C4387 / UNIT 4 / 1

Memahami kerja mengukur kuantiti bagi kerja-kerja

Kejuruteraan Awam.

OBJEKTIF KHUSUS
Di akhir unit ini anda sepatutnya dapat :-

Menerangkan perkara-perkara yang terkandung

dalam Kelas E (kerja-kerja tanah)
Menerangkan kandungan yang terlibat dalam
pembahagian yang terdapat dalam kerja-kerja tanah.
Menjelaskan bagaimana pengukuran kuantiti bagi
kerja-kerja tanah dilakukan.
 C4387 / UNIT 4 / 2

Pengenalan.

Bolehkah anda teka jenis-jenis kerja yang terkandung dalam aktiviti kerja
tanah? Sudah tentunya ia meliputi kerja-kerja penggalian, dredging, penimbusan,
pemampatan, pembuangan tanah dan landskap.

Kerja-kerja penggalian atau Earthworks terkandung di bawah kelas E

dalam Civil Engineering Standard Method of Measurement. Bagaimana pun tidak
semua kerja penggalian termasuk di bawah kelas ini. Kelas E dalam CESMM ini
tidak meliputi kerja-kerja penggalian bagi perkara-perkara berikut iaitu
penyiasatan tanah (Kelas B), diaphragm walls and ground anchorages (Kelas C),
paip buangan, manholes, peparitan dan longkang serta kerja-kerja paip seperti
boring, jacking dan jointing diterangkan dalam kelas I, J, K, L dan Y.

Kerja-kerja penggalian yang berkaitan dengan cerucuk diterangkan di

bawah kelas P dan Q. Manakala kerja penggalian untuk asas tanda jalan
dimasukkan di bawah kelas R. Kerja penggalian bagi tunnels, shafts, headings
and other subterranean cavities dimasukkan dalam kelas T. Penggalian untuk
pagar dan pintu pagar diterangkan dalam kelas X. Kerja penggalian berkaitan
reinstatement pemasangan paip diterangkan dalam kelas K.
 C4387 / UNIT 4 / 3

 Uji kefahaman anda sebelum meneruskan input selanjutnya.

 Sila semak jawapan anda pada maklum balas di halaman
berikutnya.

Arahan: Tanpa bantuan input unit ini, selesaikan aktiviti berikut dalam masa 10
minit.

1. Nyatakan lima (5) jenis kerja penggalian yang termasuk dalam kelas E.

2. Nyatakan lima (5) item kerja penggalian yang tidak termasuk dalam kelas E.
 C4387 / UNIT 4 / 4

MAKLUM BALAS KEPADA AKTIVITI 4a

1. Kerja-kerja penggalian yang termasuk dalam kelas E ialah:

 penggalian,
 dredging,
 penimbusan,
 pemampatan,
 pembuangan tanah dan
 landskap.

2. Item-item kerja penggalian yang tidak termasuk dalam kelas E ialah

untuk:

 penyiasatan tanah
 diaphragm walls and ground anchorages
 paip buangan, manholes, peparitan dan longkang
serta kerja-kerja paip seperti boring, jacking dan
jointing diterangkan dalam kelas I, J, K, L dan Y.
 cerucuk
 asas tanda jalan
 tunnels, shafts, headings and other subterranean
cavities
 pagar dan pintu pagar
 reinstatement pemasangan paip
 C4387 / UNIT 4 / 5

4.1 Secara umumnya Kerja-kerja tanah di dalam kelas E terbahagi kepada

beberapa bahagian antaranya ialah :

4.1.1 Penggalian
 C4387 / UNIT 4 / 6

4.1.2 Kerja-kerja sampingan penggalian (Excavation Ancillaries)

4.1.3 Penimbusan
4.1.4 Kerja-kerja sampingan penimbusan. (Filling Ancillaries)
4.1.5 Lanskap.

4.1.1 Penggalian
Pengukuran kerja-kerja penggalian terbahagi kepada beberapa
bahagian antaranya ialah :
 Excavation by dredging
 Excavation for cutting
 Excavation for foundation.
 General excavation.

Excavation for dredging biasanya melibatkan pengalian peparit yang

besar atau penyediaan suatu kawasan yang bertebing. Rujuk kepada
rajah di bawah.
 C4387 / UNIT 4 / 7

Sumber: Construction Technology

Rajah 4b.1 : Kerja-kerja ‘Excavation by dredging’

 C4387 / UNIT 4 / 8

Excavation for cutting melibatkan kerja-kerja penyediaan tebing atau

melibatkan kerja-kerja pemotongan dan penambakan.
Excavation for foundation dijalankan hanya untuk kerja-kerja melibatkan
penyediaan asas, manakala General excavation biasanya melibatkan
kerja-kerja penggalian am.

4.1.1.1 Kaedah Pengukuran.

Secara umumnya kerja-kerja penggalian yang dibuat diukur

secara tepat tanpa mengambil kira pembaziran, faktor
pengembangan tanah dan pengecutan. (M1)
Menurut M5 item-item pengukuran hendaklah diukur secara
berperingkat-peringkat sekiranya kerja tersebut memerlukan
pengasingan.
Pengukuran isipadu untuk setiap struktur dan asas
hendaklah diukur secara menegak di atas setiap struktur
tersebut . Rujuk kepada rajah di bawah.
 C4387 / UNIT 4 / 9

Rajah 4b.2 : Kaedah pengukuran Isipadu Tanah.

Untuk kerja-kerja di kawasan yang mana mengalami air pasang

atau surut. Maka isipadu kerja-kerja penggalian tersebut
hendaklah diukur pada kedudukan ketinggian maksimum semasa
air tersebut pasang . Rujukan hendaklah dibuat berdasarkan
kepada CESMM III seksyen 5.20.
Merujuk kepada M 8 apabila terdapat batu di dalam kerja-kerja
penggalian suatu kawasan. Pengasingan pengukuran perlu
dilakukan apabila :
 Isipadu batu melebihi 1 m3
 Isipadu batu melebihi 0.25m3 dengan kelebaran
penggalian melebihi 2 m.
 C4387 / UNIT 4 / 10

4.1.1.2 Keterangan.

A4
A4
The Commencing Surface shall be identified in the description of each item for work
The Commencing Surface shall be identified in the description of each item for work
involving excavation for which the commencing surface is not the original surface. The
involving excavation for which the commencing surface is not the original surface. The
Excavated Surface shall be identified …………….
Excavated Surface shall be identified …………….

Merujuk kepada A4 keterangan tambahan perlu dinyatakan

di dalam keterangan sekiranya permukaan permulaan untuk
setiap item yang terlibat dalam penggalian bukannya
permukaan asal. Keadaan yang sama juga digunakan bagi
item yang terlibat dengan permukaan penggalian.

Contoh:

Description
E210 Excavation for cutting top soil; excavated surface
underside of top soil
E220.1 Excavation for cutting comm. Surface underside of
top soil; excavated surface 150 mm above final
surface.
E220.2 Excavation for cutting comm.. surface 150 mm
above final surface.
 C4387 / UNIT 4 / 11

 Uji kefahaman anda sebelum meneruskan input selanjutnya.

 Sila semak jawapan anda pada maklum balas di halaman
berikutnya.

Arahan : Jawab soalan berikut tanpa merujuk kepada input 4b yang di beri
dalam tempoh 5 minit.

Soalan 1
Nyatakan pembahagian kerja-kerja tanah yang terlibat dalam kelas E.

Soalan 2
Senaraikan empat jenis penggalian yang terdapat dalam kelas E.
 C4387 / UNIT 4 / 12

MAKLUM BALAS KEPADA AKTIVITI 4b

Jawapan 1

Pembahagian kerja-kerja tanah yang terlibat dalam kelas E ialah:-

 Penggalian
 Kerja-kerja sampingan penggalian (Excavation Ancillaries)
 Penimbusan
 Kerja-kerja sampingan penimbusan. (Filling Ancillaries)
 Lanskap.

Jawapan 2

Empat jenis penggalian yang terdapat dalam kelas E ialah:

o Excavation by dredging
o Excavation for cutting
o Excavation for foundation.
o General excavation.
 C4387 / UNIT 4 / 13

4.1.2 Kerja-kerja sampingan penggalian (Excavation Ancillaries)

Kerja-kerja sampingan penggalian melibatkan kerja-kerja :

 Trimming of excavation surface

 Preparation of excavation surface
 Disposal of excavated material
 Dredging to remove silt
 Excavation of material below the final surface and
replacement with stated material
 Timber support left in
 Metal support left in.

4.1.2.1 Kaedah pengukuran.

Menurut M 10 untuk kerja kerja Trimming of excavation

surface hendaklah diukur pada kedudukan di mana to
receive no permanent works sama ada kerja-kerja
Trimming di perlukan atau tidak.
Preparation of excavation surface dalam M11 pula
menerangkan pengukuran hanya akan diukur untuk
menerima kerja-kerja tetap samada kerja Preparation of
excavation surface diperlukan atau tidak. Kecuali untuk
permukaan ditimbus, lanskap dan permukaan kotak bentuk.
Isipadu pembuangan tanah merupakan perbezaan antara
kerja-kerja tanah yang digali dan yang digunakan semula .
 C4387 / UNIT 4 / 14

4.1.2.2 Keterangan.
Keterangan tambahan perlu dinyatakan di dalam keterangan
untuk kerja-kerja Trimming of excavation surface dan
Preparation of excavation surface apabila :
 Kecondongan pada sudut 10 – 45 darjah
daripada garisan mendatar.
 Kecondongan pada sudut 45 – 90 darjah
daripada garisan mendatar.
 Kedudukan tegak.

Contoh :

ITEM DESCRIPTION
E521.1 Excavation ancillaries ; trimming of excavated
surfaces.
E552 Excavation ancillaries ; preparation of excavated
surfaces.
E532 Excavation ancillaries ; disposal of excavated
material.
 C4387 / UNIT 4 / 15

 Uji kefahaman anda sebelum meneruskan input selanjutnya.

 Sila semak jawapan anda pada maklum balas di halaman
berikutnya.

Arahan : Jawab soalan berikut tanpa merujuk kepada input 4c yang diberi
dalam tempoh 10 minit.

Soalan 1
Sebutkan lima (5) jenis kerja yang terdapat dalam kerja-kerja sampingan
penggalian.

Soalan 2
Terangkan keadaan-keadaan di mana keterangan tambahan perlu
dinyatakan di dalam keterangan untuk kerja-kerja Trimming of excavation
surface dan Preparation of excavation surface
 C4387 / UNIT 4 / 16

MAKLUM BALAS KEPADA AKTIVITI 4c

Jawapan 1
Kerja-kerja yang terdapat dalam kerja-kerja sampingan penggalian
ialah:-

 Trimming of excavation surface

 Preparation of excavation surface
 Disposal of excavated material
 Dredging to remove silt
 Excavation of material below the final surface and
replacement with stated material
 Timber support left in
 Metal support left in.

Jawapan 2

Keterangan tambahan perlu dinyatakan di dalam keterangan untuk

kerja-kerja Trimming of excavation surface dan Preparation of
excavation surface dalam keadaan berikut:
 C4387 / UNIT 4 / 17

o Kecondongan pada sudut 10 – 45 darjah daripada garisan

mendatar.
o Kecondongan pada sudut 45 – 90 darjah daripada garisan
mendatar.
o Kedudukan tegak.

4.1.3 Penimbusan (Filling)

Kerja-kerja penimbusan melibatkan kerja-kerja :
 To structure.
 C4387 / UNIT 4 / 18

 Embankment.
 General.
 To stated depth or thickness.

4.1.3.1 Kaedah pengukuran.

Menurut M16 tanah yang digunakan untuk kerja-kerja
penimbusan, kaedah pengukurannya diukur sama seperti di
dalam keterangan M6.
Isipadu tanah yang diimport merupakan perbezaan di antara
tanah yang hendak ditimbus dan isipadu tanah yang digali.
Kerja-kerja penimbusan tanah yang melibatkan kerja-kerja
pemadatan pengukuran hanya akan diukur apabila
ketebalannya melebihi 75 mm.

4.1.3.2 Keterangan

Keterangan tambahan perlu dinyatakan di dalam keterangan

sekiranya terdapat berbagai kaedah pemadatan di
tempat penimbusan.
A13 bahan yang digunakan hendaklah dinyatakan pada To
stated depth or thickness .

Keterangan tambahan juga perlu dinyatakan di dalam

keterangan untuk kerja-kerja To stated depth or thickness:

 Kecondongan pada sudut 10 – 45 darjah

daripada garisan mendatar.
 Kecondongan pada sudut 45 – 90 darjah
daripada garisan mendatar.
 Kedudukan tegak.
 C4387 / UNIT 4 / 19

Contoh :

ITEM DESCRIPTION
E 624 Filling embankment selated excavated material other than
topsoil or rock.
E 641 Filling thickness 150 mm excavated top soil
E 642 Filling thickness 150 mm imported top soil

 Uji kefahaman anda sebelum meneruskan input selanjutnya.

 Sila semak jawapan anda pada maklum balas di halaman
berikutnya.
 C4387 / UNIT 4 / 20

Arahan : Jawab soalan berikut tanpa merujuk kepada input 4d yang di beri
dalam tempoh 15 minit.

Soalan 1
Berapakah had ketebalan yang membolehkan pengukuran dibuat ke atas
kerja-kerja penimbusan tanah yang melibatkan kerja-kerja pemadatan.

Soalan 2
Terangkan bilakah keterangan tambahan untuk kerja penimbusan perlu
dinyatakan.

MAKLUM BALAS KEPADA AKTIVITI 4d

Jawapan 1
Melebihi 75mm.

Jawapan 2
Keterangan tambahan perlu dinyatakan apabila:-

O Terdapat berbagai kaedah pemadatan di tempat penimbusan.

O Terdapat kerja-kerja melibatkan To stated depth or thickness bagi
keadaan berikut:
 C4387 / UNIT 4 / 21

o Kecondongan pada sudut 10 – 45 darjah daripada garisan

mendatar.
o Kecondongan pada sudut 45 – 90 darjah daripada garisan
mendatar.
o Kedudukan tegak.

4.1.4 Kerja-kerja sampingan penimbusan (Filling Ancillaries)

Kerja-kerja sampingan penimbusan melibatkan kerja-kerja :

 Trimming of filled surface

 Preparation of filled surface

4.1.4.1 Kaedah pengukuran.

Menurut M 22 untuk kerja kerja Trimming of filled surface

hendaklah diukur pada kedudukan di mana to receive no
permanent works samada kerja-kerja Trimming of filled
 C4387 / UNIT 4 / 22

surface diperlukan atau tidak. Preparation of filled surface

dalam M23 pula menerangkan pengukuran hanya akan
diukur untuk menerima kerja-kerja tetap sama ada kerja
Preparation of excavation surface diperlukan atau tidak.
Kecuali untuk permukaan ditimbus, lanskap dan permukaan
kotak bentuk.
Tiada pertambahan lap untuk kerja-kerja pemasangan
geotextiles.

4.1.4.2 Keterangan

Keterangan tambahan juga perlu dinyatakan di dalam

keterangan untuk kerja-kerja filling ancillaries:

 Kecondongan pada sudut 10 – 45 darjah

daripada garisan mendatar.
 Kecondongan pada sudut 45 – 90 darjah
daripada garisan mendatar.
 Kedudukan tegak.

Jenis bahan dan gred hendaklah dinyatakan di dalam

keterangan tambahan untuk kerja kerja pemasangan
geotextiles
 C4387 / UNIT 4 / 23

 Uji kefahaman anda sebelum meneruskan input selanjutnya.

 Sila semak jawapan anda pada maklum balas di halaman
berikutnya.

Arahan : Jawab soalan berikut tanpa merujuk kepada input 4e yang di beri
dalam tempoh 5 minit.

Soalan 1
Sebutkan dua jenis kerja sampingan penimbusan.

Soalan 2
Nyatakan sela kedudukan sudut-sudut yang memerlukan keterangan
tambahan dalam kerja-kerja filling ancilliaries.
 C4387 / UNIT 4 / 24

MAKLUM BALAS KEPADA AKTIVITI 4e

Jawapan 1

Kerja-kerja sampingan penimbusan ialah:

 Trimming of filled surface

 Preparation of filled surface

Jawapan 2
Sela sudut-sudut yang terlibat adalah seperti berikut:-

o sudut 10 – 45 darjah daripada garisan mendatar.

o sudut 45 – 90 darjah daripada garisan mendatar.
o Sudut 90 darjah.
 C4387 / UNIT 4 / 25

4.1.5 Lanskap.

Kerja-kerja Lanskap melibatkan kerja-kerja :

 Turfing
 Hydraulic mulch grass seeding.
 Other grass seeding
 Plants, stated species and size
 Shrubs, stated species and size
 Trees, stated species and size
 Hedges, stated species, size and spacing

4.1.5.1 Kaedah pengukuran

Pengukuran panjang untuk Hedges diukur sepanjang pokok

tersebut.
Jenis pokok , saiz dan jarak antara satu sama lain perlu
dinyatakan .

4.1.5.2 Keterangan.

Keterangan tambahan perlu dinyatakan di dalam keterangan

kaedah penanaman rumput sama ada secara pegged atau
wired dan kecondongan melebihi 10 darjah daripada garisan
mendatar.
 C4387 / UNIT 4 / 26

Contoh : Pengukuran lanskap

ITEM DESCRIPTION
E 810 Landscaping turfing
E 830 Landscaping , grass seeding upon a surface inclined at
angel to the horizontal exceeding 10 º
E 860.1 Landscaping oak trees exceeding 5 meter high
 C4387 / UNIT 4 / 27

 Uji kefahaman anda sebelum meneruskan input selanjutnya.

 Sila semak jawapan anda pada maklum balas di halaman
berikutnya.

Arahan : Jawab soalan berikut tanpa merujuk kepada input 4f yang di beri dalam
tempoh 10 minit.

Soalan 1
Sebutkan lima jenis kerja yang terlibat dalam kerja-kerja landskap.

Soalan 2
Bilakah keterangan tambahan perlu dinyatakan dalam kerja menanam
rumput:-
 C4387 / UNIT 4 / 28

MAKLUM BALAS KEPADA AKTIVITI 4f

Jawapan 1

Lima jenis kerja yang terlibat dalam kerja-kerja landskap ialah :

 Turfing
 Hydraulic mulch grass seeding.
 Other grass seeding
 Plants, stated species and size
 Shrubs, stated species and size
 Trees, stated species and size
 Hedges, stated species, size and spacing

Jawapan 2
Keterangan tambahan perlu dinyatakan apabila:-
 menyatakan kaedah penanaman rumput sama ada
secara pegged atau wired dan
 terdapat kecondongan melebihi 10 darjah daripada
garisan mendatar.

Makluman Untuk Pelajar

 C4387 / UNIT 4 / 29

 Sekiranya anda mengalami masalah untuk memahami maklum balas

bagi aktiviti di atas, sila rujuk CESMM3 dan sekiranya masih juga
bermasalah berjumpalah dengan pensyarah modul C4387 anda.

 Sekiranya anda telah benar-benar memahami aktiviti ini serta maklum

balasnya, sila teruskan pembelajaran dengan membuat penilaian kendiri
 C4387 / UNIT 4 / 30

Anda dikehendaki menjawab dalam masa 30 minit.

Soalan 1

Anda dikehendaki memberi taklimat ringkas mengenai pengukuran

CESMM bagi kerja-kerja tanah kepada pekerja baru di syarikat anda.

Jawapan 1
 C4387 / UNIT 4 / 31

Kerja tanah dalam kelas E meliputi meliputi kerja-kerja penggalian,

dredging, penimbusan, pemampatan, pembuangan tanah dan landskap.

Pengukuran kerja-kerja penggalian terbahagi kepada beberapa bahagian

iaitu excavation by dredging, excavation for cutting, excavation for
foundation and general excavation.

Excavation for dredging biasanya melibatkan pengalian peparit yang

besar atau penyediaan suatu kawasan yang bertebing
Excavation for cutting melibatkan kerja-kerja penyediaan tebing atau
melibatkan kerja-kerja pemotongan dan penambakan.
Excavation for foundation dijalankan hanya untuk kerja-kerja melibatkan
penyediaan asas, manakala General excavation biasanya melibatkan
kerja-kerja penggalian am.

Secara umumnya kerja-kerja penggalian yang dibuat diukur secara tepat

tanpa mengambil kira pembaziran, faktor pengembangan tanah dan
pengecutan. (M1)
Menurut M5 item-item pengukuran hendaklah diukur secara berperingkat-
peringkat sekiranya kerja tersebut memerlukan pengasingan.

Kerja-kerja sampingan penggalian melibatkan kerja-kerja Trimming of

excavation surface, Preparation of excavation surface, Disposal of
excavated material, Dredging to remove silt, Excavation of material below
the final surface and replacement with stated material, Timber support left
in, Metal support left in.

Keterangan tambahan perlu dinyatakan di dalam keterangan untuk

kebanyakan kerja tanah ialah dalam keadaan berikut:
 C4387 / UNIT 4 / 32

o Kecondongan pada sudut 10 – 45 darjah daripada garisan

mendatar.
o Kecondongan pada sudut 45 – 90 darjah daripada garisan
mendatar.
o Kedudukan tegak.

Kerja-kerja penimbusan melibatkan kerja-kerja To structure, Embankment,

General, To stated depth or thickness.

Kerja-kerja Lanskap melibatkan kerja-kerja Turfing, Hydraulic mulch grass

seeding. Other grass seeding, Plants, stated species and size, Shrubs,
stated species and size, Trees, stated species and size, Hedges, stated
species, size and spacing.

Pengukuran panjang untuk Hedges diukur sepanjang pokok tersebut.

Jenis pokok , saiz dan jarak antara satu sama lain perlu dinyatakan .

Keterangan tambahan perlu dinyatakan di dalam keterangan kaedah

penanaman rumput sama ada secara pegged atau wired dan
kecondongan melebihi 10 darjah daripada garisan mendatar.