Anda di halaman 1dari 2

MATERI PEMBELAJARAN

Satuan Pendidikan : SD Negeri Jetisharjo


Kelas/Semester : V/1
Muatan : Basa Jawa (Wulangan 4: Unggah-Ungguh Takon Tinakon)
Hari/Tanggal : Jum’at, 8 Oktober 2021
Kompetensi Dasar:
3.3 Memahami unggah-ungguh basa untuk tanya jawab kepada orang lain
4.3 Menggunakan unggah-ungguh basa untuk tanya jawab kepada orang lain

Indikator :
3.3.1 Siswa dapat membandingkan antara tembung “Nyuwun Sewu” dan
“Nuwun Sewu”.
4.2.1 Siswa dapat mempraktikkan unggah-ungguh basa untuk tanya jawab
dengan menggunakan tembung “Nyuwun Sewu” dan “Nuwun Sewu”.

LITERASI
ERA globalisasi apabila tidak disikapi secara bijak akan membawa dampak
negatif, utamanya bagi para pemuda. Banyak pemuda (pelajar) yang tidak mengerti
mengenai cara menghormati orang lain, utamanya ketika berkomunikasi dengan mitra
tutur. Komunikasi merupakan keterampilan yang diperlukan manusia untuk dapat
berhubungan dengan sesamanya. Dalam komunikasi verbal, manusia membutuhkan
bahasa sebagai piranti. Bahasa Jawa digunakan sebagai bahasa pergaulan dalam
masyarakat Jawa dengan kaidah yang dinamakan unggah-ungguh. Penggunaan unggah-
ungguh Bahasa Jawa merupakan hal yang penting. Unggah-ungguh Bahasa Jawa
memberikan pembeda dalam berinteraksi dengan orang sebaya atau sederajat, dengan
orang yang lebih tua, atau lebih tinggi status sosialnya. Baca selengkapnya di
https://today.line.me/id/v2/article/KVB2Ga

Tembung “Nyuwun Sewu” lan “Nuwun Sewu”.

Tembung “Nyuwun Sewu” lan “Nuwun Sewu” duwe teges padha.


Tembung nuwun, duwe teges pamitan utawa njaluk idin palilah.
Lan tembung sewu, kuwi tembung wilangan sing nggambarake wilangan sing akeh
banget.
Lire, tembung nuwun sewu lan nyuwun sewu kuwi njaluk idin palilah sing akeh banget
utawa gedhe banget. Tegese njaluk keiklasan kanthi lila legawa tenanan.
Conto:
 Nyuwun sewu, menika buku kagunganipun sinten?
 Nuwun sewu, menawi kepareng kula badhe nyuwun warah!

EVALUASI
A. Pilihen tembung jero kurung sing bener manut unggah-ungguhe basa!
Conto:
 Dening Pak Susila, Banu (dipundhawuhi ; dipunaturi) njagi kasarasan.

1. Nyuwun sewu, bapak badhe (caos dhawuh ; paring dhawuh) menapa?


2. Kula sampun (mundhut warah ; nyuwun warah) dhateng eyang.
3. Kula lan Tari (ndherek ; tumut) tetandhingan budaya Jawi.
4. Nuwun sewu, Pak Suradi saweg (sakit ; gerah) kula badhe sowan.
5. Nyuwun pamit rumiyin kula badhe (adus ; siram)
B. Ukara-ukara iki owahana dadi krama alus!
Conto:
 Turene, Bu guru ajeng dugi.
Ngendikanipun Pak Guru badhe rawuh.

6. Kula ajeng tangklet riyin regine.


7. Bu guru empun aken mantuk.
8. Jarene ibu sing mbekta pit kula paklik.

C. Tembung kang dicithak kandel golekana dasa namane kaya contone!


Conto:
 Supaya awake waras aja mung seneng dhahar sare.
Sare = turu ; tilem

9. Wong crobo gampang lara.


10. Bawa wiwit cilik wis diwulang resikan.

KI – 4 Keterampilan
Gawenen ukara nganggo tembung krama utawa krama inggil!
1. Nyilih
2. Nggawa
3. Krungu
4. Kandha
5. Mlaku

Anda mungkin juga menyukai