Anda di halaman 1dari 24

ANATOMI VETERINER I

APPARATUS DIGESTORIUS

TIM ANATOMI
APPARATUS DIGESTORIUS
(ALAT PENCERNAAN)

Organ-organ yang berhubungan langsung dengan:


 Pengolahan makanan
 Pencernaan makanan
 Penyerapan makanan
 Pembuangan sisa-sisa makanan

Terbagi atas :
A. Canalis Alimentarius
B. Organa Accessoria
A. Canalis Alimentarius

 Saluran pencernaan mulai dari cavum oris (mulut)  anus


 Lapisan terbagi atas :
o Membrana mukosa (bagian dalam)
o Otot (bagian luar)

Canalis alimentarius
hewan ruminansia
B. Organa Accessoria
Organ yang membantu proses pencernaan  mekanis / kimiawi

1. Dentes
2. Lingua
3. Glandula salivaris
o Glandula parotis
o Glandula submaxillaris
o Glandula sublingualis
4. Pancreas
5. Hepar
Canalis alimentarius hewan non-ruminansia

1. Cavum oris (mulut)


2. Pharynx
3. Oesophagus
4. Ventriculus (lambung)
5. Intestinum tenue (usus kecil) duodenum, jejunum, dan ileum
6. Intestinum crasum (usus besar)  (caecum, colon crassum, colon
tenue
7. Anus
Cavum Oris

 Bagian pertama dari saluran


pencernaan
 Batas-batasnya :
o Labia di cranial
o Buccae di lateral
o Palatum durum di dorsal
o Corpus dan M. mylohyoideus
di ventral
o Palatum mole di caudal
Cavum Oris
Cavum oris terbagi atas 2 bagian :
1. Vestibulum oris  ruang di anterior gigi, bibir, dan pipi
o Vestibulum labiale
o Vestibulum buccale

2 Cavum oris proprium  ruang di posterior gigi dan pharynx

Labia (bibir), terbagi atas:


o Mentum (dagu), philtrum
o Frenula labii maxillaris
o Frenula labii mandibularis
Cavum Oris

Buccae (pipi)
o Selaput lendir (mukosa) buccae pada ruminansia
mempunyai tonjolan-tonjolan yang terdiri dari zat tanduk
disebut papilla conicae

Palatum Durum dan Palatum Mole


o Palatum durum  langit-langit keras
o Terletak di dorsal cavum oris bagian anterior
o Pada ruminansia dan kuda terdapat rugae palatinae dan
raphe palati
o Palatum mole  langit-langit lunak
o Letaknya di posterior berbatasan dengan pharynx
Palatum Durum Ruminansia
Pada sapi, kambing, dan domba :
o Mempunyai pulvinus dentalis (dental
pad) : penonjolan os incisivus (tidak
mempunyai dentes incisivus), terdiri
dari jaringan ikat dan zat tanduk

Rugae palatinae

Papilla conicae

Rugae palatinae

Papilla incisivus
Dental pad (pulvinus dentalis)
Pharynx

Terbagi 2 :
① Oropharynx
② Nasopharynx

Pada pharynx terdapat 7 pintu :

① Isthmus faucium  1 pintu


② Nares posterior (choane)  2 pintu
③ Ostia pharyngea tubae auditivae  2 pintu
④ Aditus laryngis  1 pintu
⑤ Aditus oesophagi  1 pintu
Mulut dan Pharynx (potongan medial)

Nasopharynx (7)
Oesophagus (8)
Epiglottis (13)
Lidah/lingua (15)
Ventriculus Hewan Non-ruminansia
Lambung tunggal, terbagi atas:
 Cardia, fundus, corpus, dan
pylorus
 Saccus caecus
 Curvatura major
 Curvatura minor
 Antrum pylory
 M. spinchter pylori
Intestinum kuda

ventriculus (1), duodenum (2, 3, 5), jejunum (6), ileum (7), caecum (8-
10), colon crassum (11-17), colon tenue (19), rectum (20)
Caecum dan Colon Kuda
Canalis alimentarius ruminansia

1. Cavum oris (mulut)


2. Pharynx
3. Oesophagus
4. Ventriculus (lambung)
o Rumen
o Reticulum
o Omasum
o Abomasum
Canalis alimentarius ruminansia
5 Intestinum tenue (usus kecil) duodenum, jejunum, dan
ileum
6 Intestinum crasum (usus besar)  caecum dan colon :
o Colon ascendens
• Ansa proximalis coli
• Ansa spiralis coli
 Gyri centripetalis
 Felura centralis
 Gyri centrifugalis
• Ansa distalis coli
o Colon transversum
o Colon descendens
o Rectum
7. Anus
Mucosa Ventriculus Ruminansia (kambing)

A. Mukosa rumen, reticulum, dan abomasum


B. Abomasum
C. Omasum
D. Reticulum
Mucosa Ventriculus Ruminansia (kambing)

1. Ostium rumino
reticulare
2. Rumen
3. Reticulum
4. Sacc.rumen
5-7. Reticulum
8. Ostium reticulo-
omasicum
9. Omasum
10. Lamina omasi
11. Sulcus omasi
12. Ostium omaso-
abomasale
13. Recessus
interlaminaris
14. Abomasum
Pintu-pintu masuk pada setiap bagian canalis
alimentarius hewan ruminansia:
 Dari cavum oris ke pharynx  istmus faucium

 Dari pharynx ke oesophagus  aditus oesophagi

 Dari oesophagus ke rumen  orificium cardiaca


 Dari rumen ke reticulum  ostium rumino-reticulare
 Dari reticulum ke omasum  ostium reticulo-omasicum
 Dari omasum ke abomasum  ostium omaso-abomasale
 Dari abomasum ke duodenum  pylorus
 Dari Ileum ke caecum  osteum ileale
 Dari cecum ke colon  orificium caeco-colica

Ciri khas pada mukosa lambung ruminansia


o di mukosa rumen terdapat papilla ruminis
o di mukosa reticulum terdapat cellulae reticuli
o di mukosa omasum terdapat lamina omasi
o di mukosa abomasum terdapat plica abomasi / plica- spiralis
Diagram Sistem Digesti Hewan Ruminansia
Intestinum Ruminansia (kambing)

Ansa spiralis coli (1), ansa distalis coli (2), anus (3), caecum (4), colon
ascendens (5), colon descendens (6), duodenum (7), jejunum (11),
mesenterium (13), rectum (14)
Peritonium

 Selaput yang membungkus organ-organ pencernaan.

 Ada 2 lapisan:

- Peritoneum parietale

- Peritoneum viscerale

 Cavum peritonei (celah sempit di antara kedua peritoneum)


berisi cairan serous untuk menghindari pergesekan.
Bersambung
Bersambungminggu
minggu
depan………
depan……

Anda mungkin juga menyukai