Anda di halaman 1dari 3

BAB 1

Pengertian

Pidarta inggih punika pinaka silih tunggil seni ngaraos sane dados sarana ngwedarang
daging pikayunan majeng ring anak tiosan, tatujone mangda sang sane miarsayang
prasida ngresepang miwah nglaksanayang napi sane sampun kawedar

Wangun Pidarta

a. Murda (judul)
Patut wenten murda utawi judul pidarta manut topik utawi tema sane jagi
katlatarang
b. Purwa/pemahbah (pendahuluan)
- Pengastuti
- Matur suksama
- Mengayubagia = puji syukur kepada tuhan
c. Daging pidarta ( manut sargahuat)
1. Unteng karya
2. Tema (utawi topik )
3. Manut tetujon bebaosan
d. Pamuput
Pacutetan = menyimpulkan
Pinunas = meminta untuk menambahkan jika ada kekurangan
Matur suksama = terima kasih
Nunas pengampura = meminta maaf
Parama santhi = salam penutup

Tetingkesan Pidarta (keterampilan )

1. Wicara, inggih punika ngenenin indik topik utawi tema pidarta sane jagi
kabaktayang , mangdane prasida nudut kayun para pamiarsa
2. Wiraga, inggih punika sdmita miwah laras sang sane maktayang
3. Wirama, inggih punika intonasi suara sane anut ring punggelan lengkara
mangdane prasida kapiragi lengut
4. Wirasa, inggih punika ritatkala maktayang pidarta kacihnayang antuk rasa
angdane daging pidarta sane kabaktayang punika prasida nuke rasa nyujuh tuas
sang sane mirengang

a). Pidarta tutur


Pidarta sane kawedar sangkaning dadakan.
b). Pidarta sasuratan
Pidarta sane kawedar sangkaning sampun kasiagayang teksnyane.
c). Pidarta Arda Tutur
Pidarta sane kabaktayang ngangge ringkesan utawi skema.
d).Pidarta Memoriter
Materi sane pacang kabaktayang ring arep pamiarsa sampun kasiapang tur
kasurat dumun selanturnyane patut kawacen sesai-sai.
BAB 2

a. Pidarta (pidato)
Babaosan Mabasa bali alus ring acara pakraman sane dagingnyane umum utawi
nenten ngeninin indik ajahan agama.
Upami:
1). Pidarta kelian ring krama banjar (indik ngwangun bale banjar)
2). Pidarta pamilet lomba ring pakraman (indik narkoba

b. Dharma Wacana (upanisad,siraman rohani)


Inggih punika bebaosan mabasa Bali alus ring acara pakraman sane madaging
saindik-indik ajahan agama.
Upami:
1). Babaosan Ida Pedanda Made Gunung ring Bali TV.
2). Babaosan Sri Mpu Dukuh Sakti ring Jaba Pura Pangkung Prabu.

c. Sambrama Wacana

Inggih punika babaosan Mabasa Bali alus sane kawedar pinaka nyanggra
sajeroning acara pakraman utawi pinaka panyanggra tamiu sajeroning upacara
adat utawi agama.
Upami:

1). Payanggra kelian Banjar Dinas ring wanti warsa sekaa teruna.

2). Panyanggra sang madue karya ring para uleman

d. Atur Piuning (laporan)

inggih punika bebaosan Mabasa bali alus sane nguningayang kawenten karya
sane kalaksanayang

Upami:

1). Atur piuning manggala karya wanti warsa.

2.) Atur piuning pangrajeg karya pacaruan ngresigana.

Salanturnyane patut taler kauningin mungguing wenten makudang-kudang


istilah sane wenten paiketannyane ring pidarta Mabasa Bali

Minakadi:

1) Dharma tula inggih punika acara sane marupa pabligbagan utawi masaduarep
(diskusi) pantaraning sang sane maktayang baos sareng sang sane nyarengin
taler mirengang baos.

2) Widya tula inggih punika pabligbagan saindik-indik daging kaweruhan (ilmu


pengetahuan) sane kawicaraang.
3) Dharma suaka inggih punika babaosan ngaptiang kapiolasan utawi daging ipun
wenten sane jagi kasuakayang.

4) Sima krama inggih punika patemon madarmasuakan.

5) Saur-pitaken inggih punika tanya jawab.

Sajaba punika, patut taler kawikanin mungguing wenten makudang-kudang istilah


kanggen maosang anake sane sering milet mabebaosan ring pakraman (patemon
resmi).

Minakadi:

1) Pamidarta : sang sane mapidarta (orator).

2) Pamaos : sang sane maosang kriapatra utawi makalah (pemakalah, penyaji).

3) Ugrawakia : pangenter, sang sane ngenterang acara (MC, pembawa acara).

BAB 4
Pengertian
Drama inggih punika sastra awi awian sane matetujon nartayang kahuripan sane
marupa patungkasan – patungkasan maka lelampahan miwah pabligbagan para
pelaku

Contoh
- Drama gong
- Drama bali modern

Anda mungkin juga menyukai