DUNIA MELALUI DERIA KITA

Memahami organ deria dan fungsinya

1. Memahami deria sentuhan
2. Memahami deria bau.
3. Memahami deria rasa.
4. Memahami deria pendengaran.
5. Memahami deria penglihatan.
6. Memahami cahaya dan penglihatan.
7. Memahami bunyi dan pendengaran.
8. Memahami rangsangan dan gerak balas
tumbuhan
 Istilah yang mesti tahu
• nerve – saraf
• response – gerakbalas
• stimuli – rangsangan
• sensory organ – organ deria
Jenis organ deria

• Ada 5 organ deria

5 Organderia

Organderia
Fungsi organderia
untuk mengesan rangsangan
(stimuli)
Fungsi organ deria
 Contoh rangsangan

sentuhan, tekanan, sakit,

sejuk, haba, bahan kimia,
bunyi dan cahaya
 Apakah yang berlaku apabila organderia
mengesan rangsangan?
• Sel-sel deria yang dirangsang akan
menghasilkan impuls
• Rangsangan dihantar ke otak melalui saraf
(nerve) dalam bentuk impuls (arus elektrik)

• Otak menganalis (interpret) utusan dan

memberitahu bahagian badan untuk
bertindak (response)
Kulit
kulit

terbahagi kepada dua lapisan iaitu,

1. dermis (lapisan dalaman)

2. epidermis (lapisan luar).
Kulit
 kepekaan (sensitivity) kulit
bergantung kepada dua faktor
1. Ketebalan epidermis
kulit yang nipis lebih sensitif terhadap
rangsangan.

2.Bilangan reseptor
kulit yang banyak bilangan reseptor lebih
sensitif terhadap sentuhan.
 Contoh
• Hujung jari sangat peka kepada
sentuhan sebab banyak mempunyai
reseptor
• Punggung kurang peka pada pada
rasa sakit.
 Soalan
Buat dalam kertas
 Aktiviti Deria Organ deria Rangsangan
Menghideu
bunga
Menyentuh
buku
Mendengar
Muzik
Merasa
Makanan
Labelkan
Rajah menunjukkan laluan rangsangan sebelum
gerak balas berlaku .Lengkapkan
Deria bau (sense of smell)

HIDUNG
FUNGSI HIDUNG

• mengesan rangsangan (stimuli)

yang dihasilkan oleh bahan
kimia
 Proses mengesan bau oleh hidung:

• Bau adalah molekul kimia yang

disedut ke dalam rongga hidung
(rongga nasal)
• MOLEKUL akan larut dalam mukus
dan merangsang sel-sel deria.
• Namakan struktur yang berfungsi untuk
mengesan rangsangan bau
• Apakah fungsi mukus
• Sel-sel deria yang dirangsang
akan menghasilkan impuls
• Impuls yang dirangsang akan
dihantar ke otak.
• Otak akan mentafsir impuls
tersebut sebagai bau.
1. Hidung(Nose) – bernafas (breath),
menghidu (smell)
2. Rongga Nasal (Nasal cavity )– warm and
moisten the air before enter the
lung (paru-paru).
3. Sensory cell – on the roof of nasal
cayity / receptor to detect smell
4. Sensory cell send nerve impulses
to brain
• Sel-sel deria boleh mengesan bau
yang diangkut melalui udara
kedalam hidung.
 Kepekaan (sensitivity) hidung
• Kekuatan bau.
Bau yang lebih kuat akan lebih mudah dikesan
• Kehadiran mukus dalam hidung.
Mukus yang banyak akan mengurangkan
kepekaan
 Terangkan ..
• Mengapa kecekapan hidung
berkurang semasa selsema
 jawapan
• Semasa selsema, sel-sel deria dilitupi
dengan mukus yang banyak. Ianya
menghalang sel-sel deria daripada
dirangsang oleh bahan kimia. Oleh itu,
orang yang menghidap selsema
mempunyai kecekapan hidung yang
kurang.
 Deria rasa (sense of taste)

organ deria - Lidah (tongue)

• mengesan rangsangan yang dihasilkan oleh

bahan kimia berperisa (flavoured chemicals).
Konjunktiva Lapisan Melindungi kornea.
(conjunctiva) epitelium pada
depan mata.
Iris Lapisan  Menentukan
berbentuk cakera warna mata.
(disc-shaped) Mengawal saiz
pada depan mata. 
pupil dan jumlah
cahaya yang
memasuki mata.
Anak mata Bukaan kecil Membenarkan
(pupil) pada depan mata. cahaya memasuki
mata.
Kanta mata Kanta cembung Membias dan
(lens) yang lut sinar menfokus cahaya
dan elastik. pada retina.
Otot silia Otot yang Mengubah
(ciliary membentang ketebalan
muscle) dari koroid. kanta apabila
jarak fokus
kanta berubah.
Ligamen Satu struktur Menyokong
gantung yang terbentuk dan memegang
(supportiv daripada gentian kanta pada
e kolagen. tempatnya.
ligament)
Gelemaca Bahan seperti jeli  Mengekalkan bentuk
(vitreous yang mengisi mata.
humour) ruang di dalam  Menyerakkan dan
biji mata. memfokus imej pada
retina.
 Bertindak sebagai
penyerap getaran
pada mata.
Gelemair Cecair tidak Membias dan menfokus
(aqueous berwarna yang cahaya yang memasuki
humour) mengisi ruang di mata.
bahagian hadapan
kanta mata.
Retina Lapisan sel yang peka Mengesan
(a) Bintik kepada cahaya. rangsangan cahaya
kuning Titik bertentangan dan
(yellow spot) dengan pupil dan menukarkannya
(b) Bintik kaya dengan reseptor kepada impuls.
buta peka cahaya. Kawasan mata yang
(blind spot) Titik melalui saraf paling peka
optik, yang keluar dari terhadap cahaya.
retina, dan tidak
mempunyai sel yang Imej objek yang
dilihat difokus
peka kepada cahaya. disini.
Kawasan mata yang
tidak peka
terhadap cahaya.
Imej objek yang
terbentuk di sini
tidak dapat
dikesan.
Saraf optik (optic nerve) Sekumpulan saraf yang Menghantar impuls dari
menghubungkan retina retina ke otak untuk
ke otak. ditafsirkan.