PP8591/07/2013(032851) Tel: 1-300-22-6787 Faks: 03-2056 7081

UPSR Membimbing
BIL 1222
Ke Arah
ISNIN Kemahiran
Berfikir Aras
Tinggi (KBAT)
18 03 khusus untuk
calon UPSR

2019 bhdidik@bh.com.my

29 PERSONALITI
Norzahirah mahu jadi
atlet negara
33 BAHASA MELAYU:
Kata pemeri, kata nafi
dan temu ramah
55 SAINS: Interaksi antara
haiwan

Layari www.FullAMark.com.my untuk melanggan dan mendapat lebih banyak soalan UPSR

PENERAPAN NILAI
Hormat-
MURNI SEJAK KECIL Baik hati
menghormati •
•
Belas kasihan
Bertimbang rasa
• Hormat ibu bapa • Murah hati
• Hormat kerajaan dan negara • Saling memahami
• Patuh kepada undang-undang • Saling memaafkan
• Hormat ahli keluarga, guru, rakan,
jiran
• Hormat kepercayaan dan adat resam
pelbagai bangsa
Berdikari
• Berupaya bertindak sendiri
• Patuh kepada ketetapan masa • Yakin pada diri sendiri

Kasih sayang Hemah tinggi

• Menghargai nilai nyawa • Bersopan santun
• Menyayangi alam sekitar • Berbudi bahasa
• Cinta akan negara • Mengaku kesalahan sendiri
• Ramah mesra

Keadilan Keberanian
• Adil
• Saksama • Berani mencuba
• Kebebasan di sisi undang-undang • Berani kerana benar

Persekitaran di sekolah, Oleh Maria Uffa Zulkafeli

masing, malah menjadi tempat
murid didedahkan dengan pelbagai

rumah mempunyai maria.uffa@bh.com.my kemahiran termasuk amalan nilai

murni.

pengaruh besar terhadap ̌ Kuala Lumpur Oleh sebab itu, kanak-kanak di

Malaysia diwajibkan mendapat

S
ekolah ialah institusi yang
perkembangan murid menjadi tumpuan kanak-kanak
untuk mendapatkan pendi-
dikan formal seawal usia tujuh tahun.
Institusi ini bukan sahaja menjadi
ruang untuk mereka belajar,
menimba pengalaman dan bersosial
antara rakan sebaya masing-
pendidikan dan menjadi kesalahan
sekiranya ibu bapa tidak memberi
pendidikan kepada anak mereka.
Nilai murni didedahkan merentas
kurikulum dalam beberapa mata
pelajaran di sekolah termasuk dalam
Bahasa Melayu, Pendidikan Islam dan
Pendidikan Moral.

Lihat muka D28.

D28
Berita
Jadikan amalan murni kekal hingga dewasa
Dari D27
Guru bimbingan dan Kaunseling
Sekolah Kebangsaan (SK) Alam
Damai, Puan Hashifah Amani
Sulaiman, berkata dalam 11
anjakan Strategi Pelan Pemba-
ngunan Pendidikan 2013-2025, jelas
nilai murni berada dalam kedu-
dukan yang ketiga dalam anjakan
berkenaan.
Beliau berkata, dapat disim-
pulkan bahawa nilai murni amat
dititikberatkan dari peringkat
awal bagi memastikan kanak-ka-
nak dapat menghayati nilai baik
di persekitaran mereka secara ber-
terusan bermula dari awal perseko-
lahan sehinggalah mereka tamat
persekolahan kelak.
“Dalam konteks sekolah rendah,
nilai murni didedahkan kepada
murid supaya menjadi amalan
seharian. Antara nilai murni yang
selalu ditegaskan dalam penga-
jaran dan pembelajaran harian
adalah nilai murni berkaitan
budaya hidup sihat, sikap, budi
bahasa dan kebersihan.
“Nilai berkenaan penting bagi
memastikan wujud toleransi
sesama mereka terutama apabila
murid berada dalam kumpulan
masing-masing,” katanya.
Generasi berwibawa
Puan Hashifah berkata, meng-
ambil contoh kepada amalan
murni berkaitan sikap seperti hor-
mat-menghormati, menghargai,
bekerjasama dan sopan santun
adalah amalan murni yang berada
dalam kelompok sikap.
Katanya, menjadi matlamat
Kementerian Pendidikan untuk
memastikan kemenjadian murid
Program Guru Penyayang medium
wujud rasa hormat murid, guru
Bagan Datuk: Sekolah menjadi in-
stitusi penting dalam menonjolkan
suasana dan budaya positif terha-
dap pembentukan diri seseorang
murid.
Penolong Pegawai Pendidikan
Daerah (Hal Ehwal Murid) Pejabat
Pendidikan Daerah (PPD) Bagan
Datuk, Encik Mohd Fahmi Tajuid,
berkata pelbagai program yang dija-
lankan di sekolah mampu mewuju-
dkan suasana dan penerapan nilai
murni antara guru dengan murid
itu sendiri.
Katanya, dalam merealisasikan
keazaman melahirkan masyarakat
yang mengamalkan nilai murni,
beberapa program untuk dia-
Temasya sukan sekolah menjadi antara program terbaik untuk memupuk kasih sayang, kegembiraan dan
saling menghormati antara guru, ibu bapa dan murid.
dari segi pemantapan sahsiah diri
yang tinggi kerana murid yang
cemerlang dan holistik melam-
bangkan ciri-ciri unggul generasi
berwibawa akan datang.
“Umum mengetahui bahawa
budi bahasa melambangkan
budaya bangsa. Saya percaya
setiap bangsa yang ada di negara
ini memandang tinggi individu
berperibadi mulia.
“Peribadi mulia dan unggul
ini tidak datang dengan mudah
kerana kita perlu ada usaha untuk
menjadikannya sebagai satu
malkan di sekolah sudah dirangka.
“Perancangan itu termasuk
Program Guru Penyayang memu-
puk perasaan menghargai dan
menghormati bukan sahaja kepada
guru tetapi juga sesama rakan seko-
lah dalam kalangan murid.
“Amalan senyum, salam, sapaan,
sayang, syukur dan selamat seba-
gai satu langkah proaktif yang
dimainkan pihak sekolah untuk
membendung masalah disiplin
dalam kalangan murid sekolah,”
katanya.
Encik Mohd Fahmi berkata, kasih
sayang adalah penawar yang muja-
rab dalam membentuk sahsiah
murid.
DIDIK
BERITA
bhdidik@bh.com.my
budaya, justeru amalan murni
perlu diberi pendedahan secara
sistematik,” katanya.
Masalah sikap
Bagaimanapun, beliau berkata,
setiap usaha yang baik pasti ada
cabarannya kerana walaupun pada
peringkat sekolah rendah, tidak
dinafikan wujud segelintir murid
yang mempunyai masalah sikap.
Katanya, perkara ini dalam kate-
gori kes terpencil, namun sekira-
nya tidak ditangani dengan baik
dikhuatiri boleh membawa muda-
Manfaatkan program sekolah
“Batu yang keras kalau setiap hari
dititiskan air, lama-lama akan
berubah sifatnya menjadi lembut,
apatah lagi hati manusia seper-
ti anak-anak yang masih pada
peringkat awal usia ini,” katanya.
Encik Mohd Fahmi berkata,
selain itu, program sukan tahu-
nan sekolah juga adalah pentas
terbaik untuk memupuk kasih
sayang, kegembiraan dan saling
menghormati antara guru, ibu
bapa dan murid.
Bagaimanapun, beliau berkata,
bagaimanakah pemupukan nilai
berkenaan dapat dilakukan jika
sebahagian besar ibu bapa tidak
ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
[ FOTO HIASAN ]
rat kepada murid berkenaan dan
juga kelompok masyarakat yang
diwakilinya kelak.
“Kebiasaannya, isu salah laku
yang berlaku di sekolah rendah
berkaitan dengan kenakalan,
vandalisme, peras ugut, tidak
menghormati guru, rakan, ibu
bapa, kes buli dan juga ponteng.
“Sekiranya berlaku kejadian
salah laku dalam kalangan murid,
maka tindakan susulan perlu
diambil dengan segera, seperti
merujuk kepada panel disiplin,
selain murid terbabit disaran men-
hadir pada hari temasya berkenaan.
“Pihak PPD sentiasa memberi
bimbingan dan galakan kepada
warga sekolah supaya sentiasa
prihatin dan menggalakkan akti-
viti yang memberi impak positif
kepada perkembangan minda
serta nilai murni murid sekolah.
“Misalnya, di PPD Bagan Datuk
dengan slogan ‘1 Team 1 Target’,
kami meletakkan hasrat untuk
semua warga pendidikan daerah
ini khususnya dan komuniti
daerah amnya supaya menjadikan
nilai murni sebagai satu aspirasi
yang disemai sejak awal kelahiran
hinggalah menjadi insan berguna
pada masa hadapan,” katanya.
Puan Hashifah Amani Sulaiman
jalani sesi kaunseling individu atau
kelompok,” katanya.
Puan Hashifah berkata, selain
itu program peningkatan sahsiah
anjuran pihak sekolah, program
dengan kerjasama Polis Diraja
Malaysia (PDRM) atau badan
bukan kerajaan (NGO) juga harus
dijalankan bagi membantu mereka
menjalani proses pemulihan dan
perkembangan.
Pemantauan berterusan
Beliau berkata, selain peranan
guru di sekolah, menjadi tanggung-
jawab ibu bapa juga untuk meman-
tau sikap dan tingkah laku anak
masing-masing di rumah.
“Amalan nilai murni bermula
dari rumah, pemantapan amalan
berkenaan dibantu oleh guru di
sekolah, justeru setiap ahli masya-
rakat ada peranan bagi memas-
tikan anak-anak mencapai potensi
individu secara menyeluruh.
“Sekiranya pihak yang bertang-
gungjawab gagal melaksanakan
amanah masing-masing, maka
perkara ini akan merugikan
negara dalam jangka masa pan-
jang,” katanya.
slogan ‘1 Team 1 Target’
meletakkan hasrat untuk
semua warga pendidikan
daerah ini menjadikan
nilai murni sebagai satu
aspirasi yang disemai
sejak awal kelahiran
hingga menjadi insan
berguna pada masa
hadapan”
Encik Mohd Fahmi Tajuid,
Penolong Pegawai Pendidikan
Daerah (Hal Ehwal Murid) PPD
Bagan Datuk
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D29
DIDIK
BERITA
bhdidik@bh.com.my
Personaliti

Pecutan Norzahirah
Murid SK Taman
Desaminium mahu Norzahirah Noorman
Tarikh lahir: 9 Jun 2007
masuk sekolah sukan, Tempat lahir: Hospital Serdang, Selangor
Kedudukan dalam keluarga: Anak bongsu
jadi atlet negara daripada tiga adik beradik
Hobi: Bersukan
Cita-cita: Atlet negara
Oleh Maria Uffa Zulkafeli Pencapaian:
maria.uffa@bh.com.my n Olahragawati keseluruhan (sekolah rendah)
Kejohanan Olahraga MSSD Petaling
̌ Seri Kembangan Perdana 2019
n Olahragawati kelas 4 Kejohanan Olahraga

K
epantasan yang ditunjukkan MSSD Petaling Perdana 2019
oleh personaliti BH Didik minggu n Johan lari berpagar daripada Tahun Empat

ini dalam acara lari berpagar hingga Tahun Enam peringkat daerah
melayakkannya di nobatkan sebagai Petaling Perdana
olahragawati keseluruhan kategori sekolah n Wakil daerah ke peringkat negeri dalam

rendah dalam Kejohanan Olahraga Majlis kejohanan olahraga tiga tahun

Sukan Sekolah Daerah (MSSD) Petaling
Perdana, baru-baru ini.
Bagaimanapun, Norzahirah Noorman,
12, mengakui kejayaannya itu tidak mampu
diraih tanpa sokongan sepenuhnya daripada
pihak sekolah, jurulatih dan ahli keluarganya
sendiri.
Ikuti temu bual BH Didik bersama-sama
murid Tahun Enam Sekolah Kebangsaan (SK)
Taman Desaminium, Seri Kembangan itu.
S: Bagaimanakah anda boleh
menceburi sukan olahraga
bagi acara lari berpagar?
Saya mula aktif dalam sukan olahraga
ini sejak berusia 10 tahun apabila bakat
larian saya berjaya digilap oleh Jurulatih
Olahraga SK Taman Desaminium, Encik
Mohd Jeremi Effindi. Ketika itu, saya mula
dengan acara lari pecut 100 meter selama
beberapa bulan sebelum diserapkan
kepada acara lari berpagar sehingga kini.
Pembabitan secara aktif dalam sukan ini
timbul memandangkan saya begitu minat
dengan sukan olahraga.
S: Siapakah yang banyak memberi
sokongan kepada anda?
Selain jurulatih olahraga, guru dan
pihak sekolah, sudah tentu ibu bapa serta
ahli keluarga saya antara yang banyak
memberikan sokongan sama ada dari
segi moral dan kewangan. Mereka banyak
memberi nasihat untuk saya berjaya dalam
sukan ini. Tanpa sokongan berbelah bahagi
daripada mereka, mungkin saya tidak dapat
mengecapi kejayaan seperti sekarang.
S: Siapakah pula idola anda dalam
acara lari berpagar?
Saya mengagumi Amanda Huri iaitu
pemenang pingat emas dalam acara itu pada
berturut-turut
n Tempat ketiga kejohanan olahraga
peringkat negeri Majlis Sukan Sekolah
Selangor (MSSS) 2018
kejohanan Majlis Sukan Sekolah Malaysia
(MSSM) 2018. Selain teknik dan gayanya, dia
mempunyai kepantasan luar biasa ketika
menyertai pertandingan larian berpagar.
Saya sangat berharap saya dapat menjadi
sepertinya tidak lama lagi.
S: Bagaimanakah cara anda
membahagikan masa untuk rutin
Aksi Norzahirah ketika harian?
menjalani latihan di sekolah. Saya pergi ke sekolah pada waktu pagi
seperti biasa dan akan menghadiri latihan
olahraga pada sebelah petang. Pada waktu
lapang, saya akan siapkan tugasan sekolah
yang diberikan guru, manakala pada waktu
malam saya akan mengikuti kelas tuisyen.
Saya mahu membangga- Jadual ini biasanya dipantau oleh ibu saya
pada setiap hari.
kan keluarga, sekolah
dan semua individu yang S: Apakah harapan anda pada masa
banyak memberi sokongan hadapan?
Saya berharap dapat mengharumkan
kepada saya sepanjang nama sekolah dalam acara olahraga ini
menceburi bidang ini, dan sudah semestinya mahu mewakili
sekali gus mahu mencapai Selangor ke peringkat kebangsaan. Pada
masa sama, saya juga menanam hasrat
cita-cita bergelar atlet untuk memasuki sekolah sukan Malaysia
olahraga negara apabila apabila melangkah masuk ke sekolah
dewasa nanti” menengah tahun hadapan. Saya mahu
membanggakan keluarga, sekolah dan
Norzahirah Noorman semua individu yang banyak memberi
SK Taman Desaminium, sokongan kepada saya sepanjang menceburi
Seri Kembangan bidang ini, sekali gus mahu mencapai cita-
Norzahirah menunjukkan pingat dan piala yang pernah cita bergelar atlet olahraga negara apabila
dimenanginya dalam acara larian berpagar. dewasa nanti.

redaksi PENGARANG KUMPULAN BH

Khaidir A Majid
PENOLONG PENGARANG BERITA PENDIDIKAN
Mohd Zin Mohd Ali
WARTAWAN
Maria Uffa Zulkafeli
PENGIKLANAN
TEL: 1 300 22 6787 ✉ E-mel atau surat ke alamat:
bhdidik@bh.com.my
atau
PENGARANG EKSEKUTIF KANAN KOORDINATOR ARTIS EKSEKUTIF BERITA HARIAN / Balai Berita,
Saidon Idris Basir Zahrom Zainon Kadim VERTIKAL PENDIDIKAN 31, Jalan Riong,
59100, Kuala Lumpur
Muhammad Adam Bidin TEL: 1 300 22 6787
PENGARANG KANDUNGAN BM PENYUNTING
VERTIKAL PENDIDIKAN Rusnita Pechok ILUSTRATOR LANGGANAN www.bhpendidikan.com.my
Ridzuan Yop Ili Ruzana Razali Khairul Anuar Md Nor (Yon) JABATAN PENGEDARAN DAN
Afdhal Ab Rahman Muhammad Hazam Nazri JUALAN, AKHBAR NSTP
bhpendidikan
Ammelia Asyiqin Dolbaharin 31, JALAN RIONG,
59100 KUALA LUMPUR
TEL: 1 300 22 6787 bhpendidikan
E-mel: educationNSD@
mediaprima.com.my
D30 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
Oleh Cikgu Harraz
bhdidik@bh.com.my
Bahasa Inggeris − Pemahaman
WH QUESTIONS AND NEWS REPORT
NOTES 3 Arman: aren’t you going to canteen? 5 ________________________________________________________________ ?
Iqbal : I lost my money. I prefer the blue beg.
We use ‘WH’ questions when we want to find out more A Why
information about people and things. A ‘WH’ question B Who
begins with a question word. C Whose Exercise 3
D When
≤ What is used for people and things. Read the news report and answer the questions that follow.
● What is the boy’s name? 4 is your English teacher?
A Whom Puchong, Tuesday - Cricket Super 8 Inter-School Under-12
● What is it?
B Who Tournament was held yesterday for primary school pupils
C What in the Petaling Perdana District. The tournament was
≤ Who and Whom are used to ask about people or to
D Why held at the school field of SK Puchong Utama 2. The
identify them.
tournament was organized jointly by Armani Sdn. Bhd
● Who were you talking to?
5 many times do you shower in a day? and Petaling Perdana Education Department. There were
● Who took my book?
A Where eight teams that took part in the tournament and they are
● Whom did you see? B Which among the best teams in the district.
● To whom did you give it? C Whose
D How The game started at 8 o’clock in the morning. The
≤ Whose is used to ask who the owner of something is. tournament was officially launched by the Headmistress
The difference with who is that it is always followed by a 6 will your uncle from Australia be coming? of SK Puchong Utama 2, Puan Hajah Suzana Binti Abdul
noun. A When Latip. In her speech, she hoped that all the players taking
● Whose car is that? B Where part in the tournament will be playing with full sports
● Whose chocolate is that? C What spirits. Each team that participated work hard to win the
D Which tournament. The tournament was won by SK Puchong
≤ Why is used to ask about something or about the Utama 2 after beating SK Puchong Jaya 2 in the final. Sk
reason. 7 Manmeet : kind of music do you like? Seksyen 9 won the third prize. Dzulhelmi Bin Dzulkeflee
● Why were you late? Simran : I like pop songs. from SK Puchong Utama 2 won the best bowler and
● Why were they late? A Whose overall best player.
B When
≤ When is used to ask about time or date. C What Datuk Armani, the Managing Director of Armani Sdn.
● When did you start working here? D How Bhd. presented all the presents. The winners were
● When will Aliyah come to our house? presented with money and medals. After the prize giving,
8 is the fastest way to reach the post all those participated were treated lunch with a wide
≤ Which is used to ask about a choice. office? variety of dishes and local cakes.
● Which do you prefer, tea or coffee? A What
B When
● Which bag do you want?
C Why Tick (✓) the correct answer.
D Whom
≤ Where is used to ask about a place.
(a) The tournament was held at ______________.
● Where do you live?
9 did you meet just now? SK Puchong Utama 2
● Where are all the boys?
A Whose
SK Puchong Jaya 2
B What
≤ How is used to ask about an amount, the way something Sk Seksyen 9
C When
is done or to find out about the condition of someone or
D Whom
something.
● How much is the price of the car? 10 is your father? (b) Which students can’t take part in the tournament?
● How many people involved in the accident? A Who 11 years old
● How was your holiday? B What 12 years old
● How is your new house? C When
13 years old
D Why
(c) Which team was the champion and the runners up in
Exercise 1 Exercise 2 the tournament?

_________________________________________________________________
Choose the best answer from the given options. Write a question to match the given response.
Write your answers in the space provided. _________________________________________________________________
1 newspaper do you read every day?
A Why 1 ________________________________________________________________ ? (d) When was lunch served to all the players?
B Who My friend’s name is Qamilia.
C Which _________________________________________________________________
D When 2 ________________________________________________________________ ?
_________________________________________________________________
I saw her mother at the market.
2 is the best place to have dinner?
A Whose (e) Why do you think Pn Hajah Suzana Binti Abdul Latip
3 ________________________________________________________________ ?
B Where asked the players to play with full of sports spirit?
My grandmother is better now.
C How _________________________________________________________________
D Whom 4 ________________________________________________________________ ?
I gave the books to my class teacher. _________________________________________________________________
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D31
DIDIK
Oleh Cikgu Raj
bhdidik@bh.com.my
Bahasa Inggeris − Penulisan

SECTION B
Exercise 1 Exercise 2
Study the picture below. Answer the questions that follow in the space provided. Study the invitation below. Answer the questions that follow in the space provided.

You are cordially invited

to a BIRTHDAY BASH

JOIN US FOR A ONCE IN A LIFETIME FUN TIME

GRANNY TURNS 90

Y'S DAY
Date : 23 March 2019

ENCE WILL
Day : Saturday
Time : 6.00 − 10.00 p.m.

KE GRANN
Venue : Grand Deluxe Hotel
Grand Ballroom

YOUR PRES
Food : Buffet and Food Stalls

TRULY MA
Please call 019-2237665 (Rani)
to confirm your attendance

B (i) List three potential mosquito breeding sites around the house. B (i) List three types of food that will be served at the birthday party.

(a) _____________________________________________________________________ (a) _____________________________________________________________________

(b) _____________________________________________________________________ (b) _____________________________________________________________________

(c) _____________________________________________________________________ (c) _____________________________________________________________________

[3 marks] [3 marks]

B (ii) You are chosen to give a speech during the Anti Dengue Week. Write your speech on ways to B (ii)
prevent mosquito from breeding around your house. Write your answer between 50 and 80
words.

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
You attended your grandmother's birthday party. Write a letter to your friend and share what
you did during the birthday party. You may add details such as the activities carried out during
the party. Write your answer between 50 and 80 words.
________________________________________________________________________

________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________ ________________________________________________________________________
[12 marks] [12 marks]
D32 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
Oleh Cikgu Nana
bhdidik@bh.com.my
Bahasa Melayu – Pemahaman (SJK)
KATA SENDI NAMA DAN CATATAN
TATABAHASA − KATA SENDI NAMA oleh seperti dengan di PEMAHAMAN − CATATAN
Kata sendi Penggunaan Ayat contoh Selepas bermain, Syazwani menyimpan anak-anak patungnya
(9) (10)
Latihan 3
Majlis ramah mesra ___________ dalam kotak. Kotak itu disusun ____________
digunakan untuk (11)
kemas di penjuru bilik. Kotak-kotak itu dibeli ____________
di itu diadakan di dalam Isnin, 2 Januari 2019
tempat
dewan. ayah Syazwani. Syazwani menyayangi anak-anak patungnya 7.00 pagi
digunakan untuk (12)
___________ nyawanya sendiri. Saya menanti ayah mendaftar kedatangan saya di sekolah
Ayah pergi ke pejabat baharu, Sekolah Jenis Kebangsaan Cina (SJKC) Purnama. Saya
ke tempat, masa,
benda konkrit
pada awal pagi.
Latihan 2 berpindah ke sekolah ini kerana mengikut ayah yang telah
membeli sebuah rumah di sini. Saya berasa kekok apabila
Penceramah itu Isi tempat kosong dengan jawapan yang paling sesuai. sampai di kawasan sekolah baharu ini. Saya hanya memerhati
digunakan untuk
dari datang dari utara murid-murid yang lalu-lalang di hadapan saya.
tempat, arah, masa
tanah air. 1 Pantai Cunang itu telah dibangunkan ________ beberapa
digunakan tahun yang lalu. 8.00 pagi
untuk orang, Pisau ini lebih tajam A sejak C ke Saya dibawa ke kelas 6 Cempaka. Guru kelas iaitu Cikgu Hanis
daripada B apabila D daripada meminta saya duduk di barisan kedua. Cikgu Hanis perkenalkan
perbandingan asal daripada pisau itu.
kejadian saya kepada murid-murid 6 Cempaka. Saya mengucapkan ‘hai’
2 Soalan kuiz tatabahasa kali ini lebih mudah ________ kepada semua murid di dalam kelas 6 Cempaka.
kepada/ Ayah amat rindu tahun lepas.
digunakan selepas
akan/ akan abang di A pada C dari 9.30 pagi
kata adjektif
terhadap perantauan. B di D daripada Loceng waktu rehat berbunyi. Saya berjalan keluar dari
digunakan untuk Sumbangan ini adalah kelas dengan seorang kawan sekelas. Namanya Mary. Mary
bagi/ 3 Buku sejarah lama itu menerangkan ________ asal usul mengajak saya ke kantin untuk makan di sana. Mary dan saya
menentukan untuk anak-anak
untuk nama tempat di dalam negeri Selangor. bertukar-tukar makanan yang kami bawa. Mary suka akan nasi
sesuatu yatim.
A di C untuk goreng saya itu.
digunakan untuk B tentang D pada
Sarah tiba pada pukul
pada masa, manusia, 9.50 pagi
lapan pagi.
binatang 4 Kapal terbang dari Jepun akan mendarat di Lapangan Pembelajaran di dalam kelas diteruskan. Kali ini, kami
digunakan untuk Kita mesti bersatu Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur ________ bila-bila diminta pergi ke makmal Sains untuk mata pelajaran Sains.
demi menyatakan padu demi keamanan masa sahaja. Saya hanya mengikut Mary dan kami duduk bersebelahan di
maksud tujuan negara. A dengan C pada dalam makmal Sains itu. Guru mata pelajaran Sains itu jiran
B ke D di baharu saya, Cikgu Raymond.
Semua guru
digunakan untuk
berbincang tentang 5 Baju di dalam kotak itu akan dihadiahkan ________ Heng 1.00 tengah hari
tentang menyatakan
masalah disiplin Jun Yong bersempena dengan sambutan ulang tahun Loceng berbunyi menandakan waktu pulang. Sebelum
makna berkenaan
murid-murid. kelahirannya. pulang, guru kelas meminta murid-murid menutup semua
seperti/ digunakan A tentang C daripada tingkap, pintu, suis lampu dan suis kipas. Kami beratur lalu
Wajahnya cantik B sejak D kepada berjalan menuju ke pintu pagar sekolah. Dari jauh saya dapat
umpama/ untuk maksud
laksana puteri. melihat ayah dan ibu melambai-lambaikan tangan menanti
bagai/laksana persamaan
6 Anggota sukarelawan itu sanggup mengorbankan masa saya. Saya cuba menyesuaikan diri di sekolah ini supaya saya
digunakan untuk dan tenaga ________ negara. dapat belajar dengan seronok.
Alif bermain bola
dengan maksud bersama- A demi C terhadap
dengan adiknya.
sama B daripada D laksana 1 Mengapakah penulis berpindah sekolah?
digunakan untuk Ayah dan kawan- A Ayahnya telah berpindah kerja
sejak/ 7 Jambatan yang runtuh akibat banjir besar itu dapat B Ayahnya telah berpindah sekolah
maksud penanda kawannya memancing
semenjak disiapkan dengan cepat ________ kerjasama penduduk C Keluarga penulis memintanya berpindah
waktu sejak pagi.
Kampung Pantai Laut. D Ayahnya telah membeli sebuah rumah baharu
digunakan selepas Longkang itu telah A pada C dengan
oleh
kata kerja pasif dicuci oleh abang. B sejak D umpama 2 Berikut merupakan aktiviti penulis semasa hari pertama di
Kami akan menanti sekolah, kecuali __________.
hingga/ untuk menyatakan 8 Penduduk di kawasan kami menubuhkan rukun tetangga A belajar di dalam makmal Sains
hingga pukul 2.00
sampai had masa ________ mengatasi kes pecah rumah yang semakin B mengucapkan ‘hai’ di dalam kelas
petang.
berleluasa. C membeli makanan di kantin
digunakan untuk A terhadap C akan D bertukar-tukar makanan pada waktu rehat
dalam/ Dalam hal ini kita
tempat yang tidak B untuk D jika
antara mesti bekerjasama.
mempunyai ruang 3 Pilih pernyataan yang benar tentang catatan di atas
9 Kita hendaklah sayang ________ ibu bapa kerana jasa A Penulis berusia 12 tahun
mereka berdua membesarkan dan mendidik kita sehingga B Ayah penulis menunggunya di kantin sekolah
Latihan 1 dewasa. C Cikgu Raymond ialah kenalan ayah penulis
A seperti C akan D Penulis duduk di barisan hadapan
Isi tempat kosong dengan kata sendi nama yang betul.
B dari D untuk
4 Maksud perkataan kekok dalam petikan ialah _________.
ke di demi dengan 10 Kebanyakan penduduk di taman itu bekerja ________ A keras C lembut
kawasan perindustrian yang tidak jauh dari situ. B canggung D kemas
(1)
Syazwani ialah murid Tahun Enam. Dia belajar __________ A di C kepada
sebuah sekolah yang tidak jauh dari rumahnya. Syazwani B ke D pada 5 Siapakah nama guru kelas penulis?
(2)
pergi __________ sekolah dengan menunggang basikal. Dia
menunggang basikal __________
(3) berhati-hati. Dia berhati-hati 11 Setiap pekerja menjalankan tugasan mereka ________ _______________________________________________
(4)
ketika menunggang basikal ___________ keselamatannya. yang telah ditetapkan oleh pihak majikan.
A kepada C terhadap 6 Apakah azam penulis pada hari pertama persekolahannya?
B akan D seperti
daripada akan dengan pada _______________________________________________
12 Payung yang baru dibeli oleh kakak ada ________ mak
(5)
________ waktu petang, Syazwani suka bermain anak patung. lang. 7 Bina ayat perintah berdasarkan pernyataan berikut.
Dia bermain anak patung ________
(6) adiknya, Saliza. Anak-anak A daripada C bagi
B pada D untuk Pernyataan : Sebelum pulang, guru kelas meminta murid-
patung mereka sangat cantik. Emak Syazwani menjahit baju
murid menutup semua tingkap, pintu, suis
anak-anak patung itu. Baju-baju anak patung itu diperbuat lampu dan suis kipas.
(7)
_________ perca-perca kain. Syazwani suka menukar-nukar 13 Kraf tangan ________ tempurung kelapa itu telah dibuat
oleh Ng Me Kuan. Ayat perintah : __________________________________
(8)
baju yang cantik. Syazwani amat sayang _________ anak-anak A daripada C kepada
patungnya. B pada D dari __________________________________
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D33
DIDIK
Oleh Cikgu Rahmat
bhdidik@bh.com.my
Bahasa Melayu − Pemahaman

KATA PEMERI, KATA NAFI DAN TEMU RAMAH

SISTEM BAHASA – KATA PEMERI, KATA NAFI
Kata Pemeri:
n Kata pemeri ialah perkataan yang menjadi penghubung
antara subjek dengan frasa-frasa utama dalam predikat:
Kata Pemeri
Dalam penulisan atau binaan ayat, elakkan daripada melakukan
kesalahan penggunaan kata nafi seperti yang berikut:
1. Kesalahan menggunakan kata nafi tak atau tidak untuk
membentuk ayat nafi apabila frasa nama menjadi
predikatnya.
Contoh:
(a) Cik Nani tidak jururawat. (7)
(b) Cik Nani bukan jururawat. (3)
Latihan 2
Tulis perkataan yang betul dalam ruang yang disediakan.
1 Pakaian yang terkumpul itu ____________ untuk mangsa-
mangsa banjir.
2 Rumah baharu Haji Lokman itu ______________ besar
sangat.

ialah adalah 2. Kesalahan menggunakan kata nafi bukan untuk membentuk 3 Sumbangan besar Dato Husaini ____________ daripada
Digunakan secara Digunakan secara ayat nafi apabila frasa kerja menjadi predikatnya. segi pembangunan rakyat luar bandar.
persamaan antara subjek huraian tentang subjek Contoh:
dengan predikat dan predikat (a) Kamal bukan belajar dengan tekun. (7) 4 Antara perkara yang diperdebat dalam program ini
(b) Kamal tidak belajar dengan tekun. (3) ____________ masalah sosial generasi kini.
Kata 5 Bapa ____________ suka akan buah limau yang diimport.
Kegunaan Ayat contoh
Pemeri
Latihan 1
Hadir di hadapan
Lelaki yang bertali leher PEMAHAMAN − TEMU RAMAH
itu ialah cikgu baharu Isi tempat kosong dalam ayat-ayat di bawah dengan jawapan
frasa nama
sekolah kita. yang betul. Latihan 3
ialah Boleh diikuti kata kerja Baca petikan di bawah, kemudian jawab soalan-soalan yang
1 Johan pertandingan bercerita peringkat sekolah pada tahun
atau frasa kerja yang Mata pencarian Pak Alang berikutnya.
berfungsi sebagai kata ialah menangkap ikan. ini __________ Mohd Khairi bin Mohamad dari Sekolah
nama atau frasa kerja Kebangsaan Dato Inas. Hani : Selamat pagi mak cik. Saya Hani, wartawan Majalah
A tidak C bukan Sekolah Kebangsaan Ulu Bendul. Saya ingin menemu
Makanan yang B ialah D adalah ramah mak cik tentang kejayaan anak mak cik
Hadir di hadapan berkhasiat adalah baik sebagai murid cemerlang sekolah tersebut. Sebagai
frasa adjektif untuk tumbesaran dan 2 Rafi tidak hadir ke sekolah kerana dia __________ sihat. ibu, apa perasaan mak cik?
adalah kesihatan badan. A tidak C bukan Puan Ana : Selamat pagi. Mak cik berasa bangga akan
Tarikh pertandingan B ialah D adalah kejayaannya. Dia berjaya mengikut jejak langkah
Hadir di hadapan
bercerita yang ditetapkan abang dan kakaknya.
frasa sendi nama 3 Kami berasa bosan kerana ucapan yang disampaikan oleh
adalah pada 18 April 2019. Hani : Mak cik ada berapa orang anak yang berkelulusan
ketua kampung __________ terlalu panjang. universiti?
n Kata pemeri tidak boleh hadir di hadapan kata kerja atau A tidak C bukan Puan Ana : Anak mak cik ada empat orang, tiga orang
frasa kerja. Oleh itu, penggunaan adalah dalam ayat-ayat B ialah D adalah antaranya berkelulusan universiti.
yang berikut dianggap salah. Hani : Bagaimanakah mak cik mendidik mereka?
(a) Adalah dimaklumkan bahawa bekalan air akan 4 Jawapan yang diberikan oleh Saiful __________ tidak Puan Ana : Cara mak cik mendidik mereka sama seperti cara
terganggu esok. tepat. ibu bapa yang lain. Cuma mak cik tidak putus
Seharusnya: Orang ramai dimaklumkan bahawa bekalan A tidak C bukan memberi perangsang dan mengingatkan mereka
air akan terganggu esok. B ialah D adalah pentingnya pendidikan dalam membina kehidupan
(b) Banjir kilat itu adalah disebabkan oleh hujan yang lebat. yang lebih menjamin.
Seharusnya: Banjir kilat itu disebabkan oleh hujan yang 5 Selepas mendapat pekerjaan, abang __________ berminat Hani : Apakah harapan mak cik kepada mereka?
lebat. untuk menyambung pengajiannya. Puan Ana : Mak cik sentiasa berdoa agar mereka menjadi
A tidak C bukan insan yang berguna kepada bangsa dan negara.
n Kata pemeri adalah boleh hadir bersama-sama kata nafi B ialah D adalah Han : Terima kasih mak cik. Saya ucapkan tahniah atas
dalam binaan adalah + kata nafi + kata adjektif kejayaan anak mak cik dan juga kejayaan mak cik
Contoh penggunaan dalam ayat: 6 Penerbangan Dato Masri __________ ke London tetapi ke mendidik mereka.
(a) Jawapan itu adalah tidak munasabah Paris. Puan Ana : Sama-sama.
(b) Tindakan pihak berkuasa itu adalah tidak adil A tidak C bukan
B ialah D adalah 1 Apakah kejayaan Puan Ana?
PERINGATAN A Anaknya mendapat anugerah murid cemerlang
1. Penggunaan kata pemeri amat terbatas. 7 Pemandangan yang cantik di tepi laut itu __________ B Tiga orang anaknya berkelulusan universiti
2. Kata pemeri kurang digalakkan dalam pembentukan ayat. faktor utama yang menarik pelancong asing ke situ. C Mendidik anak sehingga berjaya
3. Dalam sesetengah ayat, kata pemeri adalah atau ialah boleh A tidak C bukan D Berdoa agar anaknya berjaya
digugurkan tanpa menjejaskan maksud ayat tersebut. B ialah D adalah
2 Pilih pernyataan yang benar tentang petikan syarahan di atas.
Kata Nafi: Pilih penggunaan kata pemeri yang betul. A Tiga orang anaknya berjaya dalam bidang pendidikan
n Kata nafi ialah bentuk kata yang digunakan untuk menafikan B Ibunya sentiasa berdoa agar anaknya masuk universiti
atau menidakkan sesuatu pernyataan. 8 A Mereka ialah pasangan yang amat sesuai. C Puan Ana sentiasa memberikan semangat dan nasihat
B Berkelah di tepi pantai ialah tidak selamat. kepada anaknya
Kata C Suntikan pelali diberikan ialah untuk mengurangkan
Kegunaan Ayat contoh D Puan Ana sentiasa berdoa agar anaknya dapat
Nafi
kesakitan. membina kehidupan yang lebih menjamin
Digunakan ketika
Kita tidak disuruh D Sukacitanya adalah dimaklumkan bahawa sekolah akan
pulang awal pada bercuti pada minggu hadapan. 3 Rangkai kata jejak langkah dalam petikan membawa
menafikan frasa kerja
tidak petang ini. maksud __________________.
Digunakan ketika Meja dapur itu tidak 9 A Pulau Tioman ialah antara sepuluh buah pulau yang A mengikut langkah-langkah abang dan kakaknya.
menafikan frasa adjektif besar sangat. terindah di dunia. B mengikut abang dan kakaknya masuk ke universiti
B Saloma adalah seorang seniwati yang terkenal kerana C mengikut kejayaan abang dan kakaknya yang berjaya
“Bukan kasut ini lakonannya amat diminati ramai. dalam pendidikan
Digunakan untuk
yang saya mahu,” kata C Pulau Redang dan Pulau Perhentian adalah dua pulau D mengikut cakap ibunya yang tidak putus memberikan
menafikan frasa nama
Zami kepada ayahnya. yang terkenal di Terengganu. perangsang dan nasihat
Digunakan untuk menafikan Murid-murid itu bukan D “Zaman ini ialah zaman siber,” kata kakak kepada adik.
frasa sendi nama dari sekolah kita. 4 Tuliskan maksud perkataan wartawan.
Pilih penggunaan kata nafi yang betul.
Hadir sebelum frasa
bukan kerja jika frasa tersebut Fadil bukan ______________________________________________
membaca, tetapi dia 10 A “Kad ini tidak untuk kamu tetapi kakak kamu,” kata [2 markah]
mendukung maksud
tertidur. pemuda itu.
pertentangan maklumat
B Tsunami itu bukan berlaku di Sarawak tetapi berlaku di 5 Apakah yang perlu kamu lakukan supaya ibu kamu
Hadir sebelum frasa Sulawesi. mendapat kejayaan? (KBAT)
Encik Rahmat bukan
adjektif jika frasa tersebut C Subjek Matematik tidak mata pelajaran yang
kaya sangat, tetapi
mendukung maksud digemarinya. ______________________________________________
pemurah orangnya.
pertentangan maklumat D Ini tidak buku cerita saya. [2 markah]
D34 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
Oleh KF Yap
bhdidik@bh.com.my
Bahasa Melayu – Penulisan (SJK)
BAHAGIAN B
Latihan 1 Latihan 3
Gambar di bawah menunjukkan cara-cara menjaga kebersihan kelas. Gambar rajah di bawah menunjukkan cara-cara membasmi pembiakan nyamuk aedes.
Tulis ulasan tentang gambar dan rangkai kata yang diberi dalam bentuk perenggan. Tulis ulasan kamu berdasarkan maklumat yang diberikan dalam bentuk perenggan.
Panjangnya ulasan kamu hendaklah antara 40 hingga 70 patah perkataan. Panjangnya ulasan kamu hendaklah antara 40 hingga 70 patah perkataan.

CARA-CARA MENJAGA KEBERSIHAN KELAS

Membersihkan
tempayan,
kolah dan
pasu-pasu bunga

CARA-CARA
Mengelap kaca tingkap Menyapu lantai Mengelap meja dan kerusi MEMBASMI
PEMBIAKAN
_____________________________________________________________________________ NYAMUK AEDES

_____________________________________________________________________________
Menutup
Masukkan ubat semua bekas
_____________________________________________________________________________ pembunuh menyimpan
jentik-jentik air dengan rapat
_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

Latihan 2
Gambar rajah di bawah menunjukkan langkah-langkah menjaga kesihatan mata.
Tulis ulasan kamu tentang maklumat yang diberi dalam bentuk perenggan.
Panjangnya ulasan kamu hendaklah antara 40 hingga 70 patah perkataan.
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________
Mengambil
makanan yang _____________________________________________________________________________
berkhasiat

Latihan 4
Gambar rajah di bawah menunjukkan faedah beriadah pada masa lapang.
Menonton Tulis ulasan tentang rajah yang diberikan dalam bentuk perenggan.
Menjalani
LANGKAH-LANGKAH televisyen dari Panjangnya ulasan kamu hendaklah antara 40 hingga 70 patah perkataan.
pemeriksaan
mata MENJAGA jarak yang
KESIHATAN MATA sesuai
FAEDAH BERIADAH

Membaca
di bawah
cahaya yang Jiwa Tambah Hubungan
terang Tenang Pengalaman Kekeluargaan Erat

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D35
DIDIK
Oleh Cikgu Faiz
bhdidik@bh.com.my
Bahasa Melayu − Penulisan

KARANGAN BERITA

NOTA LATIHAN 4
- Berita yang kerap diuji ialah berita berkaitan aktiviti yang dijalankan di sekolah dan lawatan
anjuran pihak sekolah Kamu telah mengikuti kem motivasi pengawas yang telah dianjurkan oleh sekolah kamu. Kamu
- Menulis karangan berita sama dengan pembaca berita iaitu peristiwa yang sudah berlaku, telah diminta untuk menulis berita tentang kem motivasi tersebut selengkapnya.
logik dan jangan masukkan perasaan Panjangnya berita kamu hendaklah antara 80 hingga 120 patah perkataan.
- Murid boleh menggunakan teknik SALAM (Siapa, Aktiviti, Lokasi, Apa, Masa, Mengapa)
untuk menjawab soalan
- Murid mesti menggunakan ayat-ayat yang mudah, ringkas, padat dan mudah difahami LATIHAN 5
- Karangan berita merupakan karangan berformat yang mempunyai tarikh, masa, tempat
dan tiada tandatangan penulis Gambar di bawah menunjukkan aktiviti gotong-royong di taman sains sekolah kamu.
Berdasarkan gambar di bawah, tulis berita tentang aktiviti tersebut selengkapnya.
Contoh: Panjangnya berita kamu hendaklah antara 80 hingga 120 patah perkataan.

Soalan:
Sekolah kamu telah mengadakan Sambutan Hari Guru. Sebagai pemberita majalah sekolah, kamu
dikehendaki menulis berita tentang majlis tersebut selengkapnya.
Panjangnya berita kamu hendaklah antara 80 hingga 120 patah perkataan.

Jawapan:

TAMAN MELAWATI, 10 Oktober – Baru-baru ini, Sekolah Kebangsaan Taman Melawati 2

telah mengadakan Sambutan Hari Guru bertempat di dewan sekolah. Pelbagai acara yang
menarik telah diadakan bagi memeriahkan sambutan tersebut.

Sambutan Hari Guru ini diadakan bertujuan untuk meraikan kanak-kanak di sekolah ini
dengan pelbagai aktiviti. Hal ini juga bertujuan memberi peluang kepada murid-murid di
sekolah ini untuk menghargai guru-guru. Acara sambutan ini juga bersempena dengan
Hari Guru yang disambut pada setiap bulan Mei.

Acara sambutan Hari Guru ini telah dimulakan pada pukul 8.30 pagi. Acara bermula
dengan ucapan alu-aluan oleh Ketua Murid iaitu Abdul Aziz bin Bakar dan diikuti ucapan
perasmian oleh Guru Besar iaitu Encik Ismail bin Rahim. Guru Besar telah berpesan kepada
murid-murid supaya sentiasa menghormati dan menghargai guru sepanjang hidup mereka.

Majlis kemudian diteruskan dengan menampilkan pelbagai persembahan oleh murid-

murid daripada setiap aliran. Antara persembahan yang menarik termasuklah bicara
berirama, teater tentang kanak-kanak, pertunjukan fesyen dan juga nyanyian berkumpulan.
Murid-murid kelihatan terhibur dengan aksi dan telatah ketika persembahan.
Acara kemuncak ialah majlis penyampaian hadiah kepada Tokoh Guru SK Taman
Melawati 2. Anugerah Tokoh Guru SK Taman Melawati 2 telah diberikan kepada Cikgu
Aznam Bin Ali iaitu guru kelas Tahun 6 USM. Beliau merupakan guru yang aktif dalam
bidang sukan dan kokurikulum serta banyak terlibat dalam program Matematik.
LATIHAN 6
Kelas kamu akan menyertai pertandingan Kelas Ceria. Murid-murid kelas kamu telah membuat
persediaan untuk menyertai pertandingan tersebut. Tulis berita tentang aktiviti yang dijalankan
untuk menyertai pertandingan tersebut selengkapnya.
Panjangnya berita kamu hendaklah antara 80 hingga 120 patah perkataan.

Majlis tamat pada pukul 12.30 tengah hari. Sebelum bersurai, murid-murid telah LATIHAN 7
menikmati jamuan yang disediakan oleh guru-guru.
Gambar di bawah menunjukkan perlawanan bola baling di padang sekolah.
Berdasarkan gambar di bawah, tulis berita tentang perlawanan bola baling di sekolah kamu itu
LATIHAN 1 selengkapnya.
Panjangnya berita kamu hendaklah antara 80 hingga 120 patah perkataan.
Bersempena dengan Bulan Kokurikulum, sekolah kamu telah menganjurkan beberapa aktiviti
yang menarik. Sebagai wartawan majalah sekolah, kamu dikehendaki menulis berita tentang
aktiviti-aktiviti yang dijalankan selengkapnya.
Panjangnya berita kamu hendaklah antara 80 hingga 120 patah perkataan.

LATIHAN 2
Baru-baru ini, sekolah kamu telah mengadakan Bulan Bahasa Melayu. Banyak aktiviti yang
menarik telah diadakan. Sebagai Setiausaha Persatuan Bahasa Melayu, kamu dikehendaki menulis
berita tentang aktiviti tersebut selengkapnya.
Panjangnya berita kamu hendaklah antara 80 hingga 120 patah perkataan.

LATIHAN 3
Persatuan Sains sekolah kamu telah mengadakan lawatan sambil belajar ke suatu tempat yang
menarik. Sebagai setiausaha persatuan, kamu telah diminta menulis berita tentang lawatan
tersebut selengkapnya.
Panjangnya berita kamu hendaklah antara 80 hingga 120 patah perkataan.
D36 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
Oleh Mohd Zuraidi Komari
bhdidik@bh.com.my
Matematik (Kertas 1)
PERATUS (PENYELESAIAN MASALAH)
Pada minggu ini, murid-murid akan mempelajari dan menjawab 3 Jadual 1 ialah sebuah piktograf yang menunjukkan jualan 7 Rajah 4 menunjukkan sebiji botol kosong. Botol itu boleh
soalan melibatkan tajuk PERATUS (PENYELESAIAN MASALAH). buku Matematik mengikut tahun dalam tempoh sebulan. diisi penuh dengan 3 ℓ air.
Nota yang disediakan dalam ruangan ini juga diharap dapat Table 1 is a pictograph showing sales of Mathematics books Diagram 4 shows an empty bottle. The bottle can be fully
membantu murid-murid untuk lebih memahami kaedah by year in a month. filled with 3 ℓ of water.
menjawab soalan-soalan tersebut. Selamat mencuba, semoga
murid-murid berjaya menjawab dengan betul dan tepat setiap Buku Matematik Bilangan buku
soalan yang disediakan. Mathematics books Number of books
Contoh: Tahun 6 / Year 6

Encik Danny melaburkan RM12 000 untuk syarikat isterinya. Tahun 5 / Year 5 Rajah 4 / Diagram 4
Faedah yang diterimanya setiap tahun ialah 4.5%. Dia tidak
mengeluarkan wangnya selama setahun. Berapakah jumlah Tahun 4 / Year 4 Nazrul dan Jasmin masing-masing mengisi jus epal
wangnya selepas setahun? sebanyak 20% dan 25% daripada isi padu botol itu.
Tahun 3 / Year 3
Berapakah isi padu, dalam mℓ, jus epal yang perlu diisi lagi
Penyelesaian: supaya botol itu penuh?
Petunjuk / Legend: Nazrul and Jasmin fill in 20% and 25% of the volume of the
Diberi Pelaburan Encik Danny RM12 000 mewakili 50 buah buku / represents 50 books bottle with apple juice respectively. What is the volume, in mℓ,
Faedah pelaburan setahun 4.5% of apple juice needed to fill up the bottle?
Jadual 1 / Table 1 A 1 450 C 1 760
Dicari Jumlah pelaburan Encik Danny selepas setahun Jualan buku Matematik Tahun 6 adalah 50% daripada B 1 650 D 1 890
jualan tiga jenis buku yang lain. Hitung jualan buku
Operasi Darab dan tambah Matematik Tahun 6. 8 Jadual 3 menunjukkan wang simpanan Azman selama
The sale of Year 6 Mathematics book is 50% of the sale of setahun di sebuah bank pada 31 Disember 2019.
Selesaikan Kaedah 1 three other types of books. Calculate the sales of Mathematics Table 3 shows Azman’s savings for a year in a bank on 31
book of Year 6. December 2019.
4.5 A 25 C 125
RM12 000 × —– = RM540
100 B 50 D 250 Simpanan Kadar faedah setahun
Jumlah wang selepas menerima faedah:
Deposit Interest rate per year
RM12 000 + RM540 = RM12 540 4 Rajah 2 menunjukkan bilangan mangga di dalam sebuah kotak.
Diagram 2 shows the number of mangoes in a box. RM2 600 8%
Kaedah 2
Jadual 3 / Table 3
RM12 000 × 4.5% × 1 + RM12 000 = 100 biji mangga
Jumlah wang pelaburan akhir tahun: 100 mangoes Hitung jumlah wangnya pada 1 Januari 2018.
RM12 000 + RM540 = RM12 540 Calculate his total amount of savings on 1 January 2018.
Rajah 2 / Diagram 2 A 2 575 C 2 788
Latihan B 2 608 D 2 808
16% daripada mangga itu didapati sudah rosak.Berapakah
1 Rajah 1 menunjukkan perbualan antara Raykal dengan Ranjit. jumlah mangga yang tidak rosak di dalam kotak itu? 9 Rajah 5 menunjukkan jarak di antara dua buah bandar, K
Diagram 1 shows a conversation between Raykal and Ranjit. 16% of the mangoes were damaged. How many mangoes are dengan M melalui bandar L.
not damaged in the box? Diagram 5 shows the distance between two towns, K and M
A 16 C 84 through L.
Ranjit, tolong lorekkan 76%
pada petak seratus itu. B 26 D 94
Ranjit, please shade 76% of
the hundred squares. 5 Rajah 3 menunjukkan beberapa buah segi empat sama
yang sama besar yang sebahagiannya telah dilorekkan. K
Diagram 3 shows some squares of the same size that have 180 km M
Raykal Baik, Raykal. L
been partially shaded.
Yes, Raykal. Rajah 5 / Diagram 5
Ranjit
Antara yang berikut, yang manakah lorekan Ranjit yang betul? Jarak dari L ke M adalah sama dengan 30% daripada jarak
Which of the following correctly shows Ranjit’s shaded regions? K ke L.
Berapakah jumlah jarak, dalam km, dari K ke M melalui L?
A C The distance from L to M is equal to 30% of distance K to L.
What is the total distance, in km, from K to M through L?
Rajah 3 / Diagram 3 A 54 C 234
B 126 D 306
Berapa banyakkah lagi bilangan petak tersebut yang perlu
dilorekkan bagi mewakili 70% daripada seluruh rajah? 10 Rajah 6 menunjukkan harga sebuah mesin basuh.
How many more squares need to be shaded to represent 70% Diagram 6 shows the price of a washing machine.
of the whole diagram?
A 9 C 7
B D B 8 D 6
RM6 200
6 Jadual 2 menunjukkan bilangan buku di tiga buah kedai
buku, P, Q dan R.
Table 2 shows the number of books in three book stores, P, Q
and R. Rajah 6 / Diagram 6

Kedai buku Encik Joshua membayar wang pendahuluan sebanyak

P Q R 10% daripada harga sebuah mesin basuh itu. Bakinya
Book store
dibayar sama banyak secara ansuran bulanan selama
2 Min jisim bagi 20 guni beras ialah 220 kg. Sebanyak 30% Bilangan buku
47 54 79 1 1 tahun. Hitung bayaran ansuran bulanan mesin basuh
daripada beras itu diisi sama banyak ke dalam setiap peket Number of books 4
yang beratnya ialah 10 kg. Jadual 2 / Table 2 itu.
Berapa peket beraskah kesemuanya? Mr Joshua pays 10% of the price of the washing machine. The
The average mass of 20 sacks of rice is 220 kg. 30% of the Berapa peratuskah bilangan buku di kedai buku Q? balance is paid in equal monthly installments for 1 1 years.
rice is packed equally into packets of 10 kg each. How many percentage of the number of books in book store 4
How many packets are there altogether? Q? Calculate the monthly installment of the washing machine.
A 120 C 264 A 25% C 40% A RM620 C RM372
B 132 D 352 B 30% D 45% B RM465 D RM310
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D53
DIDIK
Oleh M Ismail
bhdidik@bh.com.my
Matematik (Kertas 2)
PERATUS – PENYELESAIAN MASALAH
Pada minggu lepas, telah dijelaskan tentang konsep peratus 1 (c) 360 orang daripada murid-murid itu lelaki. Hitung
(a) Nyatakan dalam nilai peratus.
dan cakupan soalan yang berkaitan dengan kemahiran 4 peratusan yang mewakili murid-murid perempuan.
peratus. 1 360 of the pupils were boys.
State in percentage
4 Calculate the percentages that represents girls.
[1 markah / mark]
Mencari nilai peratus daripada bilangan / kuantiti – perlu bina [2 markah / marks]
nilai pecahan dan darabkan dengan 100%, manakala mencari
(b) Hitung, dalam peratus, nilai bagi P.
kuantiti daripada suatu nilai peratus pula perlu menukarkan 4 Rajah 4 menunjukkan carta bar bilangan murid di empat
Calculate, in percentage, the values of P.
nilai peratus kepada pecahan perseratus dan didarabkan buah sekolah.
[2 markah / marks]
dengan kuantiti yang dinyatakan. Diagram 4 is a bar chart which shows the number of pupils in
four schools.
(c) Hitung, dalam peratus, jumlah P dan Q.
Kebiasaan soalan tentang konsep peratus akan melibatkan
Calculate, in percentage, the total values of P and Q.
kemahiran pecahan atau perpuluhan. Bilangan murid / Number of pupil
[2 markah / marks]
Kertas 2 Matematik UPSR berasaskan;
i. kuantiti barangan / benda , wang dan sukatan.
2 Rajah 2 terdiri daripada beberapa buah segi empat sama
melibatkan rajah, jadual dan carta. 400
yang sama saiz.
Diagram 2 consists of several squares of equal size.
Bagi memudahkan calon untuk menjawab soalan jenis
penyelesaian masalah, beberapa langkah dicadangkan;
a) Fahami masalah – cari nilai % , bina pecahan darab 300
dengan 100%.
b) Cari jumlah bilangan dan jadikan penyebut serta darabkan
dengan 100%.
c) Jika soalan melibatkan rajah, bilangan, jadual – hitung 200
kesemua (bilangan).
d) Tukarkan simbol % kepada per 100.

Contoh: 100
Rajah 2 / Diagram 2
Rajah 1 menunjukkan carta pai peratusan bilangan murid
(a) Sebanyak 24 buah segi empat sama akan dilorekkan.
mengikut kaum di sebuah sekolah tertentu.
Hitung peratusan bilangan segi empat sama yang tidak
Sekolah / School
dilorek.
P Q R S
A total of 24 squares will be shaded.
Calculate the percentage of the number of non shaded
Rajah 4 / Diagram 4
square.
[2 markah / marks]
Melayu Cina (a) 35% daripada murid itu lelaki.
55% 15% Hitung bilangan murid lelaki.
35% of the pupils are boys.
(b) Setiap segi empat mewakili 6 biji telur ayam dan telur
Calculate the number of boys.
itik. 30% daripada jumlah telur itu telur itik.
India [2 markah / marks]
Hitung bilangan telur itik.
Each rectangle represents 6 chicken eggs and duck eggs.
(b) 10% daripada jumlah murid perempuan memakai
30% of the eggs are duck eggs.
cermin mata. Hitung bilangan murid perempuan yang
Calculate the number of duck eggs.
Rajah 1 / Diagram 1 memakai cermin mata.
[2 markah / marks]
10% of the total number of girls are wearing glasses.
Jumlah murid di sekolah itu ialah 800 orang. Calculate the number of girls who wearing glasses.
[2 markah / marks]
3 Rajah 3 menunjukkan carta pai peratusan murid di sebuah
(a) Nyatakan nilai peratusan kaum Cina dalam bentuk
sekolah.
pecahan. 5 Jadual 1 menunjukkan bilangan buah-buahan di sebuah gerai.
Diagram 3 shows a pie chart showing the percentage of pupils
[1 markah] Table 1 shows the number of fruits in a stall.
in a school.
(b) Hitung peratusan kaum India di sekolah itu.
[2 markah] Melayu Jenis buah Bilangan buah
Malay Type of fruit Number of fruit
(c) Hitung jumlah murid kaum Melayu dan India. 55%
[2 markah] Durian 480
Durians
Cina
Penyelesaian: Chinese 1
Betik daripada bilangan buah mangga
15 India 4
(a) = 3 Indian
Papaya
1
100 20 of the number of mangoes
10% 4
(b) % India:
100% − (55% + 15%) = 30% Mangga 30% daripada bilangan buah durian
Mango 30% of the number of durians
(c) Jumlah bilangan murid kaum Melayu dan India:
Rajah 3 / Diagram 3
55% + 15% = 70%
Jadual 1 / Table 1
70 Jumlah bilangan murid di sekolah itu ialah 1 200 orang.
× 800 =
100 The total number of pupils in the school is 1 200 pupils. (a) Hitung bilangan buah mangga.
Calculate the number of mangoes.
70 × 8 = 560 orang murid.
(a) Antara yang berikut, manakah peratusan yang paling [2 markah / marks]
sedikit?
Latihan Which of the following has the least percentage?
[1 markah / mark] (b) Jumlah kesemua buah itu tidak melebihi 600 biji.
Adakah jumlah buah-buahan itu betul?
1 Rajah 1 menunjukkan satu garis nombor. Buktikan.
Diagram 1 shows a number line. Melayu Cina India
The total number of the fruits does not exceed 600.
Malay Chinese Indian
Is the total number of fruits correct?
1 1 P Q Prove it.
(b) Hitung bilangan murid kaum Cina. [3 markah / marks]
8 4
Calculate the total number of Chinese pupils.
Rajah 1 / Diagram 1 [2 markah / marks]
D54 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
Oleh Hanis Ahmad
bhdidik@bh.com.my
Matematik Tahun 5
PERATUS
Nota 5 Rajah 2 menunjukkan carta pai peratusan import barangan Kertas 2
Tip penyelesaian masalah peratus. telekomunikasi oleh Syarikat Jaya.
(a) Jadual pelengkap Diagram 2 shows the pie chart percentage of imports of 1 Jadual 1 menunjukkan peratusan sukarelawan dalam
telecommunication goods by Jaya Company. aktiviti gotong-royong mengecat tiga blok bangunan
sekolah.
Peratus Pelengkap Jumlah Catatan Table 1 shows the percentage of volunteers in the gotong-
30% 70% 100% Pelengkap membawa royong activity to paint three blocks of school building.
India
maksud menjadikan 30% Thailand
25% 75% 100% 25%
jumlah peratus ialah Blok Peratusan
5% 95% 100% 100% Block Percentages
China
X Hang Tuah 30%
Contoh:
Di dalam sebuah balang, terdapat 240 biji guli. 30% daripada Hang Jebat
guli itu berwarna merah. Selebihnya berwarna kuning. Rajah 2 / Diagram 2
Hitung bilangan guli berwarna kuning. Hang Lekir 45%
Hitung peratusan import barangan telekomunikasi dari
Penyelesaian: negara China. Jadual 1 / Table 1
Calculate the percentage of imports of telecommunications
Contoh 1: Contoh 2: goods from China. 120 orangsukarelawantelahterlibat dalamaktivitigotong-
30 70 A 55 C 45 royong tersebut.
× 240 = 72 × 240 = 72 B 50 D 40 120 volunteers were involved in the gotong-royong activity.
100 100
= 240 – 72 = 168
= 168 6 Rajah 3 menunjukkan dialog antara dua orang murid. (a) Nyatakan peratusan sukarelawan yang mengecat
Diagram 3 shows a dialogue between two pupils. blok Hang Jebat.
1. Dicari guli berwarna State the percentage of volunteers who paint block
1
kuning daripada murid kelas kita Jumlah murid kelas Hang Jebat.
5
1. Cari bilangan guli 2. Pelengkap bagi guli. memakai cermin mata. kita ialah 35 orang. [1 markah / mark]
merah kuning ialah 70% 1 The total number of
of our class wear glasses. (b) Hitung bilangan sukarelawan blok Hang Lekir.
2. Tolak dengan bilangan 3. Terus dapat bilangan 5 pupils in our class is
guli di dalam balang guli berwarna kuning 35 people. Calculate the number of block Hang Lekir volunteers.
3. Hasil jawapan ialah tanpa operasi tolak [2 markah / marks]
bilangan guli berwarna dengan jumlah guli di
kuning dalam balang
(c) 9 orang sukarelawan blok Hang Tuah memakai baju
berwarna oren, manakala bakinya memakai baju
berwarna biru. Hitung bilangan sukarelawan yang
Rumusan Salina Zakari memakai baju berwarna biru.
Fahami kehendak soalan dan buat pilihan Rajah 3 / Diagram 3 9 volunteers of block Hang Tuah wear orange shirt,
cara menjawab yang termudah. while the rest wear blue shirt. Calculate the number
Berdasarkan dialog di atas, berapa peratuskah murid yang of volunteers who wear blue shirts.
memakai cermin mata? [2 markah / marks]
Latihan Based on the dialogue above, what is the percentage of pupils
who wear glasses?
Kertas 1 A 20 C 14 2 Carta pai di bawah menunjukkan peratusan makanan
B 15 D 10 kegemaran bagi 60 orang murid.
1 60% daripada 1 200 ml The pie chart below shows the percentage of favorite food
60% of 1 200 ml 7 Rajah 4 menunjukkan gabungan segi empat sama yang of 60 pupils.
A 720 C 600 sama saiz.
B 620 D 480 Diagram 4 shows a combination of squares of equal size.

2 Antara yang berikut, yang manakah betul? Nasi Burger

Which of the following is correct? Lemak 35%
A 5% × 800 g = 60 g 15%
B 10% × 600 g = 70 g
C 15% × 500 g = 80 g Aiskrim
D 20% × 400 g = 80 g Ice cream
50%
3 Adi membeli 20 buah beg sekolah. 8 buah beg tersebut
diberikan kepada saudara-maranya. Rajah 4 / Diagram 4
Berapa peratuskah beg sekolah yang tinggal?
Adi bought 20 school bags. 8 bags were given to their relatives. Hitung pecahan kawasan tidak berlorek dalam peratus.
What are the percentage of school bags left? Calculate the nonshaded area fraction of in percentage.
A 60 C 20 (a) Tukarkan peratusan nasi lemak kepada pecahan.
A 75 C 45
B 40 D 12 Convert the percentage of nasi lemak to fraction.
B 65 D 25
[1 markah / mark]
4 Rajah 1 menunjukkan beberapa ekor burung dan ikan. 8 Jadual 1 menunjukkan bilangan penumpang di dalam
Diagram 1 shows some birds and fish. (b) Lengkapkan piktograf di bawah dengan maklumat
sebuah kapal terbang.
daripada carta pai.
Table 1 shows the number of passengers in a plane.
Complete pictograph below with information from
the pie chart.
Penumpang / Passengers Bilangan / Number [3 markah / marks]
Lelaki / Male 156
Wanita / Female 184 Makanan Kegemaran Bilangan murid
Favorite foods Number of pupil
Jadual 1 / Table 1 Nasi lemak

Rajah 1 / Diagram 1 10% daripada penumpang itu kanak-kanak. Burger

Hitung bilangan kanak-kanak di dalam kapal terbang itu. Aiskrim / Ice cream
Hitung peratus burung daripada semua haiwan. 10% of the passengers are children. Calculate the number of
Calculate the percentage of birds of all animals. children in the plane. Petunjuk: Mewakili 3 orang murid
A 35 C 45 A 24 C 74 Legend: Represents 3 pupils
B 40 D 55 B 34 D 83
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D55
DIDIK
Oleh Cikgu Kupen
bhdidik@bh.com.my
Sains (Kertas 1)
INTERAKSIANTARAHIDUPAN
Nota Latihan 5 Rajah 3 menunjukkan jenis hubungan simbiosis.
● Tujuan haiwan berinteraksi adalah bagi memenuhi Diagram 3 shows a symbiosis types of relationship.
keperluan asas untuk terus hidup.
1 Rajah 1 menunjukkan satu aktiviti yang dijalankan oleh
● Apakah maksud interaksi? Interaksi ialah Mutualisme
haiwan. J
perhubungan aktif antara hidupan yang saling Mutualism
Diagram 1 shows an activity by animals.
bergantung antara satu sama lain.
(a) Intraspsies Æ interaksi spesies yang sama
Jenis simbiosis
(b) Interspesies Æ interaksi spesies berlainan
Type of symbiosis
● Kedua-dua interaksi ini berlaku sama ada dalam bentuk
kerjasama atau persaingan.
(i) Contoh kerjasama ialah lebah bekerjasama untuk
Rajah 1 / Diagram 1 K
membina sarangnya.
(ii) Contoh persaingan ialah anak-anak ayam bersaing
Apakah aktiviti yang ditunjukkan di atas?
untuk mendapatkan makanan.
What is the activity shown above?
(iii) Selain itu, kerjasama juga berlaku apabila haiwan
A Persaingan C Bekerjasama Rajah 3 / Diagram 3
mengesan kehadiran pemangsa seperti antelop dan
Cooperation Competition
babun yang mempunyai deria pendengaran, bau dan
B Kemandirian D Pemuliharaan Apakah haiwan yang diwakili oleh J dan K?
penglihatan yang baik.
Survival Conservation What is represented by J and K?
(iv) Dalam konteks persaingan pula, perebutan berlaku
untuk mendapatkan makanan yang terhad,
2 Rajah 2 menunjukkan sekumpulan babun.
contohnya ular dan helang bersaing untuk J K
Diagram 2 shows a group of baboons.
mendapatkan tikus.
A Sengkenit dan buran Kucing dan kerbau
A) Haiwan Hidup Berkumpulan Dan Hidup Bersendirian Flea and anemone Cat and buffalo
B Ular sawa dan ayam Ikan jerung dan ketam
Cara Hidup Tujuan
Python and chicken Shark and crab
• Mencari makanan secara
C Ikan jerung dan remora Kucing dan sengkenit
bekerjasama.
Shark and remora fish Cat and flea
• Saling membantu untuk Rajah 2 / Diagram 2
Berkumpulan
memastikan keselamatan. D Semut dan sengkenit Ikan lumba-lumba
(Hidup ber-
Contohnya: Ikan bilis hidup Mengapakah babun ini hidup secara berkumpulan? Ant and flea dan buran
sama-sama
berenang dalam kumpulan besar Why do the baboons live in groups? Dolphin and anemone
spesiesnya)
bagi mengelirukan musuhnya.
• Haiwan seperti singa bertindak J → Untuk memastikan persaingan sihat antara haiwan
mengawal kawasannya dengan To ensure healthy competition among the animals 6 Rajah 4 menunjukkan satu interaksi antara umang-umang
menanda semburan urin. K → Untuk berkongsi makanan dengan buran.
• Tidak bersaing untuk mendapat- To share food Diagram 4 shows an interaction between a hermit crab and a
kan dan berkongsi makanan. L → Untuk bersaing demi pasangannya anemone.
Bersendirian • Aktiviti yang dilakukan adalah To compete for a partner
(Haiwan yang secara bersendirian. M → Untuk mempertahankan diri daripada musuh
hidup tanpa • Haiwan yang hidup bersendirian To protect against enemies
kawanan) sukar mempertahankan diri
daripada musuh dan mengalami A J dan L / J and L C K dan M / K and M
kesukaran mencari pasangan. B J dan M / J and M D K dan L / K and L

3 Maklumat di bawah menerangkan tentang dua jenis kumpulan

B) Simbiosis Antara Haiwan haiwan. Rajah 4 / Diagram 4
● Hubungan rapat antara dua atau lebih haiwan yang The information below shows the descriptions of two groups
saling memberi manfaat dikenali sebagai SIMBIOSIS. of animals. Apakah jenis simbiosis yang ditunjukkan dalam rajah di
● Tiga keadaan simbiosis adalah seperti berikut: atas?
Cara haiwan hidup What is the type of symbiosis shown in the diagram above?
Mutualisme Parasitisme Komensalisme The way animals live A Mutualisme C Parasitisme
Interaksi Interaksi yang Interaksi yang Mutualism Parasitism
yang memberi manfaat memberi manfaat B Persaingan D Komensalisme
membawa kepada sebelah kepada satu spesies Competition Commensalism
M N
manfaat pihak sahaja dan tetapi satu spesies Hidup berkumpulan Hidup bersendirian
kepada merugikan satu lagi tidak mendapat 7 Rajah 5 menunjukkan sebuah pasu kecil yang padat dengan
Lives in group Lives in solitary pokok. Semua pokok tersebut adalah terbantut.
kedua-dua pihak yang lain. sebarang manfaat
haiwan. ataupun menerima Diagram 5 shows a small pot crowded with plants. All of the
kesan buruk. Apakah haiwan yang mewakili M dan N? plants are stunted.
What are animals M and N represented?
Kerbau dan Kucing dan Ikan jerung dan ikan
burung sengkenit remora atau umang- M N
gembala umang dan buran
A Kambing / Goat Tapir / Tapir
C) Interaksi Antara Tumbuhan B Ikan lumba-lumba / Dolphin Gajah / Elephant

● Interaksi antara tumbuhan berlaku untuk mendapatkan C Labah-labah Harimau Bintang

keperluan asas dan terus hidup.
● Berlaku persaingan mendapatkan bekalan seperti air,
cahaya Matahari, ruang dan nutrien.
● Contoh: Tumbuhan yang lebih tinggi bersaing untuk
mendapatkan cahaya Matahari.
● Jenis interaksi antara tumbuhan juga menyebabkan
berlakunya simbiosis iaitu komensalisme dan
parasitisme.
(a) Contoh komensalisme Æ pokok langsuyar
menumpang pada pokok kelapa untuk mendapat-
kan sumber air dan cahaya Matahari.
(b) Contoh parasitisme Æ pokok dedalu tumbuh pada
pokok mangga untuk dapatkan sumber air dan
nutrien.
*menyebabkan perumah iaitu pokok mangga mati.
Spider Leopard
D Tikus / Rat Kerbau / Buffalo Rajah 5 / Diagram 5
4 Apakah yang dimaksudkan dengan persaingan interspesies? Apakah punca persaingan yang berlaku dalam situasi di
What is the meaning of interspecies? atas?
A Interaksi antara spesies yang sama What are the causes of the competition in the above situation?
Interaction among living things of similar species
B Interaksi antara benda hidup untuk mendapatkan J Persaingan untuk udara / Competition for air
keperluan asas K Persaingan untuk air / Competition for water
Interaction between living things to get the basic needs L Persaingan untuk makanan / Competition for food
C Interaksi antara benda hidup untuk mendapatkan M Persaingan untuk cahaya Matahari
sumber yang terhad Competition for Sunlight
Interaction between living things to get limited resources
D Interaksi antara spesies yang berlainan A J dan K / J and K C K dan M / K and M
Interaction among living things of different species B J dan L / J and L D L dan M / L and M
D56 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
Oleh Cikgu Zazol Alkirani
bhdidik@bh.com.my
Sains Tahun 5

TENAGA BOLEH DIBAHARUI DAN TENAGA TIDAK BOLEH DIBAHARUI

Sumber Tenaga Boleh Dibaharui dan Antara yang berikut, yang manakah benar mewakili P dan Q?
Which of the following is true to represent P and Q?
(a) K merupakan sejenis sumber tenaga. Sumber tenaga
tersebut memberi faedah kepada manusia. Adakah
Sumber Tenaga Tidak Boleh Dibaharui kamu bersetuju?
P Q K is a type of energy source. The energy source gives
1. Tenaga boleh dibaharui ialah tenaga yang sentiasa
benefits to human. Do you agree?
ada secara berterusan. Sumber-sumber jenis ini boleh A Air / Water Makanan / Food
digantikan apabila habis digunakan.
B Angin / Wind Petroleum / Petroleum (i) Bulatkan jawapan yang betul.
2. Sumber tenaga tidak boleh dibaharui ialah sumber
Circle the correct answer.
tenaga yang tidak boleh dijana. Sumber ini terhad atau C Bahan api / Fuel Angin / Wind
tidak boleh digantikan apabila habis digunakan. D Matahari / Sun Biojisim / Biomass Ya Tidak
Yes No
Contoh:
3 Antara yang berikut, yang manakah menunjukkan
Biojisim kepentingan Matahari kepada manusia? (ii) Mengapa?
Which of the following shows the importance of Sun to humans? Why?
A Untuk membuat makanan
To make food _______________________________________
Angin B Menyebabkan badan berpeluh [1 markah / mark]
Sumber
Matahari Tenaga Boleh Causes body sweating
Dibaharui C Membekalkan tenaga Solar (b) Namakan dua jenis sumber tenaga yang digunakan
Supply Solar energy oleh kereta.
Makanan D Untuk mengeringkan tanah pertanian Name two sources of energy used by a car.
Ombak To dry out the soil for agriculture
(i) ________________________________________
4 Pernyataan yang manakah benar mengenai sumber
tenaga yang tidak boleh dibaharui? (ii) ________________________________________
Which statements is true about non-renewable energy source? [2 markah / marks]
Petroleum
A Sumber ini terdiri daripada tumbuhan
This source consists of plants (c) (i) Tandakan (3) pada keadaan yang menyebabkan
Gas asli B Tenaga yang tidak boleh bertukar bentuk K menghasilkan tenaga elektrik yang maksimum.
Arang Sumber The energy cannot be transform Tick (3) on the condition that causes K to produce
batu Tenaga Tidak C Tenaga yang boleh diganti apabila kehabisan maximum electrical energy.
Boleh Dibaharui Energy that can be replaced when it runs out
D Tenaga yang akan kehabisan apabila digunakan
Energy that cannot be replenished
Nuklear Bateri
5 Apakah tenaga yang dibekalkan oleh Matahari?
What form of energy supplied by the Sun?
A Tenaga cahaya dan tenaga elektrik
Berhemat Menggunakan Tenaga Light energy and electrical energy
B Tenaga cahaya dan tenaga bunyi
1. Sumber tenaga tidak boleh dibaharui seperti arang batu, Light energy and sound energy [1 markah / mark]
petroleum dan gas asli yang memerlukan berjuta-juta C Tenaga cahaya dan tenaga haba
tahun untuk dibentuk. Light energy and heat energy (ii) Berikan alasan kamu.
2. Krisis tenaga akan berlaku jika sumber-sumber tenaga D Tenaga haba dan tenaga elektrik Give your reason.
tidak boleh dibaharui kehabisan. Heat energy and electrical energy
________________________________________
Tujuan menggunakan sumber tenaga tidak 6 Antara pengelasan tenaga yang berikut, yang manakah betul? [1 markah / mark]
boleh dibaharui dengan berhemat: Which of the following energy classification is true?
2 (a) Maklumat yang berikut menunjukkan ciri sejenis
3 Mengelakkan pembaziran sumber tenaga. Padankan maklumat berikut dengan
Sumber tenaga yang Sumber tenaga yang
Memastikan bekalan tenaga adalah sumber tenaga yang betul.
3 boleh dibaharui tidak boleh dibaharui
mencukupi untuk masa depan kita The following information shows the characteristic of
Renewable energy Non renewable energy
an energy source. Match the information to the correct
3 Mengurangkan pencemaran alam source source
energy source.
A Arang batu / Coal Ombak / Wave
Latihan B Gas Asli / Natural gas Matahari / Sun Maklumat Sumber tenaga
Kertas 1 C Biojisim / Biomass Angin / Wind Information Energy source

1 Apakah yang dimaksudkan dengan sumber tenaga yang D Air / Water Petroleum / Petroleum
boleh dibaharui? Sumber tenaga Gas asli
What is the meaning of renewable energy source? 7 Antara yang berikut, yang manakah bukan kebaikan utama yang Natural gas
A Sumber tenaga yang boleh kehabisan menggunakan kereta Solar? membekalkan
Sources of energy that can eventually run out Which of the following is not an advantage of using a Solar car? tenaga haba dan
B Sumber tenaga yang berasal daripada bahan api fosil A Mesra alam Biojisim
tenaga cahaya.
Sources of energy originating from fossil fuels Eco-friendly Biomass
The main source
C Sumber tenaga yang cekap dan murah B Bateri tidak perlu dicas of energy which
Sources of energy that are efficient and cheap Battery does not need charging gives us heat and
D Sumber tenaga yang sentiasa ada secara berterusan C Tidak menyebabkan pencemaran udara Matahari
light energy Sun
Sources of energy that are available all the time Does not cause air pollution
D Membantu dalam pemeliharaan sumber tenaga yang
2 Rajah 1 menunjukkan pengelasan sumber tenaga. tidak boleh dibaharui (b) Hanya dua jenis sumber tenaga yang berikut boleh
Diagram 1 shows the clasification of energy sources. Help to preserve the non-renewable sources of energy dikelaskan sebagai sumber tenaga tidak boleh
Kertas 2 dibaharui. Tandakan (3) pada jawapan yang betul.
Sumber tenaga / Energy source There are only two types of energy sources that can be
1 Rajah 1 menunjukkan situasi di sebuah rumah. classified as non-renewable energy sources. Tick (3) the
Diagram 1 shows a situation of a house. correct answer.
Boleh dibaharui Tidak boleh dibaharui
Renewable Non-renewable K
Petroleum / Petroleum
Suria / Solar Gas asli / Natural gas
Biojisim / Biomass Arang batu / Coal Gas asli / Natural gas

Rajah 1 / Diagram 1 Air / Water

Rajah 1 / Diagram 1
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D57
DIDIK
Oleh M Khalimi Dalhan
bhdidik@bh.com.my
Sains (Kertas 2)
MENGEKSPERIMEN
1 Mengelas Selepas dua minggu, Lokman mendapati pengaratan paku telah 3 Adam dan Zamir menyiasat tentang masa garam melarut
Merupakan kemahiran pemerhatian untuk mengasing berlaku di O tetapi tidak di P. apabila menggunakan air dengan suhu yang berbeza.
dan mengumpulkan objek atau fenomena berdasarkan Jumlah garam yang dilarutkan dan isi padu air adalah
siri yang sama dan berbeza sehingga ke peringkat akhir (a) Nyatakan pemboleh ubah bergerak balas. sama.
dan menyatakan ciri yang digunakan. Pengaratan paku Adam and Zamir did an investigation about the time taken
for salt to dissolve using water of different temperature. The
Contoh soalan: (b) Berikan definisi secara operasi bagi pengaratan paku. quantity of salt and the volume of water are the same.
l Isikan tempat kosong dengan ahli kumpulan yang Definisi secara operasi bagi pengaratan paku adalah
betul. kehadiran warna keperangan pada paku selepas dua
l Lengkapkan mengikut pengelasan yang betul. minggu.
l Nyatakan / senaraikan ahli kumpulan mengikut...
Contoh 2:
Cara mudah menjawab:
l Kenal pasti setiap ahli / senarai objek atau fenomena
Kaitkan
Soalan Cara menjawab dengan aktiviti
yang diberi melalui perbandingan dan sifat sepunya.
penyiasatan
Contoh: Apakah definisi Definisi secara
Kaitkan dengan
Sifat fizikal dan tabiat haiwan secara operasi operasi bagi …
l Berkaki – dua, empat, enam, lapan, banyak kaki
penyiasatan 30 oC 60 oC Garam / Salt
bagi… (soalan)... adalah
l Bersayap atau tidak bersayap
l Litupan badan – bersisik, berbulu halus atau berbulu
Luas tapak Besarnya kawasan dalam
rumah rumah penyiasatan Kuantiti Masa garam
pelepah Suhu air (°C)
l Tabiat pemakanan haiwan – karnivor, herbivor dan Besarnya permukaan dalam garam (g) melarut (s)
Keluasan daun Temperature
omnivor daun penyiasatan Quantity of Time taken for
of water (°C)
l Cara pembiakan – bertelur atau melahirkan anak salt (g) salt to dissolve (s)
Pertumbuhan Bilangan daun selepas tiga
pokok pokok minggu
Antara sifat fizikal bahan terdiri daripada: 30 3 40
Pertumbuhan Ketinggian selepas tiga
Terapung Tenggelam tumbuhan tumbuhan minggu
Sifat Pembaris kayu, 60 3 20
Bola besi, kunci, Ukuran darjah sepanjang
keapungan penyedut minuman, Suhu air
batu kepanasan air penyiasatan
gabus Nyatakan definisi secara operasi tentang masa garam
Bahan yang tidak larut.
Kebolehan Boleh menyerap air Kalis air menukar warna sepanjang
menyerap Kertas, tisu, tuala, Bahan neutral State the operational definition for the time taken for salt to
Plastik, kaca, batu kertas litmus merah penyiasatan dissolve.
air kain kapas dan biru
Lut sinar Lut cahaya Legap Bahan yang boleh _______________________________________________
Air masak, Kertas sepanjang [1 markah / mark]
Sifat Bahan magnet menarik besi dan
cermin kereta, surih, Dinding penyiasatan
penembusan keluli
cahaya plastik plastik batu, kayu, 4 Berikut merupakan satu pernyataan.
pembalut pembalut buku Jumlah haiwan yang The following is a statement.
Bilangan sepanjang
buku hadiah memakan haiwan
haiwan karnivor penyiasatan
lain sahaja
Fenomena / aktiviti: Kestabilan sesuatu binaan bergantung
Aktiviti yang melibatkan daya tolakan, daya tarikan atau
Latihan
l kepada keluasan tapaknya
kedua-duanya sekali. The stability of a structure depends on the
l Aktiviti manusia yang melibatkan teknologi atau tidak. base area
1 Lengkapkan carta berikut dengan tiga jenis haiwan
2 Mendefinisi Secara Operasi (DSO) mengikut kumpulannya.
Kemahiran membuat pernyataan tentang sesuatu Complete the following chart with three types of animals Apakah definisi secara operasi bagi kestabilan sesuatu
konsep dengan menyatakan perkara yang dilakukan according to their groups. binaan?
dan diperhatikan. Secara umumnya, DSO merupakan What is the operational definition for the stability of a
penjelasan bagaimana pemboleh ubah dalam penyiasatan structure?
Sifat pemakanan haiwan
tersebut diperoleh.
Animal eating habits
_______________________________________________
Contoh soalan: [1 markah / mark]
l Nyatakan definisi secara operasi bagi…
l Apakah definisi secara operasi tentang… 5 Jadual 1 menunjukkan purata indeks pencemaran udara
l Berikan definisi secara operasi mengenai… Karnivor Herbivor Omnivor yang diambil di kawasan X.
Carnivore Herbivore Omnivore Table 1 shows the average air pollution index in area X.
Cara mudah menjawab: _____________ _____________ _____________
l Perlu bina ayat menggunakan laras bahasa yang betul
l Salin sebahagian soalan [3 markah / marks]
l Definisikan maksud parameter / sukatan Tahun / Year 1995 2000 2005 2010 2015
l Kaitkan dengan objek / fenomena / perkara 2 Kelaskan sumber-sumber tenaga tersebut mengikut
l Kaitkan dengan penyiasatan semasa kumpulannya.
Classify the sources of energy according to their groups. Purata indeks
Contoh 1: pencemaran
Berasaskan udara 32 48 76 95 116
Rajah 1 menunjukkan dua tabung uji, P dan Q yang diletakkan Ombak Nuklear Biojisim Makanan Average air
fosil
sebatang paku baharu di dalamnya, tetapi dalam keadaan Wave Nuclear Biomass Food pollution index
Fossil based
yang berbeza.
Tenaga boleh Tenaga tidak boleh
dibaharui dibaharui Jadual 1 / Table 1
Renewable energy Non-renewable energy
Berikan definisi secara operasi bagi purata indeks
Minyak Air paip pencemaran udara.
masak Give the operational definition for the average air pollution
index.
P Q
_______________________________________________
Rajah 1 [1 markah / mark] [1 markah / mark]
D58 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
Oleh Mohd Hafizak Razak
bhdidik@bh.com.my
Sejarah

KITA RAKYAT MALAYSIA

Rakyat Malaysia terdiri daripada pelbagai kaum. Kepelbagaian kaum ini mewarnai kesenian
dalam aspek alat muzik dan tarian. Sebagai rakyat Malaysia, kita seharusnya bersyukur kerana Latihan 1
dengan kepelbagaian kaum ini, banyak perkara dapat kita pelajari dan hayati atas dasar 1 Gedombak dimainkan ketika ___________.
perpaduan. A upacara sembahyang dan persembahan tertentu
B persembahan wayang kulit dan menorah
UNIKNYA SENI KITA C persembahan gamelan dalam acara tertentu
D majlis perkahwinan dan keraian
Muzik merupakan satu daripada pelbagai elemen budaya yang diwarisi oleh setiap kaum
dan etnik. Pelbagai alat muzik tradisional yang masih dimainkan menghasilkan irama yang 2 Tarian ini memerlukan kemahiran pergerakan tangan, kaki dan mata. Kebiasaannya, penari
merdu dan unik. Oleh itu, sewajarnya alat muzik tradisional ini perlu dipelihara dan diwarisi mengambil masa bertahun-tahun bagi menguasai tarian ini. Tarian ini merujuk kepada _______.
turun-temurun bak kata pepatah, tak lapuk dek hujan, tak lekang dek panas. A tarian barathanatyam C tarian sewang
B tarian bhangra D tarian sumazau
Alat muzik Nama Kaum Alat muzik Nama Kaum
3 Kebanyakan tarian pada asalnya adalah dipersembahkan untuk perkara-perkara berikut, kecuali
_______________.
A tanda kesyukuran C pendapatan sampingan
Rebab Yangqin B tujuan perubatan D meraikan majlis perkahwinan

4
Saya diperbuat daripada labu air yang dikeringkan berserta batang buluh kecil.
Saya mengeluarkan bunyi yang amat merdu apabila ditiup.
Kompang Seruling
Huraian di atas merujuk kepada alat muzik yang dikenali sebagai _______.
A sape C tabla
Cina
B rebab D sompotan

Gedombak Melayu Erhu 5 Tabla, veenai dan sitar merujuk kepada alat muzik tradisional kaum ________.
A Melayu C India
B Cina D Orang Asli

6 Tarian Makyung merujuk kepada _______.

A tarian yang meniru pergerakan burung helang yang terbang
Nafiri Simbal
B tarian yang meniru pergerakan singa
C drama-tari yang menggabungkan unsur-unsur ritual, lakonan dan nyanyian
D pelbagai pergerakan tangan, kaki dan mata

7 Berikut ialah alat muzik yang yang digunakan untuk mengiringan tarian bhangra kecuali
Gong Tabla
A dholl C harmonika
B veenai D tamborin

8 Seurat rotan diselit di bahagian belakang kompang di antara kulit dengan bingkai kayu bertujuan
untuk
Sape Sarawak Veenai India A menegangkan permukaan kompang
B memperlahankan bunyi kompang
C memudahkan pemain memalu kompang
D memenuhi adat dan pantang larang permainannya
Sompoton Sabah Sitar 9 Seruling pada asalnya diperbuat daripada buluh. Seiring peredaran zaman, seruling kini diperbuat
daripada
A plastik dan logam aluminium C kayu dan buluh sintetik
B besi dan plastik D plastik dan buluh sintetik
INDAH NIAN GERAK TARI 10 Berikut merupakan langkah-langkah yang boleh diambil bagi memperkenalkan tarian tradisional
Kepelbagaian kaum di negara kita melahirkan pelbagai jenis tarian. Selain sebagai hiburan, kecuali
tarian juga dipersembahkan dalam upacara pemujaan dan keagamaan pada zaman dahulu. A mengadakan pertandingan tarian tradisional
Keunikan kepelbagaian tarian ini harus dikekalkan dan diwarisi oleh generasi muda supaya B memuat naik video tarian tradisional di alam siber
identiti negara ini tidak luput ditelan zaman. C mengadakan kelas tarian tradisional di pusat pengajian
D mewajibkan semua murid sekolah mengikuti kelas tarian yang ditetapkan
Tarian Nama Kaum Tarian Nama Kaum
Latihan 2
Tarian Tarian 1 Lengkapkan jadual berikut.
India
Inang Barathanatyam
KAUM ALAT MUZIK TRADISIONAL TARIAN TRADISIONAL
Melayu
Melayu
Tarian Tarian Cina
Sikh
Makyung Bhangra
India
Sarawak
Sabah
Tarian Tarian
Cina Iban
Singa Ngajat
2 Nyatakan langkah-langkah yang boleh diambil bagi memelihara dan mengekalkan penggunaan
alat muzik tradisional supaya dapat diwariskan kepada generasi akan datang.

(i) __________________________________________________________________________.
Tarian Tarian Orang
Kadazandusun (ii) __________________________________________________________________________.
Sumazau Sewang Asli
(iii) __________________________________________________________________________.
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D59
DIDIK
bhdidik@bh.com.my

Jawapan
Bahasa Inggeris – Pemahaman 4.
5.
demi
Pada
Antaranya, kita perlu mengamalkan pemakanan yang
berkhasiat dan seimbang. Ini dapat membantu menjaga
Exercise 1 6. dengan kesihatan mata. Selain itu, kita perlulah menonton televisyen
1. C 7. daripada dengan jarak yang sesuai bagi menggelakkan kerosakan
2. B 8. akan mata. Seterusnya, cahaya yang mencukupi amat diperlukan
3. A 9. di oleh mata semasa melakukan aktiviti membaca. Akhir sekali,
4. B 10. dengan setiap individu mestilah membuat pemeriksaan mata dari
5. D 11. oleh semasa ke semasa bagi mengesan sebarang kerosakan awal.
6. A 12. seperti Kesimpulannya, mata merupakan pancaindera
7. C penglihatan yang penting kepada kita.
8. A Latihan 2
9. D 1. A Latihan 3
10. B 2. D Rajah ini menunjukkan cara-cara membasmi pembiakan
3. B nyamuk aedes. Terdapat beberapa cara membasmi
Exercise 2 4. C pembiakannya.
1. What is your friend’s name? 5. D Antaranya, kita perlulah memastikan tiada takungan air
2. Where did you see her mother? 6. A yang dibiarkan di dalam tempayan dan pasu-pasu bunga.
3. How is your grandmother now? 7. C Selain itu, pastikan nyamuk tidak membiak di dalam kolah
4. To whom did you give the books? 8. B atau tempayan dengan menukar air dan dibasuh sehingga
5. Which beg do you prefer, blue or red? 9. C bersih untuk memusnahkan telur nyamuk. Seterusnya, semua
10. A bekas menyimpan air perlulah ditutup dengan rapat untuk
Exercise 3 11. D mencegah nyamuk daripada bertelur. Akhir sekali, masukkan
(a) SK Puchong Utama 2 12. B ubat pembunuh jentik-jentik dengan mengikut sukatan yang
(b) 13 years old 13. A betul ke dalam semua bekas menyimpan air.
(c) SK Puchong Utama 2 was the champion and SK Puchong Kesimpulannya, semua pihak mestilah bekerjasama
Jaya 2 was the runners up. Latihan 3 memastikan persekitaran bebas daripada pembiakan nyamuk
(d) It was served at the end of the event. // It was served after 1. D aedes.
the prize giving ceremony. 2. C
(e) She said that because she wanted the players to play as a 3. A Latihan 4
team and not as individual. 4. B Rajah ini menunjukkan faedah-faedah beriadah pada
(accept any suitable answer) 5. Nama guru kelas penulis ialah Cikgu Hanis masa lapang. Terdapat pelbagai faedah yang dapat kita
6. Penulis berazam untuk menyesuaikan diri di sekolah peroleh apabila beriadah.
Bahasa Inggeris – Penulisan baharu supaya dapat belajar dengan seronok
7. Murid-murid, sila tutup semua tingkap, pintu, suis lampu
Antaranya, kita dapat menenangkan jiwa dengan
melakukan aktiviti riadah yang kita minati. Minda kita
Exercise 1 dan suis kipas sebelum pulang. akan menjadi lebih tenang. Selain itu, beriadah dengan
B (i) (a) Tyre mengunjungi tempat-tempat yang menarik atau bersejarah
(b) Gutter Bahasa Melayu – Pemahaman akan menambah pengalaman kita. Akhir sekali, aktiviti
(c) Empty cans beriadah bersama-sama keluarga sudah tentu dapat
Latihan 1 mengeratkan hubungan kekeluargaan. Ini kerana, interaksi
B (ii) 1. B akan berlaku sesama ahli keluarga ketika aktiviti beriadah.
Dear friends and teachers, Dengue can be prevented if our 2. A Kesimpulannya, amalan ini wajib dilakukan oleh setiap
house compound is clean and neat. Aedes mosquitoes love 3. D keluarga kerana banyak manfaatnya.
breeding in places that have stagnant water. 4. D
5. A Bahasa Melayu – Penulisan
To prevent them from breeding, there should not be any 6. C
containers that can hold water. The gutters must be free from 7. B Latihan 1
dried leaves as they may obstruct water from flowing into the 8. A
9. D Pendahuluan Tarikh, hari dan tempat diadakan
drain. sambutan
10. B
All flower pots should be checked daily. Dengue can be Idea 1 Tujuan diadakan – meningkatkan diri
prevented if we stop the breeding of Aedes mosquitoes. Latihan 2 dalam aktiviti
1. adalah
2. bukan Idea 2 Upacara perasmian – ucapan perasmian
Exercise 2
B (i) (a) Cake 3. adalah Idea 3 Aktiviti yang dijalankan – pertandingan
(b) Noodles 4. ialah – pameran
(c) Fried chicken 5. tidak
Idea 4 Upacara penutup – penyampaian hadiah
B (ii)
45, Jalan Utama Kajang, Latihan 3 Penutup Jamuan – bersurai
403400 Serdang, 1. C
Selangor. 2. C
3. C Latihan 2
26 March 2019 4. Individu yang menulis berita atau rencana untuk akhbar Pendahuluan Nyatakan tempat – tarikh – program
atau majalah.
Dear Kamarul, 5. KBAT Idea 1 Pertandingan mewarna

How are you ? Last week we celebrated my grandmother’s Bahasa Melayu – Penulisan (SJK) Idea 2 Pertandingan bercerita
90th birthday. It was so exciting meeting all my relatives. Idea 3 Pertandingan bicara berirama
Latihan 1
The party started with a cake cutting ceremony. It was a Gambar di bawah menunjukkan cara-cara menjaga Idea 4 Majlis penyampaian hadiah
three tier cake with 90 candles on it. After that, there was a kebersihan kelas. Terdapat pelbagai cara yang boleh kita
slide presentation about my grandmother. lakukan untuk menjaga kebersihan kelas. Penutup Jamuan – bersurai
Antaranya, kita hendaklah mengelap kaca tingkap kelas
There was generous amount of delicious food served. yang berdebu. Ini boleh menyebabkan pencemaran udara.
We also took turns to take selfie with my grandmother. My Selain itu, kita haruslah menyapu lantai pada setiap hari agar Latihan 3
grandmother received many presents from all the relatives. It kelihatan bersih dan selesa. Akhir sekali, meja dan kerusi
was a wonderful day. Bye. murid serta meja dan kerusi guru juga haruslah dilap dari Pendahuluan Nyatakan tempat – tarikh – program
semasa ke semasa. Kotoran yang terdapat pada meja dan
Idea 1 Berkumpul untuk mendengar taklimat
Johan kerusi murid akan mencacatkan tumpuan murid-murid.
Kesimpulannya, kebersihan kelas dapat menggelakkan
Idea 2 Menuju ke tempat lawatan
Bahasa Melayu – Pemahaman (SJK) jangkitan penyakit dan seterusnya boleh meningkatkan
prestasi pembelajaran murid-murid. Idea 3 Sampai di tempat lawatan – keistimewaan
Latihan 1 tempat lawatan
1. di Latihan 2
Rajah ini menunjukkan langkah-langkah menjaga Idea 4 Berehat dan makan
2. ke
3. dengan kesihatan mata. Terdapat beberapa langkah yang boleh kita Penutup Bertolak semula ke sekolah
lakukan.
D60 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
bhdidik@bh.com.my

Jawapan
Latihan 4 30 × 360 = 108 3. Definisi secara operasi bagi masa garam larut ialah
100 tempoh masa garam mula dimasukkan hingga butiran
Pendahuluan Nyatakan tempat – tarikh –program garam tidak kelihatan sepanjang penyiasatan.
3. (a) India
Idea 1 Taklimat tentang program (b) 100% – 60% – 10% = 30%
4. Definisi secara operasi bagi kestabilan sesuatu binaan
Idea 2 Mata pelajaran pertama dan kedua 30 × 1 200 = 360 adalah keupayaan untuk tidak mudah tumbang bagi
100 binaan tersebut sepanjang penyiasatan.
Idea 3 Rehat – bersedia untuk mata pelajaran
(c) 1 200 – 360 = 840
seterusnya 5. Definisi secara operasi bagi purata indeks pencemaran
840 udara ialah purata bacaan alat ukur pencemaran udara
Idea 4 Mata pelajaran ketiga dan keempat 1 200 × 100% = 70% sepanjang penyiasatan.
Penutup Penutup 4. (a) 250 + 400 + 250 + 300 = 1 200
7
35 × 1 200 = Sains Tahun 5
Latihan 5 1002
Kertas 1
Pendahuluan Nyatakan tempat – tarikh – program 7 × 120 = 420 1. D
2 2. C
Idea 1 Taklimat tentang program 10 3. C
(b) × 780 = 78
100 4. D
Idea 2 Membersihkan kawasan taman sains
5. C
Idea 3 Mengecat dan menghias taman sains 5. (a) 30 × 480 = 144 6. D
100 7. B
Idea 4 Rehat – sambung aktiviti
(b) 1 × 144 = 36 biji buah betik Kertas 2
Penutup Bersurai 4 1. (a) (i) Ya
480 + 36 + 144 = 660 (ii) Tidak mencemarkan alam
Melebihi 600 biji. (b) (i) Bahan api fosil
Latihan 6 Tidak benar / tidak betul. (ii) Tenaga Solar
(c) (i)
Pendahuluan Nyatakan tempat – tarikh – program
Idea 1 Taklimat tentang program daripada ketua Matematik Tahun 5
kelas
Kertas 1
Idea 2 Membersihkan dan mengecat kelas 1. A
Idea 3 Melukis mural pada dinding kelas – rehat 2. D
3. A
Idea 4 Berkumpul dan berbincang 4. C
5. C
Penutup Bersurai 6. A
7. D
8. B (ii) Kerana K / panel Suria menerima cahaya Matahari
Latihan 7 lebih banyak
Kertas 2
Pendahuluan Nyatakan tempat – tarikh – program 2. (a) Matahari
1. (a) 25% (b) Petroleum dan gas asli
Idea 1 Pasukan bertanding – sempena
Idea 2 Suasana pertandingan – penonton (b) × 120 = 54 Sejarah
Idea 3 Rehat – persembahan (c) 36 - 9 = 27 Latihan 1
1. B
Idea 4 Sambung perlawanan – sengit 2. A
2. (a) 3. C
Penutup Penyampaian hadiah 4. D
(b)
5. C
Makanan Kegemaran Bilangan murid 6. C
Matematik Kertas 1 Nasi lemak 7. B
8. A
1. D Burger 9. A
2. B Aiskrim 10. D
3. D
4. C Latihan 2
5. A Sains Kertas 1
6. B
7. B KAUM ALAT MUZIK TARIAN
1. A
8. D 2. B
9. C Rebab / Kompang /
3. A Tarian inang / Tarian
10. C Melayu Gedombak / Nafiri /
4. D makyung
Gong
5. C
Matematik Kertas 2 6. D Cina
Yangqin / Seruling /
Tarian singa
7. C Erhu / Simbal

1. (a) 1 × 100% = 25% India Tabla / Veenai / Sitar Tarian barathanatyam

4 50 Sains Kertas 2
(b) nilai P, 4 × 100% = 50% @ 1 × 100% = 50% Sarawak Sape Tarian ngajat
8 2
1. Karnivor – Harimau
(c) Q, 6 × 100% = 75% Herbivor – Kambing Sabah Sompotan Tarian sumazau
8
Omnivor – Tikus
50% + 75% = 125% 2. (i) Penubuhan kelab kebudayaan yang memperkenalkan
2. alat muzik tradisional
2. (a) 60 – 24 = 36 (ii) Mengadakan kempen mengenali dan menghargai
6 Tenaga boleh dibaharui Tenaga tidak boleh dibaharui
36 × 100% = 60% alat muzik tradisional
60 Ombak Nuklear (iii) Meningkatkan penggunaan alat muzik tadisional
Makanan Berasaskan fosil dalam persembahan muzikal
(b) 60 × 6 biji telur = 360 biji Biojisim
 BIL 1222 ISNIN, 18 Mac 2019 D61
DIDIK
BERITA
bhdidik@bh.com.my
Kokurikulum

Dedah kemahiran
sepak takraw
SMK Lui Barat jadi medan
kumpul pemain berbakat
sekolah rendah, menengah
Oleh Abnor Hamizam
Abd Manap
bhdidik@bh.com.my
̌ Jempol
berkata program yang
ber tujuan meningkatkan
kemahiran dalam sukan
berkenaan memberi tum-
puan kepada murid yang
menyertai kejohanan bawah
12,15 dan 18 tahun.
Katanya, pelbagai teknik
cukup menggalakkan, malah
penyertaan asal yang hanya
60 peserta terus bertambah
pada saat akhir apabila men-
dapat perhatian murid dan
pelajar yang meminati sukan
berkenaan,” katanya.
Yang turut hadir pada
klinik berkenaan ialah
Pengerusi PESTANS, Encik
Wan Muhd Husni Abdullah
dan Pengetua SMK Lui
Barat, Encik Mahat Ujang.
Encik Abdul Halim berka-
ta, peserta merupakan pe-

K
linik Sepak Takraw
Jempol yang diada-
kan buat pertama kali
di daerah ini berjaya menarik
penyertaan seramai 86 peser-
ta terdiri daripada murid
sekolah rendah dan pelajar
sekolah menengah.
Program anjuran Persa-
tuan Sepak Takraw Daerah
Jempol (PRESTiJ), Persa-
tuan Sepak Takraw Negeri
Sembilan (PESTANS) dan
Pusat Latihan Daerah (PLD)
itu diadakan di dewan ter-
buka Sekolah Menengah
Kebangsaan (SMK) Lui Barat.
Pengerusi PRESTiJ, Encik
Abdul Halim Abu Bakar,
dan pendedahan diberi
kepada peserta sepanjang
program seharian yang turut
menampilkan beberapa
pemain kebangsaan seperti
Encik Syazreen Qamar Sale-
han, Encik Khairul Zaman
Akhbar dan Encik Hafizul
Hayazi Adnan.
Dedah kemahiran asas
“Antara pendedahan yang
diberi kepada peserta terma-
suklah cara kawalan bola,
servis dan rejaman, peranan
pemain dalam perlawanan,
kemahiran asas dan latih
tubi posisi.
“Sa mbuta n d iter i ma
Sambutan diterima
cukup menggalak-
kan, peserta terus
bertambah pada
saat akhir apabila
mendapat perhatian
murid dan pelajar
yang meminati
takraw”
Encik Abdul Halim
Abu Bakar
Pengerusi PRESTiJ
Encik Hafizul memberi latihan kepada
peserta Klinik Sepak Takraw Jempol.
main yang mewakili daerah pihaknya tidak keberatan
Jempol pada kejohanan mengeluarkan belanja bagi
su kan sekolah peringkat program pada peringkat
negeri pada bulan ini, selain akar umbi itu.
pemain pelapis Majlis Sukan
Sekolah Daerah (MSSD) Peserta teruja
Jempol serta inisiatif sekolah Bagi peserta, Muhamad
dan ibu bapa yang berminat Airiel Hakeem Mohd Afiza,
dalam sukan itu. 11, dari Sekolah Kebangsaan
Katanya, peserta hanya (SK) Batu Kikir, dia teruja apa-
membayar yuran penyer- bila berpeluang menyertai
taan RM10 yang turut me- klinik sepak takraw itu.
rangkumi makan minum Katanya, disebabkan mi-
dan sehelai baju, malah nat, dia tidak mahu mele-
paskan peluang menyertai
program berkenaan, apatah
lagi dapat berjumpa dengan
pemain sepak takraw ke-
bangsaan dan negeri yang
turut hadir.
“Menerusi tunjuk ajar da-
ripada mereka, banyak ilmu
berkaitan sepak takraw di-
peroleh sekali gus memberi
manfaat kepada peserta.
“Diharap program seperti
ini akan terus diadakan pada
masa akan datang,” katanya.

Warisan Harmoni penyeri majlis sekolah

Cheras: Penubuhan kumpu-
lan koir Sekolah Kebangsaan
(SK) Taman Cuepacs, di sini,
adalah atas permintaan murid
sekolah itu sendiri yang mahu
menjadi penyeri dalam pelba-
gai acara dan majlis anjuran
sekolah berkenaan.
Kumpulan koir yang di-
kenali sebagai Warisan Har-
moni itu terdiri daripada
lebih 40 ahli sejak ditubu-
hkan pada tahun 2014.
Guru Muzik merangkap
Jurulatih Pasukan Warisan
Harmoni, Puan Fara Azira
Mohamad Kasim, berkata
kumpulan itu aktif dalam
pelbagai acara di sekolah
“Diharap semangat
semua murid dalam
Warisan Harmoni
ini dapat dikekalkan
dan akan terus
aktif”
Puan Fara Azira
Jurulatih Pasukan
Warisan Harmoni
seperti Majlis Graduasi
Tahun Enam, Majlis Anuge-
rah Cemerlang, Majlis Hari
Guru, Majlis Pelancaran Pro-
gram Nilam dan banyak lagi.
Katanya, komitmen dan
disiplin murid yang meng-
anggotai Warisan Harmoni
sangat tinggi, malah mereka
sentiasa menunjukkan minat
serta kesungguhan ketika
mengadakan persembahan.
Bentuk sahsiah diri
Puan Fara Azira berkata,
di samping mahu menja-
di penyeri kepada sekolah,
penubuhan kumpulan itu
memberi penekanan ke arah
membentuk kualiti diri dan
sahsiah murid merangkumi Ahli Koir SK Taman Cuepacs.
aspek emosi, perasaan, krea-
tiviti, nilai sosialisasi dan membina keyakinan diri untuk menyerikan pelbagai
etika. masing-masing. program termasuk pada
Katanya, selain mem- “Diharap semangat yang peringkat lebih tinggi, jus-
bentuk sahsiah diri, pem- dipamerkan semua murid teru perlu terus mendapat
babitan secara aktif dalam dalam Warisan Harmoni sokongan sepenuhnya dari-
pasukan itu dapat mencung- dapat dikekalkan dan kum- pada semua pihak, termasuk
kil bakat murid dalam pulan ini akan terus aktif. sekolah, ibu bapa dan guru Aksi Warisan Harmoni pada pelancaran sebuah majlis
bidang kesenian, sekali gus “Mereka diperlukan lain,” katanya. di sekolah itu.
D62 ISNIN, 18 Mac 2019 BIL 1222
DIDIK
BERITA
bhdidik@bh.com.my

Klinik UPSR 2019 sudah bermula

Peserta tekun
mendengar
penerangan yang
disampaikan oleh
penceramah
di Shah Alam.

Seramai 170 peserta menyertai Klinik UPSR di Kuala Terengganu. Sebahagian peserta yang mengikuti Klinik UPSR di Sepang.

Mac 16 – 17 Putrajaya 013 - 204 5274 April 13 − 14 Jempol 012 - 638 8449
22 – 23
(Jum/Sab)
Simpang Renggam 011 - 3776 8054
Bandar Tun Razak, Jengka
Kuala Rompin
019 - 559 1773
013 - 961 1593 fasa 1
23 – 24 Kundasang 012 - 330 0810 Kota Kinabalu 019 - 812 0133 KLINIK
Kuantan 019 - 470 3820 Manjung 019 - 470 3820
Bangi 011 - 2180 0483 Klang 012 - 779 5557
Teluk Intan 012 - 787 8177 Keningau 011 - 1411 8288
Nibong Tebal 017 - 974 2998 19 − 20 Sintok 017 - 830 1229
Muadzam Shah 019 - 559 1773 (Jum/Sab) Kota Bharu 018 - 911 6847
29 – 30 Langkawi 010 - 376 9797
UTM,Skudai 019 - 771 2512
(Jum/Sab)
Gurun 011 - 3776 8054 MEMBIMBING KE ARAH KEMAHIRAN
30 – 31 Nilai 011 - 1071 2990 BERFIKIR ARAS TINGGI (KBAT)
Baling 017 - 512 4830
Kuala Kubu 013 - 961 1593
Jeli 017 - 512 4830
Gugusan FELDA Negeri Sembilan 013 - 961 1593
Puncak Alam
Balai Berita, NSTP, KL
Melaka
013 - 225 9354
03 - 2724 8285
017 - 326 6676
20 − 21 Seremban
Pulau Pinang
Gombak
012 - 638 8449
019 - 478 4264
019 - 470 3820
MENJANA
STRATEGI UNTUK
KECEMERLANGAN
RM150.00
yuran penyertaan
HOLISTIK
5–6 Kluang 019 - 764 1611 Banting 012 - 779 5557
(Jum/Sab) Kota Tinggi 019 - 764 1611 Tampin 013 - 384 4885 Pengisian:
Kudat 012 - 330 0810 Teknik dan panduan belajar berkesan untuk UPSR
Pontian 011 - 3776 8054
April 6–7 Kuching 013 - 808 8406 26 − 27 Sg Petani 017 - 376 7310 Pembimbing:
Kapit 010 - 376 9797 (Jum/Sab) Batu Pahat 017 - 772 1728 Guru cemerlang mata pelajaran
Miri 013 - 961 1593 Muar 017 - 326 6676 Tempat:
Tanjung Malim 016 - 458 4746 27 − 28 Bera 012 - 638 8449 Dewan / Auditorium
Kuala Selangor 012 - 779 5557 Ipoh 012 - 588 2445 Masa:
Gerik 012 - 733 2358 Cheras 019 - 395 4342 Dua hari - Sabtu & Ahad atau Jumaat & Sabtu
Rembau 013 - 384 4885 (8.00 pagi hingga 6.15 petang)
Subang 012 - 303 1032
Serdang 012 - 303 1032 Parit Buntar 019 - 413 5690 Subjek
Shah Alam 016 - 553 9383 Bahasa Melayu, Bahasa Inggeris, Sains dan Matematik
Bagan Serai 013 - 961 1593
12 − 13 Besut 017 - 512 4830 3 − 4 Johor Bahru 013 - 225 9354 Bahan edaran:
Mei Modul bercetak (DLP), fail dan sijil penyertaan
(Jum/Sab) Kemaman 017 - 271 2911
(Jum/Sab) Segamat 013 - 384 4885
Jitra 017 - 376 7310 Makanan:
Al Mukhtafi Billah Shah 010 - 376 9797 Gua Musang 017 - 512 4830 Tiga kali sehari (pagi, tengah hari & petang)
Pertanyaan: (Vertikal Pendidikan)

www.nstp.com.my 1 300 22 6787 / Samb. 3158, 7603, 8285