• Tempalai
• Pampang Linguistik Sinkronik enggau
Kontekstual
• Bida Linguistik Sinkronik enggau Linguistik
Kontekstual
• Simpul Penemu
Tempalai
• Leka jaku linguistik ditemu dalam jaku Perancis iya
nya langue enggau langage
• Dalam Kamus Dewan (1993) leka jaku linguistik
diambi ari jaku Inggeris ti mai reti pelajar penemu
jaku.
• Linguistik iya nya pansik saintifik senentang jaku .
• Linguistik mega pansik ti sistematik senentang
jaku enggau ngaga rumus teori bakani fungsyen.
• Linguistik mansik jaku nengah mayuh pampang.
Pampang Linguistik - Sinkronik
• Leka jaku sinkronik datai ari jaku Yunani iya nya
‘syn’ (enggau) sereta ‘khronos’ (Jeman/Masa)
• Nya alai, linguistik sinkronik iya nya belajarka
tukuh jaku ba siti-siti jeman.
• Chunto; belajarka jaku Iban maya jeman Rajah
Brooke
• Tuju: mansik tukuh enggau struktur ba siti-siti
jeman
Penteba Linguistik Sinkronik
Mansik jaku ba siti-siti jeman
Nekanka pansik jaku ba struktur
Betukuh horizontal
Nadai konsep bebida
Skop pansik mit
Ngembuan sistematik ti tinggi
Betukuh formal enggau rahsia (sulit)
Ngatur kaul logis enggau psikologis ti ngaul elemen ke
datai begulai enggau nempa sistem baka dipeda dalam
penemu kolektif ti sebaka.
Pampang Linguistik - Kontekstual
• Dalam Kamus Dewan Edisi ke-4 (2005),
kontekstual iya nya bekaul tauka nitihka
konteks: pansik litaricha ari sukut – ulih ngatur
pengerembai litaricha
• Ari nya kontekstual mai reti :
– Ti bekaul, relevan, bisi kaul tauka kait terus,
nitihka konteks.
– Ti mai reti enggau beguna (meaningful)
Pampang Linguistik - Kontekstual
• Linguistik kontekstual iya nya pampang linguistik
ti berinteraksyen enggau atur pelajar ti bukai.
• Mansik endur jaku ba dunya baka funsyen
sosial, bakani iya diulih sereta bakani jaku diasil
lalu ditemu
• Bisi tiga konteks dalam linguistik kontekstual:
– Sosiolinguistik
– Linguistik antropologikal
– Antropologi linguistik
Bida Linguistik Sinkronik enggau Kontekstual
Sinkronik Kontekstual
Mansik sereta bejuraika Sukut Mansik kaul jaku
jaku ba siti-siti jeman pansik