Anda di halaman 1dari 3

PERAN 

TULANG NI PANGOLI ATAU HULA-HULA NI PARANAK DALAM


ADAT ULAON UNJUK ATAU PERNIKAHAN MASYARAKAT BATAK TOBA.

Tulisan ini menjelaskan peran Tulang ni Pangoli atau Hula-Hula ni Paranak dalam


adat ulaon unjuk atau pernikahan masyarakat Batak Toba. Penjelasan dijabarkan dalam
versi bahasa Batak Toba.

Molo ro gonghon dohot jou-jou tu hita sian parboruonta di na laho pangolihon anak
nasida, angka on na porlu parate-atehononta :

1. Siboanonta ima Tandok namarisi Parbue Gabe (tandok tar umbalga sian angka
uduran), Dengke Simudur-udur, Ulos  marbagas (jenis ulos Ragi Hotang)
2. Panghataion ima peran mandok hata sebagai Tulang terdiri atas 3 bagian yakni :
a. Ketika marhata sinamot pihka paranak biasanya mangido panuturion tu
horong ni hula-hula dohot tulang andorang so di hatahon nasida somba ni uhum
somba ni adat tu hula-hula nasida (parboru). b. Mandok hata dung manjalo tintin
marangkup.  c. Marhata sigabe-gabe ketika pasahat ulos ke penganten.

Di bawah ini akan kita ulas item no 2 yakni Panghataion;

Ketika Marhata Sinamot pihak paranak biasanya mangido panuturion tu horong ni


hula-hula dohot tulang andorang so di hatahon nasida somba ni uhum somba ni adat
tu hula-hula nasida.

Somalna tarsongonon ma Raja Parhata ni Paranak di na mangido panuturion : “Di hamu


hula-hulanami dohot tulangnami (digorahon sude margana sahat tu hula-hula
namarhaha-anggi dohot anak manjae)

“Rajanami, nunga tangkas nangkin hupangido jala huelek-elek hami raja ni hula-
hulanami, dongan parhundulmu, taringot tu sinamot ni parumaennami, jala laos ulaon
sadari. Di tingki on mangido hami di angka poda dohot panuturion sian hamu. Asa
hupasahat ma tingki on tu Rajai. Hamu ma na masiaturan. Botima!” Laos di suruma boru
parlopes manruhon mic tu hula-hula.

Alus ni Hula-hula tar songon on ma:

Mauliate ma di hamu parboruoan nami (di dok margana), di na di paandar hamu


panghataion jala mangido panuturion hamu sian hami horong nihula-hula dohot tulang
mu. (Kemudian berpaling kearah rombongan Hula-hula & Tulang).
Suang songoni ma di hita horong ni hula-hula dohot tulang nunga tangkas rap
umbegesa hita di na mangido panuturion parboruonta (marga…) tu hita asa mardos ni
roha ma hita ise ma hita na pasahat panuturion ? (Biasanya hula-hula tangkas do na
pasahathon panuturion).  Jadi dos ma rohanta sada silompa gadong dua silompa puli
ma ate ? Molo tung hami hula-hula pe na pasahathon panuturion sude ma hita dapotan
uli ate !

Di hamu parboruonnami, Raja…….. (di dok margana), nunga sada hami sian horong ni
hula-hula dohot tulangmu. “Molo hata sian hami, denggan do huida hami angka
pangidoan-muna dohot dongan parhundulnami jala tangkas do hu paihut-ihut hami
hamu di pangkataion muna namar sipaolo-oloan dibagas dame na marhula-marboru.

Somalna do molo Parboru sai na naeng do pangidoonna godang sinamot ni boruna,


jala hamu pe antong ingkon ingot do hamu di hata namandok “Namandanggurhon tu
dolok do molo basa namarhula-hula” jadi olat ni na tarbahen hamu pasangaphon hula-
hulamu ba bahenon mu do antong. 

Suang songoni nang di hamu dongan parhundul nami (didok marga ni parboru) asa
tong ingot hita di hata ni natua-tua namandok :

Amporik marlipik onggang marbabang;


Gabe do parboli na otik gabe do nang parboli na godang.

Asa dohonon nami ma songon hata ni natua-tua:

Bona ni Aek Puli ma di atas Dolok Sitapongan

Sahat do hamu dapotan uli, Ala  tangkas do dapot di hamu roha na masipaolo-oloan.

“Songon ima hata sian hami horong ni hula-hula dohot tulang. Botima!”

Ketika Manjalo Tintin Marangkup

Rap borhat do paranak dohot parboru pasahathon upa tulang si jalo tintin marangkup.
Di pasada ma hepeng na sian paranak dohot parboru. Napatandahon ma ianggo pihak
paranak, alai napasahathon, pihak parboru do. Taringot tu godang manang bilanganna
saguru tu dos ni roha do i.

Hata sian suhut Parboru:

“Di hamu haha parhundulnami Raja………(laos didok margana), tulang ni helanami,


marnatampak do hami di son pasahathon pangidoan nami asa janghon hamu ma
borunta i dos hon boru muna, laos dipartingkian on ma pasahathon nami jambar na gok
tu hamu sian sinamot ni borunta. Otik so sadia pe on, las ma rohamu manjalo. Botima!”

Hata sian Tulang sijalo Tintin Marangkup:

“Mauliate ma di hamu dongan parhundulnami Raja……  (di dok margana) marnatampak


hamu tutu ro dohot pamoruonnami Raja ……..(di dok margana) mandapoton hami di
son laho pasahathon jambar na gok i ma upa tulang, di dok tutu tintin marangkup.
Dohonon nami antong :

Bulung namartampuk, bulung ni simarlasuna,


Nunga hujalo hami tintin marangkup,
Dohonon ma hata pasu-pasuna

Hot pe jabu i, tong do i margulang-gulang


Boru ….. pe di alap bereniba si ….. na tong do i boru ….. boru ni Tulang.

Jadi borunta on molo di hutanami di Lumban Tongatonga – Silamosik  boru Sitorus do


on . Alani i sada ma hita maradophon borunta on, ia hamu di jolo hami ma di pudi ia
hami di jolo hamu ma di pudi paihut-ihut nasida. Jadi anggi parhundul mamungka
sadari on  rap udur ma hita maradophon nasida.

Tu nasida pe antong dohonon ma songon ni dok ni natua-tua :

Dakka ni arirang, peak di tonga onan,


Badan nasida na so jadi sirang, tondi nasida marsigomgoman

Giring-giring ma tu gosta-gosta, tu boras ni singkoru,


Sai tibu ma nasida mangiring-iring anak, huhut mangompa-ompa boru.

Asa Rimbur ni Pakkat ma ina tu rimbur ni Hotang,


Manang tudia pe nasida mangalakka, sai tusi ma hamu dapotan pansamotan.

Anda mungkin juga menyukai