Teknologi Bahan Binaan CC101

KANDUNGAN
Tajuk Muka
surat
Penghargaan 2

Kerja Logam: 4
 Logam besi 5
 Besi jongkong 6
 Besi tuang 7
 Besi tempa 10
 Besi lembut 13
Logam Bukan Besi: 14
 Tembaga 14
 Aluminium 17
 Zink 18
 Gangsa 19
 Suasa 21
Pembinaan Struktur Keluli 22

Langkah Keselamatan 30

Bahan Bukan Logam: 31

 Kaca 31
 Plastik 35
 Bitumen dan asfalt 38
 Cat 39
Kesimpulan 40

Rujukan 41

Lampiran

1|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

PENGHARGAAN
Syukur kehadrat ilahi kerana telah berjaya menyiapkan tugasan yang diberikan oleh Encik Abdul
Rasyid Ahmad. Di dalam tugasan kali ini, saya akan memperincikan dan mengulas apa yang
dikatakan tentang kerja logam. Di dalam kerja logam, seorang jurutera harus mengetahuinya
kerana logam merupakan suatu bahan asas dalam pembinaan. Di samping itu, setelah
menyiapkan tugasan ini, saya juga telah mengetahui campuran logam manakah yang akan
membentuk logam yang lain. Selain itu, saya juga telah dapat memahami dengan jelas cara-cara
pembinaan struktur keluli, bentuk, keratan rangka dan cara penyambungan.
Walaubagaimanapun, di akhir topik ini, saya dapat mempelajari sesuatu bahawa keselamatan
perlulah dititikberatkan di dalam kerja logam. Selain itu juga, saya dapat mengetahui tentang
bahan bukan logam seperti kaca, plastik, bitumen dan asfalt dan cat serta kegunaan bahan-
bahan ini dalam pembinaan. Sebelum mengakhiri penghargaan ini, saya ingin mengucapkan
ribuan terima kasih kepada Encik Abdul Rasyid Ahmad yang telah member banyak panduan
tentang cara-cara menyiapkan tugasan ini dan juga kepada ibu bapa yang telah banyak
memberikan sokongan, tidak lupa juga kepada rakan-rakan yang telah memberikan idea dan
sumbangan fakta tentang menyiapkan tugasan ini.

2|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

KERJA
LOGAM

3|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

Kerja Logam

Dalam pembinaan bangunan dan perabut, barang-barang logam banyak memainkan

peranan yang penting
Barang-barang logam digunakan untuk tujuan yang tertentu seperti mengikat bahagian-
bahagian binaan contohnya:
 Menjadikan sebagai tetulang di dalam rasuk untuk mengukuhkan lagi kekuatan
konkrit.
 Sebagai paku, iaitu sebahai bahan pengikat yang kuat untuk menyambungkan
dua bahan.
Selain itu, logam juga dihasilkan dalam skala yang banyak, murah dan senang diperolehi.
Oleh itu, logam menjadi pilihan jurutera dan kontraktor binaan untuk digunakan
bersama kayu.
Di dalam pembinaan juga, logam merupakan suatu bahan yang mempunyai kekuatan
yang tinggi, tahan lasak dan mudah untuk dikerjakan.
Logam boleh dikelaskan dalam berbagai jenis, iaitu:
 Logam Besi
 Besi Jongkong
 Besi Tuang
 Besi Tempa
 Besi Lembut

4|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

Logam Besi (Metal Iron)

Logam-logam besi ini terdiri daripada besi tempa, besi tuang, dan besi waja (keluli)
adalah di antara bahan-bahan kejuruteraan yang paling banyak digunakan.
Cara mengeluarkan besi daripada bijihnya ialah dengan membakar di dalam api
Arang batu telah ditemui secara tidak sengaja pada tahun 1400 sebelum masihi.

Kebuk Pembakaran untuk mengeluarkan besi dari bijihnya

Bijih biasanya kaya dengan oksida besi dan bervariasi dalam warna dari abu-abu gelap,
kuning cerah, dalam ungu, dan merah berkarat. Besi itu sendiri biasanya dijumpai dalam
bentuk magnetit (Fe3O4), hematit (Fe2O3), goetit (feo (OH)), limonit (feo (OH). N (H2O))
atau siderit (FeCO3).
Hematit juga dikenali sebagai "bijih alam". Nama itu merujuk pada tahun-tahun awal
perlombongan, ketika bijih besi hematit tertentu mengandungi 66% dan boleh
diletakkan terus ke dalam “blast furnace”.
bijih besi merupakan bahan mentah yang digunakan untuk membuat besi jongkong,
yang merupakan salah satu bahan baku utama untuk membuat keluli. 98% daripada
bijih besi ditambang digunakan untuk membuat keluli.

Contoh besi

5|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

Besi Jongkong (Pig Iron)

mengandungi 93% besi tulen, 3-5% karbon, bahan tambahan lain seperti silika, belerang
(sulfur), fosforus dan mangan.
Ia tidak boleh digunakan untuk tujuan kejuruteraan kerana ia sebenarnya bahan utama
untuk membuat besi tuang, besi tempa dan keluli.

Contoh besi jongkong

Ia cair pada suhu 2535°C dan mendidih pada suhu 2750°C.

Besi tulen diperolehi daripada bijih besi seperti lodestone (mangnelite), humalite,
limolite, siderite, meteorite, besi jongkong dan serpiha besi diperlukan untuk:
 Bahan asas untuk membuat besi tempa, besi tuang dan keluli.
 Oxide of iron (venetian red) sebagai pigmen cat anti-karat, bahan kosmetik untuk
penggilap lensa
 Perusian blue untuk menjadikan nila dan bahan cetak biru
 Iron cores untuk electromagnet dalam system telefon dan sistem motor.
Semasa proses pencairan, fosforus dan sulfur dikeluarkan daripada besi jongkong,
kerana jika adanya fosforus dan sulfur, besi akan menjadi lemah.
Apabila besi cair telah sejuk, ia akan menjadi besi yang sangat kuat dan boleh digunakan
untuk membina pencakar langit.

Besi jongkong dipanaskan di dalam relau

6|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

Besi Tuang (Cast Iron)

Besi tuang – aloi besi mengandungi 2.06 hingga 4.3% karbon.
 besi jongkong dipanaskan semula dalam relau Kupola untuk menulenkan
besi/mengurangkan kandungan karbon
 20% logam besi, 80% besi jongkong.

 Untuk mendapatkan Besi tuang yang lebih tulen (kurang kandungan karbon) , relau
bergema harus digunakan
 Slag yang timbul atas besi cair menutup permukaan dan mengelakkan berlaku
pengoksidan semula.

7|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

Jenis Besi Tuang

Besi tuang putih – besi tuang yang keras dan rapuh biasanya mengandungi peralite dan
cementite.
 Besi tuang putih biasanya dilakukan dengan cara penyejukan dan di permukaan cor
cetakan. Proses penyejukan mengelakkan pembentukan grafit semasa solidifikasi besi
tuang.
 Kegunaan besi tuang putih: pendakap brek, muncung penembak, pam impelers dan
lain-lain bahan tahan abrasi.

pendakap brek dan pam impellers

Besi tuang kelabu – kekuatan lebih rendah tetapi lebih mulur dihasilkan pada penyejukan
yang sangat perlahan dan mengandungi ferite grafit serpih dan tersebar.
 Besi tuang kelabu mempunyai kekuatan mampatan yang tinggi, oleh sebab itulah ianya
tahan retak. Kehadiran grafit dalam besi tuang memberikan kesan getaran dumping
kapasiti yang baik
 Kegunaan besi tuang kelabu: gear, roda gaya, paip air, enjin silinder, dan disk brek.

Roda gaya dan paip air

8|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

Kecacatan Besi Tuang

Besi ini biasanya wujud kecacatan apabila:
 Gelembung-gelembung udara terperangkap ketika proses penyejukan.
 Mengalami rekahan
 Berlaku kemasukan benda asing yang mungkin akan melemahkan dan
merapuhkan besi
 Struktur ira yang kasar- besi lebih lemah satah berkenaan.

9|Page
Teknologi Bahan Binaan CC101

Besi Tempa (Wrough Iron)

Selain daripada besi tempa yang dihasilkan terdapat juga jenis besi tulin yang dapat
dikilangkan untuk kegunaan tertentu.
Besi tempa boleh dikenali dan dapat dibezakan kerana padanya masih terdapat sangga,
terutamanya ferus silikat tidak di buang keluar semuanya.
Penggulungan besi tempa akan memberikan sifat-sifat arah kerana serat-serat halusnya
akan selari dengan arah penggulungan. Operasi ini juga banyak digunakan untuk hiasan
besi, paip, plat dandang, tiub, kepingan logam dan bahagian tahan karat.
besi paling tulen dihasilkan dengan kandungan karbon kurang daripada 0.12%.
dalam relau, besi jongkong lebih tulen digunakan dan karbon yang terbakar menjadi
karbon monoksida.bendasing yang terbakar dielakkan terperangkap dengan
menggunakan Penukar Bessemer, i.e. besi cair disejukkan dengan menuang menjadi
bebola besi kecil.

Contoh penukar Bessemer

10 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Sifat Besi Tempa

Kemuluran sangat tinggi- pemanjangan 25% - 30% panjang asal sebelum gagal.
Kekuatan tegangan maksimum ~355 N/mm2.
Mencapai 415 N/mm2 apabila dicampurkan sedikit nikel.
Ketumpatan 7690 kg/m3
senang dikerjakan, mudah kimpal.
Tahan hentaman dan tahan kakisan.

11 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Kegunaan Besi Tempa

Besi tempa mudah dikimpal kerana sifat kesenangan kerjanya yang tinggi.
Oleh itu besi ini banyak digunankan untuk hiasan besi.
Ia juga digunakan untuk membuat paip, plat dandang, tiub, kepingan logam dan
bahagian kereta serta gerabak kerana sifatnya tahan karat.

Paip air dan kepingan logam

12 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Besi Lembut
Besi lembut ialah bahan yang lazim digunakan untuk binaan kerja keluli.
Ia dikeluarkan mengikut gred kekuatan asas seperti gred 43, 50 dan 55.
Kekuatan gred 43, 50 dan 55 menunjukkan kekuatan tegangan multamad minimum
iaitu, 430N/mm², 500N/mm² dan 550N/mm².
Sifat besi lembut penting diketahui ialah kekuatan tegasan tegangan, keanjalan,
kemuluran, rintangan, hakisan, tahan kebakaran dan pengecuacaan.

13 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

LOGAM BUKAN BESI

Jika dibandingkan dengan logam besi, logam bukan besi lebih murah bertukar sifat
kejuruteraannya. Apabila dikenakan pengerjaan mekanik tetapi tidak begitu terpengaruh oleh
tindakan haba dan tidak mudah berkarat. Logam jenis ini digunakan dalam binaan struktur
untuk membuat bahan-bahan yang bersifat ringan, mudah mengalirkan elektrik, tahan karat
serta bahan-bahan yang takat daya tahan modulus keanjalannya boleh diterima.

Tembaga (copper)
Tembaga boleh wujud dalam keadaan bebas (dikenali sebagai tembaga asli) atu bentuk
oksida atau sulfide.
Di antara bijih tembaga yang penting yang digunakan untuk pengeluaran logam
tembaga ialah kuprik (Cu2O), kuprum gans (Cu2S) dan kuprum pirit (CuFeS2).
Proses penghasilan tembaga terbahagi kepada:
 Pembasuhan dan pengisaran bijih
 Panggangan
 Penurunan
 pembersihan

Contoh tembaga (dalam bentuk batu)

14 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Bentuk Tembaga Dalam Pasaran

Tembaga elektrolitik – tembaga ini mempunyai sifat pengaliran haba dan elektrik yang
baik dan senang dikerjakan.

Tembaga elektrolitik dalam keadaan elektrolisis

Tembaga fosfor – tembaga ini mengandungi 0.006% hingga 0.05% fosforus. Sifat
pengalirannya kurang baik tetapi tembaga ini lebih kuat. Tembaga fosfor pula terbahagi
kepada dua.iaitu:
 15% Fosforus Tembaga – diakui sangat berprestasi tinggi dalam mengoksidakan
aloi.
 8% fosfor tembaga – digunakan secara meluas dalam pembuatan aloi aluminium
390 untuk meningkatkan kekuatan.

Contoh tembaga fosfor

15 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Tembaga aregntum – tembaga ini mengandungi sedikit sifat argentum dan sesuai
digunakan untuk membuat alat-alat elektrik.

Contoh tembaga argentums

Tembaga arsenik – tembaga yang mempunyai 45% arsenik

Contoh tembaga arsenik

Tembaga banyak digunakan untuk membuat alat elektrik dan dawai untuk pengalirah elektrik, kerja-
kerja tahan karat, tolok, spring dan alat-alat lain yang boleh menerima beban berulang-ulang.

Spring dan wayar tembaga

16 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Aluminium
Logam ini mempunyai lebih kurang 7.85% pati tanah tapi bijih perdagangannya hanya
bauksit sebanyak 60 alumina
Sifat utama logam aluminium ialah:
 Renggangan kuat
 Tahan karat
 Pengalir elektrik yang baik
 Tahan terhadap asid nitrit kuat
Aloi memainkan peranan penting dalam pembinaan kapal terbang, badan lori, gerabak
dan bangunan.

Aluminium ketika dalam gulungan dan aluminium sesudah dijadikan bahagian badan kapal terbang.

ZINK
17 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Bijih zink paling mustahak ialah sfalerit, iaitu sejenis sulfide zink. Zink juga boleh wujud
sebagai zink karbonat dan zink oksida.
Pada suhu biasa (suhu bilik) zink adalah rapuh tetapi pada suhu 100°C dan 150°C logam
ini cukup mudah ditempa untuk digulung menjadi kepingan dawai.
Kekuatan tegangan zink berubah-ubah daripada 27.5 N/mm² hingga 55 N/mm².
Logam zink banyak digunakan untuk menggalvani, di antara pelindung bateri untuk
penghasilan aloi zink.
Aloi-aloi zink yang biasa ialah:
 Loyang – sejenis aloi tembaga-zink
 Mangan gangsa, yang mengandungi 38% zink, 1% timah dan 0.5% mangan
dengan kekuatan tegangan 520 N/mm² dan kekuatan mampatan 1035 N/mm².
Zink biasa digunakan untuk membuat pam, injap dan injin kapal laut dan jenis-jenis aloi
bersifat tahan karat untuk tujuan umum.

Contoh pam dan injap diperbuat daripada zink

Gangsa (Bronze)
18 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Merupakan sebatian timah dengan tembaga yang turut ditambah dengan beberapa
logam lain untuk mengukuhkan sifatnya.
Timah bertindak meneguhkan sifat logam supaya ia lebih kuat, tahan lasak dan tahan
karat.
Kegunaan gangsa adalah seperti berikut:
 Wang syiling
 Loceng
 Arka dan ukiran
 Komponen enjin
 Rod, bar dan sesalur

Contoh barangan diperbuat dari gangsa

Jenis-jenis gangsa

19 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Gangsa fosforus (phosphor bronze) – menjadikan gansa lebih kuat, tahan geseran,
bermutu tinggi dan mudah dibentuk.

Contoh gangsa fosforus

lead bronze – dijadikan bagaian mesin tertutamanya “bearing”.

Contoh bearing

nickel bronze - dijadikan bahagian mesin seperti gera dan “machinenary bearing”.

Contoh gear daripada gangsa nikel

silicone bronze – dijadikan pam, bahagian kapal dan komponen elektrik.

Contoh komponen elektrik diperbuat dari gangsa silicon.

Suasa (brass)

20 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

merupakan campuran emas dan perak yang turut ditambah dengan beberapa logam lain
bagi memperkukuhkan lagi sifatnya. Ia berwarna kuning keemasan.
Biasanya ia disadur pada tombol dan juga tempat penyangkut baju bangunan atau
rumah mewah.

Contoh tombol pintu daripada suasa

Pembinaan Struktur Keluli

21 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Keluli dikenali sebagai besi waja iaitu sejenis besi yang mudah ditempa dan mulur. Kandungan
karbonnya ialah antara 0.12% hingga 1.8%. pengeluaran keluli daripada jongkong melibatkan
pembuangan bendasing dengan sebanyak mungkin, melaraskan kandungan karbon dan
mencampurkan unsur-unsur pancalogam untuk mengubah sifatnya.

Bentuk dan keratan rangka keluli

Bentuk dan keratin rangka keluli adalah seperti rasuk semesta, tiang semesta dan
sesalur.
Ia digunakan untuk rasuk, alang, kasau gulung-gulung dan pengikat. Untuk struktur
keratan keluli yang lain sesiku sama dan tidak sama digunakan untuk bracing members,
kasau, gulung-gulung, rembat dan belebas.
Bagi struktur T pula digunakan bagi rasuk pengikat dan kuda-kuda.
Manakala bulatan segiempat sama dan segiempat tepat berongga dogunakan untuk
rangka bangunan, gulung-gulung, lattice girders dan lain-lain.

Keratan gabungan
Mengukuhkan keluli keratan tergelek sebagai rasuk semesta dengan mencantumkannya
secara kimpalan dengan kepingan plat.
Menggabungkan dengan keratan tergelek untuk girder crane di mana dua gabungan
keluli membawa beban dari arah bertentangan.
Menggabungkan rasuk dengan tiang atau sesamanya dengan sesalur ataupun sesiku
untuk menghasilkan satu ikatan struktur yang kuat
Vuilt up section iaitu membentuk keratan rasuk, tiang ataupun segiempat lompang
dengan menggabungkan secara kimpalan bagi membolehkannya menanggung beban
yang besar dan tinggi.

Cara penomboran sistematik

22 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Cara penomboran sistematik perlu dilakukan kerana:

 Memudahkan kerja pemasangan

 Mengelakkan terjadinya kekeliruan semasa pemasangan
 Memendekkan masa pemasangan

Cara pemasangan dan sambungan

23 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Bolt dan nat:

 Penyambungan ini boleh dilakukan sebagai sambungan sementara bagi anggota
struktur keluli. Ia terdiri daripada bolt dan nat serta sesendal, di mana sesendal
bertujuan untuk menahan daya yang lebih.
 Lubang untuk bolt dibuat dengan menggunakan mesin gerudi. Lubang yang
ditebuk itu mestilah lebih besar daripada ukuran garisan pusat luar bebenang,
iaitu lebih kurang 0.5mm.
 Dalam penyambungan ini, dua jenis bolt digunakan, iaitu:
 Bolt keluli lembut – digunakan untuk binaan yang tidak terlalu besar dan
tidak mustahak yang tidak menerima beban yang besar.
 Bolt tegangan tinggi – digunakan untuk mana-mana binaan keluli sebagai
pengganti pasak kerana kerja mengetatkan bolt ini sangat mudah.

Contoh bolt dan nat

Rivet :

24 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

 Diperbuat daripada keluli lembut dan terdapat dua jenis:

 Berbentuk kubah
 Kepala benam
 Rivet perlu diganti jika didapati bentuknya tidak tepat, paksi rivet tidak lurus atau
kepala retak.

Contoh rivet kepala kubah dan benam

Kimpalan arka
 Kimpalan digunakan untuk penyambungan di antara struktur keluli. Kimpalan
boleh dibua dalam dua cara, iaitu kimpalan arka dan gas.
 Dalam kimpalan arka, arka terjadi antara dua elektrod atau rod kimpalan dengan
atau tanpa logam penambah. Caranya ialah dengan mencairkan rod kimpalan
dengan arka yang dihasilkan daripada tenaga elektrik dan melekatkan logam
penambah pada bahagian yang hendak dikimpal
 Kimpalan arka lebih cepat dan member penembusan yang lebih dalam.kimpalan
arka sesuai untuk kepingan yang tebal dan boleh digunakan di kedua-dua
permukaan.

Contoh cara kimpalan arka dan tahap penembusan

Kimpalan gas

25 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

 Nyalaan api gas dari oksiasetilena digunakan untuk keluli sederhana. Dengan
hydrogen atomic, suhunya meningkat ke 4000°C.
 Untuk menyambung plumbum (lead), kimpalan gas suhu rendah diperlukan, iaitu
menggunakan oksida hydrogen.
 Kimpalan ini merupakan kimpalan yang murah dan mudah alih.

Contoh kimpalan gas

Jenis-jenis kimpalan
26 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Kimpal muka tumpu (butt weld)

 Kimpal muka tumpu ialah proses dimana kimpalan dilakukan dari hujung ke
hujung.

Contoh kimpalan muka tumpu

Kimpal kambi (fillet weld)

27 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

 Digunakan untuk menyambungkan dua logam menjadi satu biasanya dalam

keadaan 90°.

Contoh kimpalan kambi

28 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Kelebihan menggunakan sambungan kimpalan

Sambungan kelihatan kemas dan elok
Memudahkan penyelenggaraan kerana tidak berkarat
Mudah dan cepat dalam kerja-kerja penyambungan
Pembaziran keluli dapat dikurangkan
Sambungan ini ringan dan seterusnya mengurangkan beban binaan.

29 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Langkah-langkah Keselamatan

Langkah- langkah keselamatan perlulah dititikberatkan semasa menjalankan tugas. Di antara

langkah-langkah keselamatan tersebut ialah:

Tidak bermain-main atau bergurau senda dengan rakan sekerja semasa menjalankan
kerja logam
Memakai pakaian yang sesuai dengan kerja
Memakai sarung tangan dan kasut keselamatan semasa berada di tempat kerja.]
Mematuhi arahan dan peraturan keselamatan
Mengambil kira kemampuan diri sendiri
Menggunakan alatan tangan yang sesuai dengan kerja yang dilakukan
Mengenalpasti punca kemalangan yang sering berlaku semasa kerja dilakukan
Mengenalpasti langkah mencegah kemalangan.

30 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

BAHAN
BUKAN
LOGAM

31 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Bahan Bukan Logam

Kemajuan teknologi moden sekarang ini telah memungkinkan penghasilan berbagai-bagai jenis
bahan bukan logam seperti kaca, plastic, bitumen dan asphalt, cat dan bahan komposit. Pada
hari ini di mana-mana sahaja kita boleh melihat hasil daripada bahan bukan logam ini telah
dipelbagaikan.

Kaca
Kaca merupakan bahan bukan logam yang dapat kita lihat setiap hari dengan pelbagai
jenis.
Antaranya ialah:
 Kaca optic
 Kaca keselamatan
 Kaca untuk memesongkan pancaran atau sinaran
 Jubin kaca
 Blok kaca untuk bangunan.
Kaca paling ringkas adalah silika, tetapi disebabkan oleh takat leburnya yang tinggi iaitu
1713°C, kaca ini lebih mahal dari aloi kaca yang lain.
Kaca borosilikat diperolehi dengan menggunakan broaks dan asid borik, di samping
soda. Menjadikan kaca ini stabil, takat lebur rendah dan lebih murah.

Contoh kaca

32 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Jenis-jenis kaca
Kaca plat - dimana kualiti permukaannya lebih baik daripada kaca kepingan dengan
kurang herotan
Kaca kepingan – member pandangan yang pada hakikatnya terang dan tidak herot

Contoh kaca kepingan

Kaca penyerap haba – merupakan kaca kepingan yang berwarna atau kaca plat yang
menyerap sejumlah besar sinaran matahari, mengurangkan pembentukan haba
disekitar bangunan dan mengawal silauan.

Contoh keratan rentas kaca penyerap haba

Kaca bersepoh - merupakan kaca yang dikuatkan dengan haba bagi meningkatkan
rintangan pada hentaman dan tegasan haba
Kaca berlapis keselamatan – mengandungi kepingan nipis dan kukuh berlapiskan
plastic lut sinar antara dua lapisan kaca kepingan atau kaca plat.

Contoh kaca berlapis keselamatan

33 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Kaca berdawai – dimana jejaring dawai dimasukkan kedalam kaca yang digelek
semasa pengilangan

Contoh kaca berdawai

Kaca penebat - mengandungi dua lapisan kaca yang dipisahkan oleh ruang kedap
udara untuk menyediakan penebatan haba dan menghadkan pemejalwapan

Contoh kaca berpenebat dan keratan rentas

34 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Plastik
Plastik wujud disekeliling kita dalam pelbagai bentuk dan keadaan. Campuran plastik
dengan bahan-bahan lain boleh memperbaiki bahan tersebut seperti berikut:
 Kayu tidak mudah terbakat atau reput
 Getah menjadi kuat
 Besi tidak berkarat
 Kertas bertambah kuat
Terdapat banyak plastik yang berlainan. Ada jenis plastic yang diperbuat daripada
selulos kayu, kapas dan tumbuhan lain.
Sesetengah plastik terdiri daripada dammar tulen seperti minyak aspal dan juga
dammar tiruan.

35 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Jenis-jenis plastik
Polysestar – merupakan bahan plastic yang lut sinar dikenali sebagai venil. Terdapat dua
jenis venil iaitu lembut dan keras. Venil keras biasanya digunakan pada kemasan lantai
dan juga paip untuk saliran air. Ia juga banyak digunakan dalam perusahaan membuat
kabel dan dawai. Contoh mudah untuk venil ialah kanvas.

Contoh venil

Plastic akrilik - ianya lebih jernih daripada kaca dan banyak digunakan untuk membuat
kanta. Dalam industry binaan ianya digunakan pada papan tanda, tanda arahan di
kilang-kilang dan juga bagi membuat tingkap kaca
Polisterin – ianya digunakan dalam pembuatan cat yang boleh larut. Ianya memperbaiki
mutu cat supaya dapat bertahan dengan lama dan kalis air
Polyethylene – ianya amat ringan jika dibandingkan dengan plastik-plastik lain.
Walaubagaimanapun, ianya amat kukuh dan pada masa sekarang ia mula pesat
digunakan sebagai pengganti bingkai tingkap.

Contoh polyethylene

36 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Ciri-ciri plastik
Mempunyai kekuatan regangan tinggi dan kadar kekenyalan yang rendah
Tindakbalas dalam suhu yang tinggi iaitu menjadi lemah apabila dikenakan suhu yang
tinggi.
Tindakbalas dalam kebakaran iaitu plastik boleh dibakar tetapi dalam penambahan
bahan tambahan tahan api.
Pengaliran haba bagi plastik yang padat sama seperti kayu
Pengaliran elektrik yang rendah menjadikan ia penebat haba yang baik
Pergerakan haba iaitu mengembang dengan banyaknya apabila panas dengan kadar
lebih tinggi daripada logam.
Pergerakan kelembapan iaitu kebanyakkan plastik menyerap air dengan amat sedikit
Daya ketahanan iaitu plastik tidak berkarat.

37 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Bitumen dan asfalt

Bitumen ialah nama am untuk semua hidro karbon. Bahan yang tergulung dalam
keluarga bitumen ialah asfalt, tar dan pitch.
Asfalt ialah pepejal atau separa pepejal yang didapati dari dalam keadaan semulajadi
yang juga dihasilkan dengan memproses petroleum.
Asfalt semulajadi boleh didapati dalam bentuk:
 Lake asphalt (pasir asfalt) didapati dalam tanah
 Rock asphalt (batu asfalt) didapati di celah batu
 Glisonite didapati melalui bumi seperti arang batu
Ciri-ciri bitumen:
 Warna coklat gelap atau hitam
 Tahan air atau wap
 Tahan serangan asid & alkali tapi tidak tahan pada minyak
 Menjadi lembut apabila terdedah pada cahaya matahari
Kegunaan asfalt:
 Sebagai bahan kalis air atau kalis lembap
 Bahan perekat dan filem
 Hasilan cat
 Jubin lantai

38 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Cat
Cat adalah bahan yang member perlindungan dan kecantikan pada permukaan bahan-
bahan binaan.
Ianya dilakukan untuk tujuan menghias, kebersihan, perlindungan bahan supayan tahan
lama, menambahkan keberkesanan cahaya lampu dan menambah keselamatan.

Jenis-jenis cat
Cat minyak –cat ini mempunyai pewarna dan cecair minyak linseed. Dalam proses
mengecat, biasanya tiga lapisan cat diperlukan iaitu lapisan asas, lapisan alas dan lapisan
kemasan.
Cat air – cat ini mengandungi pewarna dan cecair resin tiruan dan hendaklah dibancuh
dengan air semasa digunakan. Cat ini diperbuat daripada getah tiruan dan menghasilkan
kemasan yang pudar. Ia sesuai digunakan untuk mengecat permukaan tembok bata dan
konkrit.
Cat distemper – cat ini juga dikenali sebagai cat kapur. Cat ini dihasilkan dengan kapur
mati, dibancuh dengan air dengan sedikit nila supaya kelihatan lebih putih. Jenis ini
biasa digunakan untuk mengecat papan siling, tembok bata dan konkrit.
Cat kegunaan khas:
 Cat aluminium – digunakan sebagai cat asas bagi kayu yang bergetah dan juga
pada permukaan logam seperti paip air, kekuda besi dan sebagainya.
 Cat bitumen – ia member perlindungan yang berkesan kepada bahan yang
mudah berkarat seperti besi. Ia cuma digunakan pada tempat yang keindahan
pemandangannya tidka diutamakan.
 Cat kalis kulat – cat ini mengandungi bahan-bahan kimia yang boleh mencegah
tumbuhan kulat. Kegunaannya sangat berkesan dan ekonomi bagi tempat-
tempat yang mengalami kelembapan.
 Cat tahan api – cat ini mengandungi ammonium fosfat yang digunakan untuk
menambahkan sifat kerintangan terhadap kebakaran pada kayu dan jenis papan
yang tertentu dalam perusahaan pembinaan.

39 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Kesimpulan
Kesimpulan yang dapat dibuat pada bab kerja logam ialah, kita dapat menerangkan
jenis-jenis dan kegunaan logam besi, disamping itu mengetahui logam bukan besi.
Logam sangat penting untuk seorang yang bakal bergelar jurutera awam untuk
mengetahui kerana ia akan memperkukuh bangunan yang dibina. Di samping itu, saya
juga dapat menyatakan cara-cara pembinaan struktur keluli, bentuk, keratan rangka,
cara penomboran, cara pemasangan dan penyambungan untuk kerja logam. Dan di
akhir bab ini, saya tahu bahawa keselamatan perlu dititikberatkan semasa proses kerja
logam dilakukan.
Setelah menyiapkan pula tugasan unit 5 Bahan Bukan Logam, saya dapat menyetahui
jenis-jenis dan kegunaan bahan-bahan seperti kaca, plastik, bitumen dan asfalt dan juga
cat yang banyak digunakan dalam pembinaan.

40 | P a g e
Teknologi Bahan Binaan CC101

Rujukan
Internet
 http://en.wikipedia.org/wiki/Pig_iron
 http://en.wikipedia.org/wiki/cast_iron
 http://en.wikipedia.org/wiki/wrough_iron
 http://en.wikipedia.org/wiki/copper
 http://en.wikipedia.org/wiki/al_minium
 http://en.wikipedia.org/wiki/zinc
 http://en.wikipedia.org/wiki/bronze
 http://en.wikipedia.org/wiki/brass
 http://www.kidcyber.com.au/topics/steel.htm
Persembahan Slide - Teknologi bahan – logam - Prof. Dr Kamarudin Mohd Yusof - UKM
Perpustakaan Politeknik Kota Bharu:
 Teknologi Bahan Peringkat 3 - R.L Timings
 Materials Technology – R.L Timmings
 Kejuruteraan Dengan Polimer – Peter C. Powell
Modul kerja logam dan bahan bukan logam

41 | P a g e