BIOGRAFI MUFTI-MUFTI NEGERI PULAU PINANG

Cetakan Pertama ..............2017

Cetakan Kedua ..............2018
Hakcipta terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana-mana bahagian penerbitan ini
dalam apa jua bentuk yang boleh diperolehi semula atau disiarkan dalam sebarang bentuk
dengan apa cara, elektronik, mekanikal, fotokopi, rakaman @ sebaliknya tanpa mendapat
keizinan daripada penerbit.
Dengan Nama Allah Yang Maha Pemurah Lagi Maha Mengasihani
Setinggi-tinggi kesyukuran diucapkan ke hadrat Allah SWT kerana dengan riayah dan
inayahnya dapatlah Buku Biografi Mufti ini disiapkan hasil daripada kajian yang telah
dijalankan.

Kaedah yang digunakan bagi mengumpul maklumat adalah melalui temuramah kepada
para waris, ahli keluarga, kenalan, merujuk penulisan di dalam majalah dan akhbar.
Susunan :
Bahagian Fatwa Mengambil tanggungjawab sebagai para mufti telah menyampaikan
http://mufti.penang.gov.my ilmu serta pandangan hukum berdasarkan ilmu yang mereka miliki agar masyarakat
mendapat panduan yang jelas dalam melaksanakan tanggungjawab sebagai hamba Allah
SWT.
Diterbitkan oleh :
Jabatan Mufti Negeri Pulau Pinang Adalah diharapkan dengan maklumat yang ringkas ini para pembaca akan dapat
Tingkat 48, KOMTAR, mengenali serba sedikit tentang para Mufti Negeri Pulau Pinang yang telah menabur
10000 Pulau Pinang. jasa dan memberi panduan hukum kepada masyarakat Islam khususnya di Negeri Pulau
Pinang dan seluruh Malaysia amnya.
Tel: 04-263 2975 Faks: 04-263 2985
Walau bagaimanapun jika terdapat sebarang maklumat tambahan daripada para
pembaca berkaitan latar belakang, pendidikan, sumbangan dan seumpamanya, Jabatan
Rekabentuk/Urus : ini amat mengalu-alukan sebarang pembetulan atau komen untuk tujuan usaha bagi
FZAD Design penambahbaikan maklumat yang sedia ada agar penulisan ini menjadi lebih mantap dan
terperinci pada masa-masa yang akan datang.

NASKHAH PERCUMA Mudah-mudahan jua jasa mereka mendapat ganjaran yang setimpalnya daripada Allah
SWT dan kepada mereka yang telah pergi menemui Ilahi, kita sedekahkah surah al-
Fatihah agar roh mereka aman di sana.
Nama : Abdullah bin Ibrahim
(lebih dikenali sebagai Haji Abdullah Fahim)
Tarikh/Tempat Lahir : Tahun 1869, di Makkah
Tarikh Kematian : 27 April 1961 (berusia 92 tahun)
l Beliau menamakan pusat pengajiannya sebagai Madrasah Al-Daeratul
Maarif al-Wathaniyah. Perkataan “Al-Wathaniyah” atau Bumiputera itu jelas
memperlihatkan semangat kemerdekaannya.
Latar Belakang Pendidikan
l Tuan Guru Haji Abdullah Fahim bukan sahaja mengasas dan mengajar di sini,
Mempelajari ilmu agama di Makkah dan menguasai Ilmu Usuluddin, Fiqh, tetapi turut menjadi mudir sehingga 1930. Beliau telah memperkenal pengajian
Tasawwuf, Tarekat, Tafsir Al-Quran, Hadith, Falak serta ilmu alat seperti ‘Arudh dan berkelas (nizami) dan juga umum (adami).
Qawafi dalam rumpun sastera arab. l Antara murid beliau yang paling terkenal ketika ini ialah Ustaz Abu Bakar al-
Baqir, pengasas Hizbul Muslimin.
Sumbangan
l Pada 1930, Sheikh Abdullah Fahim dijemput oleh Sultan Perak untuk menjadi
l Berhijrah ke Tanah Melayu pada tahun 1921 untuk memperjuangkan pembebasan Mudir Madrasah Idrisiyah, Bukit Chandan dan beliau berkhidmat sebagai Mudir
tanah air dan bangsa dari belenggu penjajah. Madrasah Idrisiyah sehingga 1946.
l Beliau dijemput oleh Sheikhul Islam Kedah, Sheikh Wan Sulaiman Wan Sidiq l Setelah meninggalkan Bukit Chandan, Haji Abdullah kembali ke Kepala Batas
untuk mengajar di Pondok Wan Sulaiman atau Madrasah Limbongan Kapal (kini dan menguruskan Madrasah Daeratul Maarif. Walau bagaimanapun, beliau
Maahad Mahmud) selama empat tahun. hanya berkhidmat sebagai penaung, manakala anaknya, Tuan Haji Ahmad
l Pada 1926, beliau kembali ke Kepala Batas dengan tujuan menubuhkan sebuah Badawi sebagai mudir dan murid kesayangannya, Ustaz Abdul Halim Al-Hadi
institusi pendidikan bagi melahirkan anak bangsa yang boleh memperjuangkan sebagai guru besar.
kemerdekaan negara. l Pada 1951, Haji Abdullah Fahim telah dilantik sebagai Mufti Pulau Pinang yang
pertama dan beliau berkhidmat selama lima tahun.
Nama : Haji Abdullah bin Ismail
(Nama gelarannya Abdullah Sanap)
Tarikh Lahir : Tahun 1883
Tarikh Kematian : Tahun 1968 (berusia 85 tahun) Latar Belakang Pendidikan
Isteri : Puan Sofiah binti Ismail (1908-1995)
l Mendapat pendidikan awal di Pondok Padang Lalang, Bukit Mertajam, Pulau
Bilangan anak : 6 orang
Pinang.
l Hajah Rokiah (meninggal pada usia 87 tahun) l Beliau terus menyambung pelajaran ke Makkah sehingga menjadi tenaga
l Hajah Halimah (berusia 83 tahun - 2017) pengajar di sana hampir 15 tahun.
l Haji Ahmad (berusia 77 tahun - 2017)
l Adnan (meninggal pada usia 2 tahun)
l Hajah Hamidah
l Haji Ismail (berusia 68 tahun - 2017)
Nama : Datuk Sheikh Haji Adnan bin Sheikh Haji Hashim
Tarikh / Tempat Lahir : Tahun 1905 di Penaga, Seberang Perai Utara
Nama Isteri : Datin Maznah binti Mohd Yunus
Bilangan Anak : 11 orang
l Ahmad Sabri l Nasriah l Fatahiah
l Zakian l Munzar l Munir l Zahidah
l Suadah l Mahruzah l Ommihanin l Nazahah

Latar Belakang Pendidikan

l Sekolah Penaga, Seberang Perai Utara (1910 – 1916).
l Pondok Tuan Haji Majid di Permatang Janggus (1917 – 1918).
l Pondok Bukit Indra Muda, Bukit Mertajam (1919 – 1922).
l Melanjutkan pelajaran ke Makkah, Madinah dan Mesir selama 11 tahun
(1923 – 1934).
Sumbangan
l Pada tahun 1935 hingga 31 Ogos 1945, beliau pernah menjadi guru agama,
secara sukarela di Seberang Perai.
l Kemudian pada 1 September 1945, beliau menjadi tenaga pengajar di Maktab
Mahmud, Alor Setar dan bersara pada 24 Febuari 1961. Anugerah
l Akhir sekali, sebelum dilantik menjadi Mufti, beliau secara sukarela mengajar
l Darjah Johan Negeri (D.J.N) (16 Julai 1971).
ilmu-ilmu agama di masjid-masjid. Malahan, semasa berkhidmat sebagai Mufti,
l Darjah Yang Mulia Pangkuan Negeri (D.M.P.N) (16 Julai 1978).
beliau masih lagi mengajar agama di masjid-masjid.
l Dilantik menjadi Mufti pada 1 Januari 1969 hingga 31 Disember 1981.
Nama : Tuan Haji Abdul Rashid bin Hashim
Tarikh Lahir : Tahun 1922
Tarikh Kematian : Februari 1984 (berusia 62 tahun)
Bilangan Anak : 5 orang (3 Lelaki dan 2 Perempuan)
l Munirah
l Munir
l Taufik
l Suraya
l Mufdi

Sumbangan

l Menjadi guru di Sekolah Agama Khairiah.

l Menjadi imam di Masjid Pokok Setol / Sungai Dua.
l Mengajar kuliah agama di sekitar Negeri Pulau Pinang.
l Menjadi Mufti pada tahun 1982 hingga 1984.
Nama : Dato’ Mohammad bin Hashim
(lebih dikenali sebagai Ustaz Mohd Soghir)
Tarikh Lahir : 14 Disember 1927
Tarikh Kematian : 21 Januari 1993 (berusia 66 tahun)

Latar Belakang Pendidikan

l Belajar di Pondok Kubang Ulu, Kubang Semang dan Pondok Daeratul Maarif Al-
Wataniah, Kepala Batas, Pulau Pinang.
l Berkelulusan dari Universiti Aligarh, Pakistan dalam bidang Syariah.
l Beliau mahir berbahasa Inggeris, Urdu, Tamil, Hokkien, Jepun dan Arab.

Sumbangan
l Dilantik menjadi Mufti pada tahun 1984 hingga 1993.
l Guru agama di Sekolah Tunku Abdul Rahman, Ipoh hingga bersara.
Nama : Dato’ Syeikh Azmi bin Ahmad
Tarikh / Tempat Lahir : 10 Ogos 1943 di Batas Liku, Arau, Perlis
Tarikh Kematian : 1 Mac 2008 (berusia 65 tahun)
Nama Isteri : 1. Puan Balqis bt. Musa
(meninggal dunia pada 4 September 2002)
2. Tengku Mahtra binti Tengku Kassim
Bilangan Anak : 8 Orang
l Bazlina
l Badrul
l Ibtisam
l Mohd Hamidi
l Mohd Dzahrani
l Ahmad Asyraf
l Noor Fahmi Sumbangan
l Muhd Attaellah
l Pegawai Penerangan Agama di Jabatan Agama Islam Negeri Perak.
Latar Belakang Pendidikan l Kadi di Kedah.
l Timbalan Kadi Besar di Kedah.
l Sekolah Kebangsaan Arau, Perlis.
l Ketua Pendaftar Nikah, Cerai Dan Rujuk di Alor Setar sehingga bersara.
l Sekolah Arab Alawiyyah, Arau, Perlis.
l Mufti Kerajaan Negeri Pulau Pinang.
l Ijazah Sarjana Muda, Universiti Baghdad, Iraq dalam bidang Pengajian Syariah
l Ketua Hakim Syari’e, Mahkamah Syariah Pulau Pinang (1998 – 1999).
dan Kesusasteraan Arab.
l Ketua Hakim Syari’e, Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur & Labuan
l Diploma Kehakiman dan Pentadbiran Hukum Syarak, di Universiti Islam
(Febuari - April 1999).
Antarabangsa Malaysia (1987).
Nama : Dato’ Seri Haji Hassan bin Haji Ahmad
Tarikh / Tempat Lahir : 10 Oktober 1942 di Permatang Sungai Dua
Kepala Batas.
Nama Isteri : Datin Pauziah bt. Mohd Nor
(berkahwin pada 10 April 1977)
Bilangan Anak : 8 Orang
l Dahlia (dilahirkan pada tahun 1978)
l Faiz (dilahirkan pada tahun 1979)
l Radzi (dilahirkan pada tahun 1981)
l Fareha (dilahirkan pada tahun 1985)
l Mohamad (dilahirkan pada tahun 1986)
l Basyiroh (dilahirkan pada tahun 1988)
l Fikri (dilahirkan pada tahun 1991) Sumbangan
l Syazwani (dilahirkan pada tahun 1995)
l Pensyarah Fakulti Syariah dan Undang-Undang, YPTIK Nilam Puri, Kelantan.
Latar Belakang Pendidikan l Pensyarah Bahagian Syariah, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya.
l Ahli Jawatankuasa Fatwa Negeri Selangor.
l Sekolah Melayu Jelutong, Taiping, Perak (1949 - 1955) l Ahli Majlis Agama Islam dan Adat Melayu Perak.
l Maktab Pengajian Islam Kota Bharu, Kelantan (1965 - 1967) l Timbalan Dekan, Fakulti Syariah, Akademi Pengajian Islam dan Ahli Senat,
l Maahad Al-Dakwah Wal Imamah Nilam Puri, Kelantan (1967 - 1968) Universiti Malaya.
l Ijazah Sarjana Muda, Fakulti Syariah dan Undang-Undang, Yayasan Pengajian l Pengelola Unit Pengajian Awam, Akademi Pengajian Islam, Universiti Malaya.
Tinggi Islam Nilam Puri, Kelantan (1969 - 1973) l Dekan Fakulti Syariah, Universiti Malaya.
l Ijazah Sarjana, Fakulti Syariah, Jurusan Usul Al-Fiqh, Universiti Al-Azhar Mesir l Dilantik menjadi Mufti Negeri Pulau Pinang pada tahun 1997 sehingga 2014.
(1973 – 1975)
 Sumbangan

l Pensyarah YPTIK Nilam Puri, Kelantan

(1975 – 1980).
l Pensyarah Pengajian Islam, Pusat Pengajian
Kemanusiaan, Universiti Sains Malaysia
(1980 – 2001).
l Pensyarah (Kontrak) Pusat Pengajian Islam
Universiti Tun Hussien Onn, Batu Pahat, Johor
(April 2009 - Mei 2011).
l Pensyarah (Kontrak) Department of General
Studies, Kuliyyah of Islamic Revealed
Knowledge, Universiti Islam Antarabangsa
(Febuari 2013).
l Visiting Professor, di Chubu University, Nagoya,
Jepun (17 Oktober 1991 - 2 November 1991)
Nama : Dato’ Dr. Wan Salim bin Wan Mohd. Noor
l Pensyarah Pelbagai Kajian, di Universitas
Tarikh / Tempat Lahir : 21 Januari 1944 di Jitra, Kedah
Muhammadiah, Malang, Indonesia (15 Jun
Nama Isteri : Datin Jariah binti Md. Noh
1994 - 3 Ogos 1994)
Bilangan Anak : 5 Orang
l Ahli Jawatankuasa Fatwa Negeri Pulau Pinang
l Wan Iman
(Pensyarah Universiti Kuala Lumpur, Cawangan Bangi,
(2004 - 2014)
Selangor) l Pengerusi Jawatankuasa Fatwa Negeri Pulau
l Wan Saiful Islam Pinang (Jun 2014 - Kini)
(Pensyarah Universiti Tun Hussien Onn) l Ahli Majlis Agama Islam Negeri Pulau Pinang
l Wan Wardatul Amani (7 Jun 2014)
(Pensyarah Universiti Islam Antarabangsa) l Ahli Lembaga Pengarah Kolej Islam Teknologi
l Wan Ainnur Anhar Antarabangsa Pulau Pinang (KITAB)
(Pegawai Perubatan di Klinik Kesihatan Seremban, Negeri (1 Ogos 2014 - 31 Julai 2017)
Sembilan) l Ahli Lembaga Pengawalan dan Perlesenan
l Wan Muhammad Yasir (Peniaga) Percetakan Al-Quran, Kementerian Dalam
Negeri (27 November 2014 - Kini)
Latar Belakang Pendidikan l Pengerusi Jawatankuasa Peguam Syarie Negeri
Pulau Pinang (2 September 2014 - Kini)
l Sekolah Melayu Siputeh, Jitra, Kedah. l Yang Di Pertua Angkatan Belia Islam Malaysia
l Maahad Mahmud, Alor Setar, Kedah (1965 – 1967). (ABIM) Cawangan Pulau Pinang (1990 – 2000)
l Ijazah Sarjana Muda, Kuliah Usul Al-Din, Akidah dan Falsafah, Universiti Al- l Yang Di Pertua Persatuan Ulama’ Malaysia
Azhar, Kaherah, Mesir (1968). Cawangan Pulau Pinang (2003 - 2014)
l Diploma Pendidikan, Universiti Ayn Al-Shams, Kaherah (1971). l Yang Di Pertua Wadah Pencerdasan Ummah
l Ijazah Sarjana, Dakwah Dan Pengajian Islam, Universiti Al-Azhar Mesir, Kaherah (WADAH) Cawangan Pulau Pinang
(1973). (2001 - 2008)
l PhD, Universiti Edinburgh, Scotland, United Kingdom (1988).