PENAAKULAN

MATEMATIK
(MATHEMATICAL REASONING)
OBJEKTIF PEMBELAJARAN:
Murid akan diajar :
1. Memahami konsep pernyataan.

2. Memahami konsep pengkuantiti Semua dan

Sebilangan
3. Melaksanakan operasi yang melibatkan
perkataan tidak atau bukan, dan dan
atau pada penyataan
4. Memahami konsep implikasi

5. Memahami konsep hujah

6. Memahami dan menggunakan konsep deduksi

dan aruhan untuk menyelesaikan masalah.
HASIL PEMBELAJARAN
Murid akan dapat:
a) Menentukan sama ada sesuatu ayat itu
pernyataan atau bukan pernyataan.
b) Menentukan sama ada sesuatu pernyataan
yang diberi itu benar atau palsu.
c) Membina pernyataan benar atau palsu
menggunakan angka dan simbol matematik
yang diberi.
MARI MULAKAN...

START
DIALOG HARIAN DALAM KELAS...

Selamat pagi
cikgu

Dorryna, berapa orang pelajar

hadir ke sekolah hari ini?

28 orang hadir ke sekolah hari ini.

Baiklah, kamu boleh

duduk.
PERNYATAAN
APA ITU PERNYATAAN???????

Pernyataan ialah sejenis ayat yang membawa maksud

sama ada BENAR atau PALSU, tetapi bukan kedua-
duanya.

( Statement is a sentence which is either true or false)

Nota penting:
Arahan dan soalan bukan penyataan
kerana kedua-duanya bukan benar atau
palsu
DIALOG HARIAN

SELAMAT PAGI CIKGU..

DORRYNA, BERAPA ORANG PELAJAR HADIR KE

SEKOLAH HARI INI? BUKAN PERNYATAAN

28 ORANG HADIR KE
SEKOLAH HARI INI. PERNYATAAN

BAIKLAH, KAMU BOLEH DUDUK.

BUKAN PERNYATAAN
 AKTIVITI 1
ARAHAN :
KELASKAN AYAT-AYAT BERIKUT MENGIKUT
PERNYATAAN ATAU BUKAN PERNYATAAN
CONTOH 1:
Tentukan sama ada setiap ayat yang berikut ialah
pernyataan atau tidak.
a) Segiempat sama mempunyai empat sisi yang sama.

b) 5 = 125

c) m + 4m

Penyelesaian :
a) Pernyataan kerana ayat ini benar

b) Pernyataan kerana ayat ini palsu

c) Bukan pernyataan kerana ayat ini tidak boleh

ditentukan sama ada benar atau palsu
:MARI MENCUBA
Menentukan sama ada pernyataan benar atau
palsu

Daripada aktiviti tadi, tentukan pula pernyataan

BENAR dan pernyataan PALSU
Contoh : tentukan sama ada pernyataan berikut
benar atau palsu.

a) Nombor perdana bermula dengan 2. (benar)

b) 4 {4 , 5} (benar)
c) Sebuah hexagon mempunyai enam sisi. (palsu)
d) 7 3 > 9 (palsu)
MEMBINA PERNYATAAN DENGAN MENGGUNAKAN ANGKA DAN
SIMBOL MATEMATIK

Angka dan simbol matematik boleh digunakan

untuk mempermudahkan penyataan matematik.

Contoh:
Bina satu pernyataan benar dan satu pernyataan
palsu dengan menggunakan angka dan simbol
matematik yang diberi.
a) 9, +, 4, 3, <
b) 15, 29, >, <
Penyelesaian:
a) 4+3<9 (benar) 9<4+3 (palsu)
b) 15<29 (benar) 15>29 (palsu)
PENGKUANTITI SEMUA DAN
SEBILANGAN

SEMUA Digunakan untuk

SEBILANGAN menerangkan
bilangan kes atau
objek yang terlibat
dalam pernyataan
 AKTIVITI 2 : BERKUMPULAN
Bentukkan 1 kumpulan yang terdiri daripada 4
orang.
Menggunakan nombor-nombor dan simbol-simbol
Matematik di hadapan, bentukkan
SATU PERNYATAAN BENAR
SATU PERNYATAAN PALSU

Bentangkan jawapan kumpulan di hadapan

kelas.
PERKATAAN SEMUA (ALL)
pengkuantiti yang menggambarkan setiap objek
atau kes yang memenuhi syarat tertentu.

Contoh :
1. Semua kuda belang mempunyai belang
2. Setiap kuda belang mempunyai belang
3. Sebarang kuda belang mempunyai belang
PERKATAAN SEBILANGAN (SOME)
Pengkuantiti yang mengambarkan sekurang-
kurangnya satu daripada kes atau objek
memenuhi syarat tertentu.

Contoh:
1. Sebilangan kucing mempunyai belang
2. Beberapa ekor kucing mempunyai belang
3. Sebahagian kucing mempunyai belang
MENENTUKAN SAMA ADA SUATU PERNYATAAN
YANG MENGANDUNGI PENGKUANTITI SEMUA
ADALAH BENAR ATAU PALSU.

Contoh:
Tentukan sama ada setiap pernyataan berikut
benar atau palsu.
a) Semua segitiga mempunyai tiga sisi
b) Semua faktor bagi 9 ialah faktor bagi 12
c) Semua nombor positif adalah lebih besar
daripada sifar.

Penyelesaian:
a) Benar
b) Palsu
c) Benar
MARI MENCUBA
Tentukan sama ada setiap pernyataan yang
berikut adalah benar:
a) Semua faktor bagi 6 ialah faktor 15

b) Semua set kosong tidak mempunyai unsur

c) Semua sudut bertentangan bucu adalah sama

d) Semua sudut adalah kurang daripada 180

MEMPERLUASKAN PERNYATAAN DENGAN
MENGUNAKAN PENGKUANTITI SEMUA
Contoh :
Tentukan sama ada setiap pernyataan berikut
boleh diperluaskan untuk meliputi semua kes
Dengan mengunakan pengkuantiti semua
a) Heksagon sekata ABCDEF mempunyai 6 sisi yang
sama panjang.
b) Gandaan 6 ialah gandaan 12
Penyelesaian:
a) Pernyataan itu boleh diperluaskan menjadi semua
heksagon sekata mempunyai 6 sisi yang sama
panjang
b) Pernyataan itu tidak boleh diperluaskan menjadi
semua gandaan 6 ialah gandaan 12 kerana tidak
semua gandaan 6 ialah gandaan 12
MARI MENCUBA M/S 85
Bolehkan pernyataan berikut diperluaskan untuk
meliputi semua kes dengan menggunakan
pengkuantiti semua
a) Pentagon ABCDE mempunyai sisi yang sama

b) Nombor positif 8 ialah nombor bulat.

MEMBINA PERNYATAAN BENAR MENGGUNAKAN
PENGKUANTITI SEMUA DAN SEBILANGAN

Contoh:
Tulis pernyataan benar dengan mengunakan
pengkuantiti semua atau sebilangan diberi
objek dan cirinya.
a) Objek : kubus

ciri : tapak segiempat sama

b) objek: sisi empat
ciri : sisi yang sama panjang
Penyelesaian:
a) Semua kubus mempunyai tapak segiempat
sama
b) Sebilangan sisiempat mempunyai sisi yang
sama panjang.

Mari mencuba: m/s 86

OPERASI YANG MELIBATKAN BUKAN
ATAU TIDAK, DAN DAN ATAU

Penafian menggunakan perkataan tidak

ataubukan
Apa yang dimaksudkan dengan penafian?

Penafian suatu pernyataan bermaksud

mengubah kebenaran pernyataan itu (benar
ke palsu dan sebaliknya) ~ ialah
Penafian dibuat dengan menggunakan simbol
perkataan tidak atau bukan penafian
(tilde)
 P ~P
BENAR PALSU
PALSU BENAR

Contoh :
Tukarkan kebenaran pernyataan p dengan menggunakan
perkataan bukan atau tidak dalam pernyataan asal

P : 2 ialah nombor genap

Penyelesaian:
p: 2 ialah nombor genap (benar)
~p : 2 bukan nombor genap ( palsu)
CONTOH 9
Tukarkan kebenaran setiap pernyataan berikut
dengan menggunkan perkataan bukan atau
tidak.
a) 4 1=3
b) Segitiga sama sisi mempunyai satu sudut tegak

Penyelesaian :
a) 4 1=3 (benar)
4 1 3 (palsu)
b) Segitiga sama sisi mempunyai satu sudut tegak
(palsu)
segitiga sama sisi tidak mempunyai satu sudut
tegak( benar )
MENGENAL PASTI DUA PERNYATAAN YANG
TELAH DIGABUNGKAN DENGAN PERKATAAN
DAN
Contoh 9 :
Kenal pasti dua pernyataan yang telah
digabungkan dengan perkataan dan
a) 3 ialah punca kuasa dua bagi 9 dan faktor bagi
18
b) Set {a,b,c} bukan set kosong dan mempunyai 3
unsur
Penyelesaian;
a) 3 ialah punca kuasa dua bagi 9
3 ialah faktor bagi 18
b) Set {a,b,c} bukan set kosong
set {a,b,c} mempunyai 3 unsur
MENGGABUNGKAN DUA PERNYATAAN
DENGAN DAN
Pernyataan 1 Pernyataan 2 Gabungan
pernyataan
Saya ada sebuah Saya ada sebatang Saya ada sebuah
buku pen buku dan sebatang
pen
5 + 3= 8 8 Unsur bagi 5=3+8 dan 8 unsur
{2,4,6,8} bagi {2,4,6,8,}
Jom cuba:
Bentukkan satu pernyataan baru daripada setiap
pasangan pernyataan berikut dengan
mengunakan perkataan dan
a) 6 boleh dibahagi tepat dengan 2

6 boleh dibahagi tepat dengan 3

b) 4 x 5= 20

4+5 = 9
MENGENAL PASTI DUA PERNYATAAN DARIPADA
SUATU PERNYATAAN YANG TELAH
DIGABUNGKAN DENGAN MENGGUNAKAN
PERKATAAN ATAU
Contoh
Kenal pasti dua pernyataan yang telah
digabungkan dengan perkataan atau dalam
setiap pernyataan berikut:
a) 1 jam = 60 minit atau 3600 saat
b) 1 km = 1000 m atau 100 000 cm

Penyelesaian:
a) 1 jam = 6o minit

1 jam = 3600 saat

b) ?
MEMBENTUK SATU PERNYATAAN BARU DENGAN
MENGABUNGKAN DUA PERNYATAAN DENGAN
MENGGUNAKAN PERKATAAN ATAU

Contoh
Bentukkan satu pernyataan baru daripada setiap
pasangan pernyataan yang berikut dengan
mengunakan perkataan atau
a) 8= 2x2x2

8=2
b. 9 ialah nombor ganjil

9 ialah nombor perdana

Penyelesaian : ???????????????
MENENTUKAN KEBENARAN ATAU KEPALSUAN
PERNYATAAN YANG MERUPAKAN GABUNGAN
DUA PERNYATAAN DENGAN PERKATAAN DAN
ATAU ATAU
suatu pernyataan yang merupakan gabungan dua
pernyataan yang menggunakan perkataan
DAN

Benar jika kedua-dua pernyataan yang terlibat

itu benar

Palsu jika salah satu atau kedua-duanya

pernyataan yang terlibat itu palsu
KEBENARAN DAN KEPALSUAN PERNYATAAN P
DAN Q ADALAH SEPERTI BERIKUT

P Q P dan Q
Benar Benar Benar
Benar Palsu palsu
Palsu Benar Palsu
Palsu Palsu palsu
 Suatu pernyataan yang telah digabungkan dari
dua pernyataan yang menggunakan perkataan
atau adalah:

Palsu jika kedua-dua pernyataan yang terlibat

itu palsu

Benar jika salah satu atau kedua-dua

pernyataan yang terlibat itu benar
KEBENARAN ATAU KEPALSUAN BAGI P DAN
Q
P Q P dan Q
Benar Benar Benar
Benar Palsu Benar
Palsu Benar Benar
Palsu Palsu palsu
SITUASI HARIAN;
4.4 IMPLIKASI
Dua pernyataan , p dan q yang ditulis dalam
bentuk

jika p, maka q
Pernyataan p disebut IMPLIKASI
sebagai antejadian

Pernyataan q disebut
akibat