Anda di halaman 1dari 11

Teks Geguritan

Esti Setio Asih


a. Pangertene

• Geguritan yaiku wohing susatra kang basane cekak (ukarane ora nggladrah),
mentes (Duwe makna kang jero), lan endah (nggunakake tembung-tembung
rinengga: nganggo purwakanthi swara, sastra lan basa).
• Geguritan ing Bausastra Jawa (Widada Suwadji, dkk: 270) kedadeyan saka
tembung lingga gurit kang mengku tulisan, tatahan, tembang utawa kidung.
Banjur tesih manut Widada Suwadji, geguritan yaiku karangan kang pinathok
kaya tembang nanging guru gatra, guru lagu lan guru wilangane ora ajeg.
• Geguritan manut Subalidinata (1994:45) yaiku minangka iketaning basa kang
memper syair.

Your Date Here Your Footer Here 2


b. Jenis Geguritan

Geguritan dibagi dadi 2 yaiku:


• Geguritan gagrag lawas yaiku geguritan kang esih nganggo
aturan-aturan baku kang ora kena dilanggar. Sing kalebu
geguritan lawas yaiku kakawin, kidung, tembang, parikan/
pantun, wangsalan, lan macapat.
• Geguritan gagrag anyar yaiku geguritan kang wis ora
jumbuh karo paugeran baku geguritan, wis ana
pangaribawaning jaman. Mula geguritan jaman saiki wis
bedha karo geguritan jaman biyen. Geguritan jaman saiki
wis mardika.
c. Titikan Geguritan Gagrag
Anyar
• Ora kawengku ing pathokan
• Migunakake tembung-tembung kang pinilih
• Cacahe lirik ora katemtokake
• Sajak apungkasane bebas mardika
• Ora migunakake basa padinan, nanging nganggo basa
kang endah
• Isine mentes
• Migunakake purwakanthi
d. Unsur-unsur Geguritan

1. Unsur Fisik geguritan:


• Diksi (pilihan kata) yaitu nggatekna lan menehi tekanan basa,
utamane babagan tembug-tembunge.
• Majas yaiku peribahasa kang digunakake ana ing geguritan.
• Citraan yaiku andharan saka penulis supaya gawe sengsem para
pamaose.
• Bunyi yaiku nemtokake tembung-tembung kag digunakake bisa
narik kawigaten.
• Tipografi yaiku wujud blegere geguritan kang bisa narik kawigaten
2. Unsur Batin Geguritan
• Tema: gagasan pokok kang
diandharake dening penyair
lumantar geguritane.
Perasaan • Perasaan/ rasa pangrasa:
Tema / rasa perasaan kang kepengin
pangrasa diandharake dening penyair.
• Nada/ irama: kajiwan penyair
nalika ngripta geguritan. Irama
Nada/ Amanat/ sambungane karo pegulangan
irama pitutur swara, tembung, frasa, ukara.
• Amanat/ pitutur: pesen kang
dikandhut ana ing jero geguritan
*PowerPoint SmartArt graphic
kang disampekna penyair marang
pamaos geguritan.

Your Date Here Your Footer Here 6


e. Jenis Geguritan Adhedasar
Surasa/ Isine
• Ode: geguritan kang surasane ngemot pangalembana marang wong liya, negara,
lan apa kang dianggep luhur.
• Himne: geguritan kang surasane pangalembana maring Gusti kang Mahakuwasa.
• Elegi: geguritan kang surasane panalangsa.
• Epigram: geguritan kang surasane babagan piwulang moral, nilai hidup kang
tinulis kanthi ringkes.
• Satire: geguritan kang surasane ngenyek kanthi kasar (sarkasme) kang landhep/
sinis tumrap sawijining bab kang ora adil kang ana ing madyaning bebrayan.
• Romansa: geguritan kang surasane babagan katresnan (ora mung tresna marang
pasangan urip, nanging uga marig alam, anak lsp)
• Balada: geguritan kan surasane babagan crita utawa lakon kang nyata utawa
amung lamunane pujangga.
Tuladha geguritan
Wayah Esuk Pedhut Angendhanu

• Rong puluh
• taun kepungkur.
• Aku lan sliramu nate
• mlaku ana dalan kene.
• Saklawase ora nate ketemu.
• Saliramu lan saliraku wus beda.
• Ora kaya biyen nalika isih tak kanthi.
• Gandaning wengi mau isih sumrebak
• ngebaki pedhut wayah esuk.
• Wus aja mbok tangisi lakon kang wus kepungkur.
• Wus pirang wayah ketiga tak lakoni.
• Nganti rambut warna ireng lan putih.
• Ing dalan iki rong puluh taun kepungkur.
• Ana crita rinajut endah. 
• Dik, kala-kala sliramu isih dadi impenku.

• Pirsanana ana ndhuwur kae.

• Ana teja manther ing sela-selaning gegodhongan.

• Lan lintang panjer wengi sing isih kari sak menir gedhene

• Saiki aku lan sliramu linambaran rasa kangen.

• Simpenen kangenmu ana impen.


M A T U R N U W U N

Your Date Here Your Footer Here 10


Designed with by

www.PresentationGO.com

The free PowerPoint template library

Anda mungkin juga menyukai