03 Bentuk Polar Dan Operasinya PDF
03 Bentuk Polar Dan Operasinya PDF
Tujuan Perkuliahan
Daftar Isi
1 Representasi Polar
2 Notasi Euler
Representasi Polar
y
Suatu bilangan kompleks dalam
representasi Kartesian z = a + bi b z=a+bi
1 dapat dinyatakan juga dalam
bentuk polar r∠θ a x
2 r disebut modulus dari z
3 θ disebut argumen dari z
4 Sudut argumen dihitung dari
sumbu riil. z=r6 θ
√
5 r = a2 + b 2 r
θ
6 θ = tan−1 ba
Representasi Polar
y
4 z=3 +4 i
1 z = 3 + 4i
2 Modulus:
p p 3 x
r = a2 + b 2 = 32 + 42 = 5
3 Argumen:
y
z=56 53,10
−1 b −1 4 0
θ = tan = tan = 53, 1 5
a 3
53,10
0
4 z = 3 + 4i = 5∠53, 1 x
2 z1 = 3 + 4i θ = 53, 10
1800 − 2700 2700 − 3600
3 z1 = −3 + 4i θ = ···
4 z1 = −3 − 4i θ = ··· III IV
5 z1 = 3 − 4i θ = ···
Argumen Negatif
1 z1 = 3 + 4i menghasilkan
z = 5∠53, 10
2 Sebaliknya, z = 5∠53, 10 ,
bagaimana memperoleh kembali z
y
bentuk Kartesian?
3 a = r cos (θ) b z=r6 θ
4 b = r sin (θ)
r
θ
5 z = r cos (θ) + r sin (θ)i 0 a x
0
6 Bentuk polar : z = 5∠30 , bentuk
Kartesiannya:
z = 5 cos (300 ) + 5 sin (300 )i =
4, 33 + 2, 5i
Representasi Euler
Misal: z1 = r1 ei θ1 dan z2 = r2 ei θ2
1 Perkalian : z1 z2 = (r1 eθ1 )(r2 eθ2 ) = r1 r2 e i (θ1 +θ2 )
2 Perkalian bentuk polar: modulus dikalikan, argumen
dijumlahkan.
z1 (r1 eθ1 ) r1
3 Pembagian: z2 = (r2 eθ2 )
= r2 e i (θ1 −θ2 )
4 Pembagian bentuk polar: modulus dibagi, argumen
dikurangkan
0 0
Misal: z1 = 5ei53,1 dan z2 = 2ei30 , maka:
0 +300 ) 0
1 z1 z2 = 5 · 2 e i (53,1 = 10 ei83,1
z1 5 0 −300 ) 5 0
2
z2 = 2 e i (53,1 = 2 e i23,1
0 0
Jika : z1 = 10e−i53,1 dan z2 = 15ei10 , hitung:
1 z1 z2 = · · ·
z1
2
z2 = ···
z1
dan z2
√ √
z1 3 2 i (53,10 −450 ) 3 2 i (8,10 )
4
z2 = 5 e = 5 e = 0.84 + i0.12
Pangkat:
Misal: z = a + bi = r ei θ
1 z 2 = zz = r r ei (θ+θ) = r 2 ei (2θ)
2 z 3 = zzz = r r r ei (θ+θ+θ) = r 3 ei (3θ)
3 z n = zzz · · · z = r r r · · · r ei (θ+θ+θ+···+θ) = r n ei (nθ)
Selanjutnya, akar :
√ 1 1 1
1 z = z 2 = (r ei θ ) 2 = r 2 ei (θ/2)
√ 1 1 1
2 3
z = z 3 = (r ei θ ) 3 = r 3 ei (θ/3)
√ 1 1 1
3 n
z = z n = (r ei θ ) n = r n ei (θ/n)
Misal: z = 1 + i
√
Hitung: z 2 dan z
Jawab: Ubah dulu
√ z ke bentuk
√ Polar (Euler):
2 2
Modulus : r = 1 + 1 = 2
Argumen : θ = tan−1 11 = 450
√ 0
Bentuk Euler : z = 2ei45
1 z 2 = r 2 ei (2θ) = 2 ei90 = 2i
√ 1 p p√ 0
2 z = z2 = (r )ei θ/2 = 2ei22,5 = 1, 1 + 0.455i
Dalil De Moivre
Penutup
Latihan 3