7.

0 RESPIRASI
SEL
7.1 RESPIRASI
SEL
RESPIRASI SEL
 • Organisma memerlukan tenaga menjalankan
pelbagai aktiviti dan proses metabolism
• Tenaga kimia yang terperangkap dalam
KEPERLUAN makanan perlu dibebaskan untuk menghasilkan
tenaga yang diperlukan oleh badan.
TENAGA • Proses pengoksidaan dan penguraian glukosa
DALAM untuk bebaskan tenaga  respirasi
PROSES • Substrat utama yang membekalkan tenaga
METABOLIS dalam haiwan, manusia, tumbuhan  glukosa
ME • Haiwan dan manusia  glukosa hasil akhir
pencernaan karbohidrat
• Tumbuhan  glukosa hasil daripada fotosintesis
Tenaga yang ATP =
dibebaskan
disimpan ADENOSINA
dalam bentuk TRIFOSFAT
 Respirasi aerob – berlaku
dalam kehadiran oksigen

JENIS RESPIRASI Respirasi anaerob – berlaku

SEL tanpa kehadiran oksigen

Fermentasi – laluan lain

mendapatkan tenaga selain
respirasi sel.
7.2 RESPIRASI
AEROB
• Respirasi aerob melibatkan pengoksidaan glukosa selengkapnya kepada
karbon dioksida, air, dan tenaga dengan kehadiran oksigen

GLUKOSA + OKSIGEN  KARBON DIOKSIDA + AIR +

TENAGA (2898kj ) / 38 ATP
• Respirasi aerob – bermula
dengan glikolisis (penguraian
glukosa oleh enzim)
• Berlaku dalam sitoplasma
• Satu molekul glukosa 6
karbon diuraikan menjadi
dua molekul piruvat 3
karbon
• Tidak memerlukan oksigen
• Peringkat seterusnya berlaku dalam mitokondrion
• Piruvat dioksidakan dalam satu siri tindak balas untuk menjadi
karbon dioksida, air, dan tenaga
• Sebahagian besar tenaga digunakan untuk membentuk molekul
adenosine trifosfat (ATP)
• Molekul ATP terhasil apabila kumpulan fosfat tak organic
ditambahkan kepada adenosine difosfat (ADP)

ADP + FOSFAT 
TENAGA ATP
• Molekul ATP mempunyai ikatan fosfat yang boleh diputuskan untuk
membebaskan tenaga.
• Apabila ikatan fosfat pada ATP putus, tenaga yang dibebaskan
dibekalkan untuk aktiviti seperti pembinaan protein.
7.3 FERMENTASI
Fermentasi –
proses penguraian glukosa
Yang tidak lengkap dalam keadaan
kurang oksigen @ tanpa oksigen
• Laluan metabolism fermentasi berbeza daripada respirasi aerob 
selepas peringkat glikolisis, piruvat yang terhasil akan menjalani

fermentasi alcohol atau fermentasi asid lakti k

FERMENTASI ALKOHOL DALAM YIS
• sel yis berespirasi secara aerob dalam keadaan biasa.
• Dalam keadaan kurang oksigen – yis jalani fermentasi alcohol
• Respirasi anaerob dalam yis hasilkan etanol, karbon dioksida, dan
tenaga  dimangkin oleh enzim zymase

ZIMASE
GLUKOSA ------  ETANOL + CO2 + TENAGA (210KJ)
• Jumlah tenaga yang dihasilkan adalah sedikit kerana sebilangan
tenaga masih terperangkap dalam molekul etanol.
• Etanol yang dihasilkan digunakan untuk buat wain dan bir.
• Yis guna dalam pembuatan roti.
• Karbon dioksida yang dibebaskan semasa fermentasi membantu
menaikkan adunan roti.
• Etanol dihasilkan tersejat semasa pembakaran roti.
 • sesetengah tumbuhan menjalankan
fermentasi alcohol untuk tempoh masa
FERMENTA yang singkat dalam keadaan
SI kekurangan atau ketiadaan oksigen
ALKOHOL • Contohnya:
• tumbuhan yang tenggelam
DALAM sepenuhnya dalam air semasa
TUMBUHA banjir,
N • pokok padi yang hidup dalam
keadaan air bertakung semasa
peringkat awal pertumbuhan.
• Sel-sel pokok padi mempunyai toleransi yang tinggi terhadap etanol
yang toksik berbanding spesies lain.
• Sel tumbuhan pada pokok padi menghasilkan a l c o h o l
d i h i d ro ge n a s e  menguraikan molekul etanol kepada karbon
dioksida (nontoksik)
• Embrio tumbuhan juga menjalankan respirasi alcohol sebelum
bercambah kerana testa biji benih yang menyelaputi embrio kedap
udara.
FERMENTASI
ASID LAKTIK
FERMENTASI ASID LAKTIK PADA SEL
OTOT MANUSIA
• Fermentasi asid laktik berlaku pada sel otot manusia apabila sel
otot manusia mengecut sewaktu aktiviti cergas.
• Kadar penggunaan oksigen oleh sel otot melebihi kuantiti
oksigen yang dibekalkan oleh system peredaran darah.
• Otot berada dalam keadaan kurang oksigen  hutang oksigen
• Sel otot terpaksa menjalankan fermentasi asid laktik untuk
menghasilkan tenaga tambahan yang diperlukan.
• Otot boleh terus mengecut dan menghasilkan tenaga (ATP)
dalam keadaan tiada oksigen.
• Molekul glukosa diuraikan kepada asid laktik dan tenaga.
• Kandungan tenaga yang dihasilkan hanya 2 ATP (150KJ) kerana
glukosa tidak diuraikan dengan lengkap, sebahagian besar tenaga
masih terikat pada molekul asid laktik.

• Kepekatan asid laktik yang tinggi menyebabkan kelesuan dan

kekejangan otot.
• Asid laktik tersebut perlu disingkirkan berhenti aktiviti cergas 
mencungap cungap untuk dapatkan lebih banyak oksigen
• Oksigen yang berlebihan akan digunakan untuk mengoksidakan asid
laktik yang terkumpul kepada CO2, air dan tenaga di organ hati.
• Sebahagian asik laktik dioksidakan untuk menghasilkan tenaga.
• Selebihnya ditukar kepada glukosa  glikogen simpan di otot
• Hutang oksigen dibayar apabila semua asid laktik telah disingkirkan.
Bakteria Laktobasillus
• Bakteria Laktobasillus menjalankan fermentasi susu untuk
menghasilkan yogurt.
• Laktosa ditukarkan kepada asid laktik.
• Asid laktik gumpalkan kasein (protein susu) jadi dadih @ yogurt