Pinatomu-tomu ni : Jaken Nababan,SH No.18 TS Asing dolok asing sihaporna asing luat asing do nang duhutna. Songoni do tong taringot tu carito nasinurathon on, dang gabe ondolan hasintongan on diangka pomparan namanjaha, ala asing jolma asing do nang pandapot manang parbinegeanna taringot tu hata carito na binege sian piga2 natua-tua.., sialani i santabi godang hupasahat tu saluhut pomparan ni ompunta Borsak Mangatasi Nababan tarlumobi tu Pomparan ni ompunta Parbona dohot Pamona dohot tu saluhut Pomparan ni ompunta Sitorus Pane tarlumobi tu pomparan ni ompunta Sitorus Pane pomparan ni Raja sopiak molo tung adong nasalah mohon diajari jala panurat dimaafkan jala unang dibuathon turoha nagabe parbolatan manang parbadaan dihita taringot tu caritoon. Panurat pe dang berkeras mandok on natoho manang an natoho, sandok tabuat ma hinauli ni caritoon asa anggiat boi caritoon gabe singot-singot huhut gabe siingoton tuhita nababan nang sitorus. Ia Tuan Sirumonggur 4 ma ianakkonna ima Siurat-urat, ompu godang, Ulangbegu dohot Silanteung. SIURAT-URAT anakna 4 ima PARBONA, mangele Dongan, Mangele Raja dohot mangele bunga. Ia Ompu Parbona anakna ma 2 ima Ompu Tinggi dohot ompu Lobi Nagasaribu maringanan ma dihuta Sitabotabo Siborongborong..Ia Ompu Lobi Nagasaribu anakna 3 halak ma ima Pamona, Raja Bona dohot ompu Tarugar. Ia Ompu Lobi Nagasaribu sada ompu nasakti jala namalo dihadatuon jala pola do tarbarita hasaktionna nang hadatuonna sahat ro di desa nawalu, jala ianakkonna natoluonpe tongdo nasakti alai dang songon hasaktion ni ompu Lobi Nagasaribu on dope hasaktion ni nasida natolu. Asa tung haru singkop diroha ni ompu Lobi Nagasaribu on hasaktion ni angka gellengnaon, disada tingki dipapungu ibana ma ianakkonna na 3 i, ima Pamona, Raja bona dohot ompu Tarugar. dohot tujuan ala nga magodang jala matobang be anakna na 3 on ngabe tingkina dirohana paturunonna hasaktionnai tu anakna na 3 on, alai andorang so dipaturun dope hasaktionnai jumolo ma ingkon patupaon ni nasida sada ulu balang manang sombaon nagabe sisuru-suruon ni nasida pasingkophon hasaktion ni nasida. Jala ditingki napinapungu nai ianakkonnai dibaen nasida do sada padan manang parjanjian tung naso jadi adong mamboto aha napinatupa nasida pasingkophon hasaktian naon, jala ditolopi halaki naopat mai tutu jala mulai ma diulahon nasida hombar tu sangkap ninasida i. Parjolo dibuat halakima sada poso-poso manang dakdanak ni halak sian hombar huta najonok tu huta nasida i, dungi dibunu nasida ma poso-poso i huhut ditanggoi jala dipaias jala dipamasuk ma tu sada guri-guri manang guci laho ditumpa gabe ulu balang manang sisuru- suruon ninasida. Alai sambor do nipi ni nasida sai adong do dalan mambahen tarboto jala onma mula ni sikkam ma barbar dinasida jala mulani parbukkas ni Pamona lao sian huta nasidai. Dung ditakko nasida anak ni paranak, lulu-lulu ma paranak i dianakna jala tarbereng nasida ma jari ni tangan ni anaknai tinggal disumur ni Parbona i, mungkin ra tinggal jari-jari i ditingki napaiasson poso-posoi nasida, dungi rimas ma natorop i lao ma nasida mandapothon bagas ni parbona, disukkun ma tu parbona dohot tu anakna natolui alai gabe balik do alus ni parbona dohot anakna nadua nai ima Rajabona dohot Tarugar. "Dang hami namamunu anakmi alai Pamona do ninna halaki natolu", ujungna rimas ma paranak i dohot natorop i ditahi nasida ma naeng mamunu Pamona alani pambahenanna tu anaknai. Tung apala tarsonggot do Pamona mambege hatani amangnai dohot anggina nadua i, jala tung hancit situtudo rohana pala ma ikkon songoni pambahenan ni halaki sampe olo mangalaosi padan naung nipudun nasida naso jadi adong mamboto manang isepe dinamanumpa ulubalang i nasida. Paima so lari pamona sian bagas ni amangnai didok ibana do saotik hatana tu amangnai dohot tu anggina nadua i "....dst dang pola pinatolhas dicaritoon", dungi bukkas ma pamona sian bagas i lari ma ibana dingkan balige. Ditonga dalan tarbege ibana ma barita adong boru niraja majuntak marsahit jala nungnga piga-piga datu parubat laho mangubati alai dang ra malum sahit ni boru ni raja majuntak i jala dibege ibana ma muse boa-boa ni rajai "manang ise naboi mangubati borunai ba baenonnama ibana gabe helana.., marhite barita i lao ma pamona tuhuta i ima dihuta lobu gala-gala balige. Dibereng ibana ma tutu boru ni raja majuntak i toho marsahit jala apala tung massai uli situtu do rupana. Diubati pamona ma boru ni raja majuntak i ima namargoar Tailan boru simanjuntak marhite hasaktionna, dungi malum ma tutu sahit ni boru nirajai hipasma ibana jala dang adongbe namamilas dipamatangna. Dungi ditagih pamona ma tu raja majuntak janji nanidoknai, "manang ise naboi pamalumpon borunai ba dibaenma ibana gabe helana". Alai akkal do raja majuntak sai adong dope piga- piga hali dibaen raja majuntak akka dalan laho mangose janjinai isarana mambuat puli ni onggang, mambuat ate-ate nigompul dohot lan naasing dope dalan dibaen rajai mangose janjinai. alai saluhutnai boido dilaosi pamona jala disanggupi ala memang datubolon do ibana jala nasakti ima naniguruhonna sian amangna Parbona. Dung dang tolap ni raja majuntak be manguji hasaktion ni pamona ujungna dibaenma Pamona gabe helana jala gabe sonduk helama pamona dihuta lobu gala-gala Balige, jala dileanma tunasida parhutaan dikkan baho manang dikkan toruan ni huta i. Jala ala naso olobe pamona mandok margana Nababan alani hancit nirohana tu amangna dohot tu angginai ujungna sai dijou jolma natorop ma ibana par- baho-an manang partoruan an. Dung piga leleng pamona marhuta dibaho lobu galagala dungi marsangkap ma ibana naeng mangida parhutaan naummuli jala na napu dipangulaan, mardomu muse tung apala segan situtu do dirohana tinggal sahuta raphon simatuana manang hula-hulana. ujungna dang sadia leleng borhat do pamona dohot ompuboru Tailan boru simajuntak sian huta lobu galagala gabe sahat ma nasida tu huta parsambilan. Sian lobu galagala sahat tu parsambilan ngatung apala dao bei dalanan ala dang songon hamajuon sinuaeng on dope naujui, dungi habornginan ma nasida diparsambilan gabe ujungna dituktuhi ma jabu niparjabu ala diroha nasida asa manompang modom nasida borngin i paima manogot nai manorusson pardalanan nasida tu inganan naummuli. Ditingki namanuntuhi jabu i nasida dialusi parjabu ma sian bagas " ise i," dialusi pamona ma au doi " ise au" dungi dialusi pamona muse "bahodo au" ujungna dipatama ma nasida nangkok tujabuna, ditamuei ma nasida huhut dileanma minum dohot marsipanganon,(mungkin ra alana didok Pamona do "Baho" doau makana sempat marga ni pomparan Pamona godang mambahen marga "Baho". Dung sidung marsipanganon marnonangi ma nasida sampe sahat rodi manogot nai. Dihuta parsambilan nungnga jumolo marhuta marga sitorus , ima Sitorus Pane, Sitorus Dori dohot Sitorus Boltok. Alai ianggo parjabu hasahatan ni pamona dohot ompunta Tailan boru simanjuntak marga sitorus pane ma, ima namargoar Raja Matasopiak Sitorus. Alani tabo ni parnonangon ni nasida pola do sampe dipatolhas Raja Matasopiak holso ni roha ni halaki nasahuta taringot tuparmusuon ni hutanai maralohon hombar huta nasida ima marga silaen, nasai torus manusai jala pabiar-biar nasida arian nang borngin. Mambege holsoi ni Raja Matasopiak i tung apala asi situtu do rohani Pamona marnida hutai jala alani asi nirohana pola do disanggupi ibana dohot mangurupi laho mamorangi marga silaen sahat sampe monang jala boi sinok diparngoluon ni nasida dihuta nai. Nasakti jala nabisuk do Pamona, dibaen ibana ma siasat mamorangi marga silaen pas ditingki borngin-borngin, jala sude pangisi ni huta marga sitorus i disuru ibanama maniop 2 obor, jala ditiop ma obor i 1 ditangan siamun jala 1 mai ditangan hambirang. Tohoma tutu sian dolok- dolok ni huta ni marga silaen i manatap ma marga silaen marnida godang ni obor i, dirimpu roha nasida songon godang ni obor i ma godang ni marga sitorus nalaho mamorangi nasida, sialani i mabiar ma nasida jala menyerah ma tu Raja Matasopiak dohot tu Pamona huhut marjanji tung naso jadi be nasida masiporangan tu joloan ni ari on. Alani las niroha ni Raja Matasopiak tu Pamona ala nungnga talu musu nasida i marpesta ma nasida huhut mamungka parpadanan "Mardongan tubu ma hita martinodohon, ia roho tujabukku au ma siakkangan jala molo ro au tujabum homa siakkangan, tung naso jadi pinomparta masiolian jala ingkon humolong ma roham tu pinomparhu suang songoni nang au ingkon humolong ma rohakku tupinomparmu ninna matasopiak ma tu Pamona, jala ditolopi Pamona ma tutu padan i rasi sahat ro disadarion. Antar songonima hurang lobi taringot parpadanan ni Sitorus dohot Nababan. Natape namarpadan Mata sopiak Sitorus Pane dohot Pamona alai gabe luhutdo sitorus jala luhut do Nababan namangulahon padan i ala angkup doi songon nidok ni natua- tua molo dang dakkana ba rantingna, molo padan ni hahana ihut doi nang padan ni anggina songoni ma sebalikna. Nang diulaon adat pei tontong doi diulahon baik ruhut panggokkonon suang songoni nang ruhut parjambaran. Memang diari naparpudion sai adong do tutu naung mangalaosi padan i ala sipata dipangke do hata ni natua-tua namandok molo martampuk bulung ba marbona do sakkalan, marnata suhut ba marnampuna do nang ugasan, ba sitorus pane do namarpadan dohot pamona jadi dang sudei marpadan margai, alani do ra sebahagian kecil sian marga sitorus dohot nababan nungngabe marsibuatan manang marsiolian, alai molo apala tampuk ni naumpungka padan i ima pomparan ni Sitorus Pane dohot pomparan Nababan Pamona songon naso hea dope ni ida manang binege. Dung marsadia leleng Pamona raphon Ompuboru Tailan boru Simanjuntak dihuta ni Sitorus Pane, dungi mamungka hutama Pamona diparsoburan Hite tano jala las mangalap boru ma muse ibana disi ima boru hutagaol jala marpinompari ma nasida jala marujung ngolu di hitetano parsoburan jala disi do nang hinambor ni nasida. jala ninna barita i dungpe marhuta nasida di hitetano asa marganti goar ompunta Datu Pamona gabe Datu Mangambit tua nai borngin. Ia Ompunta Pamona manang Mangambit tua naiborngin 2 ma nanialapna ima Tailan boru Simanjuntak dohot ompunta boru Hutagaol, Ia tubu nasida 9 ma bawa 3 ma boruna. Songonima hurang lobi carito parpadanan ni sitorus pane dohot Nababan (Pamona vs Mata Sopiak). Mohon maaf diangka nahurang lobi panuratonku di carito on. Horas