REKA BENTUK SISTEM AKUAPONIK

 
STANDARD PEMBELAJARAN:

Pada akhir pengajaran murid boleh:

2.5.1: Menyatakan maksud dan menerangkan reka bentuk sistem akuaponik.
2.5.2: Menjelaskan kelebihan reka bentuk sistem akuaponik.
2.5.3: Mengenal pasti komponen sistem akuaponik.
2.5.4: Melakar reka bentuk baharu sistem akuaponik bermaklumat.
2.5.5: Membina model reka bentuk baharu sistem akuaponik.
2.5.6: Menganalisis lakaran reka bentuk baharu sistem akuaponik.
2.5.7: Menilai model reka bentuk baharu sistem akuaponik.
2.5.8: Mencadangkan penambahbaikan reka bentuk sIstem akuaponik yang lebih efisian.
2.5.1: Menyatakan maksud dan menerangkan reka bentuk sistem akuaponik

A: Maksud Akuaponik
Akuaponik merupakan teknologi pertanian yang menggabungkan
akuakultur (ternakan ikan) dengan ak v hidroponik(tanaman tanpa
media tanah) dalam satu pusingan air (circula on)
Tanaman dan ternakan yang sesuai untuk akuaponik antaranya :

Ternakan hidupan Tanaman

• Ikan Tilapia • Bayam
• Ikan Keli • Kangkung
• Ikan Pa n • Sawi
• Ikan Sepat Siam • Kailan
• Ikan Lee koh • Tomato
• Ikan puyu • Salad
• Ikan jelawat • Pak Choy
• Ikan lampan • Kucai
 Tujuan Akuaponik

Mengekalkan kuali air

Mengurangkan kadar ammonia

Menjimatkan ruang

Menghasilkan 2 jenis makanan serentak

(ikan dan sayur/tanaman)
 C) Akuaponik secara Takungan dan Kitaran

1. Akuaponik secara takungan 2. Akuaponik secara kitaran

• Menggunakan kolam, tangki atau • Menggunakan dua bekas tangki, iaitu
bekas yang sama untuk ikan dan tangki ikan dan bekas tanaman secara
tanaman berasingan
 D) Reka Bentuk Sistem Akuaponik

A. Sistem Ra (Rakit)
• Sistem ra (rakit) ini adalah tanaman yang
diletakkan terus di atas permukaan air
sehingga akar tanaman terendam di dalam
air.
• Lazimnya menggunakan stereofoam, span,
atau bahan yang bersesuaian untuk
terapung.
• Kelebihan sistem ini ialah akar tumbuhan
boleh menyerap nutrien organic di dalam air
secara langsung. lni menjadikan tumbuhan
tumbuh lebih cepat berbanding dengan
sistem lain.
 2.5.2 Kelebihan Reka Bentuk Sistem Akuaponik
Reka Bentuk Sistem Akuaponik
Sistem Ra (Rakit)
Kelebihan
 Akar tanaman menyerap
nutrient secara terus daripada
air
 Tanaman tumbuh cepat
 Produk vi sistem lebuh nggi
Kelemahan
• Terdedah dengan serangan
bakteria patogenik yang
menyebabkan akar mudah
reput.
• Akar yang terendam di
dalam air adalah sesuai
untuk perkembangan
bakteria patogenik
 2.5.2 Kelebihan Reka Bentuk Sistem Akuaponik
Reka Bentuk Sistem Akuaponik Kelebihan Kelemahan

Ebb And Flow • Biji benih nurseri boleh • Memerlukan bekalan elektrik
ditanam terus pada secara beterusan24 jam.
media penanaman. • Penekanan dalam
• Menggunakan media menyelengara
penanaman seper batu • loceng sifon kerana
kerikil, hidroton, atau kegagalan pada loceng sifon
media penanaman yang akan menyebabkan air
sesuai. melimpah, air di dalam kolam
berkurangan, dan ikan akan
ma .
 2.5.2 Kelebihan Reka Bentuk Sistem Akuaponik
Reka Bentuk Sistem Akuaponik Kelebihan Kelemahan

Sistem NFT (Nutrient Film Technique) • Menggunakan kuan • Memerlukan penapis

air yang sedikit tambahan kerana media
• Pam yang kecil penanaman dak mampu
digunakan. menapis
• Pioduk vi dak se nggi • •Penyemaian benih dak
sistem Ra tetapi cukup dapat dilakukan secara terus
untuk memberikan hasil dalam system NFT
yang memuaskan.
2.5.3 Mengenal Pas Komponen Akuaponik

Tangki
Ikan

Bekas
Penapis
Tanaman

Komponen
Akuaponik

Media
Pam Air
Tanaman

Sistem
Perpaipan
2.5.3 Mengenal Pas Komponen Akuaponik
Komponen Penerangan
A. Tangki Ikan/ Akuarium • Tangki berfungsi sebagai tempat untuk
memelihara ikan.
• Jenis tangki yang digunakan ialah kolam
simen, akuarium, kolam fibreglass, dan
drumplas k.
• Saiz tangki yang dipilih mes lah bersesuaian
dengan saiz atau jumlah tanaman
2.5.3 Mengenal Pas Komponen Akuaponik
Komponen Penerangan
B. Bekas Tanaman (Groe Beds) • Grow beds adalah tempat untuk menanam
tanaman
• Digunakan dalam sistem akuaponik pasang
surut atau kitaran sebagai proses
pengawalan air.
2.5.3 Mengenal Pas Komponen Akuaponik
Komponen Penerangan
C. Media Tanaman • Digunakan sebagai pemegang tanaman agar
dapat tumbuh
• Perlu mempunyai ruang udara yang baik
serta berdaya tahan untuk menghasilkan
tanaman yang subur

Batu Kerikil Rock Wool Perlite

Hidroton Cocopeat
2.5.3 Mengenal Pas Komponen Akuaponik
Komponen Penerangan
D. Sistem Perpaipan • Sistem perpaipan digunakan untuk
melengkapkan kitaran dalam sistem
akuaponik
• Paip digunakan untuk menyalurkan air
daripada tangki ikan ke bekas tanaman, dan
menyalurkannya semula kepada tangki ikan
tersebut
2.5.3 Mengenal Pas Komponen Akuaponik
Bahan-bahan Penyambung paip
2.5.3 Mengenal Pas Komponen Akuaponik
Komponen Penerangan
E. Pam Air • Digunakan untuk memindahkan air dari
• tangki ikan ke bekas tanaman secara
menegak.
• Pemilihan pam ini dalah mengikut
kesesuaian saiz tangki atau bekas tanaman
2.5.3 Mengenal Pas Komponen Akuaponik
Komponen Penerangan
F. Penapis • Penapis mekanikal – Menyingkirkan Pepejal
• Penapis biologi – Penukaran arah air
• Penggunaan penapis dapat menjamin kuali
air yang baik serta dapat mengelakan pam
daripada tersumbat
2.5.4: Melakar Reka Bentuk Sistem Akuaponik Bermaklumat
 2.5.5: Menganalisis Lakaran Reka Bentuk Sistem Akuaponik
CONTOH JADUAL ANALISIS ELEMEN LAKARAN
Arahan : Tandakan (  ) dan buat justifikasi pada elemen reka bentuk yang digunakan dalam lakaran yang dihasilkan.
Digunakan @
Elemen Reka Bentuk Tidak Penerangan

√ X
1 Garisan
2 Rupa
3 Bentuk
4 Tekstur
5 Warna
6 Ruang
7 Saiz
8 Nilai

Jadual ini boleh diubahsuai mengikut kreativiti cikgu

 2.5.5: Menganalisis Lakaran Reka Bentuk Sistem Akuaponik
CONTOH JADUAL ANALISIS PRINSIP LAKARAN
Arahan : Tandakan (  ) dan buat justifikasi pada elemen reka bentuk yang digunakan dalam lakaran yang dihasilkan.

Digunakan @
Prinsip Reka Bentuk Tidak Penerangan
√ X
1 Keseimbangan
2 Pergerakan
3 Pengulangan
4 Penekanan
5 Keringkasan
6 Kontras
7 Kepelbagaian
8 Kesatuan
9. Harmoni

Jadual ini boleh diubahsuai mengikut kreativiti cikgu

2.5.6: Membina Model Reka Bentuk Sistem Akuaponik
Mock up Model berfungsi sebahagian Model berfungsi

Dihasilkan sebelum produk Dihasilkan selepas mock-up Dihasilkan selepas produk

berfungsi sebahagian dibina. dibina berfungsi sebahagian dibina.

Dibina menggunakan bukan Tidak semes nya dibina Dibina menggunakan bahan
bahan sebenar. menggunakan bahan sebenar
sebenar

Tidak berfungsi sepenuhnya Beberapa komponen Berfungsi sepenuhnya

berfungsi seper produk
berfungsi sebenar
2.5.6: Membina Model Reka Bentuk Sistem Akuaponik

Penghasilan Model dibahagikan kepada tiga langkah utama, iaitu;

(i) Mengukur, menanda dan memotong bahan
(ii) Membina dan mencantum bahagian-bahagian produk
(iii) Membuat kemasan
2.5.6: Membina Model Reka Bentuk Sistem Akuaponik
2.5.6: Membina Model Reka Bentuk Sistem Akuaponik
 2.5.7: Menilai Model Reka Bentuk Sistem Akuaponik
Penilaian akan dibuat berdasarkan kepada kriteria seper berikut:

Kecenderungan Inovasi, Krea vi dan Keaslian Reka Bentuk

Krea vi idea dalam menghasilkan rekabentuk atau kaedah baru atau fungsinya diperbaikiuntuk memberi manfaat dalam penggunaan

Kandungan Unsur Simbolik, Emosi, Este ka dan Penampilan

Daya penarik produk yang boleh mempengaruhi pengguna atau membawa mesej tertentu yang memberikan nilai tambah kepada
produk dan pengguna. Ciri-ciri mesra alam yang terdapat pada rekabentuk produk, samada melibatkan pengguna atau persekitaran.

Kecenderungan Fungsi dan Prak kal

Kekuatan bagi memenuhi sasaran penggunaan, keperluan semasa dan penyelesaian masalah.

Kekuatan Kuali dan Kebolehpasaran

Idea rekabentuk dapat menerangkan kebolehan pembuatan, rupabentuk, penggunaan bahan, teknologi dan kebolehpasaran.

Ergonomik
Mengimbangi interaksi penggunaan di antara pengguna dan persekitaran dengan produk secara fizikal atau psikologi (contoh :
keselesaan, memudahkan penggunaan atau ciri-ciri keselamatan)
2.5.8: Mencadangkan Penambahbaikan Reka Bentuk Sistem Akuaponik Yang
Lebih Efishen
Penambahbaikan dilakukan mengikut permintaan pelanggan

Penambahbaikan yang dibuat perlu mendapat kelulusan pelanggan

Reka bentuk akhir dilakukan setelah penambahbaikan dipersetujui oleh pelanggan

Contoh:
Selepas berbincang Bersama pelanggan pereka medapat beberapa cadangan
penambahbaikan produk yang telah dihasilkan

1. Menambah pam yang lebih berkuasa

2. …………………………………………………………….
3. ……………………………………………………………
 Menghasilkan Laporan Projek Reka Bentuk Baharu Sistem Akuaponik
Format Menghasilkan Laporan Projek ( Dalam Bentuk Folio )

Bil Kategori Item Penerangan

Tajuk Nama model yang dihasilkan
Muka Nama murid Profil murid ( Nama murid , Nama sekolah,
A
hadapan tarikh)
B Pengahrgaan Penghargaan Pujian dan penghargaan kepada mereka
yang teah memberikan sumbangan dan
bantuan.
C Abstrak @ Abstrak Memberi penekanan tentang keis mewaan
ringkasan sesuatu projek.
D Jadual Isi kandungan Terdiri daripada isi kandungan , sub tajuk
kandungan dan muka surat
Bil Kategori Item Penerangan
1.0 Pengenalan Pengenalan Isu dan tujuan Reka bentuk baharu
Menggunakan konsep ( 5W + 1H ) mengikut
George R. Terry
2.0 Pernyataan Masalah Pernyataan Masalah Menyatakan apa masalah atau situasi yang
dihadapi pelanggan
3.0 Objek f Objek f Menyatakan objek f model dihasilkan.
Jadual kerja Perancangan kerja bermula dari lakaran hingga
terhasilnya model
Lakaran Reka bentuk Baharu Lakaran yang dihasilkan pada SP 2.5.4
Borang Analisis Elemen Borang analisis elemen yang telah
dilengkapkan pada SP 2.5.5
Borang Analisis Prinsip Borang analisis prinsip yang telah
4.0 Laporan Induk
dilengkapkan pada SP 2.5.5
Model reka bentuk Dalam bentuk foto atau bahan bercetak
Senarai semak penilaian model reka Borang analisis prinsip yang telah
bentuk baharu sistem dilengkapkan pada SP 2.5.7
Kekuatan dan kelemahan model Segala kekuatan dan kelemahan model yang
dihasilkan
Bil Kategori Item Penerangan
5.0 Penutup Penutup Rumusan secara keselurahan penghasilan
model reka bentuk
Cadangan penambahbaikan Mencadangkan penambahbaikan kepada
kelemahan model yang dihasilkan

6.0 Bibiliografi Bibiliografi / Rujukan Segala sumber yang dirujuk untuk

menyokong pembinaan model

7.0 Lampiran Kos pengeluaran projek Segala perbelanjaan yang terlibat semasa
penghasilan model
 Sekian,
Terima kasih

Daripada:
En.Nathan Balakhrisnan & Team RBT SMK REKO KAJANG
012-302 7250