Anda di halaman 1dari 4

33.

MANGOMPOI / MANURUK JABU

Tar songon on ma pardalanna, molo maneat sigagat duhut do :

1. Mompo ( ndang masa on dibagian Silindung dohot di Humbang )


Di manogot ni pesta pangompoion I dibahen ma upacara na marhoar “mompo”
Diseat do pinahan lobu disi
Na dohot di upacara i mandongani suhut holang angka pamili na sumolhot i do
Tar dos ulaon on songon na mangan sibuhabuhai ditingki pamuli boru
Ditingki on ma diulosi hulahula boruna na marpesta i

2. Manjalo Angka Tutur


Somalna hulahula mamboan eme
Adong do i na mangkuti, adong do na so mangkunti
Ia bagian na so mangkuti i adong ma disuru nasida anakkonnasida manghallung ranting ni jabijabi
manang hariara
Dipasahat ma i tu hasuhutan jala didok :
“Eme do on 30 belek” (marguru tu godang ni eme sipasahatonnasida tu hasuhuton i)
Ia bagian boru hepeng ma diboan
Molo na mora boru i, olo ma sipata horbo siulua ni i, alai ndada diboan horbo i tu pesta, holan batahi
do diboan, dipasahat ma i tu hasuhuton jala didok :
“Sada horbo do on, inganan di …………………..”
Dung sun na manjalo angka na ro, mangan ma
Dungi marbagi parjambaran duhut
Salpu i marhata sidenggandenggan ma

ULAON ADAT DI NA MANURUK JABU

Ia ditingki on boi do dohonon dos do ulaon adat di na mangompoi dohot manuruk jabu, alai sai umbalga
ma ulaon i molo di na mangompoi jabu, tarlobilobi molo mamotong sigagat duhut
Somalna ndang mamotong sigagat duhut anggo di na manuruk jabu, pinahan lobu na bolon do
Tar dos do pangkataian di ulaon na dua i

Tar songon on ma : Manise / Manungkun Anggi / Hahadoli ni hasuhoton


Dung sae marsipanganon jala sun dibagi parjambaran, marhata ma
Ia Panungkun dison i ma panungkun ni dongan sabutuha na hasuhuton (hahadoli manang anggidoli), jala
na Mangalusi i ma Paidua ni suhut

Hata ni Paidua ni suhut :


“Tutu do ampara na nidokmuna i, sai marangkup do na uli mardongan na denggan
Jadi paboaon ma tutu nuaeng siangkupna songon na hundul sidonganna songon na mardalan
Adong do umpasa na mandok :
Mardangka bulung bira, martampuk bulung tabu,
Sonang ma rohaniba, molo nungga tipak iba marjabu
I ma na manggohi roha ni dahahang on na salelengna on, gabe mameras keringat ma ibana dapot na
manggohi rohana i ba hinorhon ni pangurupion ni Tuhanta antong, ba :
Tolap do ibana sian Sabuluan, mardalan tu Tumpahan
Dapotsa do niluluan, jumpang do na jinalahan
I ma dalanna umbahen na hundul hita nuaeng dijabu na pinauli on, jala nungga diingani nasida bagas on
Alai adong pe jabu, ampara, ianggo so na marpahala do jabu i ndada denggan bongotan i, ai adong do
sipasingot na mandok :
Labu pe labu i, ndang asal suanhononhon
Jabu pe jabu i, ndang asal inganhononhon
Jadi i ma alana da ampara, umbahen na dijou, hamu angka dongan sabutuha, hulahula, boru, ianakhon,
dongan sahuta ro diangka ale-ale, asa rap hita antong martangiang mangido tu Amanta Debanta, asa gabe
jabu na marpahala on, jala asa sai horas jala hipas dahahang on ro di sude keluarga manginani jabu on
Boti ma da ampara”

Hata sian Hahadoli (Anggidoli) ni hasuhuton :


“Ba ianggo i do hape ampara lapatan ni parpunguanta on, na uli ma i tutu jala na denggan
Toho do i tutu ampara, na nidokmuna i, naeng na jabu na marpahala bagasniba i
Antong, jabu sipaberengberengon jala jabu na hinalomohon ni angka dongan sahuta dohot angka sisolhot
ma jabunta on
Sai dapot ma songon hata ni umpasa :
Mabaor pe aek Puli sian tano si Simamora
Hot ma jabunta on bagas na uli, inganan marlas ni roha
On ma ampara, sai manumpak ma Amanta Pardenggan Basa, sai diramoti ma tongtong jabunta on, asa sai
hot bagasta on dibatuna, togu dirangsangrangsangna, jala momos di pangarahutna
Marbulung ia tandiang, marboras ia singkoru
Sai gok ma jolma di ginjang, gok ma pinahan ia di toru
Boti ma hatangki ditambai dongan”

Tar songon i ma hata sigabegabe sian angka na pinio i, ndang pola suratan be i sude
Alai bahenon dope :

Hata sigabegabe sian hulahula :


“Manghatai ma hita bere,
Mauliate tadok parjolo tu Amanta Debata Pardenggan Basa i, na mangurupi bere paulihon bagasmon
Aturanna ma i jala adat na uli dipaboa ho bere tu hami angka na mangkaholongi ho naung sun jala naung
disuruk hami bagasta on
Parjolo ma dohononku sai jabu hinalomohon ni Tuhanta ma on, lapatanna, sai halak parTuhanma na
mangingani jabu on, ai molo nunga songon i ndang tarjua so sai dohot Tuhanta sandiri maringan di jabu i,
jala on ma na umporlu
On pe bere, sai jabu na ginohan ni holong dohot dame sian Tuhan ta ma bagasta on
Angkup ni i ala laos ulaon adat di dibahen ho bereulaonta on, ba nang hata sigabegabe songon
hinasomalhon ni angka ompunta sijolojolo tubu pe dohonan do to ho
Sai jabu na marampang na marjual ma on, jabu panjaloan sangap dohot tua sian Amanta Debata, sai
bagas hasorangan ni anak ma on, hasorangan ni boru, hasorangan ni angka nauli pasupasuon ni Amanta
Debata Pardenggan Basa i
Tumonggo ruma ma on tu parrumaan, tumonggo sopo tu parsopoon, jala na si hot dibatuna ma jabunta
on, na gopas dihansinghansingna jala na togu di pangarahutna
Sai magodang ma antong dison angka dakdanak songon ulusan purapura, jala angka na magodang sai
pengpeng laho matua
Sai dapot ma antong songon nidok ni umpasa :
Tubu ma tandiang, di topi aek Sibarabara
Gok ma jolma diginjang, gok pinaham ma tombara
Alai ala so martombara jabunta on, ai ruma gedong do, ba tambaanku ma i dohot umpasa modern :
Dalan marbatubatu, dalan tu Simataniari
Sai gok ma jolma di jabu, sai gok mas ma ia lamari
Ba huujungi ma hatangku :
Tangkas do jabu suhat, laos tangkas do jabu bona
Sai tangkas ma hamu dung maringan dijabunta on maduma, laos tangkas ma nang mamora
Eme sitambatua parlinggoman ni siborok
Dilehon Tuhanta ma di hamu tua, jala sai hot ma hamu dijabunta on diparorot
Boti ma”

Hata mangampu sian suhut :


“Hamu angka na huparsangapi, raja ni hulahula, raja ni dongan sabutuha, raja ni dogan sahuta, raja ni
parboruon, angka aleale ro di sude hita na liat na lolo
Dohot jarijari sampulu pasampulusada simajujung do au manombahon hata hamauliateon tu hamu sude
angka na huparsangapi hami
Ndang tarhatahon ahu balga dohot las ni rohangku disaluhut nauli angka na pinatupamuna tu hami
dibagasan ari on
Ndang na boi be nian holan hata mauliate malambok pusu be hatahononku tu hamu angka rajanami, alai
aha ma na boitarbahen ahu di ngombas on patuduhon hamauliateon ni rohangku tu hamu sude?
Ba ndang lobi sian on; Sai Tuhanta Pardenggan Basa I ma na mangalehon tu hamu angka natuatuanami
namangulosi hami ditingki on, sai diurupi Tuhanta i ma hami tu joloan on asa boi patuduhonnami tu hamu
hamauliateon ni rohanami marhitehite pambahenan
Sai angka ulos na umpinta tua ma tutu di hami angka ulos i tumpahon ni Tuhanta Parasi Roha
Taringot di angka hata na uli hata na denggan tarlobilobi angka hata pasupasu na nilehonmuna tu hami, ba
sai songon hata ni umpasa ma :
Turtur ma ninna anduhur, tio ma ninna lote
Angka hata nau uli dohot pasupasu i sai unang muba unang mose
Naung sampulu pitu ma jumadi sampulu ualu
Pasupasumuna i, sai hot ma i tongtong di tonga jabu
Asa sai ampe ma sude hata na uli dohot pasupasumuna disambubunami, tuak ma i diabaranami, jala ampu
diabingannami
Huulahi ma mandok mauliate ma di hamu luhutna
Boti ma”

Dung i dipaujung pangula huria ma ulaon i marhite ende dohot tangiang


Salpu i marhehe na uli ma

Note :
Ditingki na mangompoi manang manuruk jabu, masa do na mangulosi
Ia na mangulosi na maruloin i, i ma : amana, ompungna, hahana dohot angka hulahulana
Laos di na marhata i do i diuloshon
Hata sigabegabe ditingki mangulosi :
Tar songon on ma hata dohonan ni na mangulosi :
“Hamu amang, parjolo ma tadok mauliate tu Amanta Debata Pardenggan Basa i, ai nungga
saut jala sun huhut dimasuhi hamu bagasta on
Sai horas ma hamu mangingani jabunta on
Angkup ni i ulosannami do hamu patuduhon parjolo balga dohot las ni rohanami ditingki on,
paduahon patuduhon na songon pandongani ni pasupasunami do i tu hamu
Jadi amang, ulos ganjang ma on di hamu umpinta ganjang ni umur, ulos sitorop rambu na
umpinta torop ni pomparan, jala ulos na togu na umpinta sai togu ma marurat tua dohot
parsaulian dibagasta on
Jongjong di Purbatua, manatap tu panamparan
Sahat ma hamu saur matua mangingani jabunta on dihaliangi angka pomparan
Sahatsahat ni solu sahat ma dirondang bulan
Sahat ma hamu leleng mangolu mangingani jabunta on, jala sai diringiring Tuhan
Boti ma”

JAMBAR HATA
Dongan Tu Ulaon Hata
Pinadomu Ni :
T.M. Sihombing (Ompu ni Marhulalan)
halaman 268 - 272

Anda mungkin juga menyukai