Novel Jawa

Unsur Intrinsik dan Unsur Ekstrinsik

Kelompok 3 :
1. Ahmad Risqiansyah P. (01)
2. Arga Augtama H. (07)
3. Athallah Tsaqif M. (09)
4. Deswinta Ayu F. (14)
5. Khrisna Surya W. (22)
6. Sena Arief W. (32)
7. Raditya Ardra P.P. (31)
Garuda Putih dening Suparto
Brata
Unsur Intrinsik
 Tema

Temane yaiku detektip lan pembunuhan.

Amarga novel iki nyeritaake babagan
panyelidikane matine Abisuna lan Kasus
Garuda Putih.
 Paraga lan Watak

PARAGA UTAMA
• Garuda Putih  cerdik,seneng maling
Bukti : “ Garuda Putih niku pancen maling aguna sing
kathah sanget asile anggene maling utawi ngrampog.
Nanging, nggih durjana sandi sing remen tetulung
• Handaka  Cerdik, duwe wibawa, jujur
bukti : Sing ngrungokake padha eram, kok nganti
samono ubeng gagasane Handaka
Paraga Pambiyantu

• Bagus Pramutih  Duweni rasa tanggung

jawab, taat karo perintah
bukti :Bagus Pramutih mandheg , tumoleh
ndeleng kranjang pawuhan banjur mbuwang bungkus
rokok.

• Suhud  jujur, wicaksana

bukti : “ His !! Kuwi kuncine. Sprei , urung bantal ,
kamli , jupuken. Tamu ne rak ya selak kepengin
leren,”
• Marsoleh  simpatik, warsitha

Bukti : Nanging, Marsoleh gage waskitha,

wong-wong mau dikongkon ngepenakake
dhisikanggone sarapan.

• Kamdi  patuh karo pimpinan, cekatan

bukti : Dheweke kelingan , Kamdi kuwi sing

ngelikake supaya kacu utawa serbet kertas sing
ndlesep.
• Maridi  kurang ajar, seneng mbanyol,
wasis, pinter
Bukti : Maridi, jongos hotel sing sikepe rada
kurang ajar

• wicaksana  grusa-grusu
bukti : Nalika nyabrang ara-ara cedhak
hotel, Wicaksana kesrimpet tampar,tiba.

• Manik  grusa-grusu
bukti : Manik dhisikane ora nyuwara apa-
apa. Mung mlayu nubras-nubras niba-tangi.
 Emi  ora nduwe moral
bukti : “his, edan! Ayo, metuu! Metu! Kurang ajar, ki!
Jongos elek!

Abisuna  ora setya, seneng ngapusi

bukti : Ngobongi atine Nyonya Abisuna kuwi saka bab wong
wedok sing digawa nginep ing hotel ing Tretes kuwi!
 kapten Muhajir  ceroboh, emosional
bukti : “ Kosik ! Direkayasa dening Garuda
Putih ! ”

Rara Suwarni  ora sopan

Bukti : “ Alaa, ning rak genah yen Paklik ora
kesangkut apa-apa , rak iya ta ?”

Nyonya Abisuna  serik marang bojone,

nanging ora tegelan
bukti : “ Wedok sing digowo Abisuna ing
hotel kuwi ! Jan kurang ajar tenan “
 Alur Crita

Alur sing digunaake ing novel iki yaiku alur campuran.

Amarga ing cerita novel Garuda Putih iki, nyeritaake
penyelidikan matine Abisuna kanthi urut, ananging
sepisan-pisan nyeritaake kedadean kasuse garuda putih
ing Surabaya
 Latar Utama
Latar utama ing novel iki yaiku ing Hotel Argadalu ing
pegunungan Jawa Timur

No. Panggonan Wektu Kahanan Bukti

1. Hotel Argadalu Esuk Santai Esuk-esuk Emi nglilir. …. Adheme
njekut. Emi eling yen ana ing
pegunungan. Nginep neng Hotel
Argadalu.
2. Kebon Esuk Santai Ana wong loro nom-noman, lanang lan
wadon, mlaku-mlaku…ora liwat dalan
kang prasaja, nanging nasak-nasak
kebon.
3. Kebon Esuk Tegang Cah loro dadi kemringet, padha
ngetokake kekuwatan nggeret…rada
njuleg.
4 Pekarangan Esuk Tegang Sajak arep metu saka pekarangan
hotel hotel.Suhud maspadakake dhayoh
anyar kuwi.

5 Warunge Marsoleh awan Rame Maridi muncul maneh ing warunge

Marsoleh. Wong-wong sing ana ing
warung wis padha pating klanjir,
kepengin weruh wong mati ngendhat.
6 Kamar Hotel Esuk Santai Jongos nom-noman metu saka kamar
, lawange ora ditutup. Emi kang
menthelengi tingkahe Jongos kurang
ajar kuwi , bareng weruh wonge
metu , lawing ora dienep, gage
mudhun saka tempat tidhur ,
mlayoni lawing menga , arep age-
age nutup
No Panggonan Wektu Kahanan Bukti
.
7 Emperan awan Tegang Polisi-polisi padha liwat ing emperan
dheretan kamar dheretan kamar-kamar.

8 Kampung Pucang awan Serius Metu saka Markas Reskrim Surabaya,

Harsalim ngenyang becak menyang
Kampung Pucang.

9 Pendhapa hotel awan Bingung Liwat pendhapa hotel, Handaka

merlokake ngurmat marang para polisi
kanthi panyapa grapyak, “ Sajake kok
ibut? Pindhah kantor, ta ? ”
 Sudut pandang
Sudut pandang sing digunaake ing novel iki yaiku sudut
pandang wong ketelu paraga utama. Amarga si penulis
ora melu terlibat.

Bukti :
Esuk-esuk Emi nglilir. Jam pira? Jendhela isih tutupan.
Nanging, temrawange njaban kamar katon cetha. Genah
yen serngengene wis mlethek. Adheme njekut. Emi eling
yen ana ing pegunungan. Nginep neng Hotel Argadalu.
 Amanat
1. Kita kudu bela kebenaran
2. Kita ora entuk nyebarake
fitnah
3. Urip iku kudu sing jujur.
4. Kita kudu setia marang
hubungan kang wis dilakoni.
5. Aja gampang mundur yen
ana masalah sing ngalangi.
 Gaya Bahasa
• Gaya bahasa kang digunaake bahasa jawa campuran
• Majas:
majas personifikasi
-Kahanane hotel sajak nyocoki atine
-Genah yen serngengene wis mlethek
Unsur Ekstrinsik
 Nilai-nilai
Nilai moral:
“ Kita wajib mbela kebenaran nanging kudu nganggo
dalan kang bener”

Nilai Sosial :
“ Kudu bekerja sama lan saling bantu-membantu dalam
hal kebaikan ”
 Penulis
Suparto Brata
 Penulis
• Novel iki dicetak pertama kali ing taun 2009
• Suparto Brata iku pengarang sing paling akeh
ngehasilke karya sastra kang duweni tema cerita
detektif
• Kelebihan Suparto Brata bisa disawang saka carane
ngolah basa, dialog-dialoge, lan tutur basane
ingkang urip, imajinasi, lan kaluwihane nggawe plot
sing apik
 Suparto Brata
Lahir ing Surabaya, 23 Februari 1932
Seda ing Surabaya, 11 September 2015
Fiksi pertamane yaiku migunakake basa Indonesia
kang ana ing Majalah Garuda 25 Oktober 1953
“Miss Rika di Angkasa”
Crita sastra jawane awale saka tulisan-tulisan ing
Majalah Panjebar Semangat, Surabaya