Dosen Pengampu
Sri Harti, S.Sn., M.Sn
Catur Nugroho, S.Sn., M.Sn
Wisnu Aji
NIM : 191231021
JURUSAN PEDALANGAN
FAKULTAS SENI PERTUNJUKAN
INSTITUT SENI INDONESIA (ISI) SURAKARTA
2022
A. Tema : Perjuangan dan pengorbana cinta sejati
B. Nilai : Kesetiaan
C. Judul Lakon : Katresnan Jati
D. Gagasan Pokok :
Adegan Pembuka
Ndhodog kothak, masuk ketawang Sinom Kasmaran laras slendro pathet
sanga, irama dadi gong pertama bedhol kayon dengan membentuk variasi gerak
menggambarkan suasana yang tenang, kayon tanceb kanan kiri, tampil kayon
hakekat menutup blencong, gong akan ngelik keluar Suryatmaja dari gawang
kanan yang sedang melamun memikirkan Dewi Surtikanthi berjalan ke kiri lalu
kekanan lalu tanceb posisi wayang bersedih. Setelah itu tampil Surtikanthi
dengan bayangan membesar lalu menempel perlahan pada kelir menghampiri
Suryatmaja lalu menyentuh pundaknya. Suryatmaja menoleh lalu gerak wayang
adegan roman dua gongan lalu perlahan bayangan Surtikanthi membesar sampai
menghilang dan Suryatmaja tanceb dengan posisi tangan dipundak. Setelah itu
peralihan iringan ke srepeg gosongan datang Adirata yang memecah lamunan
Suryatmaja, iringan sirep lalu ginem.
Ginem:
Adirata : He.. Suryatmaja, Suryatmaja.. apa wis kok pikir
kanthi wening kok petung kanthi genep hmm? yen
kowe nresnani marang Surtikanthi kuwi apa kowe ora
eling kalamun ta Surtikanthi kuwi calon ginarwa
klawan Gustimu ing Ngastina Prabu Anom Kurupati?
Suryatmaja : Dhuh kanjeng rama, estunipun kula sampun
kalajeng tresna marang Yayi Surtikanthi, semanten
ugi Yayi Surtikanthi.
Adirata : Apa kanthi rasa tresna kok kira wus cukup kanggo
boyong Dewi Surtikanthi?
Suryatmaja : Kula mboten saged mastani awit menika
kawenanganipun Gusti, naning kanjeng rama
katresnan miwah kasetyan kula dhateng Yayi
Surtikanthi sampun kula andhemi antebing tekad.
Adirata : Ingsun percaya, mungguhing pun bapa drajat-
pangkat lan kalungguhan iku yekti kuwasaning Gusti
kang nemtokake anggone wong jejodhohan. Hmm..
ngger Suryatmaja, bot-bote drajatmu amung kawula
lumrah, nanging cebol gayuh lintang apa kang dadi
tumindakmu, apa ora bakal dadi wirang tumrap sira
pribadi ngger?
Suryatmaja : Kanjeng rama, tumrap kula bobotipun tiyang
jejodhohan punika kodratipun Gusti, para kawula
punika namung saged ngupaya kaliyan nyenyuwun
marang kang Maha Kuwaos.
Adirata : Iya ngger Suryatmaja, nanging sira uga kudu eling
yen ta Ratu Mandaraka darbe kawenangan murih
kamulyaning sang putra.
Suryatmaja : Inggih kanjeng rama, amung pangestu paduka
ingkang kula suwun, amayungi lampah kula.
Adirata : Iya ngger pangestuku tampanana, mugya tansah
pinayungan rahayu ing jangkahmu.
Prabu Kalakarna : Hee.. para wadya balaku, iki pancen dudu titi
wancine prang tandhing. Luwih becik ayo padha
mundur golek dalan liyane wae tinimbang ora entuk
gawe!
Suryaputra datang dari gawang kiri, iringan suwuk, pathetan sanga ngelik.
Pocapan
Durung tutug anggone sang Suryatmaja klawan Dewi Surtikanthi
rerembugan, kedadak ana satriya kang getak, agawe kejoting sang
Suryatmaja.
Prabu Salya : Ya, nanging aku ora lila, aku ora sarujuk.
Surtikanthi : Menawi paduka namung badhe damel kang putra
dados tumbaling kemaremanipun penggalih klawan
bandha kaliyan pangkat drajat, langkung prayogi
kula nglampus dhiri kemawon!
Surtikanthi : Kowe ora ngerti panandang sing dak lakoni, tur ora
bakal kedadean kaya mangkene, umpama kowe bisa
taliti sakdurunge tumindak.
Janturan
Prabu Salya : Inggih anak prabu, kula aturaken sewu lepat kula.
He Suryatmaja!