Kompetensi dasar :
3.2 Mengenal, memahami, dan mengidentifikasi berbagai ragam gaya bahasa (basa rinengga)
dalam konteks komunikatif
4.2 Menulis teks dengan basa rinengga sesuai dengan kaidah dan konteksnya
Basa Rinengga
(Panyandra, Panyendhu, Pepindhan, lan Parikan)
Basa rinengga nate disinaoni ing wulangan semester 1 (gasal). Carane maesi basa rinengga
antara liya migunakake tembung panyendhu, panyandra, lan pepindhan.
A. Tembung Panyandra
Panyandra iku asale saka tembung candra, tegese nggambarake utawa nyritakake
kahanan utawa wujud. Dadi panyandra iku ukara sing ngemu teges mirip utawa memper.
Lumrahe sing dicandra iku :
1. Perangane awak manungsa
Tuladha :
a. Drijine mucuk eri
b. Idepe tumengeng tawang
2. Solah bawane manungsa
a. Lakune kaya macan luwe
b. Jogede kayak merak kesimpir
Tuladha :
1. Watake bocah loro iku beda banget kaya bumi karo langit
2. Putrane Pak Anton sing wadon ayune kaya Dewi Ratih
D. Parikan
Yaiku unen-unen kang cacahe rong gatra, kedadean saka sampiran lan isi.
Tuladha :
Kedadean saka 4 wanda + 4 wanda :
a. Wajik klethik gula Jawa
Luwih becik sing prasaja
b. Tawon madu, ngisep sekar
Golek ngelmu, kudu sabar