1/18/24, 9:46 PM Zakat Penyuci Harta

17 Zakat Penyuci Harta

UNIT 1: KONSEP PENGURUSAN ZAKAT

1.1: Maksud, Hukum dan Dalil Zakat

Bahasa Subur, suci, berkat dan berkembang

Maksud Mengeluarkan sebahagian daripada harta tertentu untuk diberikan kepada golongan yang berhak menerimanya dengan
Istilah
syarat-syarat yang telah ditetapkan oelh syarak
Hukum Wajib
Surah Al-Baqarah, ayat 43 Dan dirikanlah solat dan keluarkanlah zakat... ‫َو َاِقْيُم وا الَّص ٰل وَة َو ٰا ُتوا الَّز ٰك وَة‬
‫ َشَه اَدِة‬: ‫ُبِنَي اِإْل ْس اَل ُم َعَلى َخ ْم ٍس‬
‫َأْن اَل ِإٰل َه ِإاَّل هللا َو َأَّن ُمَحَّم ًدا‬
Daripada Abdulllah bin Umar Islam dibina atas lima perkara: penyaksikan bahawa tiada Tuhan melainkan Allah ‫ َو ِإَقاِم‬،‫َر ُسوُل هللا‬
Dalil
bin Al-Khattab, Rasulullah dan Nabi Muhammad itu utusan Allah, mendirikan solat, menunaikan zakat, ‫ َو الَح ِّج‬،‫ َو ِإْيَتاِء الَّز َكاِة‬،‫الَّص اَل ِة‬
SAW bersabda mengerjakan haji kitab Allah dan berpuasa pada bulan Ramadhan. ‫َو َصْو ِم َر َم َض اَن‬.

(‫)متفق عليه‬

1.2: Asnaf yang Layak Menerima Zakat

No. Golongan Asnaf

Orang yang tiada harta yang mencukupi untuk keperluan
dirinya, termasuk: Contoh:

1. Fakir Makan Seseorang yang memerlukan RM10 sehari, tetapi hanya

Minum mampu memperoleh RM3 sahaja
Pakaian
Tempat tinggal
Contoh:
Orang yang hanya mempu menampng sebahagian
2. Miskin Seseorang yang memerlukan RM10 sehari, tetapi hanya
sahaja daripada keperluan hidup
mampu memperoleh RM8 sahaja

3. 'Aamil Orang yang dilantik oleh pemerintah untuk mengumpul dan mengagihkan zakat

www.pandai.org
4. Mu'alaf Orang yang baharu masuk Islam
5. Hamba Golongan hamba yang ingin membebaskan diri mereka
Orang yang dibebani hutang
Orang yang
6. Untuk keperluan asas diri dan tanggungannya
berhutang
Tidak mampu membayarnya
https://question.pandai.org/note/read/kssm-pi-09-04-03/KSSM-F3-PI-04-03 3/6
1/18/24, 9:46 PM Zakat Penyuci Harta
Tidak mampu membayarnya
7. Fi sabilillah Orang yang berjuang di jalan Allah SWT
Orang yang bermusafir dengan tujuan yang diharuskan syarak,
8. Ibnu sabil
kemudian terputus perbelanjaan

1.3: Hikmah Pensyariatan Zakat

dengan sifat pemurah

1. Mendidik jiwa
menjauhi sifat bakhil.
Pemberi 2. Melahirkan sifat taat kepada perintah Allah SWT.
3. Mendapat keredhaan Allah SWT.
4. Mendapat kecemerlangan hidup di dunia dan akhirat melalui harta yang dizakatkan.
daripada:

hasad dengki
1. Membersihkan hati
iri hati
Penerima kepada golongan kaya.

2. Sebagai sumber modal bagi golongan miskin untuk menjana ekonomi keluarga.
3. Meringankan bebanan orang yang berhutang daripada belenggu hutang.
4. Meningkatkan keyakinan mu'alaf terhadap Islam.
1. Mengeratkan ikatan ukhuwah dan kasih sayang sesama Islam.
antara:

2. Merapatkan jurang perbezaan golongan kaya

Masyarakat
golongan miskin.
3. Saling membantu antara satu sama lain.
4. Meningkatkan syiar Islam.

UNIT 2: JENIS ZAKAT

2.1: Zakat Fitrah

Mengeluarkan harta tertentu bagi setiap orang yang mukallaf

dan orang yang di bawah tanggungannya

Maksud
dengan syarat-syarat dan tempoh masa

yang telah ditetapkan syarak

Hukum Wajib apabila memenuhi syarat wajib zakat fitrah

‫ َأََّن َر ُسوَل ِهللا‬:‫ َعْن اْبِن ُعَم ر‬ ‫َفَر َض‬
Daripada Ibnu Umar RA, meriwayatkan bahawa Rasulullah SAW: ، ‫َز َكاَة اْلِفْط ِر ِم ْن َر َم َض اَن َعَلى الَّناِس‬
‫َص اًعا ِم ْن َتْم ٍر‬،
Telah memfardhukan zakat fitrah pada bulan Ramadhan ke atas manusia dengan ‫ َلى ُك ُح َأ‬، ‫اًعا ِم ْن َشِع ي‬
Dalil ‫ِّل ٍّر ْو‬ ‫ٍر َع‬ ‫َأْو َص‬
mengeluarkan satu gantang kurma atau satu gantang gandum ke atas setiap orang yang
‫ ِم َن اْلُم ْسِلِم يَن‬،‫ َذَكٍر َأْو ُأْنَثى‬،‫َعْبٍد‬
merdeka atau hamba lelaki atau perempuan Muslim.
(‫)رواية مسلم‬

Kadar zakat 1 gantang baghdad = 2.7kg beras

1. Islam
2. Hidup pada akhir bulan Ramadhan dan awal bulan Syawal
Syarat wajib
3. Mempunyai harta melebihi keperluan makan dan minum untuk diri dan tanggungannya pada malam dan siang
hari raya

Wajib Selepas terbenam matahari pada hari terakhir Ramadhan

Sunat Sebelum solat hari raya Aidil Fitri
Waktu mengeluarkan
Haram Selepas terbenam matahari pada hari raya pertama
zakat fitrah
Makruh Selepas solat hari raya Aidil Fitri sehingga sebelum terbenam matahari 1 Syawal
Harus Sepanjang bulan Ramadhan

2.2: Zakat Harta

1. Tanaman dan buah-buahan

2. Haiwan ternakan
3. Emas, perak dan mata wang

www.pandai.org
4. Perniagaan
5. Galian dan rikaz

‫ِم ْن َاْم َو اِلِهْم‬‫َص َد َقًة‬ ‫ُخ ْذ‬

Surah At-Taubah, Ambillah sebahagian zakat daripada harta mereka menjadi sedekah, supaya dengannya ‫ُتَطِّه ُر ُهْم َو ُتَز ِّكْيِهْم ِبَه ا‬
Dalil naqli
ayat 103 engkau membersihkan mereka dan menyucikan mereka...
https://question.pandai.org/note/read/kssm-pi-09-04-03/KSSM-F3-PI-04-03 4/6
1/18/24, 9:46 PM Zakat Penyuci Harta
aya 3 e g au e be s a e e a da e yuc a e e a...
...

1. Islam
2. Cukup haul
Syarat
3. Cukup nisab
wajib
4. Sempurna milik
5. Merdeka (bukan golongan hamba)

Jenis zakat harta:

1. Tanaman & buah-buahan

Tanaman dan buah-buahan yang

Maksud Menjadi makanan asasi

Boleh disimpan
Tidak mudah rosak
Tanaman
Buah-buahan
Contoh
Padi, gandum, barli, jagung
Kurma, anggur kering
5 ausuq

= 363 gantang Malaysia

Nisab
= 1300 keluarga

Tanaman yang menggunakan:

10%
Air hujan/ sungai/ parit
Tidak melibatkan kos yang banyak
Kadar zakat Tanaman yang menggunakan:

5% Jentera
Tenaga manusia
Melibatkan kos yang tinggi

2. Zakat Haiwan Ternakan

Jenis Kambing & biri-biri Lembu & kerbau Unta
Nisab 40 ekor 30 ekor 5 ekor
Kadar zakat 1 ekor kambing/biri-biri 1 ekor lembu jantan 1 ekor unta
Kambing: 2 tahun
Umur binatang dizakat 1 tahun ke atas 1 tahun ke atas
Biri-biri: 1 tahun

1. Dipelihara di padang terbuka

2. Binatang ternakan bukan digunakan untuk bekerja, seperti:
membajak
Syarat wajib zakat
memikul barang
mengepam air
dll.

3. Zakat Emas, Perak dan Mata Wang

Jenis Emas Perak Mata wang

Nisab 20 mithqal = 85g 200 dirham = 595g 20 mithqal = 85g

Kadar zakat 2.5%

4. Zakat Perniagaan
Zakat yang wajib dikeluarkan hasil daripada harta perniagaan,
Maskud
sama ada yang melibatkan barang atau perkhidmatan

Nisab 85g emas

Kadar zakat 2.5%
1. Niat menjalankan perniagaan terhadap harta yang hendak dikeluarkan zakat
2. Harta yang halal
Syarat wajib zakat perniagaan 3. Harta yang boleh menjana pendapatan

www.pandai.org
4. Sumber harta adalah melalui cara pembelian atau pertukaran aset (contoh: baju, sewa)
5. Harta tersebut bukan untuk kegunaan peribadi

5. Zakat Galian dan Rikaz

Galian Rikaz
Bahan galian yang dikeluarkan dari bumi,
https://question.pandai.org/note/read/kssm-pi-09-04-03/KSSM-F3-PI-04-03 5/6
1/18/24, 9:46 PM Zakat Penyuci Harta
g y g ,

diproses dan menghasilkan logam galian

Contoh:
Maksud
Harta yang terbenam di dalam tanah
Emas
Perak
Bijih timah
Petroleum
Bahan mineral
Nisab 85g emas
Kadar zakat 2.5% 1/5 atau 20%

© 2024 Pandai.org All Rights Reserved

https://question.pandai.org/note/read/kssm-pi-09-04-03/KSSM-F3-PI-04-03 6/6