Rahatan kamarian Utuh Ujai ne bulik matan pasar Amuntai. Inya manukar kacang
hijau satangah kilu gasan diulah bubur kacang di rumah. Sakali sampai di rumah,
dilihatinya hibak samut kacangnya tadi. Tapaksa ditampinya di dalam nyiru
kacang ne. Napakah waktu itu talinga Utuh ne asa gatal banar, langsung ae
digarunya. Kada sangaja di tangannya masih ada kacang hijau ne, langsung
tamasuk ka dalam lubang talinga.
Imbah kadada akal lagi mangaluarkan, tapaksa ae ka wadah Duktur Apam nang
kabalujuran ahli pananamba panyakit talinga. “Haw, napa habar sanak pina tangan
ka talinga tarus?” jar duktur ne asa bingung malihat Utuh Ujai.
“Anu duktur ae, ulun kamasukan kacang hijau dalam talinga,” jar Utuh Ujai
mangisahkan.
Lalu Duktur Apam mahindau lubang talinga Utuh wan sintar. Uleng-uleng kapala
duktur ne sambil baucap, “Ne kada kawa diambil pakai alat ulun, tapaksa harus
operasi ringan,” jar duktur.
“Nah iya pang,” jar Utuh, “Kira-kira barapa biaya uprasinya duktur?”
“Jah, larangnya! Adakah nang tamurah atawa gratis haja?” jar Utuh pulang.
“Ada haja pang nang garatis, cuma mudal sabar haja,” jar duktur.
“Ayuha!” jar Utuh Ujai, “Ulun mudal sabar haja nah, kayapa lagi?”
“Kaeni, ikam sirami talinga tiap 2 jam lawan banyu, Insya Allah 2 hari tumbuh
kacambahnya. Mun sudah takaluar kacambahnya, hanyar kam tarik bagamatan
supaya takaluar,” jar duktur.
GARA-GARA JUDI
Oleh: Rhijal Jhali, Martapura
Ada kisah di Kampung Jingah Rabit. Ada kananakan nang bangaran Anang
Pilanduk. Urangnya ni katuju banar bajudi wan bamabuk-mabukan. Jaka pang
manang bila bajudi, kalah tarus sampai tasanda-sanda baju salawar. Suah bulik ka
rumah basimpakan haja lagi saking gilanya wan judi.
Hari itu Anang Pilanduk kabalujuran manang, uma ae himung banar inya. Lalu
ditukarakan ka gajah (minuman). Jadi rahatan handak bulik ka rumah, Anang
Pilanduk ne liwar mabuknya. Saking mabuknya, kada bajalan lagi buliknya, tapi
batingkaung. Di tangah jalan batamuan wan Utuh Kalimbuay di ril karita api
bakas jaman bahari.
“Napa ikam batingkaung Nang?” jar Utuh bingung. “Mabuk banar saku nih?”
“Sapa nang mabuk, Tuh?” jar Anang. “Unda ni handak maambil kalayangan, tapi
tangganya panjang banar, mulai tadi kada sampai-sampai haja Unda.”
Jadi singkat kisah, Anang ne handak main judi pulang, tapi inya kada baduit,
habis ditukarakannya kaminuman sumalam. Apa-apa hudah habis tasanda,
bingung ae Anang ne mamikirakan sambil tasandar di puhun nangka.
Lalu timbul pikiran manyuntan. Jadi pas tangah malam, Anang ne mulai beraksi.
Lalu masuk ae inya ka lalungkang rumah urang. Pas nang dimasuki ne kamar
puang, kadada urangnya, dapat amas inya di situ.
Bangaran si inya balum puas, balalu masuk pulang ka kamar nang sabuting, pas
rahatan kusung jua. Dapat duit tam sakabat inya.
Tapi tatap kada handak bulik jua lagi, sualnya handak malihati kamar nang ka-3,
dalam hatinya, “Nyata dah banyak lagi isinya.”
Rahatan asik balilihat, pas kabalujuran mati lampu. Jadi bagamat ae inya
mambuka lawa kamar. Sakalinya dilihatnya ada umbayang bibinian nang pina
bagus atawa mungkal jar urang tu.
Kada pina panjang pikir lagi, langsung dirungkup atawa dilukupi si Anang ae
umbayang tadi. Nang kaya cacing, guliatan badudua. Kada lawas, kira-kira 10
manitan banyala lampu. Takajut Anang malihat bibinian tadi.
Langsung habang muha Anang, dapatnya nini-nini tuha sakalinya. Bukah kada
karuan tampuh si Anang ne, sampai bungkas tawing rumah dirumpaknya.
TAHI IPAS
Oleh: Satu Lima Tiga, Tanjung
Jadi ada kesah pamudaan, Amat wan Udin malam Sanaian mabok sambil
bajalanan. Di tangah jalan bapandiran kuciakan baduduaan kada karuan tampuh,
maranyau sapanjang jalan. Rahatan asik bajalan pas di tangah jalan talihat pina
babungkal mahijau, sakalinya tahi sapi, maklum malam Sanaian garubak sapi
laluan matan Tanjung maarah ka Kalua bulikan.
“Eeh leh, tapi Din ae biasanya amunnya tahi sapi tu hangat dijapai, coba pang
kam japai, Din!” jar Amat manyuruh.
“Nh, hangat Mat ae, eh tapi jer urang tu bila tahi sapi tu pahit inguhnya, cobai
pang rasa’i Mat!” jar Udin manyuruh.
“Nah am, pahit Din’ae, dasar bujur tahi sapi ini,” jar Amat.
“Eeh, dasar pintar kita ne, jaka tajajak pas bau tahi sapi batis kita,” jar Amat
sambil bajalan pulang.
SULASIH-SUSALIH
Oleh: Ryan Ananda Al-Banjari, Balikpapan
Ada kisah seikung bebinian nang pemarahan. Inya baisi laki, lakinya garing panas
dalam, lakinya manyuruh bini pemarahan ni manukar sulasih di pasar. Jar nang
laki, “Oo.. umanya, tukarakan pang aku sulasih di pasar!”
Langsung sindam acilnya mencangangi. Asa kada parcaya nang didangar lalu
manyahuti si acil nang bejualan ni, “Handak manukar apa ikam tadi?”
“Handak nukar susalih nah, adakah pian bajual?” jar bebinian ini.
Jadi manyahuti pulang penjualnya, “MUHA NYAWA … tahu kah ikam susalih
itu apa? Susalih itu lakiku.. handak ikam tukari kah lakiku?” jer acil nang bejualan
langsung kancang urat gulu manyanyarik.
LUMBA BANKUNYUNG
Oleh: Ian Gancank (NSL-26), Palankaraya
Tadiaman sunya’an, kadada nang manyahutnya, pas ada nang manyahuti, jar
panuntun, “Hahakunan bakunyung di padang buhaya!”
“Salamat gasan dingsanak Amat,” jar urang kuta, “handak ditambah kah
hadiahnya?” jar urang kuta pulang.
“Hilikuptir kah, kandaraan kah, duit kah?” jar urang kuta pulang.
SALAH SAMBAT
Oleh: John Kenedy Bucek Btghms, Palangkaraya
Takisah Acil Enor wan nang anak. Nangkaya biasa satiap imbah sembahyang
subuh Acil Enor neh mmbuka warung. Singkat kisah singkat tali sapatu, kaluar
nang anak handak tulak sakulah lalu si anak baucap.
“Ma! Ulun tulak sakulah lah?” sambil mananai tangan minta sangu.
“Eeh nak ae, hati-hatilah, babujur sakulah, ne duit sangu wan san nukar pulsa,” jer
nang uma.
“Inggih, Asalamuaikum.”
“Waalaikum salam.”
Singkat kisah pulang, lagi sibuk-sibuknya malayani urang nang mawarung, Acil
Enor neh takajut maliat si anak datang, maka balum jam bulik, mana muha
marangut ha pulang, lalu batakun ae si acil ne wan nang anak.
“Ae kanapa maka kam baduhulu bulik nak, maka balum waktu bulik?”
“Uhhh, kayatukah nak, ayuha kamarian kaina kita nukar hp wan Amang Ijun, di
situ murah bajual ujar!”
Singkat kisah pulang, tulakan acil wan nang anak ne ka toko Amang Ijun lalu
mamilih hp.
Singkat kisah singkat tali sapatu pulang, mbah sampai rumah badua baranak ne
sibuk bapotoan. Acil Enor ne bilang bagaya banar, “Habis bapoto,” ujar nang
anak, “poto kita ne ma’ae san ulun unggah di FB.”
Singkat kisah singkat tali sapatu pulang, Acil Enor lagi sibuk malayani urang
nang mawarung babunyi hp sidin, hancap-hancap ae sidin mambuka ka laci,
sakalinya ada sms si anak minta isikan pulsa. Anang batakun, “Siapa me sms cil?”
“Ya am, maklum haja anakku ne hanyar kutukarkan hp, satiap hari asyik BF an
haja, bilang satumat habis pulsa,” jer acil mangisahakan piragah tahu.
“Ae kanapa bagian kam tatawa, ada nang salahkah aku?” jer acil pina bingung.
Singkat kisah singkat tali sapatu pulang, bulik si anak matan sakulah lalu’ae si acil
ne batakun wan si anak.
“Kanapa yu nak, pas ikam ma sms minta isikan pulsa tadi ada Anang wan
pamudaannya di warung batakun, ujarku ikam minta isikan pulsa san main BF,
imbahku baucap, mangalakak urang sawarungan tatawa?”
“Ae nak, kanapa ikam umpat tatwa jua, kanapa garang?” jer acil betambahnya ae
bingung.
“Pian tu salah sambat ma ae, urang nang bujur tu FB an lain BF an, mundai mun
pian salah sambat jadi urang tatawaan mandangar,” jer nang anak manjalasakan.
Suatu hari nang carah, si Utuh Ngoplok ni handak manaiki puhun, handak
mamutik jambu. Pas sampai di atas, lalu ai si Utuh Ngoplok ni mamutiki jambu.
Si Acil Inab malhat, lalu manyasah ai sidin.
“Ui, Utuh! Hati-hati ikam kalupina tajuramba, munnya sawat tajuramba, labaram
ikam,” ujar acil Inab.
“Kada pang cil ae, tanang haja.” ujar Utuh Ngoplok menyahuti.
“Na, unda kada tahu lagi lah, bilanya gugur lain salah unda. Unda sudah
menagur,” ujar acil Inab sambil bejauh.
Asik si Utuh Ngoplok mamutiki jambu. Pas habis sudah jambu di ranting nang
diputikinya tuh, kalinya pas handak naik ka nang pintangan atas lagi, batisnya
luput manjajak. “Daguyy!!!” Utuh Ngoplok tagugur. Inya tagugur lalu mati.
Awaknya tagugur ke tunggul. Mulai matan burit sampai ke kapala Utuh Ngoplok
tunggulnya tacucuk. Mandagar bunyi urang tagugur, si acil Inab yang sudah
bajauh nih babulik lagi.
“Han tia, tagugur ikam kalu tuh, marasnya ikam tuh. Maka sudah kupadahi tadi,
sadang turun ujarku.”
Kada lawas datangan urang mengerumbungi. Si acil Inab ini langsung bukah ka
rumah kainya Utuh Ngoplok tu. Imbah kai mandangar kisah Acil Inab. Tulak ae
kai mandatangi Utuh Ngoplok. Pas sampai, malihat si kai lawan si Utuh Ngoplok
tu, lalu ai baucap, “Uma cu, untungnya ikam cu, untung kada kana mata.”
Amat Musang wan Utuh Katikil dudukan di warung, tumbur urang mangisahakan
Kai Adul, bisa besikat gigi sambil besiul, heran ai si Amat Musang. “Sakti banar
ah sidin tu!”
Wkwkwkwk lihum Kai Adul maliat Amat nang lagi meintip tadi.
MANGUYA URANG
Oleh: Ian Gancank, Palangkaraya
Di warung Acil Inur ni takumpulan buhannya Imis wan Amat, rami buhannya
mangopi’an. Kada lawas ada urang singgah mawarung jua, batopi, rambut
panjang ha pulang.
“Mat, Mat kam tahu lah julak tu bujur pang jagau, tapi di hadapan julak bini
takutan jua’ae. Lintuk jar?”
“He eh, bujur tu,” jar Imis
“Gakgakgakgakgak…..!” kakalikik tatawa’an buhannya, manyambung karadawan
nang tasatup bakas urang datang tadi.
“Nah, di dahi sidin tu ada tahi lalat sing ganalan, makanya sidin bakupiah tarus.”
“Ya kah..gakgakgakgakkk..!!”
Rupanya kada tahan lagi manahani sarik, lalu baucap sidin, “Nang buhanmu kuya
tu aku pintar’ae..!!!” jar julak Ibus sambil mahampas ka topi wan rambut palsu.
SITI KALAPARAN
Oleh: Ryan Ananda Rebel Yard, Balikpapan
Siti tangah malam kalaparan, mambuka tudung kadada isinya, tulak ae inya ke
warung Acil Inul. Sampai di warung Acil Inul,
Siti : oy cil…
Acil Inul : oy, handak nukar apa ti?
Siti : ada bajual supermi kah cil?
Acil Inul : ada ae, handak rasa apa ikam?
Siti : ada apa aja cil?
Acil Inul : ada kari ayam, ayam bawang, kaldu ayam, handak yang mana ikam?
Siti : berapaan harganya cil?
Acil Inul : nang kari ayam 1500, nang ayam bawang lawan kaldu ayam 1300…
handak yang mana?
Siti : nang 500ada kah cil?
Acil Inul : ada ae,
Siti : rasa apa cil?
Acil Inul : rasa tahi ayam, handak kah ikam?
BUTA WARNA
Oleh: Rheijal Jhalie (NSL_17)
Ada kisah Anang Pilanduk wan Utuh Andut. Badua ni sama-sama ba’inguan sapi.
Jadi tulak ae badua ni handak mamakani sapi.
“ Tuh mulai higa sapi kita ni mirip banar lah kadada bidanya?” jar Anang
Pilanduk.
“Bujurrr, bahhh busia tapahurup, kada handak Unda!” jar Utuh Andut.
“Unda ada akal kayapa mun talingany kita tatak sebalah sorang, sapi nyawa
telinga kanan, sapi Unda telinga kiri!” jar Anang Pilanduk.
Ditatak’ai talinga sapi masing-masing. Imbah kada lawas baucap pulang Utuh
Andut ne.
“Nahhhhh, mun mulai balakang kada kaliatan telinganya, kada kawa pulang kita
mambidakannya. Cuba liat, masih sama sapi kita!”
“Dasar bujur Tuh’ai, Unda ada akal pulang Tuh’ai, kayapa mun buntut sapi nyawa
ditatak, mun sapi Unda, burutnya Unda sayat sa’ikit supaya ada tandanya?” jar
Anang Pilanduk.
“Tu ada kananakan SD, kita kiau yu Nang, kita takuni kawakah inya mambidakan
sapi kita!” jar Utuh Andut
“Bujur Tuh’ai!”
“Cuba liati sapi kami tu, kawalah nyawa mambidakannya?” jar Anang Pilanduk.
“Kawa banar, nang sa’ikung warna hirang sapinya, nang sa’ikungnya warna
putih,” jar kakanakan SD.
Di rumah sakit jiwa ada urang gila gugur ke sungai. Kuriak-kuriak minta tolong si
urang gila neh. Sakalinya sidin ne ditolongi orang gila jua nang sanggup bacabur
ka sungai. Imbah ditajuni lalu dibawa naik ka rumah sakit tadi.
Isuk harinya lalu dipuji ulih perawat,”Wah hebatnya lah manolongi kawan
tegugur, tapi wahini kawan nang kam tolongi sumalam sudah mati, tu di kamar
gantung diri.”
Si Amin umur 8 tahun masih ja guring lawan kuitan. Jar abahnya bakisah rahatan
dalam kalambu lawan Amin, “Jakanya Min ai tanah kita nang 40 x 50 meter tu
kita tanami waluh haja.”
Jar nang abahpulang, “Amun babuah kita jual, duitnya kita nukar sepeda mutur
mio soul.”
“Jangan, mun masih hanyar tu kada bulih badua!” jer nang abah.
LOMBA BAKANTUT
Oleh: Nada Tersesat
Ini kisah si Utuh Kumandrah nang babal. Maka sudah baumur 17 tahu kada bisa
jua sumbahyang. Pas Magrib, utuh ne dikiyau umanya, Ui Tuh, sumbahyang
pang!”
Lalu Utuh neh ka masigid. Rahatan sumbahyang utuh ne pas banar di belakang
imam. Waktu takbir iih ja pang bujur, pas imam ruku, Utuh ne malihat kakanakan
di sebelahnya meninjak kawalnya di muka. Lalu ae Utuh ne kaingatan ujar
mamanya. Napang ada lage, ditinjaknya jua imam, harau tasurungkup imam.
Anak paling macal, babal, mun dipadahi to mantul sudah. Urangnya katuju banar
maulah dosa tiap hari. Perinsip nang dipakai utuh ne mun kada maulah dosa 1 hari
haja, haram hukumnya. Pa haji nang hatam Qur’an haja manyarah sudah
mamadahi utuh neh. Ditambahi umanya mamadahi satiap hari sampai babuihan
muntung tatap ae mantul.
Subuh nintu utuh ne duduk di bawah puhun katapi, sambil basandar di puhun,
taguring sakalinya utuh ne. Sakalinya pulang, pas disuduk urang utuh naya. Mati
ae utuh neh. Lalu utuh dibawa kuliling naraka.
Pertama utuh ditawari hukuman tatak lidah. Utuh kada mau. Kedua, mata di
cungkil, tatap utuh kada hakun juwa. Lalu utuh maliat urang berandam dibanyu
tinja. Dalamnya se dada ja!
“Nah, nyaman ngene siksaannya, barandam wara di banyu tinja! Aku maambil
ngene ja nah jar utuh!”
Lalu utuh barandam. Hanyar ja berandam, utuh mandangar peluit.
Suatu hari Ijul ne sakit gigi. Tulakae Ijul ne ka doktor gigi. Singkat kisah, sampai
Ijul ne ka wadah doktor. Lalu duktur batakun wan Ijul, “Sakit napa pian?”
“Ulun sakit gigi duk ae, jar Ijul.
Lalu jar Ijul manjawap, “Ne gara-gara resep pian duktur ae.”
“Waduh, parah juwa urang ne, sakalinya kada mangarti nang kumaksud,” jar
duktur dalam hati.
Hurung Biranga
Oleh: Andri Heryadi
Utuh Anjang handak nukar guguduh panas nang hanyar dibangkit di warung Acil
Enor, tapi tasisa nang dingin, saharian kada sing payuan.
“Nyata ja ah. Cuba’akan mun hampian tuh lalangap kada sing bajuan, nyata dah
dihurung biranga, tamasuk biranga ampunku umpat jua mahurung.” ujar Utuh
Anjang sambil balalu.
KUMPANG ABAHNYA
Aluh Lantih nang hanyar kalas 3 isdi, urangnya lantih wan masih pulus, tagal
masih guring sakalambu wan kuwitannya. Singkat kisah singkat kaning subalah,
imbah bangun guring si Aluh ni disuruh umanya basisimpun pangalambuan.
“Napa Luh?” jar kuitannya dua laki bini manyahut badadas manunti si Aluh.
“Pian tu wan abah masih kaya kakanakan.”
“Tuha dah buhan pian nih ma ai, masih ja katuju main galambungan. Nih
balunnya, imbah ulun simpuni, isuknya ada pulang di bawah ranjang.”
Takajut kuwitannya badua laki bini tadi. Manggarunum umanya dalam hati,
“Nah’am, tahaga kumpang abahnya si Aluh ni.”
Ada kisah Urang Alai ngarannya Utuh Palilak. Si Utuh Palilak naya sabujurnya
nasib haja maka kawa ditarima jadi pulisi. Maka urangnya bubu*gul pintar kaya si
Palui. Inya di andak urang di bagian intel marga diliat putungan kada kaya pulisi.
Urangnya awak manguringkai, inya dapat kasus pembunuhan pejabat.
Ujar kumandannya Inspektur Tarigan, “Hai kau Utuh Palilak sudahkah tercium
pembunuhnya?”
Kawin adalah ubat, partama ubat ngalu kapala, kadua ubat gasan kawan bapander,
kada manyaurangan, kada mangalamun mahayal lagi. Wan katiga ubat sakira kada
lanji lagi. Tapi itu kada tapakai gasan Utuh Ujal. Bujur haja partamanya pina
masra kada hakun tapisah tapi imbah babarapa tahun rancak bahualan. Apalagi
imbah mancungul anak. Sabarataan kasih sayang bapindah ka anak kadada lagi
gasan bininya.
Tarnyata imbah disalidiki, Ujal manyasal kawin wan bininya nang ada ini.
Rupanya inya masih sangkal wan gandaknya bahari kada sawat takawini. Tapi
Kada lawas tadi tadangar habar Erus gandaknya itu kamatian laki alias sudah
manjadi balu.
“Lalakian itu Nan ai biasanya kada mungkin kada ingat wan kisah cintanya nang
pamulaan, makanya ada peribahasa,,,,,,,,,bila niat kada sampai maka balu-balunya
dihadang jua,,,,,, tanda cinta sampai bakulat,” ujar Ujal lihum.
“Ooo… mungkin itulah nang jadi panyabab ikam bahualan dan bakalahian laki
bini samalam,” ujar Idar.
“Pas banar Dar ai. Biniku curiga banar aku bagandakan pulang wan Erus si janda
kambang, mantanku bahari. Aku diancamnya kada bulih main gila lagi, kada bulih
mailangi atawa manamui Erus. Lalu kujawab bahwa Erus si janda itu sudah nikah
dan sudah kawin, jadi biniku kada hawatir lagi aku cagar manggandakinya,” ujar
Ujal lihum.
“Jadi si janda Erus itu sudah kawinlah? Wan siapa kawinnya Jal?” ujar Anan.
“Ini rahasia Nan ai jangan bapadah dan jangan dipander-pander apalagi jangan
sampai katahuan biniku karna kawinnya ituuu…. justru wan aku, hahahaaa…
hahahaaa…,” ujar Ujal mangalangkang tatawa.
KALAH BASAING
Oleh: Roni Race Batola
Karna kada kawa maraih/managwini Erus Rabayah, Utuh Ujal pina banyak
maungut. Kawannya, Anan nang sama2 pada lucung jua kahandakan mangawini
si Erus malah kadada bamasalah.
“Aku sanang banar hati Jal ae,,karna kita sama2 kada bajuduh wan Erus Rabayah
anaknya H. Dulah,” ujar Anan.
“Kanapa maka ikam sanang Nan, kalu aku malah sakit hati karna kahandak kada
kasampaian,” ujar Ujal.
“Aku malah kada rila karna bila di antara kita badua kada mandapatkannya, maka
jadi jua mandur Ijuh nang pincang itu cagar mangawininya manjadiakan bini ka-
ampat,” ujar Ujal sadih.
“Itulah untungnya urang baduit, sakahandak mancari bini apakah handak nang
bujang pancukan, apakah nang balu atawa nang sudah baranakan,” ujar Anan.
“HAM kita nang dilanggarnya, jangankan dua talu ikung, saikung haja balum
pakulih,” ujar Ujal.
“Makanya samalam Erus Rabayah bapadah bila handak wan inya maka kita harus
tamat mangaji, maksudku mangaji Alquran kada tamat mangaji A-Alifan kaya
nang ikam gawi samalam,” ujar Anan.
“Sabujurnya aku sudah jua balajar mangaji wan abahnya Erus,” ujar Ujal.
“Kaya apa hasilnya Jal, ada juakah kamajuan supaya kawa mangawini anak
sidin,” ujar Anan batakun.
“Aku bahimat banar balajar karna handak manyaingi mandur Ijuh nang pincang
ngitu supaya si Erus jangan jadi bini ka-ampatnya. Kasihan si Erus mandapat laki
nang kada sabanding,” ujar Ujal.
“Kalu ikam bujur-bujur handak, maka aku bakalah,” ujar Anan manyarah.
“Tapi… tapi Nan ai, kajianku kada maju-majunya, mulai pamulaan balajar haja
aku rancak disariki sidin,” ujar Ujal.
“Ujar pa haji abahnya Erus, supaya lakas pintar mangaji maka ada caranya, yaitu
balajar dan ejalah bigi-bigian haja kada usah mambaca langsung,” ujar Ujal
bakisah.
“Sebagai calun minantu nang baik maka samunyaan nang dipadahi sidin itu
kuturuti,” ujar Ujal.
“Jadi lambar atawa barapa juz ikam sudah kawa ma-eja,” ujar Anan batakun.
“Sial Nan ai, aku sial banar, balum apa-apa aku langsung disuruh ampih,
dipadahakan sidin pambabal,” ujar Ujar manyasal.
“Mungkin ikam kada bisa marayu sidin, cuba ikm mauruti batis atawa
mambawaakan sidin roko,” ujar Anan.
“Wayah itu sidin baucap, bila handak lakas pintar mambaca huruf-huruf arab
maka bacalah tunggal bigian. Lalu mulai kusambatilah bigi-bigian itu, yaitu bigi
nangka, bigi rambutan, bigi durian, bigi tiwadak, bigi salak, bigi tarap dan…
banyak ai bigi-bigian lainnya,” ujar Ujal. Hahahahaha
Jar abah Utuh Jablay menakuni, “Kam habis lulus sakulah ni handak kamana?
Handak kuliah kah kada?”
“Kada bah ai,” jar utuh menjawab, “ulun handak masuk tentara haja.”
“Bagus ai kalo kam handak jadi tentara, abah mendukung ja,” jar abahnya.
Tiap tuntung basahur Utuh Ujal wan kakawalannya umpat sambahyang subuh
bajamaah di masigit, lalu ditarusakan wan mandangarakan caramah agama.
“Di bulan puasa dan di bulan ramadhan yang suci ini banyak nikmat nang bisa
kita ambil, puasa adalah ujian kaimanan, dari segi kesehatan kita disuruh
mambarasihi parut karna sawalas sebelas bulan dipakai tarus, banyak-banyak ba-
amal, siang hari puasa dan malamnya tarawih lalu tadarusan,” ujar tuan guru
mamulai caramahnya.
“Ulun katuju banar pandapat sampiyan itu Tuan Guru ai, makanya janganlah
disia-siakan nikmat nang diberikan Tuhan dalam bulan puasa ini. Artinya bisa-
bisalah kita mamanfaatkannya. Kalu kawa bulan puasa ini jangan tiga puluh hari
saja tapi saratus hari dalam satahunnya. Makanya sadih hatiku bila bapisah wan
bulan puasa” ujar Utuh Ujal pina musti.
“Ukuran tiga puluh hari itu sudah sasuai wan kamampuan awak kita jangan
ditambah-tambah lagi,” ujar Tuan Guru.
“Pokoknya ulun sadih banar Tuan Guru ai, Sadih pada tapisah wan bini ulun nang
panambayan samalm” ujar Utuh Ujal pulang.
“Kenikmatan napa nang ikam rasakan Jal maka pina handak manambah bulan
puasa jadi saratus hari? Cuba ikam kesahakan wan kakawalan kita di sini supaya
kawa jua marasaakan nikmatnya bulan Ramadhan,” ujar Tuan Guru.
“Banyak banar nikmatnya Tuan Guru ai, makanya ulun dan kaluarga bulan puasa
ini basyukur banar, karna sabulanan kami kada kaluar duit, sabulanan dapur
aman,” ujar Utuh Ujal sambil lihum.
“Aku paham, aku paham..,” ujar Anan. “Sabulanan itulah jua Ujal saparanakan
kawa umpat makan sahur dan umpat babuka puasa di masigit, karna Ujal batugas
jadi kaum, bininya tukang masak di dapur dan anak-anaknya ada nang tukang
susurung makanan dan ada jua tukang basuh piring cangkir,” ujar Anan
mangalakak tatawa karna kawa mamacahakan rahasia kanapa Ujal sadih banar
bapisah wan bulan puasa.
KANSIT/KANTUNG PISIT
Oleh: Roni Race Batola
Utuh Ujal marasa tasinggung banar wayah inya dipadahakan kansit alias kantung
pisit, dipadahakan pamalar kada pambarian. Lalu inya baulah akal handak
maundang kakawalannya babuka puasa gasan mambuktiakan bahwa dalam bulan
ramadhan tadi inya kawa haja baamal, kada pamalar mambukaakan puasa
kakawalannya.
“Kamarian ini bubuhan ikam sabarataan kusaru karumah gasan buka puasa,
salamatan saraba sadikit,” ujar Utuh Ujal.
“Kalau kawal akrab nang maundang, apalagi gasan babuka puasa kami pasti
datang,” ujar Anan.
“Kukira hayam masak habang karna kamarian tadi kariyukan bunyi hayam
disumbalih,” jawab Idar.
“Kukira pasti sup hayam atawa soto, nah lihati itu sudah disurung kicap
bapipiringan,” ujar Anan.
Kutangguh bujur kiraan ikam. itu nah kaluar pulang lumbuk parawit, sahut
Hamran. Imbah itu manyusul babarapa bilah lading wan kobokannya.
Parut asa makin lapar, makin galurukan mahadang susurungan lainnya. Sakalinya
kaluar susurungan bapiring hibak baisi buah jambu habang, ada nang masak pina
habang tapi banyak jua nang hijau masih mantah.
“Amun samunyaan sudah dapat, silakan haja makanan saadanya, itu nah dauh
maghrib sudah babunyi ,” ujar Utuh Ujal. “Dimaklumi hajalah kami tadi kada
sawat batutukar ka pasar. Mamanya tadi ka pasar sakalinya hanya manukar dadak
gasan umpan itik, inya kada ingat kalu malam ini ada basalamatan,” ujar Utuh
Ujal pina supan.
“Kami ini disaru gasan salamatankah atawa gasan bapapancukan,” ujar Anan
batakun sambil mamusut-musut parutnya.
“Makanya aku sakali lagi baribu-ribu minta maaf, susurungan buah jambu habang
tadi kuputiki matan batangnya nang rubuh ditiup angin. Makanya sayang dibuang-
buang lalu kuamalakan kusadakahkan gasan babuka puasa ini. Amun bubuhan
ikam handak mambarakat dibalakang masih ada lagi talu bakul,” ujar Utuh Ujal.
“Kami parmisi bulikan, parut asa maulas-ulas mamancuk jambu rabah. Dasar
Utuh Ujal pamalar, handak baamal tapi kada hakun kaluar duit. Dasar Utuh Ujal
Babujal alias Kansit kantung pisit pamalaaaar… kansiiiit……!”ujar bubuhannya
salajur bulikan.