) (nabla), Nabla (atau del) adalah salah satu operator
yang digunakan dalam kalkulus vektor. Dinotasikan secara matematika sebagai yang didefinisikan dalam bentuk turunan parsial. Fungsi operator del dapat bekerja pada beberapa jenis operan, dan melakukan berbagai jenis operasi, misalnya bermanfaat untuk mencari gradien, divergensi, dan curl. Rumus Operatol Del
x y z d d d a a a dx dy dz
1. OPERASI GRADIEN ( , , ) V x y z
Operator Del melakukan jenis operasi Gradien bila bekerja pada operan berupa fungsi skalar ( , , ) V x y z dengan definisi ( , , ) ( , , ) ( , , ) ( , , ) x y z V x y z a V x y z a V x y z a V x y z x y z
2.OPERASI DIVERGENSI ( , , ) D x y z
Operator Del melakukan jenis operasi Divergensi bila bekerja pada operan berupa fungsi vektor ( , , ) D x y z dimana
( , , ) ( , , ) ( , , ) ( , , ) x x y y z z D x y z D x y z a D x y z a D x y z a
Definisi operasi Divergensi adalah
( , , ) ( , , ) ( , , ) ( , , ) x y z D x y z D x y z D x y z D x y z x y z
3. OPERASI CURL ( , , ) H x y z
Operator Del melakukan jenis opersi Curl bila bekerja pada operan berupa fungsi vektor ( , , ) H x y z dimana
( , , ) ( , , ) ( , , ) ( , , ) x x y y z z H x y z H x y z a H x y z a H x y z a
Definisi operasi Curl adalah
( ) ( ) ( ) z y x x z y y x z H H H a H H a H H a y z z x x y