END OF THE COURSE:-

 Able to use psychrometrics chart to check the

operation of air conditioning system
(Cognitif 3) (PLO1)

 Carry out a comfort cooling load calculations

using template and manipulate total cooling load
to select unit from catalog (Psychomotor 3)
(PLO3)

 Use resources to select unit according to catalog

(Afektif 3) (PLO6)
1.1 –PRINCIPLES HEAT LOAD

1.2 –BASIC EQUATIONS

1.3 –THERMAL COMFORT

1.1 –PRINCIPLES HEAT LOAD

FAKTOR YANG MEMPENGARUHI KESAN

BEBAN HABA
 SUMBER BEBAN HABA
 LOKASI

 BAHAN BINAAN
 SUMBER BEBAN HABA

 Sumber beban haba terdiri daripada dua sumber

iaitu sumber :-

 Haba luar
Pengaliran haba
Haba suria
Gantian udara

 Haba dalam.
Haba dari pekakas bilik
Gantian udara

 Lain lain
 Lampu
 Pekakas Elektrik
 Manusia
 SUMBER HABA LUAR

a) PENGALIRAN HABA

 Haba yang mengalir melalui dinding, siling dan tingkap pada

bangunan bergantung pada perbezaan suhu, keluasan
permukaan dan Faktor U.
 Udara luar memasuki ruang bilik melalui tingkap, pintu
dan lubang yang tidak ditutup rapat.
 b) HABA SURIA

 Haba ini juga dikenali sebagai haba matahari.

 Haba suria menyerap masuk ke dalam ruang bilik melalui

tingkap, dinding dan siling.Haba ini akan memanaskan
lantai, dinding, perabot dan sebagainya di dalam
ruangbilik dan akan dibebaskan melalui proses olakan
haba.

 Oleh itu, jumlah haba yang masuk ke dalam ruang bilik

bergantung pada luas, jenis bahan binaan, pelindung
cahaya dan warna permukaan dinding.
 c) GANTIAN UDARA

 Ruang bilik yang dinyamankan memerlukan gentian

udara untuk pengalihudaraan dalam ruang
pendinginan.

 Udara boleh masuk melalui penyusupan melalui

rongga bilik atau melalui celah-celah pintu dan
tingkap.

 Bagaimanapun, jika kadar penyusupan udara

melebihi gentian udara, maka penyusupan udara
mestilah dikurangkan atau dikawal sekiranya perlu.
Gentian udara ini bergantung pada jumlah penghuni,
luas dan isipadu bilik tersebut.

 Udara yang menyusup masuk seelok-eloknya

mestilah bersih dan segar.
 SUMBER HABA DALAM

a) Haba dari perkakas bilik

Perkakas dan lampu yang terdapat dalam ruang bilik seperti
televisyen, radio, lampu, Komputer dan sebagainya akan
menghasilkan haba.

b) Haba dari manusia

Pertambahan haba di dalam bilik yang hendak didinginkan
juga bergantung pada aktiviti dan bilangan penghuni bilik.
Sekiranya manusia melakukan aktiviti fizikal yang berat,
maka haba yang terhasil adalah lebih tinggi jika
dibandingkan dengan melakukan aktiviti ringan.
LOKASI

 Kedudukan matahari dan kedudukan tingkap (tingkap

yang terkena pancaran atau terlindung dari pancaran
matahari) perlu diambil kira semasa pemasangan unit
penyaman udara.

 Lokasi bilik diperlukan kerana pancaran matahari

menentukan jumlah beban haba. Contohnya, bilik yang
mempunyai tingkap yang menghadap pancaran matahari
mempunyai beban haba bilik yang lebih tinggi berbanding
dengan tingkap yang terlindung dari pancaran matahari.
BAHAN BINAAN
 Bahan binaan mempengaruhi pengiraan kehilangan haba.
Terdapat dinding yang diperbuat daripada bata merah, kayu
atau gabus yang mempunyai ketebalan berlainan. Lantai bilik
juga diperbuat daripada pelbagai jenis bahan binaan seperti
mortar, parker, konkrit atau jubin. Oleh itu, pengaliran dan
kebocoran haba juga berlainan mengikut jenis bahan binaan
lantai.

 Siling adalah penyumbang kepada penambahan haba yang

tinggi kerana sentiasa terdedah pada sinaran matahari secara
terus terutamanya pada waktu siang. Penambahan haba
melalui siling perlu dikira pada siling di tingkat paling atas
kerana terdedah pada sinaran matahari secara terus.

 Pintu dan tingkap yang diperbuat daripada kaca

menghasilkan penambahan haba yang tinggi berbanding
pintu dan tingkap yang diperbuat daripada bahan binaan lain
seperti kayu.

 Jadual berikut menunjukkan Faktor U bagi struktur binaan.

 1.2 –BASIC EQUATIONS

 Asas pengiraan beban haba bilik

1. Saiz bilik
2. Pemindahan haba melalui dinding
3. Pemindahan haba melalui tingkap
4. Pemindahan haba melalui siling
5. Pemindahan haba melalui lantai
6. Pemindahan haba manusia
7. Beban haba lampu dan perkakas elektrik
 1.3 –THERMAL COMFORT
TERMAL KESELESAAN:
Keselesaan ialah suatu penilaian subjektif yang berbeza-beza
mengikut persepsi seseorang. Keselesaan lazimnya merujuk kepada
empat faktor iaitu suhu, pendengaran, pencahayaan dan kualiti udara.
Kajian telah membuktikan bahawa suhu dalam bilik atau bangunan
boleh mempengaruhi produktiviti pekerja.
Hal ini juga turut disokong oleh kajian yang dijalankan oleh Seppänen
et.al (2003) yang melihat hubungan antara prestasi pekerja dengan
suhu. Hasil kajian beliau mendapati bahawa prestasi pekerja menurun
sebanyak 2% bagi setiap pertambahan 1°C dalam julat suhu di antara
25-32°C.
Namun tiada kesan pada prestasi pekerja jika dalam julat suhu di
antara 21-25°C. Selain itu juga, peratus produktiviti yang tertinggi
ialah pada suhu 22°C dan pada suhu 30°C peratus produktiviti
maksimum ialah 91.1% ialah berkurangan sebanyak 8.9% (Seppänen
et.al,