Instrumen Standard Penarafan

Kemahiran Berfikir Aras Tinggi

(KBAT) dalam Pengajaran dan
Pembelajaran (PdP)
Penilaian Kendiri Sekolah

TUJUAN:

Instrumen ini diguna pakai oleh sekolah untuk mengukur tahap

pembudayaan Kemahiran Berfikir Aras Tinggi (KBAT) dalam PdP.

OBJEKTIF:

1. Mencerap pelaksanaan PdP KBAT oleh guru mata pelajaran dalam bilik
darjah.

2. Menilai pelaksanaan KBAT dalam PdP.

ASPEK YANG DICERAP:

1. Pelaksanaan KBAT dalam PdP

2. Murid KBAT

3. Teknik Penyoalan Berasaskan KBAT

4. Item Pentaksiran Berasaskan KBAT

 Instrumen Pemantauan KBAT(PdP) 2016

Tanda Aras Pencapaian Standard KBAT dalam PdP

Tanda aras pencapaian standard KBAT dalam PdP adalah berdasarkan kepada
peratus pencapaian jumlah skor item dalam instrumen ini seperti jadual di
bawah:

Skor Penerangan

Tidak memenuhi tahap minimum pembudayaan

0 - 69 %
KBAT dalam PdP

Telah mencapai tahap minimum pembudayaan

70 – 89 %
KBAT dalam PdP dan boleh dibimbing seterusnya

Telah melaksanakan PdP KBAT dengan cemerlang

90 - 100 %
dan layak diberi penarafan.

1
 Bahagian A – Maklumat Pemantau

1. Nama Pemantau: ...................................................................................................

2. Jawatan : ....................................................................................................

3. Tarikh : ....................................................................................................

Bahagian B - Maklumat Sekolah

1. Nama
Sekolah:

Cap Rasmi Sekolah

2. Alamat
Sekolah:

3. No Tel: 4. No Faks:

5. Emel:
6. Kod
7. Gred Sekolah: A B C
Sekolah:

SM/ SK/ SJKC/ SJKT/

8. Jenis lain-lain (nyatakan): 9. Lokasi
B LB
Sekolah: Sekolah:

10. PPD
Bahagian C – Maklumat Guru Yang Dicerap

1. Nama:
2. Jantina (bulatkan): L P
3. No. Tel.:
4. E-mel:

5. Kelulusan Akademik
Tertinggi:

6. Kelulusan Ikhtisas: 7. Opsyen:

8. Pengalaman Mengajar: tahun
9. Mata Pelajaran Yang
Dicerap:
10. Pengalaman Mengajar
Mata Pelajaran Yang tahun
Dicerap

Bahagian D – Maklumat Kelas Yang Dicerap

1. Bil. Murid:
orang Lelaki: Perempuan:

2. Tahun/Tingkatan:

3. Tajuk/ Topik:

4. Masa:
 Instrumen Pemantauan KBAT(PdP) 2016

Bulatkan pada skala yang dipilih.

Bahagian E – Pelaksanaan KBAT Dalam PdP

BIL Catatan
ITEM SKALA Pemantau
1 Guru menggunakan alat berfikir dalam  Tidak disokong  Penggunaan alat  Pemilihan alat berfikir
PdP. dengan penggunaan berfikir yang dapat yang sesuai,
alat berfikir yang mencetus menarik,
sesuai. pemikiran kreatif merangsang serta
dan kritis murid. meningkatkan
pemikiran kreatif
dan kritis murid.

 Menggunakan mana
 Menggunakan mana
mana satu atau dua
mana satu atau lebih
alat berfikir yang
alat berfikir yang sesuai,
sesuai.
betul dan meningkatkan
pemikiran murid.

4
 Bahagian E – Pelaksanaan KBAT Dalam PdP

BIL Catatan
ITEM SKALA Pemantau
(a) Menggunakan peta pemikiran

Tandakan (√)
Alat berfikir yang
Peta Pemikiran
digunakan
yang digunakan
i. Peta Bulatan
ii. Peta Pokok
iii. Peta Alir
iv. Peta Pelbagai Alir
v. Peta Buih
vi. Peta Buih Berganda
vii. Peta Dakap
viii. Peta Titi

ATAU
(b) Menggunakan alat/bahan berfikir lain;
Nyatakan apakah alat berfikir atau bahan
berfikir lain yang digunakan oleh guru
dalam PdP (jika ada);

i. .………………………………………

ii. .………………………………………

iii. .……………………………………...

Kesesuaian peta pemikiran/ alat/ bahan

1 2 3
berfikir lain yang digunakan dalam PdP;
 Bahagian E – Pelaksanaan KBAT Dalam PdP

BIL Catatan
ITEM SKALA Pemantau
2 Guru menggunakan soalan KBAT Sangat sedikit Kebanyakan soalan Hampir keseluruhan
semasa proses PdP. (Seperti: soalan KBAT dan yang dikemukakan soalan yang
Mengapa, Bagaimana,…) tidak sesuai. dapat mencetus dikemukakan mudah
pemikiran kreatif difahami, sesuai,
dan kritis murid. meningkatkan
pemikiran kreatif dan
kritis murid.

1 2 3

3 Guru menggunakan persekitaran Sangat sedikit murid Kebanyakan murid Hampir keseluruhan
pembelajaran yang berpusatkan murid. terlibat dalam aktiviti terlibat dalam aktiviti murid terlibat secara
pembelajaran yang pembelajaran yang aktif dalam aktiviti
berpusatkan murid. berpusatkan pembelajaran seperti
(Interaksi berpusatkan murid. perbincangan/ memberi
guru) respon/ membuat
gerakan fizikal yang
berpusatkan murid.

1 2 3
 Bahagian E – Pelaksanaan KBAT Dalam PdP

BIL Catatan
ITEM SKALA Pemantau
4 Guru bertindak sebagai pemudahcara Guru tidak berjaya Guru bertindak Guru bertindak sebagai
dalam proses PdP. bertindak sebagai sebagai pemudah pemudah cara
pemudah cara semasa cara hanya pada sepenuhnya semasa
aktiviti PdP. sebahagian aktiviti aktiviti PdP.
(Interaksi PdP.
berpusatkan guru)

1 2 3

5 Guru menggunakan bahan sokongan Menggunakan  Menggunakan  Menggunakan bahan

yang dapat meningkatkan pemikiran bahan sokongan bahan sokongan sokongan yang
murid. yang tidak sesuai. yang dapat sesuai, menarik,
mencetus merangsang serta
pemikiran kreatif meningkatkan
dan kritis murid. pemikiran kreatif
dan kritis murid.
 Menggunakan mana
 Menggunakan
mana satu atau
mana mana satu
lebih bahan sokongan
atau dua bahan
yang sesuai, betul dan
sokongan yang
meningkatkan
sesuai.
pemikiran murid.

1 2 3
 Bahagian E – Pelaksanaan KBAT Dalam PdP

BIL Catatan
ITEM SKALA Pemantau
6 Guru melibatkan murid secara aktif Sangat sedikit murid Kebanyakan/ Hampir keseluruhan
semasa proses PdP. terlibat secara aktif sebahagian sahaja murid terlibat secara
dalam pelbagai hala murid terlibat secara aktif dalam pelbagai
dan kurang memberi aktif dalam pelbagai hala dan memberi
tumpuan dalam PdP. hala dan memberi tumpuan dalam PdP.
tumpuan dalam
PdP.
1 2 3

7 Guru menggalakkan murid memberi Guru kurang memberi Guru kerap Guru sentiasa
pandangan dan membuat keputusan. galakkan murid untuk memberi galakkan memberi galakkan,
membuat keputusan dan peluang murid peluang kepada murid
untuk membuat untuk membuat
keputusan. keputusan serta
memberi imbuhan
terhadap pandangan
yang betul.
1 2 3

8 Guru memaparkan hasil kerja murid yang Sangat sedikit hasil Kebanyakan hasil Hampir keseluruhan
terkini di bilik darjah dan memberi ruang kerja murid kerja murid hasil kerja murid yang
untuk murid berkongsi. dipamerkan dalam dipamerkan dalam terkini, sesuai dan
bilik darjah dan tidak bilik darjah tetapi berinformasi
digunakan oleh rakan. tidak digunakan oleh dipamerkan dan
rakan. digunakan oleh rakan di
dalam bilik darjah.

1 2 3
 Bahagian E – Pelaksanaan KBAT Dalam PdP

BIL Catatan
ITEM SKALA Pemantau
9 Guru melibatkan murid di dalam inkuiri. Hanya sebahagian Kebanyakan murid Hampir keseluruhan
kecil murid sahaja terlibat dalam inkuiri. murid terlibat dalam
terlibat dalam inkuiri. inkuiri.

1 2 3

10 Guru melibatkan murid bagi Guru kurang Guru kerap Guru sentiasa
menyelesaikan masalah dalam situasi melibatkan murid melibatkan murid melibatkan murid dalam
sebenar kehidupan dalam aktiviti dalam aktiviti aktiviti penyelesaian
penyelesaian penyelesaian masalah dan
masalah. masalah. menghubungkaitkan
dengan situasi
sebenar kehidupan.

1 2 3

Jumlah Skor
 Bulatkan pada skala yang dipilih.

Bahagian E – Bahagian F – Murid KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
1 Murid sentiasa bertanyakan soalan di Murid kurang Murid aktif Murid sangat aktif
dalam kelas. bertanyakan soalan di bertanyakan soalan di bertanyakan soalan di
dalam kelas. dalam kelas. dalam kelas

1 2 3

2 Murid sentiasa bersifat ingin tahu dengan Murid kurang sifat Murid bersifat ingin Murid sentiasa bersifat
mengajukan soalan untuk tahu lebih ingin tahu dan kurang tahu dengan ingin tahu yang sangat
mendalam kandungan pembelajaran yang mengajukan soalan mengajukan soalan tinggi dengan
dipelajari. untuk tahu lebih untuk tahu lebih mengajukan soalan
mendalam kandungan mendalam untuk tahu lebih
pembelajaran yang kandungan mendalam kandungan
dipelajari. pembelajaran yang pembelajaran yang
dipelajari. dipelajari.

1 2 3
 Bahagian E – Bahagian F – Murid KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
3 Murid boleh memberi cadangan Hanya segelintir murid Sebahagian murid Sebahagian besar
penyelesaian (menaakul) berdasarkan boleh memberi boleh memberi murid boleh memberi
pengetahuan sedia ada. cadangan penyelesaian cadangan cadangan penyelesaian
(menaakul) penyelesaian (menaakul)
berdasarkan (menaakul) berdasarkan
pengetahuan sedia ada. berdasarkan pengetahuan sedia ada.
pengetahuan sedia
ada.

1 2 3

4 Murid boleh bekerja dalam pasukan Hanya segelintir Sebahagian murid Sebahagian besar
semasa PdP dijalankan. murid boleh bekerja boleh bekerja dalam murid aktif bekerja
dalam pasukan pasukan semasa PdP dalam pasukan
semasa PdP dijalankan. semasa PdP
dijalankan. dijalankan.

1 2 3

5 Murid saling berinteraksi dengan rakan Murid kurang Sebahagian murid Sebahagian besar murid
semasa PdP berinteraksi dengan saling berinteraksi aktif berinteraksi dengan
rakan semasa PdP dengan rakan rakan semasa
.
semasa PdP PdP

1 2 3
 Bahagian E – Bahagian F – Murid KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
6 Murid bertanya soalan kepada rakan. Murid kurang Sebahagian murid Sebahagian besar murid
bertanya soalan bertanya soalan aktif bertanya soalan
kepada rakan. kepada rakan. kepada rakan.

1 2 3

7 Murid boleh bertanya soalan aras tinggi Murid kurang bertanya Sebahagian murid Sebahagian besar
kepada rakan. soalan aras tinggi boleh bertanya murid aktif bertanya
kepada rakan. soalan aras tinggi soalan aras tinggi
kepada rakan. kepada rakan.

1 2 3

8 Murid menunjukkan pengetahuan Hanya segelintir Sebahagian murid Sebahagian besar

merentasi pelbagai disiplin semasa murid menunjukkan menunjukkan murid menunjukkan
perbincangan. pengetahuan pengetahuan pengetahuan
merentasi pelbagai merentasi pelbagai merentasi pelbagai
disiplin semasa disiplin semasa disiplin semasa
perbincangan. perbincangan. perbincangan.

1 2 3
 Bahagian E – Bahagian F – Murid KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
9 Murid boleh mengaplikasi alat berfikir di Murid kurang Sebahagian murid Sebahagian besar
dalam pembelajaran. mengaplikasi alat boleh mengaplikasi murid aktif
berfikir di dalam alat berfikir di dalam mengaplikasi alat
pembelajaran. pembelajaran. berfikir di dalam
pembelajaran.

1 2 3

10 Terdapat aktiviti KBAT dalam hasil kerja Terdapat aktiviti Terdapat aktiviti Terdapat aktiviti KBAT
murid. KBAT yang sangat KBAT yang banyak yang sangat banyak
sedikit dalam hasil dalam hasil kerja dalam hasil kerja murid.
kerja murid. murid.

1 2 3

Jumlah Skor
 Bulatkan pada skala yang dipilih.

Bahagian G – Teknik Penyoalan Berasaskan KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
1 Soalan yang ditanya sepanjang PdP Soalan yang ditanya Sebahagian soalan Soalan yang ditanya
adalah untuk mencapai objektif sepanjang PdP tidak yang ditanya sepanjang PdP adalah
pembelajaran. mencapai objektif sepanjang PdP untuk mencapai objektif
pembelajaran. bertujuan untuk pembelajaran.
mencapai objektif
pembelajaran.

1 2 3

2 Soalan dinyatakan dengan jelas, Soalan dinyatakan Soalan dinyatakan Soalan dinyatakan
ringkas dan difahami oleh murid. sukar difahami oleh boleh difahami oleh dengan jelas, ringkas
murid. murid. dan difahami oleh
murid.

1 2 3

3 Teknik penyoalan oleh guru Teknik penyoalan oleh Teknik penyoalan Teknik penyoalan oleh
merangsang pemikiran murid. guru membosankan oleh guru sedikit guru merangsang
murid. merangsang pemikiran murid.
pemikiran murid.

1 2 3
 Bahagian G – Teknik Penyoalan Berasaskan KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
4 Guru menggunakan teknik penyoalan Guru kurang berkesan Guru menggunakan Guru menggunakan
aras tinggi yang berkesan. menggunakan teknik teknik penyoalan aras teknik penyoalan aras
penyoalan aras tinggi tinggi yang dapat tinggi yang berkesan
untuk membolehkan difahami oleh murid dimana murid dapat
murid memahami. tetapi kurang memahami dan
responsif. memberi respon.

1 2 3

5 Guru menggunakan teknik penyoalan Guru menggunakan Guru menggunakan Guru menggunakan
pelbagai aras. teknik penyoalan aras teknik penyoalan aras teknik penyoalan
rendah sahaja tertentu sahaja pelbagai aras.

1 2 3

6 Soalan yang disampaikan membawa Soalan yang Soalan yang Soalan yang
kepada murid membuat penyiasatan. disampaikan kurang disampaikan disampaikan merangsang
berkesan untuk murid membuka naluri sifat ingin tahu murid
membuat penyiasatan. ingin tahu murid dan membuat
tetapi tidak penyiasatan.
merangsang untuk
membuat
penyiasatan.

1 2 3
 Bahagian G – Teknik Penyoalan Berasaskan KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
7 Soalan yang disampaikan sesuai Soalan yang Soalan yang Soalan yang
dengan tahap murid yang pelbagai. disampaikan hanya disampaikan hanya disampaikan sesuai
untuk murid tahap untuk murid tahap dengan tahap murid
rendah sahaja tinggi sahaja. yang pelbagai.

1 2 3

Jumlah Skor
 Bulatkan pada skala yang dipilih.

Bahagian H – Item Pentaksiran Berasaskan KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
1 Penulisan soalan bermula dari aras Soalan yang dibina Sebahagian soalan Penulisan soalan
rendah ke aras tinggi. tidak mengikut aras dibina mengikut aras daripada aras rendah
rendah kepada aras rendah kepada aras kepada aras tinggi
tinggi. tinggi. dilakukan secara
konsisten.

1 2 3

2 Soalan yang dihasilkan melangkaui Berlaku pengulangan Kebanyakan soalan Tiada pengulangan
bahan buku teks, buku kerja, buku hampir semua soalan dihasilkan tidak soalan dan semua
latihan atau lain-lain serta tidak yang dihasilkan. berulang. Soalan soalan dihasilkan
berulang. Soalan juga sekitar bercampur antara dalam bentuk situasi
buku teks, buku kerja bentuk lazim dan bukan lazim.
.
dan bahan rujukan lain. bukan lazim.

1 2 3

3 Soalan yang dihasilkan menggunakan Menggunakan kata Menggunakan Mempelbagaikan

pelbagai kata tugas untuk mentaksir tugas yang hanya beberapa kata tugas penggunaan kata
pelbagai aras pemikiran dalam domain mengukur pemikiran dalam penghasilan tugas dalam setiap
kognitif. aras rendah. soalan tetapi tidak soalan secara
konsisten. konsisten.
1 2 3
 Bahagian H – Item Pentaksiran Berasaskan KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
4 Soalan yang dihasilkan mengalakkan Soalan-soalan yang Semua soalan yang Semua soalan yang
murid berfikir lebih mendalam. dihasilkan kurang dihasilkan berupaya dihasilkan berupaya
mendorong murid menjana idea baharu menjana idea baharu
menjana idea baharu. murid secara murid secara
tidak konsisten. konsisten.
1 2 3

5 Soalan yang dihasilkan mencabar murid Soalan-soalan yang Soalan-soalan yang Soalan-soalan yang
untuk menyelesaikan masalah kehidupan dihasilkan tidak dapat dihasilkan berupaya dihasilkan berupaya
sebenar dengan menggunakan pelbagai mencabar pemikiran mencabar pemikiran mencabar pemikiran
disiplin ilmu. murid untuk murid untuk murid untuk
menyelesaikan masalah. memberikan idea dan memberikan idea dan
input tetapi kurang input yang relevan
relevan dengan untuk menyelesaikan
konteks masalah
yang diuji.
1 2 3

6 Soalan yang dihasilkan menggunakan Soalan yang Soalan yang Soalan yang dihasilkan
stimulus untuk menjana kemahiran kritis dihasilkan tidak dihasilkan mengandungi stimulus
dan kreatif. mengandungi mengandungi stimulus yang bersesuaian dengan
stimulus. yang kurang konteks dan mampu
bersesuaian. menjana pemikiran
murid
secara kritis dan
kreatif.

1 2 3
 Bahagian H – Item Pentaksiran Berasaskan KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
7 Soalan yang dihasilkan memerlukan Soalan yang Soalan yang Soalan yang dihasilkan
murid mengaplikasikan pengetahuan, dihasilkan dihasilkan membolehkan murid
kemahiran dan nilai dalam situasi membolehkan murid membolehkan murid mengaplikasi
berlainan untuk membuat keputusan, mengaplikasi mengaplikasi pegetahuan, kemahiran
menyelesaikan masalah, berinovasi atau pegetahuan, pengetahuan, dan nilai dalam pelbagai
mencipta. kemahiran dan nilai kemahiran dan nilai situasi dan relevan untuk
dalam situasi yang dalam situasi yang membuat keputusan,
terhad dan tidak terhad dan kurang menyelesaikan masalah,
relevan. relevan. berinovasi
atau mencipta.

1 2 3

8 Soalan yang dihasilkan memerlukan murid Soalan yang Soalan yang Soalan yang dihasilkan
mencerakin maklumat dan membuat dihasilkan mampu dihasilkan mampu mampu menguji
hubungkait antara satu sama lain. menguji kemahiran menguji kemahiran kemahiran menganalisis
menganalisis yang menganalisis yang yang bersesuaian dengan
bersesuaian dengan bersesuaian dengan konteks yang diuji
konteks yang diuji konteks yang diuji dalam pelbagai situasi
dalam situasi yang dalam situasi yang dan relevan.
terhad dan tidak terhad dan kurang
relevan. relevan.
1 2 3
 Bahagian H – Item Pentaksiran Berasaskan KBAT

Catatan
BIL ITEM SKALA
Pemantau
9 Soalan yang dihasilkan memerlukan Soalan yang Soalan yang Soalan yang dihasilkan
murid menghasilkan idea, produk atau dihasilkan tidak dihasilkan mendorong mendorong murid
kaedah penyelesaian yang kreatif dan mendorong murid murid menghasilkan menghasilkan idea,
inovatif. menghasilkan idea, idea, produk atau produk atau kaedah
produk atau kaedah kaedah penyelesaian penyelesaian yang
penyelesaian yang yang kreatif dan kreatif dan inovatif yang
kreatif dan inovatif inovatif yang bersesuaian dengan
bersesuaian dengan konteks yang diuji
konteks yang diuji dalam pelbagai situasi
dalam situasi terhad dan relevan
dan
kurang relevan

1 2 3

Jumlah Skor
 Instrumen Pemantauan KBAT(PdP) 2016

Bahagian I – Pengiraan Skor dan Pencapaian

Bahagian Skor

E - Pelaksanaan KBAT Dalam PdP

F - Murid KBAT

G - Teknik Penyoalan Berasaskan KBAT

H - Item Pentaksiran Berasaskan KBAT

Jumlah Keseluruhan Skor

Peratus Pencapaian
𝐉𝐮𝐦𝐥𝐚𝐡 𝐊𝐞𝐬𝐞𝐥𝐮𝐫𝐮𝐡𝐚𝐧 𝐒𝐤𝐨𝐫
= (
𝟏𝟎𝟖 × 𝟏𝟎𝟎) = %

PENCAPAIAN

Tidak Mencapai Tahap Minimum (Skor < 70 %)

Mencapai Tahap Minimum 70 %

Mencapai Tahap Cemerlang dan Diiktiraf Sebagai PdP KBAT

(Skor > 89 %)

22
 Bahagian J – Refleksi (Diisi oleh pemantau semasa menemu bual guru)

1. Apa pandangan anda mengenai pengajaran dan pembelajaran (PdP) KBAT yang telah

anda laksanakan tadi?

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

2. Bagaimana anda boleh membuat penambahbaikan terhadap PdP KBAT anda?

(Nyatakan perancangan anda)

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………
 Bahagian K – Rumusan

Rumusan Keseluruhan Pemantau:

Tandatangan Pemantau:

……………………………………………

Tarikh: …………………………………..