Anda di halaman 1dari 7

PENGURUS CABANG NAHDLATUL ULAMA

LEMBAGA DAKWAH NAHDLATUL ULAMA


LDNU KABUPATEN KEDIRI
Sekertariat: Jl. Imam Bonjol 38 Kediri 64122
==============================================================================
Khutbah Jum’at
Jagi Lisan

َ‫ان‬
َ‫ َوالصلاةَ َوالسلامَ َالأتم ه‬،َ‫لل َالَمَوَجَوَ هَد َأَزَلَا َوَأَبَدَا َ َبهلَا َمَكَان‬
َ‫اَلَحَمَدَ َ ه‬
ََ‫ َوعلى َآ هل هَه َوصح هَب هَه َومنَ َت هبعهم‬،‫ َعلى َس هي هدنا َمحمدَ َس هي هَد َول هَد َعدنان‬،‫ان‬ ‫الأكمل ه‬
َ‫ َوأشهدَ َأنَ َس هيدنا َمحمدا‬،‫ َأشهدَ َأنَ َلا َ هإلهَ َ هإلا َاللَ َوحدهَ َلا َش هريكَ َله‬،‫به هإحسان‬
.َ‫َلاَن هبيََبعده‬،‫عبدهََورسوله‬
ََ‫ل َفهي‬
َ‫ي َالق هدي هَر َالقائه ه‬
َ ‫لل َالع هل ه‬
َ‫ َف هإنهي َأو هصيكمَ َونف هسيَ َبهتقوى َا ه‬،َ‫أما َبعد‬
َ‫اتَبهغي هَرَماَاكتسبواَفق هَدَاحتملوا‬
َ ‫َوال هذينََيؤذونََالمؤ هم هنينََوالمؤ همن ه‬:‫محك هَمَ هكتابه هَه‬
َ )85َ:‫بهتاناَو هإثماَم هبيناَ(الأحزاب‬

Ma’asyiral Muslimin rahimakumullah,


Saking inggil mimbar meniko, khatib berwasiat dumateng kito sedoyo,
terutami dumateng diri khatib piambak, supados senantiasa berusaha
ningkataken bobot keimanan soho ketakwaan dumateng Allah
subhanahu wa ta’ala kanti coro nglaksanaaken sedoyo kewajiban dan
nebihi sedoyo ingkang dipun haramaken.

Kaum Muslimin ingkang berbahagia,


Setengah saking maksiat lisan inggih puniko misuhi tiingkang Muslim,
nglalaknat, nglecehaken dan ngucap saben-saben ucapan ingkang saget
nglarane manahipun tiingkang muslim tanpo ada sabab syar’i (alasan
ingkang dibeneraken kalian syariat).

Baginda Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa sallam dawuh:

)َ‫اري‬
َ‫هسبَابََالَمَسَ هَل هَمَفَسَوَقََ(رَوَاهََالَبَخَ ه‬
1
Maknanipun: “Misuhi tiyang Muslim niku kefasikan” (HR al-Bukhari)

Hadits meniko nyebat bilih misuhi tiyang Muslim meniko bentuk


kefasikan keranten misuhi tiyang Muslim kagolong dosa ageng.

Sedangkan nglaknat artosipun misuhi tiyang lintu sarto dongak aken


supados ditebihaken saking kesahenan lan rahmatipun Allah. Kados
dawuhaken: Mugo-mugi Allah nglaknat siro, mug-mugo laknat Allah
ngenani ing siro, siro tiyang ingkang terlaknat, utowo siro iku tergolong
tiyang ingkang pantes keno laknatw Allah. Melaknat tiyang Muslim
hukumipun dosa ageng.

Baginda Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa sallam kanti tegas dawuhaken:

)‫نَكقت هل هَهَ(متفقََعلي هَه‬


َ‫لعنََالمؤ هم ه‬

Maknanipun: “Nglaknat tiyangَ Mukmin serupi kalian mateni tiyang


muslim” (Muttafaqun ‘alaih)

Misuhi lan nglaknat sederek sesami Muslim sanes sifat tiyang Mukmin
ingkang sampurno imanipun kados ingkang ditegasaken kalian Baginda
Nabi shallallahu ‘alaihi wa sallam:

ََ‫اح هشَ َولا َالب هذيَ هءَ َ(رواهَ َأحمد‬


‫انَ َولا َالف ه‬
‫انَ َولا َاللع ه‬
‫ليسَ َالَمَؤ همنَ َبهالطع ه‬
َ )‫وال هتـر هم هذيََوغيرهما‬

Maknipun: “Tiyang Mukmin ingkang sampurno imanipun sanes tiyang


ingkang tukang misuhi tiyang lintu, sanes pelaknat, sanes tiyang ingkang
ngomong olo soho jorok” (HR Ahmad, at-Tirmidzi dan lain-lain)

Bahkan wonten ingdalem hadits lintu, Baginda Rasulullah shallallahu


‘alaihi wa sallam kanti tegas dawuh:

2
)َ‫اري‬
‫اسَمنََترَكهََالناسََأوََودعهََالناسََا َتهقاءََفح هش هَهَ(رواهََالبخ ه‬
َ ‫إهنََشرََالن ه‬

Maknanipun: “Sak temene tergolong manungso ingkang paling awon


inggih puniko tiyang ingkang ditinggalaken tiyang lintu keranten wedi
saking omongane ingkang keji soho jorok” (HR al-Bukhari)

Kosok wangsulipun, Mukmin ingkang sahe inggih meniko tiyang mukmin


ingkang tiyang sanes selamet saking gangguan lisan soho tanganipun.
Baginda Nabi shallallahu ‘alaihi wa sallam dawuh:

)‫المس هلمََمنََس هلمََالمس هلمونََ همنََلهسانه هَهَوي هد َههَ(متفقََعلي هَه‬

Maknanipun: “Muslim ingkang sampurno imanipun inggih meniko


setiyang ingkang tiyang Muslim lintu selamet saking gangguan lisan lan
tanganipun” (Muttafaqun ‘alaih)

Ma’asyiral Muslimin rahimakumullah,


Sebab meniko, monggo kito jagi lidah kito. Ojo sampek dados sumber
bencana tumprapipun diri kito kiambak utawi tiyang sanes. Lisan saget
dados bencana bagi diri kito, sebab menawi mboten atos-atos, ucapan-
ucapan ingkang haram lan ngandung dosa bade ngluncur saking lisan
kito. Imam al-Ghazali menuturaken: “Lisan meniko nikmat ingkang
agung. Bentukipun alit, tapi akibat ingkang ditimbulken saget sanget
agungipun.” Hadirin. Kanti sebab lisan, Yugo saget tukaran kalian tiyang
sepahipun. Kanti sebab lisan, Saget kedadosan pegatan antawisipun
suami istri. Kanti sebab lisan, kerusuhan soho huru-hara saget meletus
wonten ing pundi-pundi soho mambrak teng pundi-pundi. Kanti sebab
lisan, tiyang saget mateni konco utowo tanggone kiambak. Kanti sebab
lisan, saget mawon kedadosan kekacauan ingkang memporak-
porandakan sedoyo penjuru negeri. Lan Kanti sebab lisan, kito saget
kilangan perkawis ingkang sanget berharga bagi keutuhan sebuah
negara, inggih meniko persatuan lan kesatuan.

Sanget leresipun nopo ingkang didawuhaken Baginda Rasulullah


shallallahu ‘alaihi wa sallam:

3
)‫آخ هَرَفليقلََخيراَأوََ هَليصمتََ(مَتَفَقََعَلَيَ هَه‬
‫للَواليومهََالَ ه‬
َ‫منََكانََيؤ همنََ َبها ه‬

Maknanipun: “Sinten mawon ingkang beriman dumateng Allah lan hari


akhir, kedahe tiyang meniko matur ingkang sahe atawi mendel”
(Muttafaqun ‘alaih)

Ma’asyiral Muslimin rahimakumullah,


Ingdalem setunggal dinten, sahabat Abdullah bin Mas’ud radhiyallahu
‘anhu munggah dateng gunung Shafa. Sak sampunipun dugi wonten
puncak-ipun, beliau nyekel ilatipun sembari dawuh: “he ilat, ngucapo siro
ucapan ingkang sahe niscoyo siro bakal beruntung. menengo saking
ucapan ingkang awon niscoyo siro bakal selamet. Lakonono iki sak
durunge siro getun. Sungguh aku mireng Rasulullah shallallahu ‘alaihi wa
sallam dawuh:

)َ‫نَآدَمََ هَمنَََل هسَا َنه هَهَ(رواهََالطبرانهي‬


َ‫أَكَثَـرََخَطَايَاَابَ ه‬

Maknanipun: “kathah-kathae doso lan kesalahan menungso iku


bersumber saking lisanipun” (HR ath-Thabarani)

Sahabat Nabi ingkang lintu, Mu’adz bin Jabal radhiyallahu ‘anhu wonten
ingdalem setunggal dinten tangklet dumateng Baginda Rasulullah
shallallahu ‘alaihi wa sallam: “Punopo kito bakal disuwuni
pertanggungjawaban atas nopo ingkang kito ucapaken?” Rasulullah
shallallahu ‘alaihi wa sallam lalu tangklet:

َ‫اخ هر ههمََهَإلَاَحصائهدََأل هسن هت ههم؟‬


‫ارَعَلَىَوجو هه ههمََأَوََعلىَمن ه‬
َ‫وهلََيكبََالناسََفهيََالن ه‬
)َ‫(رَوَاهََال هَتـرَ هَم هَذي‬

Maknanipun: “Ora ono perkawis ingkang jrumusaken menungso dateng


neroko ingkang langkung katah tinimbang omongan ingkang diucapaken
lisan-lisanipun manungso?” (HR at-Tirmidzi)
4
Baginda Nabi ugi paring nasehat:

)َ‫هإنكََلمََتزَلََسَاَل هماَمَاَسَكَتََفَ هَإذَاَتَكَلَمَتََك هتبََلَكََأَوََعَلَيَكََ(رواهََالطبرانهي‬

Maknanipun: “Sak temene siro senantiasa selamet selagi mendel,


namung menawi sir wes ngomong, mongko ucapanmu bakal manfaat
kanggo siro atwo bahayak aken marang siro” (HR ath-Thabarani)

Ma’asyiral Muslimin rahimakumullah,


Wonten salah setunggalipun peribahasa diomongaken: “Terlongsong
perahu bkalian balik, terlongsong cakap tak bkalian balik.” Artosipun
omongan ingkang landep sering sanget ndadosaken ciloko diri sendiri lan
mboten sager ditarik maleh. Sebab meniko, meniwo kito bade ngomong,
hendaklah dipikiraken rumiyen. Sanget penting bagi kito berpikir sak
derengipun ngomong. Berpikir sak derengipun berkomentar. Berpikir sak
derengipun nulis wonten medsos. Tulisan meniko salah setunggal saking
lisan loro kito.

Menawi sahe lan manfaat, kito omongaken atau kito serat. Menawi
mboten wonten manfaatipun atawi bahkan berpotensi nimbulaken
keawonan, kekacauan lan kesalahpahaman, mongko luwoih sahe mendel
mawon. Menawi wonten manfaat di satu sisi, tapi wonten bahayanipun
di sisi ingkang lintu, mongko kito tumut prinsip: mencegah mafsadah
(kerusakan) langkung didisekne tinimbang saking narik maslahah. Saring
sak derengipun sharing. Mboten sedoyo ingkang kito pikiraken kita
omongaken. Mboten sedoyo kejadian kito komentari. Ojo sampek
mengomentari perkawis ingkang kito mboten wonten ilmu tentang
perkawis meniko. Komentar kito mboten menyelesaikan masalah, justru
bade nambah lan memperuncing masalah.

Ma’asyiral Muslimin rahimakumullah,


Mekaten khutbah singkat wonten siang ingkang penuh keberkahan
meniko. Mugi-mugi bermanfaat lan mbeto barakah tumprapipun kito
sedoyo. Amin.

5
‫لَهَذاَوأستغ هفرََاللََ هليََولكمَ‪َ،‬فاستغ هفروه‪َ،‬إهنهََهوََالغفورََالر هحيمَ‪.‬‬
‫أقولََقو ه َ‬

‫‪Khutbah I‬‬

‫لل َوكفى‪َ ،‬وأص هليَ َوأس هلمَ َعلى َس هي هدنا َمحمدَ َالمصطفى‪َ ،‬وعلى َآ هل هَهَ‬
‫الحمدَ َ هَ‬
‫ل َالوفا‪َ.‬أشهدَ َأنَ َلا َ هإلهَ َإهلا َاللَ َوحدهَ َلا َش هريكَ َله‪َ ،‬وأشهدَ َأنَ َس هيدناَ‬
‫وأصحابه هَه َأه هَ‬
‫محمداَعبدهََورسولهَ‪َ .‬‬
‫ي َالع هظي هَمَ‬
‫لل َالع هل ه َ‬
‫َأما َبعد‪َ ،‬فيا َأيها َالمس هلمون‪َ ،‬أو هصيكمَ َونف هسيَ َبهتقوى َا هَ‬ ‫َ‬
‫واعلموا َأنَ َاللَ َأمركمَ َبهأمرَ َع هظيم‪َ ،‬أمركَمَ َبهالصلا هَة َوالسلامهَ َعلى َن هب هي هَه َالك هري هَمَ‬
‫فقالَ‪ َ :‬هإنَ َاللَ َوملائهكتهَ َيصلونَ َعلى َالن هب هي‪َ ،‬يا َأيها َال هذينَ َآمنوا َصلوا َعلي هَهَ‬
‫آلَسَ هي هدناَمحمدََكماَصليتََ‬
‫لَعلىَس هي هدناَمحمدََوعلىَ هَ‬
‫وس هلمواَتس هليما‪َ،‬اللَهمََص هَ‬
‫آلَ‬
‫اركَ َعلى َس هي هدنا َمحمدَ َوعلى َ هَ‬
‫آل َس هي هدنا َإهبرا ههيمَ َوب ه‬
‫على َس هي هدنا َإهبرا ههيمَ َوعلى َ هَ‬
‫آل َس هي هدنا َ هإبرا ههيمَ‪َ ،‬فهيََ‬
‫س هي هدنا َمحمدَ َكما َباركتَ َعلى َس هي هدنا َ هإبرا ههيمَ َوعلى َ هَ‬
‫اتَ َوالمؤ هم هنينََ‬
‫ن َوالمس هلم ه‬
‫العال همينَ َ هإنكَ َح هميدَ َم هجيدَ‪َ .‬اللَهمَ َاغ هف َر َلهلمس هل همي َ‬
‫ات‪َ ،‬امهلل َادفعَ َعنا َالبلاءَ َوالغلاءَ َوالوباءََ‬ ‫ات َالأحيا هَء َ همنهمَ َوالأمو ه‬
‫والمؤ همن ه َ‬
‫والفحشاءَ َوالمنَكرَ َوالبغيَ َوالسيوفَ َالمخت هلفةَ َوالشدائهدَ َوال همحن‪َ ،‬ما َظهرَ َ همنهاَ‬
‫لَشيءََ‬
‫ان َالمس هل همينَ َعامة‪َ ،‬إهنكَ َعلى َك هَ‬
‫وما َبطن‪ َ ،‬همنَ َبل هدناَهذا َخاصةََو همنَ َبلد هَ‬
‫ق هديرَ َ‬
‫نَ‬
‫ان َو هإيتا هَء َ هذي َالقربَ َوينهى َع هَ‬
‫لل‪َ ،‬إنَ َاللَ َيأمرَ َبهالعد هَل َوالإحس هَ‬
‫هعبادَ َا ه‬
‫الفحشا هَء َوالمنك هَر َوالبغ هي‪َ ،‬ي هعظكمَ َلعلكمَ َتذكرونَ‪َ .‬فاذكروا َاللَ َالع هظيمََ‬
‫للَأكبرَ‪.‬‬
‫يذكركمََول هذكرََا هَ‬

‫‪6‬‬
Ustadz Nur Rohmad, Katib Syuriyah MWCNU Dawarblandong, Mojokerto
dan Pengasuh Majelis Ta’lim NURUL FALAH, Mojokerto

Anda mungkin juga menyukai