Teori-Teori Pembentukan Dasar Awam Menurut Thomas R.

Dye (1972) pengkajian terhadap teori-teori ini bertujuan

memberikan pemahaman tentang dasar awam.
Kepentingan Teori
Antaranya, ialah
• Memahami, menganalisis dan menilai bagaimana setiap teori digunakan
dalam proses pembuatan dasar. (i) Untuk memudahkan (simplify) dan menerangkan (clarify) pemikiran
kita terhadap kerajaan dan politik.
• Menerangkan, memandu dan memberi panduan kepada pengkaji dasar
(ii) Untuk mengenal pasti (identify) tenaga politik yang penting dalam
awam.
masyarakat.
• Pemahaman terhadap teori-teori model kuasa sangat penting untuk (iii) Menghubungkan (communicate) pengetahuan-pengetahuan yang
mengelak sebarang kekeliruan dan kesulitan dalam memahami proses relevan tentang kehidupan (politik).
penggubalan, pelaksanaan, penilaian dan analisis dasar awam. (iv) Untuk pertanyaan secara langsung mengenai politik.
(v) Bagi mencadangkan (suggest explaination) beberapa pernyataan
terhadap peristiwa-peristiwa politik dan kesannya (outcomes)
kepada masyarakat.

Kepentingan Teori daripada pandangan sarjana

Justeru itu, teori2 dalam pembentukan dasar awam (atau disebut juga pendekatan dalam proses penggubalan dasar awam) terbahagi kepada 6 bahagian

Jenis teori Struktur penerangan

1 Teori sistem model

• Diperkenalkan oleh David Easton (1953)
• Dasar awam dalam sesuatu sistem politik terbentuk apabila wujud rangsangan dari kuasa persekitaran.
• Persekitaran/environment merupakan pengaruh luaran kepada sempadan sistem politik – merujuk
kepada apa sahaja kuasa autoritatif yang membentuk nilai masyarakat dalam sebuah sistem politik
• Dasar awam merupakan Output kepada sistem politik.
• Sistem politik berperanan menukarkan input (permintaan) rakyat dalam bentuk Output (Dasar) dan
tindakan.

**Pndekatan yg memikirkan dasar sebagai
rangasangan sistem politik terhadap gerakan
kuasa persekitaran (jadi input)
• Permintaan dan sokongan merupakan input yang diterima dalam sistem politik.
• Permintaan: berlaku apabila individu/kumpulan memberi respons terhadap keadaan persekitaran.
• Sokongan: masyarakat menerima keputusan pilihan raya, mematuhi undang-undang membayar cukai
dan menerima keputusan dasar.
• Dasar yang terbentuk melalui proses ini dipengaruhi oleh keberkesanan interaksi dengan kuasa
persekitaran
2 Teori Kelompok
Contoh lain :
Negara kita mempunyai 3 parti berasaskan kaum
iaitu UMNO (melayu), MCA (cina) & MIC (india).
Masing2 membawa idea utk kaum masing
• Interaksi diantara kelompok dalam masyarakat merupakan faktor utama yang berpusat dalam
sistem politik.
Menurut David Truman:
• “Satu kelompok yang berkepentingan (Interest group) akan membuat tuntutan ke atas kelompok
yang lain dalam masyarakat dengan menggunakan saluran politik.
• Kelompok ini berfungsi sebagai ‘jambatan’ yang menghubungkan rakyat dengan kerajaan.
• Politik dilihat sebagai perjuangan kelompok untuk mempengaruhi dasar awam.
• Perjuangan kelompok ini menyebabkan berlakunya konflik.
• Menjadi tanggungjawab sistem politik untuk menguruskan konflik dengan cara:
1. Wujudkan peraturan
2. Kompromi – mengimbangi kepentingan kumpulan.
3. Kompromi dalam bentuk dasar awam (Eg: Kontrak Sosial)
4. Kuatkuasakan kompromi tersebut.
• Semakin kuat pengaruh sesuatu kelompok, maka dasar awam akan bergerak ke arah yang
mereka kehendaki. (**Satu kelompok akan bangkit menggugat kelompok yang lain jika berlaku
ketidakseimbangan dan mengancam mereka)
 Namun,mereka bersetuju berkompromi dalam
beberapa perkara seperti perlembagaan,
kewarganegaraan, bahasa, agama, kerusi pilihan
raya dan lain-lain
(kaedah ini dinamakan penyatuan kelompok)
• Dasar awam adalah hasil keseimbangan yang dicapai kesan dari pertarungan dua kelompok
berkepentingan.
• Pengaruh sesuatu kelompok ditentukan oleh saiz bilangan, kekayaan, kekuatan organisasi dan
kepimpinan.
• Contoh:
Malaysia telah melaksanakan dasar utk semua pihak seperti Dasar Pendidikan Malaysia & DEB
Isu sekolah vernakular misalnya;- Jika kaum Cina misalnya membuat sesuatu tuntutan kepada
pihak kerajaan, maka kerajaan akan mempertimbangkan tuntutan itu dan perlu mengambil kira
kepentingan kelompok lain seperti orang Melayu, India, Iban dan lain-lain

3 Teori Model • “Dasar Awam dilihat sebagai penerusan atau sambungan daripada aktiviti kerajaan yang lalu
Inkremental dengan hanya membuat beberapa penambahan dan pengubahsuaian.
**meneruskan dasar • Lindblom (1959): Dasar awam wujud apabila pembuat dasar menyemak semula keseluruhan
lama polisi dengan mengenal pasti matlamat sebenar masyarakat.
*** pendekatan ini • Ia tidak memberi pilihan mengikut ‘rank order preference’ kepada setiap alternatif dari aspek
penting bg nisbah untung berbanding kos.
mengurangkan • Tetapi membuat satu pilihan di atas semua maklumat-maklumat berkaitan.
konflik & pelihara • Terdapat halangan-halangan untuk membuat dasar dalam teori ini seperti masa, kepakaran dan
kestabilan politik. kos kumpulan penggubal.
** konflik akan lebih • Dalam keadaan ini, penggubal dasar mungkin terpaksa akur untuk meneruskan polisi lama tanpa
tinggi sekirannya mengira keberkesanannya.
pembuat dasar • Contoh: Dasar Wawasan 2020 diganti dengan Dasar Wawasan Kemakmuran Bersama
menumpukan kpd Pendekatan ini digunakan dalam pembuatan dasar kerana:
polisi2 utama sahaja
• Pembuat dasar tidak banyak masa, kurang pengetahuan dan pengalaman.
• Pembuat dasar menerima legitimasi (keabsahan) polisi-polisi yang lalu kerana tidak tahu tentang
kesannya.
• Mewujudkan dasar yang baru memerlukan kos atau pelaburan yang besar.
• Bagi pembuat dasar, adalah lebih selamat bagi mereka meneruskan dasar yang ada dan hanya
melakukan sedikit perubahan atau penambahan
4 Teori elit
*** Elit politik terbahagi kepada dua iaitu elit
tradisional (elit agama, golongan bangsawan dan
golongan bangsawan bertanah) dan elit baru atau
moden (mengikut tempat lahir, pendidikan, umur
dan pekerjaan ibu bapa)
5 Teori
Institutionalisme
• Menyifatkan masyarakat sebagai ‘Apati’ atau tidak peduli tentang dasar awam. (sebaliknya rakyat
akur dgn keputusan yg dibuat & dilaksanakan)
• Golongan elit – minoriti yang mempunyai kekuatan sosio politik dengan menguasai pandangan
dan pendapat tentang sesuatu dasar awam.
• Tidak mencerminkan permintaan awam tetapi nilai-nilai elit itu sendiri.
• Bagi melaksanakan dasar, elit politik akan memberikan arahan kepada para pentadbir (birokrat).
Di sini, dasar-dasar awam bukanlah berdasarkan kepada tuntutan dan permintaan rakyat,
sebaliknya demi kepentingan elit itu sendiri untuk terus berkuasa. Sementara itu, pentadir pula
bertindak sebagai jentera dan penghubung antara kerajaan dengan rakyat, iaitu mereka
menerima arahan daripada pemerintah bagi melaksanakan dasar kerajaan.
• Teori elit ini lazimnya diaplikasi kepada dasar awam yang rumit seperti belanjawan Negara.
• Dirangka oleh golongan professional yang akhirnya setelah keputusan dibuat, ianya diguna pakai
oleh seluruh rakyat.
❖ Elemen penting dalam teori elit:
1. Kuasa
2. Jumlah
3. Mobiliti
4. Perkongsian pendapat dalam kalangan elit
5. Nilai elit (rakyat x pengaruhi nilai elit tpi elit pengaruh rakyat)
6. Tahap apati - Semakin apati rakyat, maka lebih mudah elit memonopoli rakyat.
• Polisi sebagai aktiviti institusi.
• Institusi-institusi kerajaan bertanggungjawab dalam menentukan, melaksana dan
menguatkuasakan dasar awam sama ada dalam bentuk peraturan, program, rancangan dan
projek terhadap keseluruhan lapisan masyarakat dengan kuasa atau autoriti yang diberikan oleh
kerajaan.
 • institusi-institusi kerajaan dan dasar awam mempunyai hubungan yang sangat rapat.

Menurut Dye, institusi-institusi kerajaan mencirikan dasar awam kepada tiga ciri yang berbeza, tetapi ia
berkaitan:

1. Obligasi yang sah dari segi undang-undang sesebuah negara yang berkehendakkan kepada
kesetiaan rakyat (common the loyalty of citizens) - Contohnya, larangan merokok di tempat awam
memerlukan sokongan semua pihak seperti yang telah dikuatkuasakan oleh Kementerian
Kesihatan melalui Jabatan Kesihatan. Institusi ini berhak mengenakan hukuman kepada sesiapa
yang melanggar peraturan tersebut.

2. Hanya polisi kerajaan sahaja yang terlibat secara menyeluruh atau universal (universality). – Dasar
kerajaan : Penswastaan Dasar
Syarikat : Penjualan syer kepada pihak umum

3. Kerajaan berkuasa dan mampu memonopoli sepenuhnya masyarakat dan berupaya untuk
mengenakan paksaan terhadap rakyat
Contoh :- pihak sebuah pasar raya tidak boleh menjatuhkan hukuman kepada pencuri di pasar
raya mereka kecuali dirujuk kepada pihak polis untuk tindakan selanjutnya.

Faedah
Teori institusionalisme telah membuktikan bahawa institusi-institusi kerajaan boleh membentuk tingkah
laku individu dan kelompok dalam masyarakat secara langsung. Ini dapat kita lihat bagaimana pusat
pemulihan dadah atau Pusat Serenti berusaha untuk menyedarkan dan mendisiplinkan para penagih untuk
mematuhi undang-undang dalam pusat tersebut dan menyedari bahaya najis dadah kepada diri dan
masyarakat mereka. Program kesedaran dan pemulihan merupakan sebahagian daripada dasar awam yang
dilaksanakan menerusi institusi kerajaan seperti Pusat Serenti dan Agensi Dadah Kebangsaan (ADK).
6 Teori Rasional
• Pengambilan keputusan yang rasional secara menyeluruh (rational comprehensive decision
** Teori ini making) adalah PENTING sebelum sesuatu dasar awam itu dilaksanakan.
menekankan • satu dasar yang rasional ialah satu-satunya model yang merangka untuk memaksimumkan
perlunya maklumat “Pencapaian Nilai Bersih” (Net Value Achievement).
yang lengkap • pengambilan keputusan yang rasional secara menyeluruh (rational comprehensive decision
tentang dasar- making) sebelum sesuatu dasar awam itu dilaksanakan
dasar alternatif, • Pembuat polisi perlu mengambil kira beberapa perkara untuk membuat dasar yang rasional.
bijak meramal dan Antaranya, ialah
menghitung betul (i) Mengetahui semua nilaian dan pemilihan-pemilihan masyarakat dan juga pertimbangan-
akan nisbah kos pertimbangan yang relatif.
untung secara (ii) Mengetahui semua alternatif dasar yang tersedia.
rasional (iii) Mengetahui semua kesan bagi setiap dasar alternatif tersebut.
(iv) Memilih dasar yang paling cekap sebagai satu keseluruhan yang boleh diketahui dan
Contoh: Dasar Sosial Negara dipertimbangkan.
Bertujuan menangani masalah sosial di
Malaysia Langkah mengambil keputusan rasional

Dengan cara apa? Menentukan sesuatu isu

sosial dikaji, diselidiki dan dianalisisa dengan
terperinci, objektif, rasional dan profesional
dari segala sudut serta menyebarkan
kefahaman tentang isu tersebut.

Justeru itu, dasar ini menjalankan program2

mengikut polisi yang dicadangan seperti
rogram, aktiviti dan projek yang dirancang
mengikut Pelan Tindakan DSN.