ACARA 4
PENGUKURAN JARAK DAN BEDA TINGGI SECARA TIDAK LANGSUNG CARA OPTIS
Disusun Oleh:
1. Dita Amanda (21DI7757)
2. Fidyatul Husna (21DI7758)
3. Hartati Ananda Saharuddin (21DI7762)
4. Hesti Anita Liawati (21DI7763)
5. Intan Tri Hefriska (21DI7766)
6. Evelin Prananingtyas Meiuliawati (21DI8229)
PROGRAM DIPLOMA 1
PENGUKURAN DAN PEMETAAN KADASTRAL
SEKOLAH TINGGI PERTANAHAN NASIONAL YOGYAKARTA
2021/2022
A. Materi /Judul Praktikum (Acara)
Laporan ini berisi tentang hasil dan pembahasan mengenai "Pengukuran Jarak secara
Tidak Langsung dengan Cara Optis".
D. Dasar Teori
Pengukuran jarak secara optis menggunakan instrumen theodolit yang mempunyai benang
stadia dan rambu ukur. Pada rambu ukur perlu dibaca benang tengah (bt), benang atas (ba)
dan benang bawah (bb) secara berurutan. Pada theodolit dibaca piringan vertikal. Gambar
berikut mengilustrasikan pengukuran jarak secara optis.
Selain dapat untuk mengukur jarak, cara optis ini juga dapat digunakan untuk
mengukur beda tinggi antara kedua titik jika tinggi alat instrumen (ti) diukur, formula
hitungannya:
𝛥𝐻 = 𝑑 × 𝑡𝑎𝑛ℎ + 𝑇𝑖 − 𝐵𝑇……………………………………………………….(6)
Keterangan:
ΔH: beda tinggi
Ti: tinggi alat ukur theodolite
h: heling
̅ = DAB(biasa)+DAB(luar biasa)
D 2
17,49996729 + 15,59651737046
=
2
= 16,54824233023 𝑚
17,49996729 − 15,59651737046
= 1,90344991954 m
HB(B)= HA + Ti + DB × tanh − BT
= 100 + 1,446 + 17,49996729 × tan(0°04′42") − 1,4
= 101,06992552535 𝑚
ΔH= 101,06992552535 𝑚 − 100
= 1,06992552535𝑚
HB(LB)= HA + Ti + DB × tanh − BT
= 100 + 1,446 + 15,59651737046 𝑚 × tan(0°33′00") − 1,4
= 100,19572041776 𝑚
ΔH= 100,19572041776 𝑚 − 100
= 0, 19572041776 𝑚
= 19,99815712122 𝑚
̅ = DAB(biasa)+DAB(luar biasa)
D 2
19,99565594364 + 19,99815712122
=
2
= 39,99381306486 𝑚
ΔD = 19,99565594364 − 19,9981571212
= 0,00250117758 m
HB(B)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 19,99565594364 × tan(0°50′40") − 1,4
= 100 + 1,446 + 0,2947240341 − 1,4
= 100,3407240341 𝑚
ΔH= 100,3407240341 𝑚 − 100
= 0, 3407240341 𝑚
HB(LB)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 19,99815712122 × tan(0°33′00") − 1,4
= 100 + 1,446 + 0,191974424 − 1,5
= 100,137974424 𝑚
ΔH= 100,137974424 𝑚 − 100
= 0,137974424 𝑚
̅ = DAB(biasa)+DAB(luar biasa)
D 2
16,19896086 + 16,19827092
=
2
= 16,19861589 𝑚
ΔD = 16,19896086 − 16,19827092
= -0,00138411 m = 1,38411 mm
HB(B)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 16,19896086 × tan(0°27′32") − 1,500
= 100,0757422 𝑚
ΔH= 100,0757422 − 100
= 0,0757422 𝑚
HB(LB)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 16,19827092 × tan(0°35′31") − 1,800
= 99,81335644 𝑚
ΔH= = 99,81335644 − 100
= −0,1866435607 𝑚
4. Fidyatul Husna
Jarak yang diukur dengan pita ukur: 16,100 m
Tinggi alat = 1,446 m
= 15,99998496 𝑚
̅ = DAB(biasa)+DAB(luar biasa)
D
2
15,99998496 + 16, 19557275
=
2
= 16,09777886 𝑚
ΔD = 16,09777886 − 16,100
= -0,00222114 m
HB(B)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 16,19557275 × tan(0°56′50") − 1,358
= 100 + 1,446 + 0,23 − 1,358
= 100,355772 𝑚
ΔH= 100,355772 − 100
= 0,355772 𝑚
HB(LB)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 15,99998496 × tan(0°03′ 20") − 1,600
= 100 + 1,446 + 0,013 − 1,600
= 99,86151403 𝑚
ΔH= 99,86151403 − 100
= −0,13848597 𝑚
5. Hesti Anita Liawati
Jarak yang diukur dengan pita ukur: 15,100 m
Tinggi alat = 1,446 m
̅ = DAB(biasa)+DAB(luar biasa)
D
2
15,299373341 + 15,0928778
=
2
= 15,19612561 𝑚
ΔD = 15,299373341 − 15,0928778
= 0,09612561 m
HB(B)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 15,29937341 × tan(−0°22′00") − 1,770
= 100 + 1,446 + 0,096 − 1,770
= 99,7739103 𝑚
ΔH= 99,7739103 𝑚 − 100
= −0,2260897 𝑚
HB(LB)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 15,09288778 × tan(0°45′20") − 1,270
= 100 + 1,446 + 0,191974424 − 1,270
= 99,97695971 𝑚
ΔH= 99,97695971 𝑚 − 100
6. Hartati Ananda Saharuddin
Jarak yang diukur dengan pita ukur: 17,400 m
Tinggi alat = 1,446 m
= 17,39710007 𝑚
̅ = DAB(biasa)+DAB(luar biasa)
D 2
17,39710007 + 17,39999999
=
2
= 17,39855003 𝑚
ΔD = 17,39855003 − 17,400
= -0,00144997 m
HB(B)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 17,39710007 × tan(−01°01′22") − 1,332
= 100 + 1,446 + 0,017 − 1,332
= 99,80341416 𝑚
ΔH= 99,80341416 𝑚 − 100
= −0,1965858356 𝑚
HB(LB)= HA + Ti + DB × tanℎ − BT
= 100 + 1,446 + 17,39999999 × tan(00°02′ 16") − 1,332
= 100 + 1,446 + 0,011 − 1,332
= 100, 1254726 𝑚
ΔH= 100,1254726 𝑚 − 100
= +0,1254726 𝑚
Lampiran