nengi Lafad
Yen Kalimat iku kumpu-lane lafad 65.Loro sebab alamiyah lan wasfiyah
Wazan ‫ عدل‬, ‫ فعل‬klebu alamiyah
3. Kumpulane Kalimat je-nengi Kalam
Kudu Mufid supoyo ke-no difaham 66.Alif nun, ‫ عجم‬Ugo tarkib maz-ji
Akhire ra’ tasnis ‫ خديجه‬pinuji
‫الحرف جر‬
4.Kabeh huruf iku hukume mabni 67.loro ala-san wasfiyah ono telu
Sukun dadi tondo asline mabni ‫ عدل‬, wazan fi’il , Alif Nun ‫سكراُن‬

5.Sebab sebab lafadz iku di jer a ke


Ono telu , huruf jer ning kawitane
‫نظما نحوي‬

58. ‫ امسى‬lan ‫ صار‬, ‫ ليس‬, ‫ زال‬, ‫برح‬ 6.Mudlo ilaih iku sebab kapindone
Mubtada’e Rofa’ sa’ ba-like ‫ِاَّن‬ Kang akhir anut isim kang di jer a ke
‫ماچام اسيم‬
59.Yen ono ‫ ظن‬mongko – nasab karone 7.Faham lafadz kudu kanthi sa’mestine
Mongko dadi loro mauful ing ba’dane Isim, Fi’il huruf dadi kawitane

8.Tondo Isim kanthi jer Tanwin Al Nida’


‫اسم غير منصرف‬ Lan Musnad ilaih koyo Fail Mubtada’

60.Isim ghoiru-munshorif rofa’ e dlomah 9.Jeneng ma’rifat iku li-yo Nakiroh


Alamat jer lan nasab nga-nggone Fathah Dlomir , Jeneng, Al, Mausul, Mu-dlof Isyaroh

10.Nakiroh Isim, Kang tuduh arti umum


61.Selagi o-ra di mudlof lan tanpo AL Ciri tan-win Urip kudu murah senyum
Yen mudlof lan ono Al hukume Asal
11.Mu’rob arti gonta-ganthi akhirane
Rofa’ Dlomah, Nasab Fathah kasroh Jerke
62.Isim tanpo tanwin ono alasane
Biso siji, ugo loro alesane 12.Sukun Kanggo – ciri Khusus ning Fi’ile
Kudu tliti ben ngerti opo karepe
13.I’rob jer manjing isim kelawan khusus
‫عامل نواسع‬
I’rob Jazem manjing Fi’il kanthi khusus

14.Isim kang mabni jumlahe ono telu 54.Mubatada’ Nason sebab ‫ ِاَّن‬, ‫َاَّن‬
Dlomir, Isyaroh, Mausul kanthi mituhu
‫ ليت‬, ‫ لعل‬, ‫ لكن‬, ‫كأن‬

15.Dlomir isim mabni kanggo ngganti Fa’il


Ono loro rupa mutahsil munfasil 55.Mongko mubatada’ dadi i-sime ‫ان‬

Khobare rofa dadi kho-bare ‫ان‬


16. ‫ ُهَن ُه ْم ُهَما ُه‬ha di woco kasroh
Sakdurunge ya’ sukun u-towo kasroh

56.Amil Nawwa-sih ngubah ning susunane


17.Kata tunjuk isyaroh hukume mabni
Mutada’ nasab, u-go ma-rang khobare
‫ُم َشاْر ِإَلْيِه‬, jeneng isim di tunjuki

18.Kata penyambung mau-sul hu-kume mabni 57.Khobar dadi nasab sebab ono ‫كان‬
Ono shilah mangku dlomir kang ngiringi
Sedulur ‫اصبح اضحى بات ظّل‬

‫النوابع‬
49.Isim kang a-nut marang disie papat ‫ُم َذَّك ر – ُم َؤ َّنث‬
Yoiku taukid athof, ba-dal lan Naat 19.Mudzakar isim kang tuduh ma’na Lanang
Ciri Muannas Ta’ Alif dadi gampang
20.Tanpo cirine alif ta’ yo muannas
50.Taukid Nganggo Kullun (‫ )ُك ٌل‬tegese penguat Khusus wadon , wak sepasang quran ngenas
Anut isim kang di si’a-ran Muakkat

‫جمع مفرد مثني‬

51.Athof iku penggan dengan isim –isim 21.Isim mufod, I ‘rob dlomah , Kasroh , Fathah
Nganggo huruf ‫َو‬, ‫َف‬, ‫ُثَم‬,‫َح َت ى‬, ‫َاْو‬, ‫( ِاْم‬Im) (‫)ان‬Ani Rofa ( ‫ )ْي ِن‬Aini jer – nasob tasniyah

22.Isim jamak mudzakar kang –go wong lanang


52.Taukid kudu anut marang muakkade ( ‫)ْو َن‬Rofa’ una, Nasab jer ( ‫ )ْي َن‬ina ben gampang
Athof anut marang maktu-p alaihe

23.Nune tasniyah akhire, woco kasroh


Nun Jama’ mudzakar akhir woco fathah
53.Badal anut marang mubdul minhu-ne
Naat lan Man-ut alaih pa –da karone 24.Jama’ muannas salim ton – do alif ta’
Rofa atun ( ‫)اٌت‬, Nasabe kasroh tanwin ta (‫)اٍت‬
‫فلغكاف‬

‫اسم فاعل‬ 42.Susunane mubtada khobar pelengkap


Maful bih (‫ )مف‬dlorof (‫ )ط‬Santri iku seng cakap
25.Isim fa’il kudhu nyimpen ma’no wong kang
Contoh ‫ َس ِكْيٌن‬ar-tine wong kang tenang
43.Maful Liajlih (‫ )له‬maful mutlak (‫ )مط‬lan hale (‫)حا‬
Ugo tamziz (‫ )تم‬duwe ma’naa ap-ane
26.Wazan Isim fa’il ‫ َفاِع ٌل‬- ‫َفِع ْيٌل‬
‫ ُم َفِّعٌل – ُم ْفِع ٌل‬- ‫ُم َفاِع ٌل‬ 44. Ngandung makna ing maful nasab hukume
27. ‫ ُم ْفَتِع ٌل‬- ‫ ُم ْنَفِع ٌل‬- ‫ُم َتَفِّعٌل‬ Krono dadi objek saki-ing mubtada’ e
‫ُم َتَفاِع ٌل‬ Wazab akhir ‫ُم ْسَتْفِع ٌل‬
‫اسم مفعول‬ 45. a ‫ َض َر َبُه‬Iku Ma’ul kang mutasil

28.Isim maful kudhu nyimpen ma’na kang di ‫ ِاَياُه‬dadi Maful Bih kang Munfasil
b Yen dlomir dadi Maf’ul ono tandane
Contoh ‫ َم ْنُصْو ٌر‬umar ka –ng di tulungi
Nalikane Fi’ile di Fathah-ake

29.Wazan isim fail podho isim maful 46. Kode Maful liajlih iku nganggo lah (‫)له‬
Kanthi ganthi Ain Fi’il dadi maful Makno krono ba’do Sempurno kalimah

47. Maful Fih dlorof iku ono rong werno


Makan zaman ingdalem di Nasobno
48. Maful mutlak isim nasob nganggo wawu
Maiyyah kang mbarengi ma-ring pelaku

‫خبر‬ ‫اسم مصدر‬


30.Beda’no di –si Fail , Maful lan Masdar
Klawan apal wazan wazane Ra’ samar
36.Sa’wise mubtada’ iku ono khobar
Ng –go nyempurna-ke kalimat ben benar
31.Wazan, Masdar ‫ِاْفِتَع اٌل ِاْفَع اٌل‬
‫َتْفِع ْيٌل ِاْس ِتْفَع اٌل ِاْنِفَع اٌل‬
37.Wenang gawe khobar luwih sengko siji
32. ‫ َتَف اُعٌل َتَفُّعٌل‬Kang akhiran
Sangking siji mubtada’ kan-ti teliti
‫ ُم َف اَع َلٌة‬ngandung arti pekerjaan

‫مبتدأ‬
38. Jenise Khobar iku ono rong werno
Khobar Mufrod lan Jumlah do nitenono 33.Yen wes weroh perbedaan isi-me
Nuli di rangkai sesuai – qoidahe

39. Jumlah Mubtada’ Khobar i-ku ismiyah


Fi’il fail Khobare jumlah Fi’liyah 34.Nek ono isim Ma’rifat ningarepan
Dadekno mubtada’ ngang go-perasaan

40.Jeneng khobar muqoddam, kho-bar disikke


Mubtada’ mu’akhor dadi- susunane 35.Mim kang cilik (‫ )م‬iku mubtada’ tandane
I’robe Mubtada’ kanthi - dirofa’ke

41.Jer majrur lan dlorob biso dadi khobar


Nyimpen ma’no tetep ka i-nun Istaqor
‫ماض مزيد‬
‫فعل ماض‬
73.Madli mazid ono huruf tambahane
68.Fi’il madli mudlore Amar Naahi
Rubai,khumasi, suda- si wazane
Ben ngerti kanthi tasrif Istilahi
74.Wazan madli mazid ‫فّعل‬- ‫فاعل‬

‫ تفّعل‬, ‫ تفاعل‬lan ‫افعل‬


69.Fi’il madli tuduh ma’na kang wis liwat

Awal-akhir di fathah kanggo Alamat 75. ‫ انفعل افتعل‬Lan Istafal (‫) استفعل‬

‫ ن – ا‬- ‫ س‬- ‫ ت‬dudu huruf kang asal


70.Akhir Madli Kudu sukun di wacane
‫فعل مضارع‬
Yen temu dlo-mir mutokha-rik akhire

76.Kang tuduh makna lagi u-tawa arep


71.Di tambahi ta’sukun a-khire madli
Iku mudlo-re belaja-ro sing sregep
Sebab Fa’il dhohir Muannas Haqiqi
77.Mudlore Ci-rine huruf mudloroah

Ono papat ‫ ن ي‬Lan ‫ ت‬serto hamzah ( ‫) ا‬


72. ‫ فعل فعل فعل‬Wazane
78.Mudlore hu-kum asline di rofake
Lamun Fi’il madli muja-r rad hurupe
Yen ra o-no kang jazaemke , nasab ke

79.‫ ل لم لّما ال‬Amil kang Jazemake 79.‫ ل لم لّما ال‬Amil kang Jazemake

‫ كى لن ان‬Mudlore di-nasabake ‫ كى لن ان‬Mudlore di-nasabake

80.Mudlore kang akhir ya utowo wawu 80.Mudlore kang akhir ya utowo wawu

Nang wektu Rofa’ wawu Ya’ Ra di rungu ( di baca ) Nang wektu Rofa’ wawu Ya’ Ra di rungu ( di baca )

81.Bedakno dhisik isim, Fi’il lan huruf 81.Bedakno dhisik isim, Fi’il lan huruf

Kanthi tondone isim fi’il lan huruf Kanthi tondone isim fi’il lan huruf

82. Af’alul Khomsah iku fi’il kang limo 82. Af’alul Khomsah iku fi’il kang limo

Rofa wawu, Nasab jazem Nun Buango Rofa wawu, Nasab jazem Nun Buango

‫فعل مضارع‬٢ ‫جزم‬ ‫فعل مضارع‬٢ ‫جزم‬

83. Fi’il Mudlo-re loro di Jazemake 83. Fi’il Mudlo-re loro di Jazemake

Nalikane syarat jawab susunane Nalikane syarat jawab susunane

84. Fi’il syarat kudu ono – fi’il Jawab 84. Fi’il syarat kudu ono – fi’il Jawab

Nganggo makna mongko, kanggo – syarat jawab Nganggo makna mongko, kanggo – syarat jawab

Anda mungkin juga menyukai