Anda di halaman 1dari 18

Pandawa Lima

Diposkan olehCah Samin on Senin, 13 April 2015 Label: Pandawa

MENGENAL KARAKTER TOKOH PANDAWA LIMA

Banyak sekali karakter pewayangan yang bisa kita jadikan contoh dalam kehidupan sehari-hari,
tapi tentunya yang berkarakter baik. baik Pandawa Lima merupakan tokoh yang tidak dapat
dipisahkan dengan kisah Mahabarata, karena Pandawa Lima merupakan tokoh sentralnya bersama
dengan Kurawa.Pandawa lima adalah sebutan lima bersaudara, putra dari Pandu Dewanata yakni
Yudistira, Bima, Arjuna, Nakula dan Sadewa. Berikut ini kita akan mengenal karakter tokoh
pandawa lima :

1. YUDISTIRA

Yudistira memiliki nama kecilnya yaitu Puntadewa. Ia merupakan yang tertua di antara lima Pandawa, atau
para putera Pandu dengan Dewi Kunti. Ia merupakan penjelmaan dari Dewa Yama. Yudistira memerintah
di Kerajaan Amarta.
Karakter : Sifatnya sangat bijaksana, tidak memiliki musuh, hampir tak pernah berdusta seumur hidupnya. Memiliki
moral yang sangat tinggi, suka mema’afkan serta suka mengampuni musuh yang sudah menyerah. Sifat
lainnya yang menonjol adalah adil, sabar, jujur, taat terhadap ajaran agama, penuh percaya diri, dan
berani berspekulasi.

2. BIMA
Bima dengan nama kecilnya Sena. Bima merupakan putra kedua Pandu dengan Dewi Kunti. Ia merupakan
penjelmaan dari Dewa Bayu sehingga memiliki nama julukan Bayusutha. Bima sangat kuat, lengannya
panjang, tubuhnya tinggi, dan berwajah paling sangar di antara saudara-saudaranya. Meskipun demikian,
ia memiliki hati yang baik. Pandai memainkan senjata gada. Senjata gadanya bernama Rujakpala. Bima
juga dijuluki Werkudara. Dalam pewayangan Jawa, Bima memiliki anak yaitu Gatotkaca, Antareja dan
Antasena.
Karakter : Bima memililki sifat dan perwatakan; gagah berani, teguh, kuat, tabah, patuh dan jujur.
Ia juga memiliki sifat kasar dan menakutkan bagi musuh, walaupun sebenarnya hatinya lembut, setia
pada satu sikap, tidak suka berbasa basi dan tak pernah bersikap mendua serta tidak pernah menjilat
ludahnya sendiri.
3. ARJUNA

Arjuna dengan nama kecilnya Permadi. Arjuna merupakan putra bungsu Dewi Kunti dengan Pandu. Ia
merupakan penjelmaan dari Dewa Indra, Sang Dewa perang. Ia adalah ksatria cerdik dan gemar
berkelana, gemar bertapa dan berguru menuntut ilmu. Arjuna memiliki kemahiran dalam ilmu memanah
dan dianggap sebagai ksatria. Kemahirannnya dalam ilmu peperangan menjadikannya sebagai tumpuan
para Pandawa agar mampu memperoleh kemenangan saat pertempuran besar di melawan Kurawa.
Arjuna dikenal juga dengan nama Janaka. Ia memimpin kerajaan di Madukara
Karakter : Arjuna memiliki sifat perwatakan cerdik pandai, pendiam, lemah lembut budinya,teliti, sopan-santun,
berani dan suka melindungi yang lemah.
4. NAKULA
Nakula dengan nama kecilnya Pinten. Nakula merupakan salah satu putera kembar pasangan Dewi
Madrim dan Pandu. Ia merupakan penjelmaan Dewa kembar bernama Aswin, Sang Dewa pengobatan.
Nakula pandai memainkan senjata pedang. Nakula merupakan pria yang paling tampan di dunia dan
merupakan seorang ksatria berpedang yang tangguh.
Karakter : perwatakan jujur, setia, taat pada orang tua dan tahu membalas budi serta dapat menjaga
rahasia.

5. SADEWA

Sadewa dengan nama kecilnya Tangsen. Sadewa merupakan salah satu putera kembar pasangan Dewi
Madri dan Pandu. Ia merupakan penjelmaan Dewa kembar bernama Aswin, Sang Dewa pengobatan.
Sadewa adalah orang yang sangat rajin dan bijaksana. Sadewa juga merupakan seseorang yang ahli
dalam ilmu astronomi.

Karakter :perwatakan jujur, setia, taat pada orang tua dan tahu membalas budi serta dapat menjaga
rahasia.
PANDAWA LIMA
Salwa Rizqina

Sumber: http://yokimirantiyo.blogspot.com/2013/01/mengenal-karakter-tokoh-pandawa-lima.html
dengan perubahan

1. Yudhistira / Puntadewa

Panjenenganipun punika pambarep saka Pandawa lima, utawa anak-anaké Pandu karo Kunti.
Panjenenganipun punika inkarnasi Gusti Yama. Yudhistira mrentah ing Kratoning Amarta.

Karakter: Menehi banget wicaksana, ora mungsuh, meh ora tau ngapusi kang gesang. Duwe
dhuwur banget moral, katresnan lan pangaksumo mema'afkan mungsuh sing wis nyerah. Sifat
liyane yoiku sabar, jujur, manut kanggo ajaran agama, kebak kapercayan, lan wani berspekulasi.
2. Bima / Werkudara
Putra kapindho Pandu karo Kunti. Iku jelmaan saka Dewa Bayu sehingga duwe julukan
Bayusutha. kuwat banget, dawa tangan, dhuwur, lan pasuryan sing paling sangar antarane sedulur-
seduluré. Malah dadi, kang nduweni ati sing apik. Pinter muter gada gegaman. nduwe Rujakpala
jenenge kang klub. uga diarani Werkudara. Ing wayang jawa, Bima duwe anak sing jenenge
Gatotkaca, Antareja lan Antasena.

Karakter: duwe sifat lan watak; wani, teguh, kuwat, wani, manut lan jujur.
Dheweke uga nduweni sifat atos lan medeni mungsuh, malah sanadyan dheweke lanang, manut
kanggo sikap, ora seneng basa basi, ora tau mendua lan ora tau ndilat ludahe dhewe
3. Arjuna / Permadi

Arjuna iku putra ragil saka Dewi Kunti lan Pandu. Panjenenganipun punika inkarnasi Gusti Indra,
Sang Dewa perang. Arjuna iku pinter lan seneng bertapa lan sinau marang guru. Arjuna nduweni
keahlian ing èlmu Pemanahan lan dianggep minangka ksatria. Kemahirane ing ilmu perang
nggawe iku tumpuan saka Pandawa supaya bisa oleh kamenangan gedhe nalika perang nglawan
Kurawa. Arjuna uga dikenal minangka Janaka. Dheweke mimpin karajan ing Madukara

Karakter: Arjuna nduwe perwatakan wicaksana,meneng, lemah lembut, teliti, sopan, wani lan
seneng nlindhungi sing lemah

4. Nakula/Pinten

Nakula iku salah siji saka anak lanang kembar saka Dewi Madrim lan Pandu. Iku titisane dewa
jenenge Aswin kembar, dewa oengibatan. Nakula pinter muter pedhang gegaman. Nakula wong
sing paling bagus ing donya lan ksatria pedhang sing tangguh
Karakter: watak jujur, setya, manut karo wong tuwane lan ngerti bali sih lan bisa njaga rahasia
http://legilegigulajawa.blogspot.co.id/2013/06/cerita-wayang-kurawa-lan-pandhawa.html

5. Sadewa/Tangsen

Sadewa iku salah siji saka anak lanang kembar saka Dewi Madrim lan Pandu. Iku titisane dewa
jenenge Aswin kembar, dewa pengobatan. Sadewa iku rajin banget lan pemikir. Sadewa uga pakar
ing ilmu astronomi.

Karakter: watak jujur, setya, manut kanggo tuwane lan ngerti bali sih lan bisa njaga rahasia.
TEMBUNG CAMBORAN

Tembung camboran: tembung loro kang beda tegese dianggo

bebarengan nuwuhake teges anyar.

Tuladha: Raja kaya: raja(ratu): kaya(pametu/asil): kewan ingon-ingon

sikil papat: sapi, kebo, wedhus

1. raja brana (barang-barang pangaji: kekayaan)

2. semar mendem (jeneng panganan digawe saka ketan)

3. bala pecah (piring, gelas)

4. naga sari (jeneng panganan digawe saka tepung beradiiseni gedhang)

5. Imogiri (jeneng papan)

6. mata sapi (endhog ceplok)

7. mata kebo (panganan saka tela disisi enten-enten(klapa + gula jawa)

8. Gulu banyak (sambungan antarane porok karo stang)

9. Wanasaba (jeneng papan)

10. mata itik (bolongan ing benik)

Tembung-tembung camboran ing ngisor iki gawenen ukara !

1. Nagasari
2. Lunglit
3. Bangjo
4. Raja kaya
5. Kwelem
SD MUHAMMADIYAH GKB 1 Rangkuman Materi semester 2
Berakhlaq mulia dan berprestasi TAHUN PELAJARAN 2016/2017

BISMILLAHIRRAHMANIRRAHIM

Nama Siswa / Kelas : _______________________________/ IV__

Mata Pelajaran : Bahasa Jawa

Hari, Tanggal : ............, ............. Januari 2017


======================================================================================

A. TEMBUNG KOSOK BALEN (ANTONIM)

Tembung kosok balen: Tembung kang duwe teges lelawanan

1. Sregep >< kesed


2. Seneng >< susah
3. Bekti >< duraka
4. Begja >< cilaka
5. Dhuwur >< cendhek/endhek
6. marem >< gela
7. akeh >< sithik/sethithik
8. nyuwun >< paring
9. begja >< cilaka
10. rendheng >< ketiga
11. adol >< tuku
12. mundhak >< mudhun
13. cilik >< gedhe
14. rawuh >< tindak
15. awan >< wengi
SD MUHAMMADIYAH GKB 1 Rangkuman Materi semester 2
Berakhlaq mulia dan berprestasi TAHUN PELAJARAN 2016/2017

BISMILLAHIRRAHMANIRRAHIM

Nama Siswa / Kelas : _______________________________/ IV__

Mata Pelajaran : Bahasa Jawa

Hari, Tanggal : ............, ............. Januari 2017


=====================================================================================
Tembung Saroja
Tembung Saroja yaiku tembung loro / luwih sing padha utawa meh padha tegese dienggo
bebarengan kanggo mbangetake surasane.

Tuladha : 1. Raden Gatutkaca iku gagah prakosa


2. Bareng diobati anak-anake banjur bagas waras

Tembung-tembung saroja ing ngisor iki gawenen ukara kaya tuladha ing dhuwur ?
1. Budi – pekerti ( sopan santun )
__________________________________________________________________________________________

2. Gagah - prakosa ( perkasa )


___________________________________________________________________________________________

3. Ajur - mumur ( hancur )


___________________________________________________________________________________________

4. Sayuk- rukun ( hidup rukun )


__________________________________________________________________________________________
5. Edi – peni ( baik, bagus )
__________________________________________________________________________________________
6. Mula – bukane ( awal / pembuka )
__________________________________________________________________________________________
7. Guyup – rukun (rukun )
__________________________________________________________________________________________
8. Sato – kewan ( hewan )
__________________________________________________________________________________________
9. Mukti – wibawa ( wibawa )
__________________________________________________________________________________________
10. Papa – cintraka ( orang lemah yang kesusahan )
__________________________________________________________________________________________
LEMBAR TUGAS SISWA

TAHUN PELAJARAN 2016 - 2017


BISMILLAHIRRAHMANIRRAHIIM
Nama : ________________ Mata Pelajaran : Bahasa Jawa
Kelas : 6 ____ Hari, tanggal :
___________________
Waktu : ________________ Nilai :
___________________

A. Isenana nganggu tembung sing manthug !

1. Tembung “ Prahu “ yen ditulis nganggo aksara jawa yaiku . . . .


2. Tuku soto yen ditulis nganggo aksara jawa . . . .
3. Pakan Iwak yen ditulis nganggo aksara jawa . . . .
4. Dono lara yen ditulis nganggo aksara jawa
5. aksara jawa iki yen diwaca dadi . . . .

6. " Simbah tindhak datheng peken nitih becak ", yen dingokohake dadi . . . .
7. Ono lombok ijo yen ditulis aksara jawa . . . .
8. Tulisen nganggo aksara jawa nganggo pasangan :
1. Bakso = ..........................................
2. Tanpa = ..........................................
9. “ Tuku rujak “ yen ditulis aksara jawa . . . .
10. Tembung “ semar mendem “ iki gawenen ukara ................................

`
LEMBAR TUGAS SISWA

TAHUN PELAJARAN 2016 - 2017


BISMILLAHIRRAHMANIRRAHIIM
Nama : ________________ Mata Pelajaran : Bahasa Jawa
Kelas : IV ____ Hari, tanggal :
___________________
Waktu : ________________ Nilai :
___________________

A. Isenana nganggu tembung sing manthug !


1. Pak sarto mundhut sepatu dhateng peken. Mundhut basa ngkone . . . .
2. Simbah ngunjuk kopi, yen diowahi dadi basa ngoko . . . .
3. Bu Santi mangan tempe goreng yen dikramakake dadi . . . .
4. Tembung loro utawa luwih sing dienggo bebarengan lan nduweni teges siji diarani
tembung . . . .
5. Paklik seno nembeh dhahar. Tembung “ Paklik “ kalebu tembung camboran . . . .
6. Dina Minggu, aku arep menyang pasar. Ukara iki kalebu ukara . . . .
7. Isenana nganggo sandhangan “
a. “ Cecak “ unine yaiku . . . .
b. “ layar “ unine yaiku . . . .
8. Tulisen nganggo aksara jawa :
a. Ibu tindak menyang pasar = ----------------------------------------------------------

b. Dino tumbas jajan = ----------------------------------------------------------


9. Gawenen 2 ukara sing nganggo pola S P O
a. ____________________________________________________________
b. ____________________________________________________________

10. Tulisen nganggo aksara jawa mawa sandhanganpanyigeg 1

a. Sawah = _______________________________

b. Panas = _______________________________
LEMBAR TUGAS SISWA
SEMESTER 2TAHUN PELAJARAN 2016 - 2017
BISMILLAHIRRAHMANIRRAHIIM
Nama : ________________ Mata Pelajaran : Bahasa Jawa
Kelas : IV ____ Hari, tanggal : ___________________
Waktu : ________________ Nilai : ___________________
A. Nulis ukara mawa seselan – um –

Tuladha :

1. Kumambang asale saka tembung lingga kambang


Ukarane kapas mono kumambang ana ing banyu.
2. Cumepak asale saka tembung lingga cepak.
Ukarane kopine wis cumepak ing meja

Gawenen kaya tuladha ing dhuwur !

1. Gumuyu asale saka tembung lingga . . . .


Ukarane : _____________________________________________________________

2. Sumaur asale saka tembung lingga . . . .


Ukarane : ____________________________________________________________________

3. Dimugi asale saka tembung lingga . . . .


Ukarane : ____________________________________________________________________

4. Sumugih asale saka tembung lingga . . . .


Ukarane : ____________________________________________________________________

5. Jumangkah asale saka tembung lingga . . . .

Ukarane : ____________________________________________________________________

6. Gumati asale saka tembung lingga . . . .

Ukarane : ____________________________________________________________________

7. Gumleger asale saka tembung lingga . . . .


Ukarane : ____________________________________________________________________

8. Gumuyu asale saka tembung lingga . . . .

Ukarane : ____________________________________________________________________
CERITA WAYANG: KURAWA LAN PANDHAWA
di Thursday, June 13, 2013

Diposkan oleh Wiwin Juli

KURAWA LAN PANDHAWA

Raden Dhestarastha iku putrane Begawan Abiyasa. Duwe adi loro aran Raden Pandudewanata lan
Raden Yama Widura.

Raden Dhestarastra krama karo dewi Gendari. Kagungan putra cacahe satus, ing antarane
Duryudana, dursasana, dursilawati, Durmuka, Durmaganti,Citraksa, Citraksi, Kartamarma lan isih akeh
meneh.

Gandheng cacah satus mula diarani Sata Kurawa. Bala kurawa iku racake duwe watak dengki, srei,
jail, methakil, daksiya sapadha-padha. Sing diagungake tumindak dursila. Gandheng Raden Destharastra
kuwi wuta sing dadi ratu ana Ngastina Raden Pandhudewanata.

Raden Pandudewanata krama karo Dewi Kunthi lan Dewi Madrim. Putrane cacahe lima yaiku:
Puntadewa utawa Yudistira ratu ing Ngamarta, Werkudara utawa Bratasena satriya ing Jodipati,sing
panengah Janaka uga aran Arjuna satriya ing Madukara. Dene sing waruju kembar aran Nakula karo
Sadewa. Nakula satriya ing Sawojajar lan Sadewa satriya ing Bumi Retawu. Putrane Raden
Pandudewanata diarani pandhawa amarga cacahe lima.

Pandawa lan Kurawa duwe guru yaiku Begawan Durna saka padepokan Sokalima. Sadurunge
Prabu Pandhudewanata seda meling karo Raden Destharastra supaya Ngastina besuk dipasrahake
Pandhawa yen wis pada gedhe. Nanging Raden Destharastra mblenjani janji. Kraton dipasrahake marang
raden Duryudana putrane sing gedhe dewe.

Pandhawa ora narimakake banjur njaluk baline kraton Ngastina. Prabu Duryudana sak sedulur
cukeng ora gelem masrahake. Gandheng Kurawa kenceng ora gelem diajak apik-apikan, wusanane
kapeksa Pandhawa ngrebut Kraton Ngastina sarana perang. Perange Kurawa lan Pandhawa mau diarani
perang Barathayuda.

Anda mungkin juga menyukai