Dosen Pengampu :
Ustadz Alim Basyir. Lc.MH
Oleh :
Arisal
Aqshan
Farhan
Fardhi
Jull
A. PENGERTIAN QUNUT
Qunut ( ( القنوتberasal dari ( ) َقَنَتyang artinya tunduk patuh atau
taat. Juga berarti berdiri lama, diam, do’a dan khusyu’.
Qunut yang artinya tunduk patuh bis akita dapati pada firman Allah
surat Ar Rum ayat 26 :
وكانت من القانتَني
“dan dia adalah termasuk orang-orang yang taat.” (QS. At Tahrim: 12).
Qunut yang berarti berdiri lama bisa kita dapati dalam sabda
Qunut yang artinya diam bisa kita dapati dalam sabda Rasulullah
saat menafsirkan Surat Al Baqarah ayat 238. Bahwa sholat harus khusyu’
dan khusyu’ dimulai dengan tidak berbicara saat sholat. Zaid bin Arqam
meriwayatkan:
كن نتكلم يف الصالة يكلم الرجل صاحبه وهو إىل جنبه يف الصالة حىت نزلْت ( وقوموا
menurut istilah para ulama menilai bahwa kata “Qunut” ini dapat
diartikan sebagai berikut.
“Menurut ulama ahli syari’at qunut adalah nama untuk do’a dalam shalat
pada saat tertentu ketika berdiri”.
وري وأمحدJJ Jفيان الثJJ Jحابه وسJJ Jة وأصJJ Jو حنيفJJ Jحابه وأبJJ Jعوٍد وأصJJ Jُد اهلل بن مسJ J ال عبJJ Jوق
. َالقنوُت يف الصبِح
“Abdullah bin Mas’ud beserta para muridnya, Abu Hanifah beserta para
muridnya, Sufyan ats-Tsauri dan Ahmad bin Hanbal berpendapat tidak
adanya qunut dalam shalat subuh.
روٌي عِن ابِنJJو مJJروٍع وهJJري مشJJ وهو أن القنوت يف الصبح غ: للحنفية زاحلنابلة والثورِّي
ٍد
القنوُت: ةJJو حنيفJJ وقال أب، رضي اهلل عنهم،أيب درداء, ، وبن مسعو، وابن عمر، عباٍس
. ُيكرُه: يف الفجر بدعٌة وقال احلنابلُة
اِءJJ دعو على أ اٍء من أحيJJ هرًا يJJ ول اهلل ﷺ قن شJJ أن رس: ٍكJ Jعن أنٍس بن مال
ْحَي َت
صلواته
ال: رJJ فقلُت اِل بن عم، بِح فلْم يْق ُنْتJJالة الصJJر صJJع ابن عمJJليُت مJJ ص: الJJعن أيب ْجِمَل ٍز ق
"Dari Abu Mijlaz, beliau berkata: aku shalat subuh bersama Ibnu Umar,
beliau tidak membaca qunut, maka aku bertanya kepadanya: mengapa
engkau tidak berqunut? Kemudian beliau berkata: aku tidak mengingatnya
dari seorangpun dari sahabat kami”. )HR. Baihaqi ).
ِث
لم قنَتJJ ه وسJJ اىل عليJJ ّلى اهلل تعJ Jي اهلل عنه أَّن النَّيب صJJ حابنا حيدي أنٌس رضJJ واحتَّج أص
.شهرًا يدعوا عليهم َّمُث ترَك فأَّم يف الصبِح فلْم يزْل يقنُت حىت فَارَق الدنيا
Dan di antara yang menyatakan secara jelas tentang itu adalah al-
Hafidz Abu Abdillah Muhammad bin Ali al-Balkhi dan al-Hakim Abu
Abdillah di beberapa tempat dalam di kitab-kitabnya, begitu juga al-
Baihaqi. Hadits ini juga diriwayatkan oleh ad-Daruquthni dari beberapa
jalan dengan sanad-sanad yang shohih.
وِعJJ د الركJJ ال بعJJ بِح قJJ اَن عن القنوِت يف الصJJ ا عثمJJ ألُت أبJJ س: الJJ وعْن الَع َّو اِم بن محزة ق
رواه البيهقي وقال هذا. قلُت عَّم ْن قال عن أيب بْك ٍر وعمر وعثمان رضي اهلل تعاىل عنهْم
. إسناٌد حسٌن
Dari Awam bin Hamzah, dia berkata: “saya bertanya kepada Abu Utsman
tentang qunut subuh, dia menjawab: qunut subuh itu setelah ruku’. Aku
bertanya lagi: dari mana kamu tau itu? Dari Abu Bakar, Umar dan Ali.
Hadits ini diriwayatkan oleh al-Baihaqi, día berkata: hadits ini sanadnya
hasan.
ِر ٍل
بيهقُيJJ رواه ال. J ي اهلل عنه يف الفجJJ َقَنَت علٌي رض: الJJابعي قJJ التJ د اهلل بن معقJJوعن عب
“Dari Abdillah bin Ma’qil, seorang Tabi’in, dia berkata: Ali Radiyallahu
‘Anhu melakukan qunut subuh”. Hadits ini diriwayatkan oleh al-Baihaqi,
dia berkata: hadits ini dari sahabat Ali shohih masyhur.
بِحJJ J J ان َيْق ُنُت يف الصJJ J J ول اهلل ﷺ كJJ J J أَّن رس: اىل عنهJJ J J ي اهلل تعJJ J J وعن الَبَر اِء رض
املراد َتَر َكJJه فJJه مث تركJJا يف قولJJي اهلل عنهمJJرة رضJJديِث أنٍس وأيب هريJJا اجلواب عن حJJوأم
ريJJ رك القنوت يف غJJ ع القنوت أو تJJ رك مجيJJ ط ال تJJ ار ولعنتهم فقJJ ك الُك فJJ دعاء على أولئJJ ال
ىتJJ بح حJJ زْل يقنْت يف الصJJ مل ي: هJJ ديث أنٍس يف قولJJ ل ُمَتعٌنَّي أِل َّن حJJ ذا التأويJJ بح وهJJ الص
دJِع وقJاه متعنَّي للجمJذي ذكرنJذا الJا وهJُع بينهمJريٌح فيجب اجلمJحيٌح صJ ص.دنياJفارق ال
رك اللْع َن ويوِّض ُحJJال إمنا تJJه قJJام أنJJدٍّي اإلمJJرمحن بن مهJJد الJJناده عن عبJJبيهقي بإسJJروى ال
هذا التأويل روايُة أيب هريرة السابقة وهي قوله مث ترك الدعاء هلْم
Adapun jawaban atas hadits Anas dan hadits Abu Hurairoh yaitu hadits
yang berbunyi “kemudian Nabi meninggalkannya”, maksudnya adalah
meninggalkan do’a keburukan dan laknat atas orang-orang kafir, bukan
meninggalkan qunutnya. Atau juga maksudnya adalah meninggalkan
qunut di shalat selain shalat Subuh.
Penafsiran ini sangat kuat, karena hadits Anas yang berbunyi: “Nabi tetap
qunut subuh sampai wafat” merupakan hadits shohih dan jelas (eksplisit
menunjukan qunut subuh), maka wajib dilakukan al-jam’u (kompromi)
diantara dua hadits tersebut. Dan yang kami sebutkan adalah hasil yang
kuat dari proses al-jam’u tersebut.
وJJحمي وهJJاِبر السJJد بن جJJة حممJJه من ِر وايJJدًا أِل نJJعيٌف جJJه ضJJعوٍد أنJJديث ابن مسJJوعن ح
شديُد الضعيِف مرْت وٌك وأِل نه َنْف وحديث أنس إثبات فقدم لِز يَادِة العلِم
ٌي
ٍب ِف
از وغُريمها فُق َّد َمJه أنٌس والَبَر اء بن عJْد َح ظJوحديث ابن عمر أنه ْمل حيفظُه أو نسَيُه وق
مْن َح فَظ
Adapun hadits Ibnu Umar, maka beliau belum mengetahui tentang hadits
qunut atau dia lupa, sedangkan Anas bin Malik, al-Barro bin Azib dan
selain mereka berdua mengetahuinya, maka diunggulkan orang-orang yang
tahu (hafal).
C. KESIMPULAN PENULIS