MENCEGAH PENYAKIT SEMASA

OBJEKTIF
1. Mendedahkan kepada doktor muda tentang bahaya penyakit bawaan vektor : denggi & malaria Mendedahkan doktor muda kepada aspek pencegahan dan kawalan demam denggi & malaria

2.

3.

Menekankan mustahaknya murid-murid memastikan tiada tempat pembiakan Aedes di sekolah & rumah Menekankan mustahaknya murid-murid menjaga kebersihan persekitaran sebagai sebahagian dari amalan hidup harian

4.

DENGGI vs MALARIA
KANDUNGAN KENALI PENYAKIT DENGGI & MALARIA
Menurunkan kejadian kes Mencegah dari kematian

EPIDEMIOLOGI JANGKITAN
Sebab jangkitan Sumber jangkitan

KAWALAN NYAMUK

Wabak Penyakit Berjangkit Malaysia

2005 -2010
Enterovirus 71 (HFMD) Typhoid / Demam Kepialu / Kolera / Taun H1N1 Chikungunya / Malaria DENGGI SENTIASA BERSAMA KITA
EWAR

KES DENGGI YANG DILAPORKAN , MALAYSIA

60000 50000

Bil. Kes

40000 30000 20000 10000 0 1994 1996 1998 2000 2002 2004 2006 2008

DENGGI

Tahun

Denggi semakin tidak terkawal meningkat 15 x ganda semenjak 1994

408,000 kes dilporkan sepanjang 15 tahun

Lebih kurang 1 dalam 60 penduduk telah dijangkiti denggi

DENGUE DEATH TOLL RISES IN 2010

DENGGI

Dengue cases increased 11% - 46,171 cases (41,486 cases in 2009) Case Fatality Rate (CFR) increased - 0.29% (0.21% in 2009) 68% of preventable death (59% in 2009)

siapa
450 400

KES DENGGI MENGIKUT KATEGORI PEKERJAAN 2010

DENGGI

350 300
No case

250 200 150 100 50 0 Pelajar Pekerja kilang Pekerja Am Surirumah Pengurusan Peniaga Tiada teknikal
7

PERBANDINGAN KES MALARIA DARI 2001 2010 JOHOR

800 30.0

700 25.0 600 20.0

MALARIA

500

400

15.0

300 10.0 200 5.0 100

0 Jumlah kes IR

2001 671 25.5

2002 579 21.5

2003 284 10.3

2004 283 10.0

2005 77 2.6

2006 119 4.0

2007 111 3.6

2008 90 2.8

2009 108 3.3

2010 145 4.3

0.0

Tahun Kes tempatan Kematian

01 123 11

02 83 4

03 54 3

04 44 4

05 0 0

06 0 0

07 0 1

08 11 3

09 35 0

10 50 3

siapa
2009 2008

TABURAN KES MENGIKUT ETNIK 2009 / 2010 JOHOR

90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

2010
78

MALARIA

18 10 5 1 4 5 2 3 3 2 1

Melayu Cina India Sbh/Swk Indonesia Myanmar Indian Pakistan Bangla Kemboja Nepal Nigeria

DENGGI vs MALARIA
ASPEK KLINIKAL MENCEGAH KEMATIAN

PEJABAT KESIHATAN JOHOR BAHRU NEGERI JOHOR UNIT KAWALAN VEKTOR JABATAN KESIHATAN

KENALI DENGGI

DENGGI BERWAJAH BARU ???

11

BAGI MENGELAK KEMATIAN DAPATKAN RAWATAN SEGERA

PASTIKAN ANDA TAHU BAGAIMANA MENGENALI PENYAKIT DEMAM DENGGI / DEMAM DENGGI BERDARAH

DENGGI HANYA DIKENALI MELALUI TANDA-TANDA KLINIKAL

PEMERIKSAAN DARAH ADALAH UNTUK MENGENALI KETERUKAN PENYAKIT

TANDA-TANDA DEMAM DENGGI

DEMAM
1. Demam kuat yang mengejut dan berterusan

SAKIT KEPALA SAKIT MATA

RUAM

SAKIT PINGGANG

SAKIT OTOT

SAKIT SENDI
14

Cirit - birit Hilang selera makan

Rasa loya & Muntah muntah
15

TANDA BAHAYA DENGGI (WARNING SIGNS)

Sakit Perut
Muntah berterusan Pengumpulan cecair badan (pleural effusion, ascites)

Perdarahan Mukosa
Lesu atau keresahan Hati bengkak > 2 cm Makmal : Peningkatan HCT dengan penurunan platelet
16

Demam Denggi Berdarah

Terpaksa dibantu bernafas Perdarahan dalaman

17

TANGGUNGJAWAB INDIVIDU
Jika anda mengesyaki diri menghidap denggi , pastikan: 1. Anda dapatkan pemeriksaan segera di klinik terdekat 2. Minta pemeriksaan darah untuk denggi dll 3. Periksa semula darah selama 3 hari berturut2
18

MALARIA
MALARIA
.

Tanda-tanda Malaria
Tanda utama ialah DEMAM 3 peringkat demam * Peringkat menggigil bermula dengan rasa sejuk sehingga menggigil. * Peringkat demam panas diikuti dengan rasa badan amat panas * Peringkat berpeluh Akhirnya berpeluh dan berasa sihat kerana suhu badan pulih seperti biasa. Demam akan berulang kembali setiap hari, selang 1 atau 2 hari sekiranya tidak mendapat rawatan. Tanda-tanda lain malaria seperti pucat, keletihan dan rasa tidak sihat atau tiada mempunyai tanda-tanda sama sekali.

Simptom Malaria

VCRU

Akibat Malaria
Serangan pada otak boleh membawa maut. Kerosakan buah pinggang Pembengkakan limpa (spleen) / Bengkak hati Pemusnahan sel-sel darah merah menyebabkan kelihatan pucat dan keletihan. Bagi ibu mengandung boleh menyebabkan:* Keguguran * Kurang darah * Jangkitan kepada anak * Kurang berat badan * Anak lahir tidak cukup bulan. Kes yang tidak dirawat sempurna boleh menjangkiti kerana ia boleh bertahan bertahun-tahun.

Bagaimana mengesan malaria

Malaria dapat dikesan dengan pemeriksaan setitik darah (BFMP).

MALARIA
Plasmodium falciparum ring forms, Giemsa stained thick (left) and thin (right) smears (1000X)

Cara Pencegahan
Memakai pakaian yang sempurna bagi melindungi dari gigitan nyamuk. Tidur dalam kelambu sebaik-baiknya kelambu berubat. Menggunakan ubat nyamuk. Memasang jejaring pada semua tingkap rumah anda. Membenarkan rumah anda disembur dengan racun pembasmi malaria

MALARIA

Tindakan Anda JIKA DEMAM

MALARIA
Segeralah ke klinik atau Hospital Hulurkan jari untuk mendapatkan ujian darah (BFMP) terutama apabila balik dari kawasan bermalaria. Jika disahkan menghidap demam malaria * Makan ubat yang diberikan mengikut arahan sehingga habis walaupun telah berasa sihat. JANGAN LUPA JIKA ADA WARGA ASING DI PERSEKITARAN ANDA, NASIHATI MEREKA UNTUK MEMERIKSA DARAH Ianya percuma di semua klinik kesihatan terdekat

DENGGI vs MALARIA
EPIDEMIOLOGI JANGKITAN
SEBAB & SUMBER JANGKITAN

PEJABAT KESIHATAN JOHOR BAHRU NEGERI JOHOR UNIT KAWALAN VEKTOR JABATAN KESIHATAN

> 3000 species nyamuk seluruh dunia

3 genera memberi impak kesihatan:
Culex Aedes Anopheles

+ MANSONIA

APA ITU PENYAKIT

DENGGI MALARIA

virus denggi :Flavivirus

Parasit : Plasmodium

4 serotype (DEN 1,2,3 dan 4) & tiada imuniti silang Nyamuk Aedes
Sangat merbahaya tiada ubat khas untuk merawatnya , tiada pelalian maut (sasaran < 0.2%)
Lebih di bandar-bandar

4 jenis : P. vivax ,
P.falciparum, P.malariae , P.ovale (P.knowlesi)

Nyamuk Anopheles
Sangat merbahaya Ada ubat khas untuk merawatnya , tiada perlalian maut (sasaran 0%)
Lebih di luar bandar

DENGGI Aedes

MALARIA - Anopheles

Mengigit siang hari

# 2 jam selepas subuh (6-9 pg) # 2 jam sebelum fajar (5-8 mlm)

Mengigit waktu malam

# Peak biting 9 12 mlm

Incubation period 3 ke 14 hari , biasanya 4-7 hari Jangkamasa jangkitan: Manusia infektif bagi nyamuk sebelum demam sehingga akhir demam, biasanya 3-5 hari. Nyamuk infektif 8-12 hari dari gigitan pesakit demam sepanjang hayat nyamuk

Incubation period -P. falci : 9 14 days -P. vivax : 12 17 days -P. malariae : 18 40 days -P. ovale : 16 18

Jangkamasa jangkitan: Manusia infektif bagi nyamuk sebelum demam sehingga akhir demam, biasanya 3-5 hari. Nyamuk infektif 8-12 hari dari gigitan pesakit demam sepanjang hayat nyamuk

NYAMUK
DENGGI Aedes Mempunyai belang2 putih & hitam di badan & kaki Habitat hidup di persekitaran domestik (rumah/premis/kawasan industri) Membiak di air jernih yang bertakung (dalam /luar premis) Berihat di kawasan gelap (belakang tabir/pakaian dll; celah semak samun) MALARIA - Anopheles
*

Nyamuk tiruk
Membiak di kawasan berair jernih yang mengalir perlahan serta mendapat separa lindungan dari sinaran matahari Kawasan tanah baru dibuka seperti anak sungai di kaki bukit, sawah, aliran air di tepi semak, air di celah-celah batu, parit yang mengandungi air jernih, air mata air dll. Berihat di kawasan gelap (siang hari di luar rumah)

Habitat -

Bertelur 100 150 telor sehari

Telur Aedes bertahan sehingga 6 bulan walaupun kering

Menggigit banyak orang untuk kenyang
Jarak terbang: 100 200 meter

Bertelur 300 telor sehari Jarak terbang: 1.6 KM

KITARAN HIDUP NYAMUK AEDES

UDARA
2 - 3 hari
Nyamuk Dewasa

2 - 3 hari

Akuatik
Pupa Telur

6- 8 hari

1 3 hari

DALAM AIR 3 /4 HIDUP DALAM AIR

Larva

DENGGI

PUNCA KEJADIAN WABAK

Tiada / kurang aktiviti source reduction di lokaliti denggi
33

1.KAWASAN AWAM / LOT KOSONG

60.9 % dari tempat pembiakan yang dijumpai adalah di kawasan awam / lot kosong

DENGGI

2.KAWASAN KEDIAMAN
Pengurusan kebersihan di flatflat yang tidak terurus. Pembuangan sampah meratarata
Rumah kosong

2.TAPAK BINAAN

34

Kawasan Perumahan
Taman PutriWangsa Taman PutriWangsa

DENGGI
Taman PutriWangsa

Taman Desa Cemerlang

Kawasan Awam
Kondo Saujana Tmn Desa Cemerlang

DENGGI
Taman Daya

Taman Johor Jaya

TEMPAT PEMBIAKAN BERPOTENSI

DENGGI

Apa-apa bekas / permukaan yang boleh menakung air

Bilik Mandi
Baldi Tangki air
(Periksa samada sudah ditutup)

DENGGI

Tempayan Kolah mandi Besen Tangki pam tandas Salur air tersumbat

Dapur
Dulang dibawah peti sejuk Perangkap semut Vas

DENGGI

DENGGI

Laman rumah
Lubang simen Lubang batu bata Bekas plastik Vas bunga Alat pasu bunga kanvas ROOF GUTTER

(Pastikan tidak tersumabt oleh dedaun)

Tangki septik

Luar rumah
Bekas Styrofoam Tin-tin Botol-botol Tayar bekas Lembaran kanvas Reban ayam

DENGGI

BARANG TERBUANG

KAWASAN LANSKAP (Semula Jadi)

Tempurung kelapa TUKAR JENIS TANAMAN Kulit koko LETAK PASIR Celah pelepah daun TEBUK Daun kering LUBANG Rongga buluh Lubang pokok Tanaman periuk kera Pokok nenas / pandan / pisang Upih pinang Dsb.

DENGGI

PUNCA WABAK?
Environment Influx of migrants

MALARIA

deforestation

Man-made breeding sites

Introduction of parasites

Multiple shallow moving stream

(+) vector

non- immune population

Outbreak

Tempat Pembiakan Nyamuk Anopheles

MALARIA
LOPAK / POKET AIR

MALARIA

Accessibility is also a factor

DENGGI vs MALARIA
PENCEGAHAN & KAWALAN

UNIT KAWALAN VEKTOR JABATAN KESIHATAN NEGERI JOHOR UNIT KAWALAN VEKTOR JABATAN KESIHATAN NEGERI JOHOR

Kawalan Nyamuk
1. 2. 3. 4. 5. Kawalan Kimia Kawalan Biologi Kawalan tempat pembiakan / persekitaran Communcation & Social Mobilisation Perundangan

KAWALAN KIMIA

KAWALAN BIOLOGI Bakteria Ikan pemakan jentik-jentik hanya untuk takungan air yang
besar

Larvisid membunuh jejentik Adultisid membunuh nyamuk dewasa

Semburan Kabus: Hanya membunuh nyamuk dewasa yang ada pada waktu itu sahaja Kesan jangka-pendek Tidak membunuh peringkat larva (jentik-jentik)
Nyamuk baru tetap dihasilkan setiap hari sekiranya masih banyak sumber pembiakan

Kutu air(water fleas)

Mesocyclops sp.

Repellens

Kawalan tempat pembiakan / persekitaran

Periksa palong hujan (roof gutter)periksa air tak bertakung

Pastikan semua bekas yang boleh menakung air dibuang dengan betul Bersihkan kawasan pejabat dari bekasbekas pembiakan nyamuk Aedes Lakukan gotong royong

LANGKAH MENCEGAH PEMBIAKAN NYAMUK

Jangan buang sampah ke longkang . Bersihkan sekiranya ade sampah Bersihkan semaksamun Periksa cistern tandas & bilik air yg jarang digunakan Lapor kepada PBT jika ada tempat potensi pembiakan nyamuk di tapak
Kanak-kanak perlu berhati-hati semasa menunggu bas awal pagi & senja Bas perlu di sembur insektiside
Laksanakan tanggungjawab anda. Pastikan kita selamat dari bahaya Aedes

LANGKAH MENCEGAH PEMBIAKAN NYAMUK

Hapuskan botol, tayar, tin kosong tempurung kelapa dengan cara yang betul. Bersihkan piring pasu bunga, fridge dll, periksa salur hujan Pastikan tiada takungan air dalam pasu Jalankan gotongroyong setiap bulan
Kanak-kanak perlu berhati-hati semasa menunggu bas awal pagi & senja Bas perlu di sembur insektiside
Laksanakan tanggungjawab anda. Pastikan kita selamat dari bahaya Aedes

COMMUNICATION & SOCIAL MOBILISATION PENGETAHUAN & KESEDARAN AWAM

Memaklumkan
Apa tanggungjawab anda untuk mencegah Aedes Apa anda lakukan untuk melindungi diri

Ubah Tingkahlaku ( COMBI)

Kita bergotong royong tetapi kenapa kita juga yang membuang sampah merata-rata?

Program Bebas Aedes Sekolah Gotong Royong Pameran Pertandingan Flash Card 5 Minute Talk Kempen 10 Minit
Setiap isi rumah mencari bekas berpotensi Aedes di sekeliling rumah & memusnahkannya Setiap Minggu : sekurang-kurangya 10 minit

Kerjasama Anda Boleh Mencegah Dan Mengawal Denggi & Malaria

TERIMA KASIH

Print Master
Your Text here Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adip iscing elit, sed diam no n u mmy nibh euismod tincidunt ut laoreet do lore magna aliquam er at v olut pat. Ut wisi enim ad mi ni m venia m, quis nostrud exerci tatio n ulla mco rper susc ip it lobor tis nisl ut aliquip ex ea commodo cons equat. Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in vulputate velit esse mo les tie consequat, vel illum dolore eu feugiat nulla fac ilisis at vero eros et ac cumsan et iusto odio dign issim qui bla ndit praesent lup tatum zzril dele nit augue duis dolore te fe ug ait nulla facilisi

Print Master
Your Text here Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adip iscing elit, sed diam no n u mmy nibh euismod tincidunt ut laoreet do lore magna aliquam er at v olut pat. Ut wisi enim ad mi ni m venia m, quis nostrud exerci tatio n ulla mco rper susc ip it lobor tis nisl ut aliquip ex ea commodo cons equat. Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in vulputate velit esse mo les tie consequat, vel illum dolore eu feugiat nulla fac ilisis at vero eros et ac cumsan et iusto odio dign issim qui bla ndit praesent lup tatum zzril dele nit augue duis dolore te fe ug ait nulla facilisi