c

c
c
PENGURUSAN JENAZAH &
c
KAIFIATNYA
c
c
c
c DALIL KEMATIAN
c
c
Maksudnya:
Tiap-tiap diri (sudah tetap) akan merasai mati, kemudian kamu akan dikembalikan kepada Kami (untuk menerima
balasan).
c
c
HUKUM MENGURUSKAN JENAZAH ccFARDU KIFAYAH
c c
c
c
Fardu
c kifayah kepada orang yang hidup di dalam sesuatu kawasan . Jika ada orang yang
menguruskannya maka terlepaslah org lain daripada kewajipan itu. Sebaliknya jika tiada
c
orang yang menguruskannya maka berdosalah semua orang yang tinggal di kawasan itu
cc
c
c
c MEMANDIKAN
cccccccccccccccc c
c MENGKAFANKAN
cc c
KEWAJIPAN

c
TERHADAP
JENAZAH

c MENSOLATKAN
c c
c
MENGKEBUMIKAN
c
c
c
c
c

TINDAKAN AWAL KETIKA BERLAKU KEMATIAN

c
Menutup mata mayat: Mulut ditutp dengan mengikat dari bawa dagu hingga atas
c
kepala dgn kain bersih agar mulutnya tidak terbuka
c
c
c
Melembutkan sendi-sendi anggota mayat:Semua sendi seperti jari, siku, lutut dan kaki
c
dielmbutlan agar mudah ketika dimandi dan dikapankan
c
c
c
Meletakkan sesuatu yg sederhana berat di atas perut maya bertujuan menjaga dan
c
mengawasi perut mayat supaya tidak kembong
c
c
c
Tubuh badan mayat hendaklah ditutup agar auratnya tidak terdedah, diletakkan di
c
atas katil/ditempat yg sesuai dlm keadaan mengadap kiblat dgn keadaan kedua
c
tangannya di atas dada seperti qiam dalam solat
c
c
c
c
c
c
 c
c
MEMANDIKAN
c JENAZAH
cMaksud Memandikan Jenazah :
c ‰c Perbuatan meratakan air ke seluruh anggota tubuh jenazah untuk menghilangkan najis &
c kekotoran serta mengangkat hadascc
c
Tujuan :Untuk membersihkan anggota tubuh mayat daripada najis & kekotoran serta menyucikan
c daripada hadas, agar si mati menghadapai Allah swt dalam keadaan suci
c
c
Mayat orang Islam
c
memandikan jenazah

c
Syarat-syarat wajib

c c Masih ada anggota mayat walaupun sebahagian darinya

c
c
c Mayat bukan mati syahid ( orang yang mati di medan peperengan
c untuk membela agama Islam- tidak wajib dimandikan)
c c
c
c KAIFIAT/üARA MEMANDIKAN MAYAT
c
c a. c x
urang-
urangnya : Ialah d ngan m rata
an s
ali air
s luruh
c badan mayat s t lah dib rsih
an s mua najis &
otoran
c b.c x bai
bai
nya :
c Ýc Letakkan mayat ditempat yang tinggi & terlindung drpd pandangan orang ramai supaya
c memudahkan air mengalir kecuali orang yg memandikan mayat & pembantunya
c
c Ýc Jenazah dihadapkan ke arah kiblat
c Ýc Tutup tubuh mayat sentiasa ditutup dgn kain basahan yg boleh melindungi auratnya
c Ýc Muka jenazah sentiasa ditutp semasa dijirus air ke atasnya
c
c Ýc Bersihkan najis yg ada pd mayat. Sebaiknya tekan sedikit perutnya supaya keluar kotorannya
c Ýc üuci kemaluannya dengan tangan kiri yang bersarung (istinjak )
c Ýc Bersihkan gigi , mulut mayat kuku, hidung, telinga dll
c
c Ýc Wudukkan mayat dengan sempurna ( sunat sahaja )
c Ýc Jirus kepala jenazah sambil berniat & kemudian , janggut serta rambutnya. ( jika gugur,
c letakkan semula ketika mengkafankan mayat )
c
c Ýc Siram / Ratakan air keseluruh anggota badan, bermula dr sebelah kanan badan ke kiri
c sebanyak 3 kali @ 5 kali. Sebaiknya guna air bercampur daun bidara, kapur barus & sabun
c
c ÝcBerniat ketika memandikannya;


c c
  
c 

c

 
 c

  c
 

c c
c Ýc Jenazah hendaklah diwudu·kan dengan sempurnac
c
c
c
Islam mementingkan kebersihan
c
c
c Menghormati manusia sebagi makhluk yang dimuliakan oleh Allah swt
HIKMAT
c
c
Membolehkan jenazah disolatkan
c
c
Menghadap Allah dalam keadaan bersih dan suci
c
 c
c
c
MENGAPANKAN JENAZAH
c
c Maksud Mengapankan Jenazah :
c Menutup seluruh tubuh badan jenazah
c Tujuan :
c Menjaga/memelihara maruah dan kehormatannya serta melindungi aib jenazah
c
c
c KAIFIAT/üARA MENGAPANKAN MAYAT
c
c
a)c x
urang
urangnya : Wajib x h lai
ain ( l la
i @ p r mpuan )
c
b)c x ai
ai
nya :( sunat )
c
‰c Kafankan: ( Lelaki : 3 helai) . ( Perempuan : 5 helai )
c ‰c Kain kapan dihamparkan sehelai demi sehelai
c ‰c Setiap lapisan kain ditaburkan dengan wangian seperti kapur
c barus & bau-bauan yang harum kecuali yang meninggal dalam
c keadaan ihram
c ‰c Kedua-dua tangan mayat diletakkan di antara dada dan pusatnya
c seperti qiam dalam solat. Tangan kanan di atas tangan kiri @
c kedua tangan diluruskan mengikut rusuknya
c ‰c Bagi mayat lelaki yang mati ketika sedang berihram haji / umrah
c Tidak boleh : direnjis dengan bau-bauan & tutup kepala
c Kapankan jenazah dengan berhati-hati dan lemah lembut
c dengan menutup seluruh tubuhnya.
c
[ cOrang yang Mati xyahid : hanya perlu dikafankan dengan pakaiannya
c berlumuran darah ]
yang
c c
c
c
c
c
c Memelihara kehormatan dan kemuliaan jenazah
HIKMAT
c
c
c Memberi keinsafan bahawa manusia itu sama disisi Allah
swt kecuali orang yang bertaqwa
c
c
c Menutup aib jenazah
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c

c
 c
c
c
MENSOLATKAN
c JENAZAH
c
c Maksud Mensolatkan Jenazah :
c Solat yang dilakuakn oleh orang hidup kepada orang yang telah meninggal dunia agar diampunkan
c dosanya, mendapat rahmat dan keredaan Allah swt
c Tujuan :
c Memohon keampunan, keredaan serta rahmat Allah swt untuk si mati. Ia juga merupakan
penghormatan seorang muslim terhadap saudara seagamanya.
c [ Orang yang Mati Syahid : tidak perlu disolatkan ]
c
c
c
c
SYARAT
c SAH SOLAT JENAZAH
Jenazah telah dimandikan
c
c
c Jenazah telah dikafankan
c
c
Jenazah menghadap kiblat
c
c
c Jenazah berada di hadapan orang yang solat
c
c
RUKUN
c SOLAT JENAZAH
c
c Niat
c c Berdiri bagi orang ayng berkuasa
c c w x takbir
c c Membaca al-Fatihah selepas takbir pertama
c c Bersalawat ke atas Nabi selepas takbir kedua
c c Mendoakan mayat sesudah takbir ketiga
c c Memberi salam selepas takbir keempat
c
c
c
c
c
HIKMAT Memberikan penghormatan dan kasih sayang kepada si mati
c
c
c Menimbulkan keinsafan
c
c
c Memohon rahmat Allah utk si mati
c
c
Mengeratkan silaturrahim dengan keluarga si mati
c
c
c
c
c
c
c

c
 c
c
c
c KIFIT/üR MENxOLTKN MYT
c
c / kaifiat solat jenazah :
üara
i. c Niat semasa takbir pertama.
c
c

†
†"† cc#c !c † †  
c
† † c
 †  † c† † †c
 † †
c† † c
†† c

† 
c
ii. Membaca surah al-Fatihah selepas takbir pertama
c
iii. Takbir kedua dan membaca selawat kepada nabi
c
iv. Takbir yang ketiga dan berdoa untuk si mati
c
v. Takbir yang keempat
c Memberi salam ke kiri dan ke kanan
vi.
c
c a)c K uu
an Imam
c -J nazah L la
i : Imam b riri b rt ntangan  ngan
pala j nazah
c -J nazah P r puan : Ia b riri b rt ntangan n pinan j nazah
c b)c K uu
an J nazah
c -J nazah L la
i : K palanya i s b lah
iri ia
c -J nazah P r puan : K palanya i s b lah
anan ia
c c)c xF solat j nazah : xunat m mb ntuk 3 saf & m luruskannya.
c x tiap saf s kurangg-kurangnya t rdiri dari 2 orang
c Bol h dilakukan s cara b rj maah @ s rang diri
c
c
c
c
c
LATIHAN I
1.

HIKMT xOLT JENZH

id ii. Mengukuhkan ikatan____________

sesama Islam

iii. Memohon kpd Allah iv. Yang hidup akan

supaya__________ dosa si mati dan berasa__________ bahawa mereka
dicucu ___________rahmat ke atasnya juga akan_____________

2. Lengkapkan carta di bawah cara pengurusan jenazah orang Islam yang mati biasa dan mati syahid.

i.Memandikan ii. iii. iv.

a. Mati Biasa

Pengurusan
jenazah

c id ii.
b. Mati Syahid
c
 c
c w. MENGKEBUMIKAN JENAZAH
c c
c
Tujuan : Untuk menjaga keselamatan , maruah &
c
c kehormatan jenazah
c
c
c
c Perkara berkaitan
c pengkebumiaan jenazah
c
c
Ýc Masa Pengkebumian : Harus dilakukan bila-bila masa
Tetapi Makruh dilakukan diWaktu :.Terbit Matahari, Matahari Tepat
di kepala ( waktu syuruk) & Terbenam Matahari
‰c Harus menguburkan beberapa jenazah dalam satu kubur
‰c Sunat meninggikan tanah perkuburan sekadar sejengkal
‰c Sunat mendalamkan kubur untuk mengelakkkan dari berbau & tidak
digali oleh binatang buas / manusia
‰c Wajib menghadapkan muka jenazah dalam liang lahat ke arah kiblat
(mengereng di atas rusuk kanan)
‰c Sunat mendoakan jenazah setelah selesai dikebumikan

üara mengkebumikan mayat

1. Menggali kubur dengan kedlaman yang sesuai supaya tidak berbau dan tidak
boleh dikorekoleh binatang buas
2. Jenazah dimasukkan ke dlam liang lahad
3. Jenazah diletkkan dalam keadaan mengereng di ats rusuk kanan menghadap
ke arah qiblat
w. Meninggikan tanah kubur sekadar sejengkal

PERINGATAN
Menziarah orang mati adalah sunat. Apabila menziarah :
Ýc Ucapkan takziah kepada keluarga si mati & menasihati supaya bersabar
Ýc Membaca al Quran
Ýc Tidak berbual kosong
Ýc Mengiringi jenazah ke kubur
c
c
c Agar tidak dimakan oleh binatang buas
HIKMAT
c
c
c Supaya tidak berbau
c
c
c Memuliakan jenazah
c
c

c
 c
LATIHAN II
cccc
1.c Apakah yang dimaksudkan dengan memandikan jenazah
2.c Terangkan dua hikmat memandikan jenazah
3.c Mengapakah air untuk memandikan jenazah dicampur dengan daun bidara dan kapur barus
w.c Apakah yang dimaksudkan dengan kapan menurut pandangan Islam
5.c Senaraikan dua perkara sunat dilakukan ketika mengapankan jenazah
6.c Senaraikan dua adab menziarahi jenazah
7.c Nyatakan hukum menguruskan jenazah
8.c Tuliskan dalil naqli yang menunjukkan kematian tidak mengenal usia
9.c Jelaskan cara menunaikan solat jenazah
10.c Senarailan dua hikmat solat jenazah
11.c Nyatakan tindakan anda sekiranya jiran anda meninggal dunia
12.c Mengapakah orang hidup disuruh berdoa untuk si mati?
13.c Bagaimanakah kedudukan imam ketika menyembahyangkan jenazah lelaki dan perempuan
1w.c Apakah tujuan utma solat jenazah
15.c Mengapakah jenazah wajib dikebumikan

c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c
c

c
 c
c